Sabancı mərkəz məscidi — Adananın Rəşadbəy bölgəsində, Mərkəzi parkın cənubunda və Seyhan çayının qərb sahilində yerləşir. 1998-ci ildə istifadəyə verilmişdir. 32 metr diametrli əsas günbəzi vardır. Məscidin layihə memarı Nəcib Dinçdir. Yaxın Şərqin və Türkiyənin ən böyük məscididir.
Sabancı mərkəz məscidi tarixi bir struktur olmamasına baxmayaraq, monumental kütləsi, uğurlu arxitekturası və şəhər siluetində görkəmli duruşu ilə yerli və əcnəbi ziyarətçinin diqqətini cəlb edir.
Sabancı mərkəz məscidi, Adana şəhərinin mərkəzində, Seyhan çayı sahilində yerləşən Türkiyənin ən böyük məscididir. 32 metr diametrli baş tağı ilə Türkiyənin ən böyük künbəzə malik məscidi oarak qəbul edilir. Yaxın şərqin ən böyük məscidi kimi də qəbul edilir. Sabancı mərkəz məscidi, mövqeyi etibarilə Adanada yerləşən baş arter-lərin, dəmir yolunun və Adana ətraf rayon və rayonlara birləşdirən yolların kəsim nöqtəsində və hündür minarələri kilometrlərlə uzaqdan görünür olması səbəbindən şəhərin sanki simvolu halına gəlmişdir.
Adana şəhər siluetinə hakim olan quruluşu ilə şəhərin tacı kimi durur. Adana Sabancı mərkəz məscidinin təməli, dövlət mərasimi ilə 13 dekabr 1988 tarixində atılmışdır. Torpaq sahəsi zamanın Böyükşəhər Bələdiyyəsi rəsmiləri Türkiyə Diyanət Fonduna təhvil verilmişdir. Məscidin layihə memarı bir çox beynəlxalq layihələrdə də yer almış olan memar Nəcib Sakitdir.
Məscid, Həsr Etmişlər tərəfindən böyük maraqla qarşılanmış; Adana xeyriyyəçilərin, Türkiyə Diyanət Fondunun və dövlət büdcəsinin töhfələri ilə məscidin%50si bitirmişdir. 1996-cı ildə maliyyə dəstəyə ehtiyac duyulduqda xeyriyyəçi Sabancı ailəsi ilə təmas yaradılıb. Sabancı ailəsi də "VAKSA" vasitəsilə cəmi bir trilyon yüz qırx milyard TL ianədə olaraq məscidin tamamlanmasına yardımçı olmuşlar. Əvvəllər məscid "Mərkəz məscidi" olaraq tanınırdı, amma Sabancı ailəsinin hədiyyəsindən sonra Sabançı mərkəz məscidi olaraq adlandırılmışdır.
Məscid Sabancı ailəsinin verdiyi böyük dəstək ilə qısa müddətdə tamamlanaraq, 18 dekabr 1998-ci İldə yenə dövlət mərasimi ilə Prezident Süleyman Dəmirəl ilə Sakıp Sabancı tərəfindən mərasimlə açılıb. Son camaat və ətraf keçirməsi, o cümlədən məscidin bütün işləri, 2000-ci ilin Dekabr ayında başa çatdırılmışdır. Əsər, Osmanlı məscid memarlığının orijinal əsərlərindən olan Sultan Əhməd və Səlimiyə məscidlərinin sintezindən meydana gəlmişdir.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Altı minarə və siluet olaraq Sultan Əhməd məscidinə, plan və iç məkan hissəsinə görə Səlimiyə məscidinə bənzəyir. Məscidin əsas günbəzinin daxili diametri 32 mt olub, səkkiz sütun üzərində tikilib. Əsas gövdə sahəsi 3600 mt², ümumi məscid tikinti sahəsi 6600 m²dir. Əsas günbəzinin namaz qılınan yerinin hündürlüyü 54 mt-dir. Əsas gövdə ilə bitişik dörd minarə 99 mt-dir. Son camaat yerinin guşələrində yer alan iki minarə isə 75 mt yüksəklikdədir. Məscid son camaat yerilə birlikdə 6600 mt²-dir Məscid, açıq və qapalı sahələrdə (mahfil və eyvanlar daxil olmaqla) 20.000 nəfərlik tutuma malikdir. Məsciddə olan xətt əsərlərinin hamısı Xəttat Hüseyn Kutluya aiddir.
