Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Scrotifera — Məməlilər (Mammalia) sinfinin Plasentalılar (Eutheria) infrasinfinə daxil olan və müasir heyvan qruplarını birləşdirən bir kladdır (monofiletik qrup). Bu qrup Laurasiatheria dəstəüstünün bir hissəsidir və əsasən (genetik materialın analizi) tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmişdir. Scrotifera, Yarasalar (Chiroptera) dəstəsi ilə kladını (bu klada Yırtıcılar (Carnivora), Panqolinlər (Pholidota), Təkdırnaqlılar (Perissodactyla) və qrupu daxildir) özündə birləşdirir. Morfoloji (xarici görünüş və skelet əsasında) dəlillər bu qrupu dəstəkləməkdə zəif olsa da, genetik məlumatlar Scrotifera monofiletikliyini güclü şəkildə təsdiqləyir. Scrotifera kladının ən yaxın müasir qohumu (bacı qrupu) Eulipotyphla dəstəsidir (bu dəstəyə kirpilər, yereşənlər, qızılı göstəbəklər və kərtənkələyəbənzər yereşənlər daxildir).
| Scrotifera | ||||
|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||
| XƏTA: latin parametri doldurulmayıb. | ||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT Bu parametr doldurulmayıb: latin | ||||
| ||||
Etimologiya
"Scrotifera" termini latın dilindəki scrotum ("xaya kisəsi") və ferre feilinin törəməsi olan -fera ("daşıyanlar") hissələrindən yaranmışdır. Bu ad, qrupun təsnifatını təklif edən alimlər tərəfindən verilmişdir (Waddell et al., 1999), çünki Scrotifera kladına daxil olan məməlilərin əksəriyyətinin erkək fərdlərində xayalar bədən xaricində, (skrotum) adlanan dəri kisənin içində yerləşir. Bununla belə, skrotumun olması Scrotifera kladının bütün üzvləri üçün universal bir xüsusiyyət deyil və onu dəqiq müəyyən edən (kladın bütün üzvlərində olan və onları digər qruplardan fərqləndirən yeni təkamül əlaməti) hesab edilmir. Məsələn, bu klada daxil olan panqolinlər (Pholidota), su məməliləri olan balinakimilər (Cetacea) və əsl suitilər (Phocidae) kimi bəzi qruplarda xayalar daimi olaraq bədən daxilində qalır (ikincili olaraq bu vəziyyətə qayıtmışdır). Bu səbəbdən "Scrotifera" adı, kladın üzvlərinin əksəriyyətində müşahidə olunan ümumi bir tendensiyaya işarə edir, nəinki dəqiq bir morfoloji tərifə.
Təsnifat və Filogeniya
Scrotifera kladının müəyyən edilməsi, məməlilərin təkamül ağacının qurulmasında molekulyar (genetik) məlumatların əhəmiyyətini göstərən mühüm nümunələrdən biridir. Əvvəllər morfoloji əlamətlərə əsaslanan təsnifatlar yarasaları fərqli məməli qruplarına (məsələn, primatlara və ya həşəratyeyənlərə) yaxın hesab edirdi. Lakin DNT və zülal ardıcıllıqlarının genişmiqyaslı müqayisəsi yarasaların yırtıcılar və dırnaqlılarla daha yaxın qohum olduğunu ortaya qoymuşdur.
Bu təsnifatda Scrotifera iki əsas xəttə bölünür: Yarasalar və . Fereuungulata özü də iki böyük qrupa ayrılır: Ferae (yırtıcılar və panqolinlər) və (əsl dırnaqlılar). Dırnaqlıların daxili təsnifatı da molekulyar məlumatlarla dəqiqləşdirilmişdir; məsələn, balinaların cütdırnaqlılar içərisində, xüsusilə begemotlara yaxın qohum olduğu müəyyən edilmişdir (Cetartiodactyla adı buradan yaranır).
