fbpx
Wikipedia

Sayma gölü

Sayma gölü (fin Saimaa, isv. Saimen) — Finlandiyanın ən böyük gölü. Avropanın isə şirinsulu gölləri arasında dördündü göldür. Ölkənin cənub-şərqində yerləşir. Göl bir-biri ilə əlaqədə olan 8 iri və çoxlu sayla sayda su tutarının birləşməsi nəticəsində əmələ gəlmişdir. Gölün sahəsi 4400 km² təşkil edir. Sahil xətdinin uzunluğu 15 min km-dir. Göl daxilində 13710 ada vardır. Bu adaların ümumi sahəsi 1850 km²-dir. Göldən başlanğıcını götürən yeganə çay Vuoksadır. Çay Ladoqa gölünə tölülür.

Sayma gölü
fin Saimaa
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 76 m
Eni 75 km
Sahil uzunluğu 14850 km
Sahəsi 4380 km²
Həcmi 8400 km³
Su tutumu 61054 km²
Dərin yeri 84 m
Orta dərinliyi 17 m
Axan çay Vuoks
Yerləşməsi
61°15′54″ şm. e. 28°19′32″ ş. u.
Ölkə Finlandiya Finlandiya
Sayma gölü
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Fiziki-coğrafi xüsusiyyətləri

Tarixi

Avropanın iri gölləri
Göllər Sahəsi
səth
suları, км²
Həcmi,
km³
Ölkə
Ladoqa gölü 17700 908  
Oneqa gölü 9720 285  
Venern 5550 180  
Sayma 4380 36  
Çud-Pskov gölü 3550 25,2  
 
Vettern 1900 72  
Beloye gölü 1290 5,2  
Vıqozero 1140 7,1  
Melaren 1140 10,0  
Pyayannıy 1065 18,1  
İlmen göle 1200 12,0  
İnari gölü 1000 28,0  

Gölün yatağı tektonik məşhəlli olmasına baxmayaraq buzlaqların təsirinə məruz qalmışdır. 10000 il öncə göl Baltik dənizinə daxil olan İoldiev dənizinin körfəzlərindən biri olmuşdur. Gölün Balrik hövzəsindən tam aralanması 8 000 ilə təsadüf edir. Müasir dönəmdə Vuoksa çayının Ladoqa gölü ilə əlaqələnməsə 5000 ilə öncəyə təsadüf edir.

Sayma sisteminə daxil olan göllər

1) Sayma (fin Saimaa), 137 703 ha
2) Pihlayavesi (fin Pihlajavesi), 71 258,5 ha
3) Orivesi (fin Orivesi), 60 130,2 ha
4) Haukivesi (fin Haukivesi), 56 042,9 ha
4) Puruvesi (fin Puruvesi), 41 635,4 ha
5) Pyhyaselkyo (fin Pyhäselkä ), 36 110,4 ha
6) Enonvesi (fin Enonvesi), 19 667,6 ha
7) Pyyvesi (fin Pyyvesi), 2 975,11 ha
8) Ukonvesi (fin Ukonvesi), 2 423,26 ha

Su yollarının istifadəsi

17911792-ci illər Finlandiyada olan rus qoşunlarının komandanı Aleksadr Vasileviç Suvorov gölün sahilində post təşkil edir. İsveçlər daxili keçidləri tutmaq məqsədi ilə göldə bateriyalar yerləşdirirlər. Hazırda belə bu keçidlər turistik maşrutlar üçün istifadə edilir. 1856-ci ildə gölü Fin körfəzi ilə birləşdirən kanal inşa edilir. Gölün dib relyefini 1857-ci ildə Finlandiyanın Senatı Yohan Bartmana tərtib etməyi həvalə edir. 1940-ci ildə işi davam etdirmək Aaro Hellaakosa həvalə edilir.

 
Sayma gölü

Ehtiyyatları

Göl balıqları ilə zəngindir. Burada hətta 2015-ci ildə elmə məlum olmayan yeni balıq növü aşkarlanmışdır (Romanogobio albipinnatus).

Üstəlik göldə nəsli kəsilmək üzrə olan Sayma nerpası yayılmışdır. Bu canlı Halqaşəkilli suitinın yarımnövüdür. 2012 ilə olan məlumata görə sayları cəmi 310 baş təşkil edir. 2020—2025 illər ərzində saylarının 400 başa çatdırılması planlaşdırılır.

Gölün sahilində azbest ehtiyatları aşkarlanmışdır.

Ədəbiyyat

  • Esko Kuusisto: Lake District in Finland. In: Matti Seppälä (Hg.): The Physical Geography of Fennoscandia. Oxford University Press 2005.