Baş künbəzdə 9 mt diametrində “Ayet-el Kürsi” yazılmışdır. Cənub tərəfində (qiblə səmtində) olan 2X16=32 mt boyundakı kuşak yazısı isə Nur Surəsinin 35-36-37 və 38-ci Ayələridir. Səkkiz əsas sütunu ilə baş tağ təbilinin meydana gətirdiyi səkkiz ədəd aslan sinəsində isə Lafzatullah ilə Peyğəmbərin və ilk xəlifələrin adları var. Alt qat pəncərə nişanlarında qərb hissəsində başlamaq üçün Fatihə Surəsi ilə davamında Cəbrayıl Hədisi şərifi, üst qat pəncərə nişanlarında isə Esma-yıl Hüsna, Allahın (C.C). gözəl adları var. Qapı üstlərində, içəridə və çöldə, müxtəlif ayələr yazılıbdır.
Məscid çiniləri klassik İznik çiniləri texnikası ilə İznikdə İznik Fondu tərəfindən düzəldilmişdir. Qiblə bölümündə olan dörd ədəd lövhə, böyüklük baxımından dünyada ən böyük məscid lövhəsidir. Məsciddə bütün naxış işləmələri memar-əqqaş Semih İrteşə aiddir. Mehrab, mimbər, kürsü, tac qapı və digər qapılar mərmər olub klassik Osmanlı məscidlərində olan əsərlərə oxşar tərzdə çəkilmiş və Nihad Qartal usta tərəfindən böyük ustalıqla və sanatkarane incəliklə işlənmişdir. Taxta qapılar kündekari janrında olub Əhməd Yılçay usta tərəfindən, bütün vitraylar Əbdülqadir Aydın usda tərəfindən, mukarnas işləri Ali Turan usta tərəfindən aparılmışdır. Məscid minarələri ağ sement ilə fil dişi rəngində qırma material qarışdırılaraq əldə edilən betondan dəmir-beton olaraq tikilmişdir. Eyni tərzdə baş tağ və köməkçi günbəzlər brüt beton olaraq tikilmişdir.
Məscidin daxili və xarici maarifləndirmə layihələri ilə daxili səsləndirmə layihələri Philips tərəfindən çəkilmişdir. Bu layihələrdə Philips materialları istifadə edilmişdir. Bundan başqa məsciddə liftli minarəyə qoyulan və ASELSAN tərəfindən reala edilən mərkəzi simsiz yayımı ilə 60 km diametrli bir dairə içində qalan 275 ədəd məscidə mərkəzi yayım sistemi ilə moizə yayını aparılır.
Məscidin qərb hissəsində müstəqil bir bölmə olaraq tədqiqatçılara və xalqa xidmət etmək üçün klassik və rəqəmsal bir kitabxana da var. Səbil bulağından xüsusi dini günlərdə bal şərbəti təqdim olunur. Məscid, mövqeyi etibarilə Adanada yerləşən baş arter-lərin, dəmir yolunun və Adana ətraf rayon və rayonlara birləşdirən yolların kəsim nöqtəsində və hündür minarələri uzaqdan göründüyü üçün şəhərin sanki simvolu halına gəlmişdir.
Memar Sinan Səlimiye məscidini inşa etdikdən 150 il sonra Ədirnə Dəftərdar kəndxudası Dayazadə Mustafa Əfəndi risaləsində Səlimiye məscidindəki hər bir subyekti İslam dininə məxsus elementlərlə birləşdirmiş və müqayisə etmişdir. Mustafa Əfəndinin bu yan məna şərh etməsi haqqında Memar Sinan müstəqildir və Ər Sinanın məscidi buna görə şərh edib etmədiyi da hər hansı bir mənbədə yer almır və doğruluğu heç vaxt məlum olmayacaqdır. Ancaq Dünya tarixinin bənzərsiz memarlarından biri olan Memar Qoca Sinanın günün dini, sosial və mədəni şəraiti düşündükdə yan de göz ardı edilməsi düşünülə. Yan məna şərh etmələrinə misal olaraq, Türk İslam arxitekturasında, çox tağlı tikililərdən tək qübbəli quruluşlara keçid prosesinin də bir yan anlam olaraq "İslamdakı Tövhid" inancı ilə əlaqələndirilməsi göstərmək olar. Eynilə Səlimiye məscidində olduğu kimi Sabancı mərkəz məscidində də məscidi meydana gətirən elementlərin, yan mənalarına dair şərhlərin, aparan və yaptıranından müstəqil də olsa, ən azından yaraşdırma olaraq belə keçirildiyi faktdır. Və yan anlam kimi qiymətləndirilə fikirlərdən bəziləri bunlardır:
Baş məkandakı 5 günbəz, İslamın 5 şərtindən qarşılıq verir.