Morfoloji Əsaslar və Dəstək
Scrotifera kladını müəyyən edən aydın morfoloji (paylaşılan törəmə əlamətlər) azdır və ya mübahisəlidir. Bu, kladın təkamülündəki sürətli şaxələnmə ("radiasiya") ilə əlaqədar ola bilər ki, bu da fərqli nəsillər arasında ortaq morfoloji əlamətlərin yaranmasına kifayət qədər vaxt verməmişdir. Skrotumun özü, adın mənbəyi olmasına baxmayaraq, kladın bütün üzvlərində olmadığı üçün dəqiq bir sinapomorfiya sayılmır. Bəzi tədqiqatçılar diş quruluşu, daban sümüyü (astragalus) və ya kəllənin müəyyən xüsusiyyətləri kimi potensial morfoloji əlaqələr təklif etsələr də, bu əlamətlər adətən (müstəqil şəkildə oxşar əlamətlərin yaranması) və ya (əcdaddan miras qalmayan oxşarlıq) daha çox meyilli hesab olunur.
Molekulyar Dəlillər
Scrotifera kladının monofiletikliyi üçün ən güclü dəlillər müxtəlif növ molekulyar məlumatlardan əldə edilmişdir:
- Nüvə və Mitoxondrial DNT ardıcıllıqları: Çoxsaylı genlərin (həm kodlaşdıran, həm də qeyri-kodlaşdıran bölgələrin) müqayisəli analizi Scrotifera qrupunu dəstəkləyən filogenetik ağaclar yaradır.
- Zülal ardıcıllıqları: Müxtəlif zülalların amin turşusu ardıcıllıqlarının müqayisəsi də oxşar nəticələr verir.
- Retrotranspozonlar (SINEs və LINEs): Genomda təsadüfi yerlərə daxil olan və adətən nəsillərə dəyişməz şəkildə ötürülən bu "tullanan gen" elementlərinin paylanması güclü filogenetik siqnallar verir. Scrotifera üzvlərinin genomlarında paylaşılan spesifik (Short Interspersed Nuclear Elements) və (Long Interspersed Nuclear Elements) elementləri bu kladın monofiletikliyini güclü şəkildə dəstəkləyir.
Təkamül Tarixi
Molekulyar saat hesablamalarına əsasən, Scrotifera kladının üzvlərini birləşdirən son ortaq əcdadın dövrünün sonlarında və ya Paleosen dövrünün əvvəllərində, təxminən 65-85 milyon il əvvəl yaşadığı təxmin edilir. Bu dövr, sonra məməlilərin sürətlə şaxələndiyi ("adaptiv radiasiya") dövrə təsadüf edir. Scrotifera daxilindəki əsas qrupların (Yarasalar, Ferae, Euungulata) da bu erkən Paleogen dövründə qısa bir zaman kəsiyində bir-birindən ayrıldığı düşünülür.
İstinadlar
- Novacek, Michael J. "Phylogeny of the Eutheria". Novartis Foundation Symposia. 207. 1997-01-01: 19–39, discussion 39–43. doi:10.1002/9780470515205.ch2. ISSN 0301-5506 (#bad_issn). PMID 9278975.
- Nishihara, Hidenori; Hasegawa, Masami; Okada, Norihiro. "Pegasoferae, an unexpected mammalian clade revealed by tracking ancient retroposon insertions". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (ingilis). 103 (26). March 2006: 9929–9934. Bibcode:2006PNAS..103.9929N. doi:10.1073/pnas.0603797103. ISSN 0027-8424. PMC 1479866. PMID 16785431.
- Murphy, William J.; Eizirik, Eduardo; Johnson, Warren E.; Zhang, Ya-ping; Ryder, Oliver A.; O'Brien, Stephen J. "Molecular phylogenetics and the origins of placental mammals". Nature (ingilis). 409 (6820). 15 February 2001: 614–618. doi:10.1038/35054550. ISSN 1476-4687. PMID 11214319.
