Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyaya kömək edə bilərsiniz. Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin. Bu məqalə sonuncu dəfə 6 ay əvvəl InternetArchiveBot tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə)
Setif və Gelma qətliamı — 8 may1945-ci ildə Əlcəzairin Setif, Guelma və Kherrata şəhərlərində Fransa ordusunun mülki əhaliyə qarşı törətmiş olduğu qətliam. Fransa hökumətinin verdiyi rəsmi məlumatda öldürülmüş əlcəzairlilərin sayı 1200, yaralıların sayı 1500 göstərilsə də digər mənbələrdə öldürülmüş əlcəzairlilərin sayının 6000 ilə 45 000 arasında olduğu bildirilir.
Setif və Gelma qətliamı
Ümumi məlumatlar
Ölü sayı
1.500
45.000
Ümumi məlumat
Əlcəzair Fransa üçün olduqca əhəmiyyətli ərazi olmuşdur. XIX əsrə qədər Osmanlı hakimiyyətinin tərkibində olan Əlcəzair torpaqları 1830-cu ildə Fransanın torpaqlarına qatıldı və 132 il boyunca Fransanın müstəmləkəsi olaraq qaldı.
1954-cü ildən 1962-ci ilə qədər davam edən müstəqillik mübarizəsi əsnasında, Əlcəzair qiyamını ört-basdır etmək üçün 1.5 milyon insanı qətlə yetirən Fransa rəhbərliyi, bu tətbiqi əsnasında tək deyildi. Dünyadakı hər cür İslami addımı özünə qarşı təhdid sayan İsrail rəhbərliyi, Əlcəzair qiyamını yatırtmaq üçün fransızlara böyük dəstək vermişdi.
Dövrün "La Croix" jurnalı müxbirlərindən olan Jacques Duquesne işgəncələr haqqında belə yazır: "İşgəncə və insanların itməsi problemləri beyinləri davamlı şəkildə məşğul edirdi. Kişilər, bəzən də qadınlar həbs olunur və daha sonra onlardan heç bir xəbər olmurdu. Cəsədlərinin daş bağlanaraq dənizə atıldığı bilinirdi. Saylarının 3 mindən artıq olduğu irəli sürülürdü, amma Əlcəzair bələdiyyə başçısı Jacques Chevallier, 5 mindən artıq bir rəqəmdən bəhs edirdi. Fransız əsgərlərin təzyiq və sındırma üsullarına namusa təcavüz və kəndləri tamamilə məhv etmək kimi əməlləri də daxil idi. Bir əsgərin söylədiyinə görə, həkim kimi işlədiyi hərbi hissədə demək olar ki, gün ərzində işgəncəyə məruz qalmış şəxsləri müalicə edirmiş. Demək olar ki, hər yerdə ən çox tətbiq olunan işgəncə üsulu isə, qadınların cinsi orqanları da daxil olmaqla bədənin hər yerinə elektrodlar yerləşdirilərək cərəyan vermək idi. Digər işgəncə üsulları isə insanı yox etmək məqsədi daşıyırdı. Qurbanın ya xortumla ağzının içinə su vurulur, ya dırnaqları çıxarılır, ya başı su dolu ləyənə salınır, ya da ayaqları çətinliklə yerə dəyəcək şəkildə saatlarla biləklərindən asılı saxlanması təmin edilirdi. Bu hələ işgəncə üsullarından bəziləridir. Bütün bunları yazmaq asan deyil. Mən bildiklərimin yalnız çox az qismini söylədim."
Şahidlərin dilindən
Kef əl Bumbadan olan bir şahidin dilindən: "Mən gözlərimlə gördüm ki fransızlar beş nəfəri əlləri bağlını yerə sərərək üzərilərinə benzin tökərək didr-diri yandırmdılar."
Fransa ordusu alçaldıcı mərasim düzəldərək: Yerli sakinləri - əlcəzairliləri Fransa bayrağı altına yerə yıxaraq xorla: "Biz itik və Fərhat Abbasda itdir" deməyə məcbur edirdilər. Yüzlərlə əlcəzairli tabe olmadıqlarına görə qətlə yetirirdi.
Yazıçı Ketab Yasin o dövrdə məktəbli olmuş və Setifdəki qətliamı belə xatırlayır: "8 may nümayişi dinc keçirdi, amma nəticəsi onlarla qurbanlar oldu, anam huşunu itirdi (...) Biz gördük ki, hər küçədə çoxlu meyidlər var. Ədalət kordur, bu böyük bir qətliyamdır".
İstinadlar
Mohamed Harbi: Die Anfänge des Algerienkrieges, 2005
La situation politique de l’Algérie en 1945 est exposée dans l’article aux origines de la guerre d’Algérie.
