Sabit cərəyan generatorları elektrik maşınlarının elə sinfidir ki, mexaniki enerjini sabit cərəyanın enerjisinə çevirir. Sabit cərəyan generatorları quruluşu cəhətdən digər elektrik maşınları qarşılaşdırldığında daha sadə bir görüntü sərgiləyir. Generatorda sabit hissədən təşkil olunan və stator adalandırılır. Bu hissə maqnitlənməyi təmin edən əsas və yardımçı qütblərlə, onların sarğılarını daşıyır. Generatorda hərəkətli hissə rotor adlandırılır. Sabit cərəyan maşınları həm generator, həm də mühərrik kimi istifadə olunur.Sabit cərəyan mühərrikləri daha çox tətbiq edilir. Onların tətbiq ashələri kifayət qədər genişdir. Sabit cərəyan maşınlarıdan avtomatik qurğuların intiqallarında, şaxta liftlərində,yayma dəzgahında və başqa merxanizmlərin intiqallarında istifadə olunur. Sabit cərəyan mühərriklərindən həmçini9n ağırlıq qaldıran mexanizmlərdə,nəqliyyat vasitlərinin intiqallarında geniş istifadə olunur. Sabit cərəyan mühərrikləri dəyişən cərəyan mühərriklərinə nisbətən aşağıdakıp üstünlüklərə malikdir. Asan işə salma və sürətin geniş diapazonda tənzimləmə xüsusiyyətlərini göstərmək olar. Çatışmazlıqlarından isə-nisbətən yüksək dəyəri, konstruksiyasının müəyyən mürəkkəbliyi və nisbətən az etibarlılığı sabit cərəyan maşınlarının bu çatışmazlıqları onların fırça-kollektor hissəsi tərəfindən yaranır. Bundan əlavə, fırça-kollektor hissəsi tezlik maniələri və yanğın təhlükəsi mənbəyidir. Sadaladığımız çatışmazlıqlar sabit cərəyan maşınlarının tətbiq sahəsini məhdudlaşdırır. Son illərdə yeni konstruksiyalı sabit cərəyan mühərrikləri yaradılmlışdır. Bu mühərriklərdə mexanki kollektor yarımkeçirici elemetli kontaksız kommutor ilə əvəz olunmuşdur, lakin belə mühərriklərin gücü hələ ki, çox kiçikdir..
Sabit cərəyan mühərriklərinin strukturu
Sabit cərəyan – zamandan asılı olaraq naqildəki cərəyanın həm qiyməti, həm də istiqaməti periodik dəyişməyən cərəyandır. Dəyişməyən cərəyanın ilk mənbəyi kimyəvi cərəyanın mənbəyidir: qalvanik elementlər və akkumlyatorlar. Sabit cərəyandan hal-hazırda texnikanın müxtəlif sahələrində, o cümlədən, katalizator prosesində, qalvanizasiyada və bir çox sahələrdə istifadə olunur. Elektronika dövrlərinin bir çoxusunun işləməsi üçün bir istiqamətdə hərəkət edən elektrik cərəyanı-sabit cərəyan(DC) lazımdır. Sabit cərəyan mənbələri kimi batareyalar, akkumulyatorlar, qalvanik elementləri, sabit cərəyan generatorlarını misal göstərmək olar.
Sabit cərəyan mühərriklərinin əsas iş prsinsipi
Karkas
Generatorun ən kənar hissəsidir. Generatoru xarici təsirlərdən qorumaq və yaranan istiliyinin xaricə çıxarılmasında mühim rol oynayır. Bu təbəqə əsasən yüksək istiliyə dayanıqlı maddə seçilir. Həmçinin maqnetik xüsusiyyətləridə yüksək olmalıdır. Çox vaxt yumuşaq tökmə poladdan hazırlanır.
Əsas qütblər
Stator karkasında yerləşən əsas qütblər, qütb ayağı və qütb gövdəsindən ibarətdir. Maqnitlənməyi təmin edən hissə olan gövdə poladdan və silisium tellərdən hazırlanır. Qütb ayaqları isə qütblərdə hazırlanan maqnit axınını hava aralığına keçməsini təmin edən hissədir. Silisium tellərdən hazırlanır.