- Schultz, Nicholas G.; Lough-Stevens, Michael; Abreu, Eladio; Orr, Teri; Dean, Matthew D. "The Baculum was Gained and Lost Multiple Times during Mammalian Evolution". Integrative and Comparative Biology. 56 (4). 2016: 644–656. doi:10.1093/icb/icw034. PMC 5967191. PMID 27199432.
- Werdelin, L.; Nilsonne, A. "The evolution of the scrotum and testicular descent in mammals: a phylogenetic view". Journal of Theoretical Biology (ingilis). 196 (1). 1999-02-01: 61–72. doi:10.1006/jtbi.1998.0821. ISSN 0022-5193. PMID 9892556.
- Pettigrew, J. D. "Flying primates? Megabats have the advanced pathway from eye to midbrain". Science. 231 (4743). 1986-03-14: 1304–1306. Bibcode:1986Sci...231.1304P. doi:10.1126/science.3945821. PMID 3945821.
- Simmons, N. B.; Novacek, M. J.; Baker, R. J. "Phylogenetic analysis of Chiroptera and Archonta: The position of bats within the Eutheria". American Museum Novitates. 3077. 1993: 1–16. hdl:2246/4988.
- Teeling, Emma C.; Scally, Mark; Kao, Diana J.; Romagnoli, Michael L.; Springer, Mark S.; Stanhope, Michael J. "Molecular evidence regarding the origin of echolocation and flight in bats". Nature (ingilis). 403 (6766). 2000-06-01: 188–192. doi:10.1038/35003188. ISSN 1476-4687. PMID 10646602.
- Gatesy, J.; Hayashi, C.; Cronin, M. A.; Arctander, P. "Evidence from milk casein genes that cetaceans are close relatives of hippopotamid artiodactyls". Molecular Biology and Evolution (ingilis). 13 (7). 1997-07-01: 954–963. doi:10.1093/oxfordjournals.molbev.a025663. ISSN 0737-4038. PMID 8754010.
- Nikaido, M.; Rooney, A. P.; Okada, N. "Phylogenetic relationships among cetartiodactyls based on insertions of short and long interspersed elements: Hippopotamuses are the closest extant relatives of whales". Proceedings of the National Academy of Sciences (ingilis). 96 (18). 1999-11-09: 10261–10266. Bibcode:1999PNAS...9610261N. doi:10.1073/pnas.96.18.10261. ISSN 0027-8424. PMC 17870. PMID 10468597.
- Spaulding, Michelle; O'Leary, Maureen A.; Gatesy, John. "Relationships of Cetacea (Artiodactyla) Among Mammals: Increased Taxon Sampling Alters Interpretations of Key Fossils and Character Evolution". PLOS ONE (ingilis). 4 (9). 2009-09-23: e7062. Bibcode:2009PLoSO...4.7062S. doi:10.1371/journal.pone.0007062. ISSN 1932-6203. PMC 2740860. PMID 19774069.
- Kriegs, Jan Ole; Churakov, Gennady; Kiefmann, Martin; Jordan, Urs; Brosius, Jürgen; Schmitz, Jürgen. "Retroposed Elements as Archives for the Evolutionary History of Placental Mammals". PLoS Biology (ingilis). 4 (4). 2006-04-28: e91. doi:10.1371/journal.pbio.0040091. ISSN 1545-7885. PMC 1395351. PMID 16515367.
- dos Reis, Mario; Inoue, Jun; Hasegawa, Masami; Asher, Robert J.; Donoghue, Philip C. J.; Yang, Ziheng. "Phylogenomic datasets provide both precision and accuracy in estimating the timescale of placental mammal phylogeny". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences (ingilis). 279 (1742). 7 September 2012: 3491–3500. doi:10.1098/rspb.2012.0683. ISSN 0962-8452. PMC 3396900. PMID 22628470.