Xarici keçidlər
Algerian Genocide by France
ƏLCƏZAİR SOYQIRIMI - Made in France 2012-02-11 at the Wayback Machine
Fransa'nın Cezayir Katliamı
Algeria Asks France to Recognize Algerian Genocide
Avqust 01, 2021
setif, gelma, qətliamı, məqalə, qaralama, halındadır, məqaləni, redaktə, edərək, vikipediyaya, kömək, edə, bilərsiniz, əgər, mümkündürsə, daha, dəqiq, şablondan, istifadə, edin, məqalə, sonuncu, dəfə, əvvəl, internetarchivebot, tərəfindən, redaktə, olunub, yen. Bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyaya komek ede bilersiniz Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Bu meqale sonuncu defe 6 ay evvel InternetArchiveBot terefinden redakte olunub Yenile Setif ve Gelma qetliami 8 may 1945 ci ilde Elcezairin Setif Guelma ve Kherrata seherlerinde Fransa ordusunun mulki ehaliye qarsi toretmis oldugu qetliam Fransa hokumetinin verdiyi resmi melumatda oldurulmus elcezairlilerin sayi 1200 yaralilarin sayi 1500 gosterilse de diger menbelerde oldurulmus elcezairlilerin sayinin 6000 ile 45 000 arasinda oldugu bildirilir Setif ve Gelma qetliamiUmumi melumatlarOlu sayi 1 50045 000 Mundericat 1 Umumi melumat 2 Sahidlerin dilinden 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerUmumi melumat RedakteElcezair Fransa ucun olduqca ehemiyyetli erazi olmusdur XIX esre qeder Osmanli hakimiyyetinin terkibinde olan Elcezair torpaqlari 1830 cu ilde Fransanin torpaqlarina qatildi ve 132 il boyunca Fransanin mustemlekesi olaraq qaldi 1954 cu ilden 1962 ci ile qeder davam eden musteqillik mubarizesi esnasinda Elcezair qiyamini ort basdir etmek ucun 1 5 milyon insani qetle yetiren Fransa rehberliyi bu tetbiqi esnasinda tek deyildi Dunyadaki her cur Islami addimi ozune qarsi tehdid sayan Israil rehberliyi Elcezair qiyamini yatirtmaq ucun fransizlara boyuk destek vermisdi Dovrun La Croix jurnali muxbirlerinden olan Jacques Duquesne isgenceler haqqinda bele yazir Isgence ve insanlarin itmesi problemleri beyinleri davamli sekilde mesgul edirdi Kisiler bezen de qadinlar hebs olunur ve daha sonra onlardan hec bir xeber olmurdu Cesedlerinin das baglanaraq denize atildigi bilinirdi Saylarinin 3 minden artiq oldugu ireli surulurdu amma Elcezair belediyye bascisi Jacques Chevallier 5 minden artiq bir reqemden behs edirdi Fransiz esgerlerin tezyiq ve sindirma usullarina namusa tecavuz ve kendleri tamamile mehv etmek kimi emelleri de daxil idi Bir esgerin soylediyine gore hekim kimi islediyi herbi hissede demek olar ki gun erzinde isgenceye meruz qalmis sexsleri mualice edirmis Demek olar ki her yerde en cox tetbiq olunan isgence usulu ise qadinlarin cinsi orqanlari da daxil olmaqla bedenin her yerine elektrodlar yerlesdirilerek cereyan vermek idi Diger isgence usullari ise insani yox etmek meqsedi dasiyirdi Qurbanin ya xortumla agzinin icine su vurulur ya dirnaqlari cixarilir ya basi su dolu leyene salinir ya da ayaqlari cetinlikle yere deyecek sekilde saatlarla bileklerinden asili saxlanmasi temin edilirdi Bu hele isgence usullarindan bezileridir Butun bunlari yazmaq asan deyil Men bildiklerimin yalniz cox az qismini soyledim Sahidlerin dilinden RedakteKef el Bumbadan olan bir sahidin dilinden Men gozlerimle gordum ki fransizlar bes neferi elleri baglini yere sererek uzerilerine benzin tokerek didr diri yandirmdilar Fransa ordusu alcaldici merasim duzelderek Yerli sakinleri elcezairlileri Fransa bayragi altina yere yixaraq xorla Biz itik ve Ferhat Abbasda itdir demeye mecbur edirdiler Yuzlerle elcezairli tabe olmadiqlarina gore qetle yetirirdi 1 Yazici Ketab Yasin o dovrde mektebli olmus ve Setifdeki qetliami bele xatirlayir 8 may numayisi dinc kecirdi amma neticesi onlarla qurbanlar oldu anam husunu itirdi Biz gorduk ki her kucede coxlu meyidler var Edalet kordur bu boyuk bir qetliyamdir 2 Istinadlar Redakte Mohamed Harbi Die Anfange des Algerienkrieges 2005 La situation politique de l Algerie en 1945 est exposee dans l article aux origines de la guerre d Algerie Xarici kecidler RedakteAlgerian Genocide by France ELCEZAIR SOYQIRIMI Made in France Arxivlesdirilib 2012 02 11 at the Wayback Machine Fransa nin Cezayir Katliami Algeria Asks France to Recognize Algerian GenocideMenbe https az wikipedia org w index php title Setif ve Gelma qetliami amp oldid 5742041, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