Şadırvanlı həyətdəki 28 günbəz, Quranda adı keçən 28 peyğəmbərə işarə edir.
İki məkandakı cəmi 33 günbəz təqdis, tahmid, ucan ayrı-ayrı 33er dəfə təkrarına ifadə edir.
Baş tağ hündürlüyü 54 mt olub, 54 fərzi ifadə edir.
Baş günbəz diametri 32 mt olub, 32 fərzə qarşılıq gəlir.
Baş tağ pəncərə Peyğəmbərimizə peyğəmbərlik gəldiyi yaşa, bir gündə qılınan 40 rükət namaza, məscid-i Peyğəmbərdə qılınan müjdəli 40 vaxt namaza kimi cavabdır.
Məsciddəki 6 minarə, imanın 6 erkan cavabdır.
Dörd minarənin uzunluğu 99 mt olub; Esma Hüsnaya, təqdis, tahmid, ucan 33er dəfə təkrarının cəminə bərabər gəlir.
Altı minarə 16 şərəfə; Tarix boyu qurulmuş 16 Türk dövlətini rəmzlər.
Baş tağ ətrafındakı 4 yarım günbəz (tromp); Edille şeriyye (İslamın 4 əsas mənbəyi Quran, sünnə, icması ümmət, müqayisə fukaha), 4 böyük xəlifəyə, 4 böyük kitaba, 4 məzhəbə, 4 böyük məlyə cavabdır.
Bir alt mərtəbədəki 12 yarım günbəz "İslamın" qəbul etdiyi 12 təsəvvüf yoluna əvəz edir.
Bir alt qatdakı güzgülü pəncərələr; Hər cəbhədə ayrı-ayrı 28 olub, Quranda adı keçən peyğəmbərlərə ifadə edir.
Baş tağı daşıyan 8 ayaq "Efali mükellefine (fərz, vacib, sünnet,müsteap, mübah, fazil, müfsid, haram) uyğun gəlir.
Ana gövdəyə 5, şadırvan-lı həyətə 3 monumental qapıla düşülür ki, cəmi 8 cənnət qapısına qarşılıq gəlir.
Mənbə
Adananın tacı: Sabancı Merkez Camii 2012-09-17 at the Wayback Machine
Sabancı Merkez Camii
Sabancı Merkez Cami - Adana 2016-03-31 at the Wayback Machine
September 06, 2021
sabancı, mərkəz, məscidi, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, sentyabr, 2021,. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz sentyabr 2021 Sabanci merkez mescidi Adananin Resadbey bolgesinde Merkezi parkin cenubunda ve Seyhan cayinin qerb sahilinde yerlesir 1998 ci ilde istifadeye verilmisdir 32 metr diametrli esas gunbezi vardir Mescidin layihe memari Necib Dincdir Yaxin Serqin ve Turkiyenin en boyuk mescididir Sabanci merkez mescidi36 59 29 sm e 35 20 03 s u Olke TurkiyeSeher AdanaYerlesir AdanaMemar Necip DincTikilme tarixi 1998 1999Uslubu Osmanli memarligiVeziyyeti yaxsiSabanci merkez mescidi Vikianbarda elaqeli mediafayllarSabanci merkez mescidi tarixi bir struktur olmamasina baxmayaraq monumental kutlesi ugurlu arxitekturasi ve seher siluetinde gorkemli durusu ile yerli ve ecnebi ziyaretcinin diqqetini celb edir Sabanci merkez mescidi Adana seherinin merkezinde Seyhan cayi sahilinde yerlesen Turkiyenin en boyuk mescididir 32 metr diametrli bas tagi ile Turkiyenin en boyuk kunbeze malik mescidi oarak qebul edilir Yaxin serqin en boyuk mescidi kimi de qebul edilir Sabanci merkez mescidi movqeyi etibarile Adanada yerlesen bas arter lerin demir yolunun ve Adana etraf rayon ve rayonlara birlesdiren yollarin kesim noqtesinde ve hundur minareleri kilometrlerle uzaqdan gorunur olmasi sebebinden seherin sanki simvolu halina gelmisdir Adana seher siluetine hakim olan qurulusu ile seherin taci kimi durur Adana Sabanci merkez mescidinin temeli dovlet merasimi ile 13 dekabr 1988 tarixinde atilmisdir Torpaq sahesi zamanin Boyukseher Belediyyesi resmileri Turkiye Diyanet Fonduna tehvil verilmisdir Mescidin layihe memari bir cox beynelxalq layihelerde de yer almis olan memar Necib Sakitdir Mescid Hesr Etmisler terefinden boyuk maraqla qarsilanmis