- O'Leary, Maureen A.; Bloch, Jonathan I.; Flynn, John J.; Gaudin, Timothy J.; Giallombardo, Andres; Gianinni, Norberto P.; Goldberg, Sharon L.; Kraatz, Brian P.; Luo, Zhe-Xi; Meng, Jin; Ni, Xijun; Novacek, Michael J.; Perini, Fernando A.; Randall, Zachary S.; Rougier, Guillermo W.; Sargis, Eric J.; Silcox, Mary T.; Simmons, Nancy B.; Spaulding, Michelle; Velazco, Paúl M.; Weksler, Marcelo; Wible, John R.; Cirranello, Andrea L. "The Placental Mammal Ancestor and the Post–K-Pg Radiation of Placentals". Science (ingilis). 339 (6120). 8 February 2013: 662–667. Bibcode:2013Sci...339..662O. doi:10.1126/science.1229237. ISSN 0036-8075. PMID 23393258.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Scrotifera Memeliler Mammalia sinfinin Plasentalilar Eutheria infrasinfine daxil olan ve muasir heyvan qruplarini birlesdiren bir kladdir monofiletik qrup Bu qrup Laurasiatheria desteustunun bir hissesidir ve esasen genetik materialin analizi tedqiqatlar neticesinde mueyyen edilmisdir Scrotifera Yarasalar Chiroptera destesi ile kladini bu klada Yirticilar Carnivora Panqolinler Pholidota Tekdirnaqlilar Perissodactyla ve qrupu daxildir ozunde birlesdirir Morfoloji xarici gorunus ve skelet esasinda deliller bu qrupu desteklemekde zeif olsa da genetik melumatlar Scrotifera monofiletikliyini guclu sekilde tesdiqleyir Scrotifera kladinin en yaxin muasir qohumu baci qrupu Eulipotyphla destesidir bu desteye kirpiler yeresenler qizili gostebekler ve kertenkeleyebenzer yeresenler daxildir ScrotiferaElmi tesnifatXETA latin parametri doldurulmayib Beynelxalq elmi adiXETA HAQQINDA MELUMAT Bu parametr doldurulmayib latinSeklin VikiAnbarda axtarisiEtimologiya Scrotifera termini latin dilindeki scrotum xaya kisesi ve ferre feilinin toremesi olan fera dasiyanlar hisselerinden yaranmisdir Bu ad qrupun tesnifatini teklif eden alimler terefinden verilmisdir Waddell et al 1999 cunki Scrotifera kladina daxil olan memelilerin ekseriyyetinin erkek ferdlerinde xayalar beden xaricinde skrotum adlanan deri kisenin icinde yerlesir Bununla bele skrotumun olmasi Scrotifera kladinin butun uzvleri ucun universal bir xususiyyet deyil ve onu deqiq mueyyen eden kladin butun uzvlerinde olan ve onlari diger qruplardan ferqlendiren yeni tekamul elameti hesab edilmir Meselen bu klada daxil olan panqolinler Pholidota su memelileri olan balinakimiler Cetacea ve esl suitiler Phocidae kimi bezi qruplarda xayalar daimi olaraq beden daxilinde qalir ikincili olaraq bu veziyyete qayitmisdir Bu sebebden Scrotifera adi kladin uzvlerinin ekseriyyetinde musahide olunan umumi bir tendensiyaya isare edir neinki deqiq bir morfoloji terife Tesnifat ve FilogeniyaScrotifera kladinin mueyyen edilmesi memelilerin tekamul agacinin qurulmasinda molekulyar genetik melumatlarin ehemiyyetini gosteren muhum numunelerden biridir Evveller morfoloji elametlere esaslanan tesnifatlar yarasalari ferqli memeli qruplarina meselen primatlara ve ya heseratyeyenlere yaxin hesab edirdi Lakin DNT ve zulal ardicilliqlarinin genismiqyasli muqayisesi yarasalarin yirticilar ve dirnaqlilarla daha yaxin qohum oldugunu ortaya qoymusdur Bu tesnifatda Scrotifera iki esas xette bolunur Yarasalar ve Fereuungulata ozu de