Köməkçi qütblər
Əsas qütblər arasında hər iki tərəfdə yerləşdirilimiş,generatorun meydana gətridiyi rotor reaksiyası adlanan maqnitlənməyə göstərilən mənfi təsirin qarşısının alınması məqsədi ilə istifadə edilir.
Kompensasiya sarğıları
Böyük güclü generatorlarda (100kVt və daha böyük güclü) rotor reaksiyasının meydana gətirdiyi təsiri azaltmaq üçün qütb sarğılarının gücü kafi deyil. Bunlara əlavə olaraq qütb sarğılarının aşağı hissəsinə kompensasiya sarğıları yerləşdirilir.
Rotor
Rotor
Sabit cərəyan generatorunun dönən hissəsi rotor adlanır. Rotor kollektor və tel dəmir sarğılardan təşkil olunmuşdur. Rotorda yerləşən sarğılar zaman keçdikcə öz keyfiyyətini itirməsinin qarşısının alınması üçün 0,5-1mm qalınlığında tellərdən hazırlanır.Press vasitəsiylə açılan oyuqlara sarğılar yerləşdirilir.
Kollektor
Sərt elektolitik misdən hazırlanan dilimlər şəklində düzülmüş bobin yanlarının bağlandığı və generator üzərinə yerləşdirilmiş hissədir.Bir-birində izolyasiya qatıyla ayrılan hər kollektor diliminə lamel deyilir.Lamelin sayı bobinin sayına bərabərdir.
Fırça
Sərt karbondan hazırlanır və ötürücülüyünü artırmaq üçün metal tozu əlavə edilir. Fırçalar, kollektor ilə təmas ederək axının gediş-gəlişini təmin edir. Kollektora görə daha yumşaq olmasının səbəbi təmiri daha çətin olan kollektor lamellərinin aşınmasını gecikdirməkdir. Fırçaların kollektor lamellərinə təması zamanı yaranan qığılcımlar və bunu nəticəsində meydana gələn aşınmalar. Sabit cərəyan generatorlarının ən əsas mənfi cəhətidir.
Lövbər
Lövbər mexaniki oxdan üzərində dolaq olan kollektordan ibarətdir. Nüvə qalınlığı 0,35-0,5 mm olan elektrotexniki polad təbəqələr yığılır.Təbəqlər bir-birindən lakla izolə olunur. Nüvənin üzərində uzununa yuvalar vardır, həmin yuvalara lövbər dolağı yerləşdirilir.
Şaft
Ümumiyyətlə çuqun və ya çuqun poladdan hazırlanır və iki yataklar arasında dəstəklənir. Kollektor və telli dəmir sarımlar şaftda yerləşdirilib. Sarımları düzgün vəziyyətdə (sürüşməməli) tutmaq üçün bir açar verilir. Əsas funksiyası dönməkdir.
DC motor model in Simulink at File Exchange - MATLAB Central
İstinadlar
Kazımzadə R. Z., Əsgərov C. S.Elektrotexnika, radiotexnika və elektronika (ali texniki məktəblər üçün dərslik). Bakı, 2013.
Герасимов В. Г., Кузнецов Э. В., Николаева О. В. Электротехника и электроника. Кн. 2. Электромагнитные устройства и электрические машины. — М.: Энергоатомиздат, 1996. — С. 62. — ISBN 5-283-05005-X.
William H. Yeadon, Alan W. Yeadon. Handbook of small electric motors. McGraw-Hill Professional, 2001. Page 4-134.
Laughton M.A. and Warne D.F., Editors. Electrical engineer's reference book. 16th ed. Newnes, 2003. Page 19-4.