Adana xeyriyyecilerin Turkiye Diyanet Fondunun ve dovlet budcesinin tohfeleri ile mescidin 50si bitirmisdir 1996 ci ilde maliyye desteye ehtiyac duyulduqda xeyriyyeci Sabanci ailesi ile temas yaradilib Sabanci ailesi de VAKSA vasitesile cemi bir trilyon yuz qirx milyard TL ianede olaraq mescidin tamamlanmasina yardimci olmuslar Evveller mescid Merkez mescidi olaraq taninirdi amma Sabanci ailesinin hediyyesinden sonra Sabanci merkez mescidi olaraq adlandirilmisdir Mescid Sabanci ailesinin verdiyi boyuk destek ile qisa muddetde tamamlanaraq 18 dekabr 1998 ci Ilde yene dovlet merasimi ile Prezident Suleyman Demirel ile Sakip Sabanci terefinden merasimle acilib Son camaat ve etraf kecirmesi o cumleden mescidin butun isleri 2000 ci ilin Dekabr ayinda basa catdirilmisdir Eser Osmanli mescid memarliginin orijinal eserlerinden olan Sultan Ehmed ve Selimiye mescidlerinin sintezinden meydana gelmisdir Memarliq xususiyyetleri RedakteAlti minare ve siluet olaraq Sultan Ehmed mescidine plan ve ic mekan hissesine gore Selimiye mescidine benzeyir Mescidin esas gunbezinin daxili diametri 32 mt olub sekkiz sutun uzerinde tikilib Esas govde sahesi 3600 mt umumi mescid tikinti sahesi 6600 m dir Esas gunbezinin namaz qilinan yerinin hundurluyu 54 mt dir Esas govde ile bitisik dord minare 99 mt dir Son camaat yerinin guselerinde yer alan iki minare ise 75 mt yukseklikdedir Mescid son camaat yerile birlikde 6600 mt dir Mescid aciq ve qapali sahelerde mahfil ve eyvanlar daxil olmaqla 20 000 neferlik tutuma malikdir Mescidde olan xett eserlerinin hamisi Xettat Huseyn Kutluya aiddir Bas kunbezde 9 mt diametrinde Ayet el Kursi yazilmisdir Cenub terefinde qible semtinde olan 2X16 32 mt boyundaki kusak yazisi ise Nur Suresinin 35 36 37 ve 38 ci Ayeleridir Sekkiz esas sutunu ile bas tag tebilinin meydana getirdiyi sekkiz eded aslan sinesinde ise Lafzatullah ile Peygemberin ve ilk xelifelerin adlari var Alt qat pencere nisanlarinda qerb hissesinde baslamaq ucun Fatihe Suresi ile davaminda Cebrayil Hedisi serifi ust qat pencere nisanlarinda ise Esma yil Husna Allahin C C gozel adlari var Qapi ustlerinde iceride ve colde muxtelif ayeler yazilibdir Mescid cinileri klassik Iznik cinileri texnikasi ile Iznikde Iznik Fondu terefinden duzeldilmisdir Qible bolumunde olan dord eded lovhe boyukluk baximindan dunyada en boyuk mescid lovhesidir Mescidde butun naxis islemeleri memar eqqas Semih Irtese aiddir Mehrab mimber kursu tac qapi ve diger qapilar mermer olub klassik Osmanli mescidlerinde olan eserlere oxsar terzde cekilmis ve Nihad Qartal usta terefinden boyuk ustaliqla ve sanatkarane incelikle islenmisdir Taxta qapilar kundekari janrinda olub Ehmed Yilcay usta terefinden butun vitraylar Ebdulqadir Aydin usda terefinden mukarnas isleri Ali Turan usta terefinden aparilmisdir Mescid minareleri ag sement ile fil disi renginde qirma material qarisdirilaraq elde edilen betondan demir beton olaraq tikilmisdir Eyni terzde bas tag ve komekci gunbezler brut beton olaraq tikilmisdir Mescidin daxili ve xarici maariflendirme layiheleri ile daxili seslendirme layiheleri Philips terefinden cekilmisdir Bu layihelerde Philips materiallari istifade edilmisdir Bundan basqa mescidde liftli minareye qoyulan ve ASELSAN terefinden reala edilen merkezi