iki boyuk qrupa ayrilir Ferae yirticilar ve panqolinler ve esl dirnaqlilar Dirnaqlilarin daxili tesnifati da molekulyar melumatlarla deqiqlesdirilmisdir meselen balinalarin cutdirnaqlilar icerisinde xususile begemotlara yaxin qohum oldugu mueyyen edilmisdir Cetartiodactyla adi buradan yaranir Morfoloji Esaslar ve DestekScrotifera kladini mueyyen eden aydin morfoloji paylasilan toreme elametler azdir ve ya mubahiselidir Bu kladin tekamulundeki suretli saxelenme radiasiya ile elaqedar ola biler ki bu da ferqli nesiller arasinda ortaq morfoloji elametlerin yaranmasina kifayet qeder vaxt vermemisdir Skrotumun ozu adin menbeyi olmasina baxmayaraq kladin butun uzvlerinde olmadigi ucun deqiq bir sinapomorfiya sayilmir Bezi tedqiqatcilar dis qurulusu daban sumuyu astragalus ve ya kellenin mueyyen xususiyyetleri kimi potensial morfoloji elaqeler teklif etseler de bu elametler adeten musteqil sekilde oxsar elametlerin yaranmasi ve ya ecdaddan miras qalmayan oxsarliq daha cox meyilli hesab olunur Molekulyar DelillerScrotifera kladinin monofiletikliyi ucun en guclu deliller muxtelif nov molekulyar melumatlardan elde edilmisdir Nuve ve Mitoxondrial DNT ardicilliqlari Coxsayli genlerin hem kodlasdiran hem de qeyri kodlasdiran bolgelerin muqayiseli analizi Scrotifera qrupunu destekleyen filogenetik agaclar yaradir Zulal ardicilliqlari Muxtelif zulallarin amin tursusu ardicilliqlarinin muqayisesi de oxsar neticeler verir Retrotranspozonlar SINEs ve LINEs Genomda tesadufi yerlere daxil olan ve adeten nesillere deyismez sekilde oturulen bu tullanan gen elementlerinin paylanmasi guclu filogenetik siqnallar verir Scrotifera uzvlerinin genomlarinda paylasilan spesifik Short Interspersed Nuclear Elements ve Long Interspersed Nuclear Elements elementleri bu kladin monofiletikliyini guclu sekilde destekleyir Tekamul TarixiMolekulyar saat hesablamalarina esasen Scrotifera kladinin uzvlerini birlesdiren son ortaq ecdadin dovrunun sonlarinda ve ya Paleosen dovrunun evvellerinde texminen 65 85 milyon il evvel yasadigi texmin edilir Bu dovr sonra memelilerin suretle saxelendiyi adaptiv radiasiya dovre tesaduf edir Scrotifera daxilindeki esas qruplarin Yarasalar Ferae Euungulata da bu erken Paleogen dovrunde qisa bir zaman kesiyinde bir birinden ayrildigi dusunulur IstinadlarNovacek Michael J Phylogeny of the Eutheria Novartis Foundation Symposia 207 1997 01 01 19 39 discussion 39 43 doi 10 1002 9780470515205 ch2 ISSN 0301 5506 bad issn PMID 9278975 Nishihara Hidenori Hasegawa Masami Okada Norihiro Pegasoferae an unexpected mammalian clade revealed by tracking ancient retroposon insertions Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America ingilis 103 26 March 2006 9929 9934 Bibcode 2006PNAS 103 9929N doi 10 1073 pnas 0603797103 ISSN 0027 8424 PMC 1479866 PMID 16785431 Murphy William J Eizirik Eduardo Johnson Warren E Zhang Ya ping Ryder Oliver A O Brien Stephen J Molecular phylogenetics and the origins of placental mammals Nature ingilis 409 6820 15 February 2001 614 618 doi 10 1038 35054550 ISSN 1476 4687 PMID 11214319 Schultz Nicholas G Lough Stevens Michael Abreu Eladio Orr Teri Dean Matthew D The Baculum was Gained and Lost Multiple Times