Construction of DC Machine - (ing.) www.electricaldeck.com
Avqust 12, 2021
sabit, cərəyan, generatoru, sabit, cərəyan, generatorları, elektrik, maşınlarının, elə, sinfidir, mexaniki, enerjini, sabit, cərəyanın, enerjisinə, çevirir, sabit, cərəyan, generatorları, quruluşu, cəhətdən, digər, elektrik, maşınları, qarşılaşdırldığında, dah. Sabit cereyan generatorlari elektrik masinlarinin ele sinfidir ki mexaniki enerjini sabit cereyanin enerjisine cevirir Sabit cereyan generatorlari qurulusu cehetden diger elektrik masinlari qarsilasdirldiginda daha sade bir goruntu sergileyir Generatorda sabit hisseden teskil olunan ve stator adalandirilir Bu hisse maqnitlenmeyi temin eden esas ve yardimci qutblerle onlarin sargilarini dasiyir Generatorda hereketli hisse rotor adlandirilir Sabit cereyan masinlari hem generator hem de muherrik kimi istifade olunur Sabit cereyan muherrikleri daha cox tetbiq edilir Onlarin tetbiq asheleri kifayet qeder genisdir Sabit cereyan masinlaridan avtomatik qurgularin intiqallarinda saxta liftlerinde yayma dezgahinda ve basqa merxanizmlerin intiqallarinda istifade olunur Sabit cereyan muherriklerinden hemcini9n agirliq qaldiran mexanizmlerde neqliyyat vasitlerinin intiqallarinda genis istifade olunur Sabit cereyan muherrikleri deyisen cereyan muherriklerine nisbeten asagidakip ustunluklere malikdir Asan ise salma ve suretin genis diapazonda tenzimleme xususiyyetlerini gostermek olar Catismazliqlarindan ise nisbeten yuksek deyeri konstruksiyasinin mueyyen murekkebliyi ve nisbeten az etibarliligi sabit cereyan masinlarinin bu catismazliqlari onlarin firca kollektor hissesi terefinden yaranir Bundan elave firca kollektor hissesi tezlik manieleri ve yangin tehlukesi menbeyidir Sadaladigimiz catismazliqlar sabit cereyan masinlarinin tetbiq sahesini mehdudlasdirir 1 Son illerde yeni konstruksiyali sabit cereyan muherrikleri yaradilmlisdir Bu muherriklerde mexanki kollektor yarimkecirici elemetli kontaksiz kommutor ile evez olunmusdur lakin bele muherriklerin gucu hele ki cox kicikdir 2 Mundericat 1 Sabit cereyan muherriklerinin strukturu 1 1 Karkas 1 2 Esas qutbler 1 3 Komekci qutbler 1 4 Kompensasiya sargilari 1 5 Rotor 1 6 Kollektor 1 7 Firca 1 8 Lovber 1 9 Saft 2 Sabit cereyan generatorlarinin tesnifi 3 Hemcinin bax 4 Xarici kecidler 5 IstinadlarSabit cereyan muherriklerinin strukturu RedakteSabit cereyan zamandan asili olaraq naqildeki cereyanin hem qiymeti hem de istiqameti periodik deyismeyen cereyandir Deyismeyen cereyanin ilk menbeyi kimyevi cereyanin menbeyidir qalvanik elementler ve akkumlyatorlar Sabit cereyandan hal hazirda texnikanin muxtelif sahelerinde o cumleden katalizator prosesinde qalvanizasiyada ve bir cox sahelerde istifade olunur Elektronika dovrlerinin bir coxusunun islemesi ucun bir istiqametde hereket eden elektrik cereyani sabit cereyan DC lazimdir Sabit cereyan menbeleri kimi batareyalar akkumulyatorlar qalvanik elementleri sabit cereyan generatorlarini misal gostermek olar 3 Sabit cereyan muherriklerinin esas is prsinsipi Karkas Redakte Generatorun en kenar hissesidir Generatoru xarici tesirlerden qorumaq ve yaranan istiliyinin xarice cixarilmasinda muhim rol oynayir Bu tebeqe esasen yuksek istiliye dayaniqli madde secilir Hemcinin maqnetik xususiyyetleride yuksek olmalidir Cox vaxt yumusaq tokme poladdan hazirlanir Esas qutbler Redakte Stator karkasinda yerlesen esas qutbler qutb ayagi ve qutb govdesinden ibaretdir Maqnitlenmeyi temin eden hisse