Saab JAS 39 Gripen — İsveçin Saab aerokosmik şirkəti tərəfindən istehsal olunmuş yüngül, tək mühərrikli, çoxməqsədli döyüş təyyarəsi. İsveç HHQ-də Saab 35 Draken və Saab 37 Viggen qırıcılarını əvəz etmək məqsədilə hazırlanıb. Güc təminatçısı Volvo RM12, maksimum sürəti isə 2 . Son modifikasiyası NATO standartlarına uyğun hazırlanıb və havada yanacaqdoldurma qabiliyyətinə sahibdir.
JAS 39 Qripen | |
---|---|
Saab 39 Gripen | |
| |
Tipi | Qırıcı |
Hazırlayan | Saab AB |
İstehsalçı | İsveç |
İlk uçuş | 9 dekabr 1988-ci il |
İstismara verilmə tarixi | 9 iyun 1996-cı il |
Status | İstismarı davam edir |
İstehsal ili | 1987–davam edir |
Buraxılış sayı | Təqribən 247 |
Hazırlanma dəyəri | 13.54 milyard ABŞ dolları (2006) |
Vahidinin qiyməti | 30–60 milyon ABŞ dolları (JAS 39C variantı) |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
1979-cu ildə İsveç hökuməti silahlanmada olan Saab 35 Draken və 37 Viggen təyyarələrini əvəz etmək məqsədilə qırıcı, hücum və kəşfiyyat məqsədləri daşıyan döyüş təyyarəsi istehsal etmək qərarına gəldi. “Saab” şirkəti tərəfindən yeni dizayn kimi JAS 39 seçildi və bu təyyarə ilk uçuşunu 1988-ci ildə həyata keçirdi. Sınaq uçuşları ərzində baş vermiş iki qəzadan sonra şirkət bu qırıcının uçuşa nəzarət sistemində müəyyən dəyişikliklər etdi və yalnız bundan sonra “Qripen” təyyarələri 1996-cı ildə İsveç Hərbi Hava Qüvvələrinin silahlanmasına qəbul olundu. Müasir avionika ilə təchiz olunan və daha çox havada qalma müddətinə sahib olan növbəti variantlar 2003-cü ildə xidmətə qəbul edildi.
Bu döyüş təyyarəsinin beynəlxalq silah bazarına daha effektli şəkildə daxil olmasını təmin etmək məqsədilə “Saab” şirkəti bir çox başqa aviakosmik şirkətlərlə razılaşma imzaladı. Bu cür əməkdaşlıqlardan birinə misal olaraq 2001-ci ildə “Saab” şirkəti ilə Böyük Britaniyanın “BAE Systems” şirkəti arasında imzalanan birgə tərəfdaşlıq haqqında müqaviləni göstərmək mümkündür. Xarici şirkətlərlə imzalanan bu cür müqavilələrin nəticəsində bu döyüş təyyarələri ilk olaraq CAR-a ixrac olundu. İxrac bazarında “Qripen” təyyarələri Mərkəzi Avropa, Cənubi Afrika və Cənub-Şərqi Asiya ölkələrinə uğurla satıldı.
2014-cü ilə olan məlumata əsasən bu döyüş təyyarələrinin növbəti variantı olan Qripen JAS 39E/F və ya digər adı ilə Qripen NG üzərində çalışmalar davam edir. Bu variantda əvvəlkilərdən fərqli olaraq yeni mühərrik, aktiv elektron müşahidə radarı (AESA) və tutumu xeyli artırılmış yanacaq çəni mövcuddur. 2015-ci ilə olan məlumata görə İsveç və Braziliya yeni variant qırıcıların ixracı barəsində razılıq əldə ediblər.
Texniki məlumatlar
- Motor: 54,0 kN be 80,5 kN afterburnerli VOLVO RM12 Turbofan
- Qanad açıqlığı: 8.40 m
- Uzunluğu: 14.10 m
- Qalxma ağırlığı: 13000 kg
- Silahlar: 27 mm Mauser BK27 topu, Rb74 və AAM-lər üçün stansiyalar, misket bombası ve 15 ədəd raket
İstinadlar
- [The Swedish Defence Materiel Administration – Gripen – milestones] (isveç). 21 avqust 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- "Sticker Shock: Estimating the Real Cost of Modern Fighter Aircraft" (PDF). Defense Aerospace (communiqué). 2006. 2009-05-21 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2018.
- "The JAS-39 Gripen: Sweden's 4+ Generation Wild Card". Defense industry daily. 26 iyun 2017 [2014]. 30 December 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 8 Jul 2017.
- Pirone, Sabine. (news). Bloomberg. 14 aprel 2009. 31 avqust 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- "Saab pinning its hopes on moving Gripen to Brazil". China daily. 2009-07-08. 2018-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-27.
- [Strong milestone by the Gripen project]. My news desk (press release). 25 fevral 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- [Jas Gripen investigation closed down] (isveç). The Swedish Prosecution Authority. 16 iyun 2009. 22 iyun 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- "'Super-Jas' costlier than expected: report". The Local. SE. 27 iyul 2012. 13 yanvar 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 13 January 2014.