İstinadlar

  1. Sayma sisteminə daxil olan göllər. jarviwiki.fi (fincə)
  2. Saymen nerpası. — WWF
  3. Finlandiya meşə təsərrüfatı

Xarici keçidlər

  • Sayma regionu haqqında məlumat
  • Sayma gölündə balıq ovus

sayma, gölü, saimaa, saimen, finlandiyanın, böyük, gölü, avropanın, isə, şirinsulu, gölləri, arasında, dördündü, göldür, ölkənin, cənub, şərqində, yerləşir, göl, biri, ilə, əlaqədə, olan, çoxlu, sayla, sayda, tutarının, birləşməsi, nəticəsində, əmələ, gəlmişdi. Sayma golu fin Saimaa isv Saimen Finlandiyanin en boyuk golu Avropanin ise sirinsulu golleri arasinda dordundu goldur Olkenin cenub serqinde yerlesir Gol bir biri ile elaqede olan 8 iri ve coxlu sayla sayda su tutarinin birlesmesi neticesinde emele gelmisdir Golun sahesi 4400 km teskil edir Sahil xetdinin uzunlugu 15 min km dir Gol daxilinde 13710 ada vardir Bu adalarin umumi sahesi 1850 km dir Golden baslangicini goturen yegane cay Vuoksadir Cay Ladoqa golune tolulur Sayma golufin SaimaaUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 76 mEni 75 kmSahil uzunlugu 14850 kmSahesi 4380 km Hecmi 8400 km Su tutumu 61054 km Derin yeri 84 mOrta derinliyi 17 mAxan cay VuoksYerlesmesi61 15 54 sm e 28 19 32 s u Olke Finlandiya FinlandiyaSayma golu Vikianbarda elaqeli mediafayllarMundericat 1 Fiziki cografi xususiyyetleri 1 1 Tarixi 1 2 Sayma sistemine daxil olan goller 1 1 3 Su yollarinin istifadesi 2 Ehtiyyatlari 3 Edebiyyat 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerFiziki cografi xususiyyetleri Redakte Tarixi Redakte Avropanin iri golleri Goller Sahesi seth sulari km Hecmi km OlkeLadoqa golu 17700 908 Oneqa golu 9720 285 Venern 5550 180 Sayma 4380 36 Cud Pskov golu 3550 25 2 Vettern 1900 72 Beloye golu 1290 5 2 Viqozero 1140 7 1 Melaren 1140 10 0 Pyayanniy 1065 18 1 Ilmen gole 1200 12 0 Inari golu 1000 28 0 Golun yatagi tektonik meshelli olmasina baxmayaraq buzlaqlarin tesirine meruz qalmisdir 10000 il once gol Baltik denizine daxil olan Ioldiev denizinin korfezlerinden biri olmusdur Golun Balrik hovzesinden tam aralanmasi 8 000 ile tesaduf edir Muasir donemde Vuoksa cayinin Ladoqa golu ile elaqelenmese 5000 ile onceye tesaduf edir Sayma sistemine daxil olan goller 1 Redakte 1 Sayma fin Saimaa 137 703 ha 2 Pihlayavesi fin Pihlajavesi 71 258 5 ha 3 Orivesi fin Orivesi 60 130 2 ha 4 Haukivesi fin Haukivesi 56 042 9 ha 4 Puruvesi fin Puruvesi 41 635 4 ha 5 Pyhyaselkyo fin Pyhaselka 36 110 4 ha 6 Enonvesi fin Enonvesi 19 667 6 ha 7 Pyyvesi fin Pyyvesi 2 975 11 ha 8 Ukonvesi fin Ukonvesi 2 423 26 ha Su yollarinin istifadesi Redakte 1791 1792 ci iller Finlandiyada olan rus qosunlarinin komandani Aleksadr Vasilevic Suvorov golun sahilinde post teskil edir Isvecler daxili kecidleri tutmaq meqsedi ile golde bateriyalar yerlesdirirler Hazirda bele bu kecidler turistik masrutlar ucun istifade edilir 1856 ci ilde golu Fin korfezi ile birlesdiren kanal insa edilir Golun dib relyefini 1857 ci ilde Finlandiyanin Senati Yohan Bartmana tertib etmeyi hevale edir 1940 ci ilde isi davam etdirmek Aaro Hellaakosa hevale edilir Sayma goluEhtiyyatlari RedakteGol baliqlari ile zengindir Burada hetta 2015 ci ilde elme melum olmayan yeni baliq novu askarlanmisdir Romanogobio albipinnatus Ustelik golde nesli kesilmek uzre olan Sayma nerpasi yayilmisdir Bu canli Halqasekilli suitinin yarimnovudur 2012 ile olan melumata gore saylari cemi 310 bas 2 teskil edir 2020 2025 iller erzinde saylarinin 400 basa catdirilmasi planlasdirilir 3 Golun sahilinde azbest ehtiyatlari askarlanmisdir Edebiyyat RedakteEsko Kuusisto Lake District in Finland In Matti Seppala Hg The Physical Geography of Fennoscandia Oxford University Press 2005 Istinadlar Redakte Sayma sistemine daxil olan goller jarviwiki fi fince Saymen nerpasi WWF Finlandiya mese teserrufatiXarici kecidler RedakteSayma regionu haqqinda melumat Sayma golunde baliq ovusMenbe https az wikipedia org w index php title Sayma golu amp oldid 5926696, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.