simsiz yayimi ile 60 km diametrli bir daire icinde qalan 275 eded mescide merkezi yayim sistemi ile moize yayini aparilir Mescidin qerb hissesinde musteqil bir bolme olaraq tedqiqatcilara ve xalqa xidmet etmek ucun klassik ve reqemsal bir kitabxana da var Sebil bulagindan xususi dini gunlerde bal serbeti teqdim olunur Mescid movqeyi etibarile Adanada yerlesen bas arter lerin demir yolunun ve Adana etraf rayon ve rayonlara birlesdiren yollarin kesim noqtesinde ve hundur minareleri uzaqdan gorunduyu ucun seherin sanki simvolu halina gelmisdir Memar Sinan Selimiye mescidini insa etdikden 150 il sonra Edirne Defterdar kendxudasi Dayazade Mustafa Efendi risalesinde Selimiye mescidindeki her bir subyekti Islam dinine mexsus elementlerle birlesdirmis ve muqayise etmisdir Mustafa Efendinin bu yan mena serh etmesi haqqinda Memar Sinan musteqildir ve Er Sinanin mescidi buna gore serh edib etmediyi da her hansi bir menbede yer almir ve dogrulugu hec vaxt melum olmayacaqdir Ancaq Dunya tarixinin benzersiz memarlarindan biri olan Memar Qoca Sinanin gunun dini sosial ve medeni seraiti dusundukde yan de goz ardi edilmesi dusunule Yan mena serh etmelerine misal olaraq Turk Islam arxitekturasinda cox tagli tikililerden tek qubbeli quruluslara kecid prosesinin de bir yan anlam olaraq Islamdaki Tovhid inanci ile elaqelendirilmesi gostermek olar Eynile Selimiye mescidinde oldugu kimi Sabanci merkez mescidinde de mescidi meydana getiren elementlerin yan menalarina dair serhlerin aparan ve yaptiranindan musteqil de olsa en azindan yarasdirma olaraq bele kecirildiyi faktdir Ve yan anlam kimi qiymetlendirile fikirlerden bezileri bunlardir Bas mekandaki 5 gunbez Islamin 5 sertinden qarsiliq verir Sadirvanli heyetdeki 28 gunbez Quranda adi kecen 28 peygembere isare edir Iki mekandaki cemi 33 gunbez teqdis tahmid ucan ayri ayri 33er defe tekrarina ifade edir Bas tag hundurluyu 54 mt olub 54 ferzi ifade edir Bas gunbez diametri 32 mt olub 32 ferze qarsiliq gelir Bas tag pencere Peygemberimize peygemberlik geldiyi yasa bir gunde qilinan 40 ruket namaza mescid i Peygemberde qilinan mujdeli 40 vaxt namaza kimi cavabdir Mesciddeki 6 minare imanin 6 erkan cavabdir Dord minarenin uzunlugu 99 mt olub Esma Husnaya teqdis tahmid ucan 33er defe tekrarinin cemine beraber gelir Alti minare 16 serefe Tarix boyu qurulmus 16 Turk dovletini remzler Bas tag etrafindaki 4 yarim gunbez tromp Edille seriyye Islamin 4 esas menbeyi Quran sunne icmasi ummet muqayise fukaha 4 boyuk xelifeye 4 boyuk kitaba 4 mezhebe 4 boyuk melye cavabdir Bir alt mertebedeki 12 yarim gunbez Islamin qebul etdiyi 12 tesevvuf yoluna evez edir Bir alt qatdaki guzgulu pencereler Her cebhede ayri ayri 28 olub Quranda adi kecen peygemberlere ifade edir Bas tagi dasiyan 8 ayaq Efali mukellefine ferz vacib sunnet musteap mubah fazil mufsid haram uygun gelir Ana govdeye 5 sadirvan li heyete 3 monumental qapila dusulur ki cemi 8 cennet qapisina qarsiliq gelir Menbe RedakteAdananin taci Sabanci Merkez Camii Arxivlesdirilib 2012 09 17 at the Wayback Machine Sabanci Merkez Camii Sabanci Merkez Cami Adana Arxivlesdirilib 2016 03 31 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Sabanci merkez mescidi amp oldid 6043122, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