- "Brazil finalises $4.68bn Gripen NG deal". 2017-11-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Saab JAS 39 Gripen Isvecin Saab aerokosmik sirketi terefinden istehsal olunmus yungul tek muherrikli coxmeqsedli doyus teyyaresi Isvec HHQ de Saab 35 Draken ve Saab 37 Viggen qiricilarini evez etmek meqsedile hazirlanib Guc teminatcisi Volvo RM12 maksimum sureti ise 2 Son modifikasiyasi NATO standartlarina uygun hazirlanib ve havada yanacaqdoldurma qabiliyyetine sahibdir JAS 39 QripenSaab 39 GripenIsvec Herbi Hava Quvvelerine mexsus JAS 39 Qripen aviasou zamaniTipi QiriciHazirlayan Saab ABIstehsalci IsvecIlk ucus 9 dekabr 1988 ci ilIstismara verilme tarixi 9 iyun 1996 ci ilStatus Istismari davam edirIstehsal ili 1987 davam edirBuraxilis sayi Teqriben 247Hazirlanma deyeri 13 54 milyard ABS dollari 2006 Vahidinin qiymeti 30 60 milyon ABS dollari JAS 39C varianti Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1979 cu ilde Isvec hokumeti silahlanmada olan Saab 35 Draken ve 37 Viggen teyyarelerini evez etmek meqsedile qirici hucum ve kesfiyyat meqsedleri dasiyan doyus teyyaresi istehsal etmek qerarina geldi Saab sirketi terefinden yeni dizayn kimi JAS 39 secildi ve bu teyyare ilk ucusunu 1988 ci ilde heyata kecirdi Sinaq ucuslari erzinde bas vermis iki qezadan sonra sirket bu qiricinin ucusa nezaret sisteminde mueyyen deyisiklikler etdi ve yalniz bundan sonra Qripen teyyareleri 1996 ci ilde Isvec Herbi Hava Quvvelerinin silahlanmasina qebul olundu Muasir avionika ile techiz olunan ve daha cox havada qalma muddetine sahib olan novbeti variantlar 2003 cu ilde xidmete qebul edildi Bu doyus teyyaresinin beynelxalq silah bazarina daha effektli sekilde daxil olmasini temin etmek meqsedile Saab sirketi bir cox basqa aviakosmik sirketlerle razilasma imzaladi Bu cur emekdasliqlardan birine misal olaraq 2001 ci ilde Saab sirketi ile Boyuk Britaniyanin BAE Systems sirketi arasinda imzalanan birge terefdasliq haqqinda muqavileni gostermek mumkundur Xarici sirketlerle imzalanan bu cur muqavilelerin neticesinde bu doyus teyyareleri ilk olaraq CAR a ixrac olundu Ixrac bazarinda Qripen teyyareleri Merkezi Avropa Cenubi Afrika ve Cenub Serqi Asiya olkelerine ugurla satildi 2014 cu ile olan melumata esasen bu doyus teyyarelerinin novbeti varianti olan Qripen JAS 39E F ve ya diger adi ile Qripen NG uzerinde calismalar davam edir Bu variantda evvelkilerden ferqli olaraq yeni muherrik aktiv elektron musahide radari AESA ve tutumu xeyli artirilmis yanacaq ceni movcuddur 2015 ci ile olan melumata gore Isvec ve Braziliya yeni variant qiricilarin ixraci baresinde raziliq elde edibler Texniki melumatlarMotor 54 0 kN be 80 5 kN afterburnerli VOLVO RM12 Turbofan Qanad aciqligi 8 40 m Uzunlugu 14 10 m Qalxma agirligi 13000 kg Silahlar 27 mm Mauser BK27 topu Rb74 ve AAM ler ucun stansiyalar misket bombasi ve 15 eded raketIstinadlar The Swedish Defence Materiel Administration Gripen milestones isvec 21 avqust 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Sticker Shock Estimating the Real Cost of Modern Fighter Aircraft PDF Defense Aerospace communique 2006 2009 05 21 tarixinde PDF Istifade tarixi 27 oktyabr 2018 The JAS 39 Gripen Sweden s 4 Generation Wild Card Defense industry daily 26 iyun 2017 2014 30 December 2018 tarixinde Istifade tarixi 8 Jul 2017 Pirone Sabine news Bloomberg 14 aprel 2009 31 avqust 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Saab pinning its hopes on moving Gripen to Brazil China daily 2009 07 08 2018 09 30 tarixinde Istifade tarixi 2018 10 27 Strong milestone by the Gripen project My news desk press release 25 fevral 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Jas Gripen investigation closed down isvec The Swedish Prosecution Authority 16 iyun 2009 22 iyun 2009 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Super Jas costlier than expected report The Local SE 27 iyul 2012 13 yanvar 2014 tarixinde Istifade tarixi 13 January 2014 Brazil finalises 4 68bn Gripen NG deal 2017 11 13 tarixinde Istifade tarixi 2018 10 27