during Mammalian Evolution Integrative and Comparative Biology 56 4 2016 644 656 doi 10 1093 icb icw034 PMC 5967191 PMID 27199432 Werdelin L Nilsonne A The evolution of the scrotum and testicular descent in mammals a phylogenetic view Journal of Theoretical Biology ingilis 196 1 1999 02 01 61 72 doi 10 1006 jtbi 1998 0821 ISSN 0022 5193 PMID 9892556 Pettigrew J D Flying primates Megabats have the advanced pathway from eye to midbrain Science 231 4743 1986 03 14 1304 1306 Bibcode 1986Sci 231 1304P doi 10 1126 science 3945821 PMID 3945821 Simmons N B Novacek M J Baker R J Phylogenetic analysis of Chiroptera and Archonta The position of bats within the Eutheria American Museum Novitates 3077 1993 1 16 hdl 2246 4988 Teeling Emma C Scally Mark Kao Diana J Romagnoli Michael L Springer Mark S Stanhope Michael J Molecular evidence regarding the origin of echolocation and flight in bats Nature ingilis 403 6766 2000 06 01 188 192 doi 10 1038 35003188 ISSN 1476 4687 PMID 10646602 Gatesy J Hayashi C Cronin M A Arctander P Evidence from milk casein genes that cetaceans are close relatives of hippopotamid artiodactyls Molecular Biology and Evolution ingilis 13 7 1997 07 01 954 963 doi 10 1093 oxfordjournals molbev a025663 ISSN 0737 4038 PMID 8754010 Nikaido M Rooney A P Okada N Phylogenetic relationships among cetartiodactyls based on insertions of short and long interspersed elements Hippopotamuses are the closest extant relatives of whales Proceedings of the National Academy of Sciences ingilis 96 18 1999 11 09 10261 10266 Bibcode 1999PNAS 9610261N doi 10 1073 pnas 96 18 10261 ISSN 0027 8424 PMC 17870 PMID 10468597 Spaulding Michelle O Leary Maureen A Gatesy John Relationships of Cetacea Artiodactyla Among Mammals Increased Taxon Sampling Alters Interpretations of Key Fossils and Character Evolution PLOS ONE ingilis 4 9 2009 09 23 e7062 Bibcode 2009PLoSO 4 7062S doi 10 1371 journal pone 0007062 ISSN 1932 6203 PMC 2740860 PMID 19774069 Kriegs Jan Ole Churakov Gennady Kiefmann Martin Jordan Urs Brosius Jurgen Schmitz Jurgen Retroposed Elements as Archives for the Evolutionary History of Placental Mammals PLoS Biology ingilis 4 4 2006 04 28 e91 doi 10 1371 journal pbio 0040091 ISSN 1545 7885 PMC 1395351 PMID 16515367 dos Reis Mario Inoue Jun Hasegawa Masami Asher Robert J Donoghue Philip C J Yang Ziheng Phylogenomic datasets provide both precision and accuracy in estimating the timescale of placental mammal phylogeny Proceedings of the Royal Society B Biological Sciences ingilis 279 1742 7 September 2012 3491 3500 doi 10 1098 rspb 2012 0683 ISSN 0962 8452 PMC 3396900 PMID 22628470 O Leary Maureen A Bloch Jonathan I Flynn John J Gaudin Timothy J Giallombardo Andres Gianinni Norberto P Goldberg Sharon L Kraatz Brian P Luo Zhe Xi Meng Jin Ni Xijun Novacek Michael J Perini Fernando A Randall Zachary S Rougier Guillermo W Sargis Eric J Silcox Mary T Simmons Nancy B Spaulding Michelle Velazco Paul M Weksler Marcelo Wible John R Cirranello Andrea L The Placental Mammal Ancestor and the Post K Pg Radiation of Placentals Science ingilis 339 6120 8 February 2013 662 667 Bibcode 2013Sci 339 662O doi 10 1126 science 1229237 ISSN 0036 8075 PMID 23393258