olan govde poladdan ve silisium tellerden hazirlanir Qutb ayaqlari ise qutblerde hazirlanan maqnit axinini hava araligina kecmesini temin eden hissedir Silisium tellerden hazirlanir Komekci qutbler Redakte Esas qutbler arasinda her iki terefde yerlesdirilimis generatorun meydana getridiyi rotor reaksiyasi adlanan maqnitlenmeye gosterilen menfi tesirin qarsisinin alinmasi meqsedi ile istifade edilir Kompensasiya sargilari Redakte Boyuk guclu generatorlarda 100kVt ve daha boyuk guclu rotor reaksiyasinin meydana getirdiyi tesiri azaltmaq ucun qutb sargilarinin gucu kafi deyil Bunlara elave olaraq qutb sargilarinin asagi hissesine kompensasiya sargilari yerlesdirilir Rotor Redakte Rotor Sabit cereyan generatorunun donen hissesi rotor adlanir Rotor kollektor ve tel demir sargilardan teskil olunmusdur Rotorda yerlesen sargilar zaman kecdikce oz keyfiyyetini itirmesinin qarsisinin alinmasi ucun 0 5 1mm qalinliginda tellerden hazirlanir Press vasitesiyle acilan oyuqlara sargilar yerlesdirilir Kollektor Redakte Sert elektolitik misden hazirlanan dilimler seklinde duzulmus bobin yanlarinin baglandigi ve generator uzerine yerlesdirilmis hissedir Bir birinde izolyasiya qatiyla ayrilan her kollektor dilimine lamel deyilir Lamelin sayi bobinin sayina beraberdir 4 Firca Redakte Sert karbondan hazirlanir ve oturuculuyunu artirmaq ucun metal tozu elave edilir Fircalar kollektor ile temas ederek axinin gedis gelisini temin edir Kollektora gore daha yumsaq olmasinin sebebi temiri daha cetin olan kollektor lamellerinin asinmasini gecikdirmekdir Fircalarin kollektor lamellerine temasi zamani yaranan qigilcimlar ve bunu neticesinde meydana gelen asinmalar Sabit cereyan generatorlarinin en esas menfi cehetidir 5 Lovber Redakte Lovber mexaniki oxdan uzerinde dolaq olan kollektordan ibaretdir Nuve qalinligi 0 35 0 5 mm olan elektrotexniki polad tebeqeler yigilir Tebeqler bir birinden lakla izole olunur Nuvenin uzerinde uzununa yuvalar vardir hemin yuvalara lovber dolagi yerlesdirilir Saft Redakte Umumiyyetle cuqun ve ya cuqun poladdan hazirlanir ve iki yataklar arasinda desteklenir Kollektor ve telli demir sarimlar saftda yerlesdirilib Sarimlari duzgun veziyyetde surusmemeli tutmaq ucun bir acar verilir Esas funksiyasi donmekdir 6 Sabit cereyan generatorlarinin tesnifi RedakteSargi ve qutblere gore tesnifat Komekci qutblu Komekci qutbsuz Kompensasiya sargiliHemcinin bax RedakteElektrik muhendisliyi Elektronika GeneratorXarici kecidler RedakteMake a working model of dc motor at sci toys com How to select a DC motor at MICROMO DC motor model in Simulink at File Exchange MATLAB CentralIstinadlar Redakte Kazimzade R Z Esgerov C S Elektrotexnika radiotexnika ve elektronika ali texniki mektebler ucun derslik Baki 2013 Gerasimov V G Kuznecov E V Nikolaeva O V Elektrotehnika i elektronika Kn 2 Elektromagnitnye ustrojstva i elektricheskie mashiny M Energoatomizdat 1996 S 62 ISBN 5 283 05005 X William H Yeadon Alan W Yeadon Handbook of small electric motors McGraw Hill Professional 2001 Page 4 134 Herman Stephen Industrial Motor Control 6th ed Delmar Cengage Learning 2010 Page 251 Laughton M A and Warne D F Editors Electrical engineer s reference book 16th ed Newnes 2003 Page 19 4 Construction of DC Machine ing www electricaldeck comMenbe https az wikipedia org w index php title Sabit cereyan generatoru amp oldid 6076983, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
_80_degree_split_ring.gif.html){kind=link}
