fbpx
Wikipedia

S-400

S-400 Triumf (rusca: C-400 Триумф; NATO kod adı: SA-21 Growler) və ya digər adı ilə S-300 PMU-3 Rusiyanın Almaz Mərkəzi Dizayn Bürosu tərəfindən istehsal olunan zenit raket kompleksidir. Bu sistem 2007-ci ildən bəri Rusiya Silahlı Qüvvələrinin silahlanmasında yer alır. S-400 sistemlərində dörd növ raketdən istifadə olunur: çox uzun mənzilli 40N6 (400 km), uzun mənzilli 48N6 (250 km), orta mənzilli 9M96 (120 km) və qısa mənzilli 9M96E (40 km) raketləri. S-400 hazırda mövcud olan hava hücumundan müdafiə (HHM) sistemləri arasında ən yaxşılardan biri hesab olunur.

S-400 Triumf
Tipi Zenit raket kompleksi
Ölkə
İstismar tarixçəsi
İstismar illəri 28 aprel 2007 - davam edir
İstismara başlanması 28 aprel 2007
İstismar edənlər Rusiya
ÇXR
İstehsal tarixçəsi
Konstruktor Almaz-Antey konserni
İstehsalçı MKB Fakel
İstehsal sayı 40 divizion
Xüsusiyyətləri
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qərb analitiklərinin fikrincə, S-400 zenit-raket kompleksi "İskəndər" OTRK və Bastion sinifli sahil gəmi əleyhinə raket kompleksləri kimi sistemlərlə yanaşı Qərbdə "Giriş Qadağa Zonası" (A2/AD) kimi məlum olan Rusiyanın yeni konsepsiyasında əsas rolu oynayır.

Təsvir

Artırılmış uzaqlıqda yeni raketin sınaqlarının sonunda kompleks 400 kilometrə qədər uzaqlıqda aerodinamik hədəfləri və 60 kilometrə qədər uzaqlıqda taktik ballistik hədəfləri və həmçinin 4,8 km/san-a qədər sürətlə uçan qanadlı raketləri, taktik və strateji aviasiyanın təyyarələrini, ballistik raketlərin manevr edən döyüş başlıqlarını vura biləcək. Erkən aşkar etmə radarı 600 kilometrə qədər uzaqlıqda aşkar etməni təmin edir. Raketlər 5 m-dan başlayan hündürlükdə aşağıdan uçan hədəfləri vura bilər (müqayisə üçün: Amerika kompleksi "Petriot" yalnız ən azı 100 m hündürlükdə hədəfləri vura bilir). Raketlərin bir neçə tipindən (müxtəlif start kütləsi və işəsalma uzaqlığına malik olanlardan) istifadə mümkündür, bu isə eşelonlaşdırılmış müdafiə qurmağa imkan verir.

Hərbi Hava Qüvvələrinin baş komandanının sözlərinə görə, "onlar intensiv radio elektron yatırılması şəraitində hava hücumunun müasir vasitələrinin hücumlarının qarşısını almağa və müxtəlif hava şəraitlərində döyüş tapşırıqlarını effektiv yerinə yetirməyə qabildirlər".

Sistemin tərkibi

Sistemin baza tərkibi 40R6 (S-400)

  1. 30K6E idarəetmə vasitələri
  2. 6-a qədər 98J6E zenit raket kompleksi. Maksimum 10 hədəflə onlara 20 raketin tuşlanması
  3. Zenit raketləri 48N6E, 48N6E2, 48N6E3
  4. Sistemin texniki təminatının kompleksi vasitələri

Raketləri

S-400 sistemində istifadə olunan raketlər Rusiya Hərbi Hava Qüvvələrindəki mövcud HHM sistemlərinin sayını azaltma proqramına paralel olaraq qısa, orta və uzun məsafələrdə eyni anda istifadə oluna biləcək fərqli raketlərdən seçilmişdir.

Orta mənzilli 9M96 raketi 120 km mənzilə sahib olan idarəolunan raketdir və hədəfi vurma qabiliyyəti təyyarələrə qarşı 0.9, pilotsuz uçuş aparatlarına (PUA) qarşı 0.8 olaraq hesablanmışdır. Bu raketin digər bir növü olan 48N6DM 30 aprel 2004-cü ildə Kaputsin Yar test mərkəzində sınaqdan çıxarılmışdır.

400 km mənzilə sahib yeni bir raket olan 40N6 siqnal qarışdırıcı təyyarələr və ballistik raketlərə qarşı istifadə olunur. 4.8 km/saniyə sürətə malik olan bu raketlər özü ilə eyni sürətdə hərəkət edən hədəfləri vurmaq qabiliyyətinə sahibdir.

Sınaqlar

12-13 iyul 2007-ci ildə "Kapustin Yar" poliqonunda hədəflər üzrə atışlar keçirilirdi. Birinci hədəf 2800 km/saat sürətdə uçarkən vurulmuşdur, ikinci "Qaban" raket-hədəfi aşkar edilmişdi və sonra 16 kilometr hündürlükdə vurulmuşdur. 18 fevral 2011-ci ildə yeni texnikanın yoxlamasının gedişatında 210-cu zenit-raket alayının iki divizion S-400 ZRS iştirak etdi və 550 m/san sürətdə uçan hədəf vurulmuşdur. 28 iyun 2012-ci il HHQ-RHQ qoşunlarına komandanlıq edən Rusiya Federasiyasının hava-kosmik müdafiəsinin qoşunlarının general-mayoru Andrey Demin bildirdi ki, zenit raket sistemləri S-400 üçün yeni uzaq raket artıq sınaqları keçdi və tezliklə o qoşunlara daxil olacaq. 2013-cü ilin avqustunda ZRS S-400 sınaqları ilk dəfə taktiki təlim çərçivəsində keçirilmişdi.

İstifadəçilər

Cari istifadəçilər

  •   Rusiya: 46 divizion (368 buraxıcı qurğu).
  •   Belarus: 2011-ci ilin sentyabr ayında S-400 satın almağa çalışdıqları elan edilmişdir. Rəsmi açıqlamaya görə S-400 sistemlərinin tədarükü 2015-ci ildə başlamışdır. 2016-cı ilə olan məlumata əsasən 2 sistem əldə olunmuşdur.
  •   Türkiyə: 28 aprel 2017-ci ildə Türkiyənin Xarici İşlər Nazirliyi Rusiya ZRK S-400-ü çatdırılmasına razılaşma olduğunu bildirdi. 12 sentyabr 2017-ci ildə Türkiyəyə sistemlərin çatdırılma müqaviləsinin imzalanması elan edilmişdir. Rusiyanın "Rostex" dövlət şirkətinin baş direktoru Sergey Çemezov bildirib ki, Türkiyə Rusiyadan 2.5 milyard ABŞ dolları qarşılığında 4 divizion S-400 "Triumf" kompleksi satın alacaq. S-400 2019-cu ilin iyul ayının 15-də plana uyğun şəkildə Türkiyəyə çatdırılıb və ilkin olaraq Ankara yaxınlığında xidmətə başlayıb.

Gələcək istifadəçilər

  •   ÇXR: Rəsmi açıqlamaya görə ən azı 6 divizion satın alınacaq.
  •   Hindistan: 2015-ci ilin dekabr ayında Hindistan Müdafiə Nazirliyi 5 divizion S-400 HHM sistemi satın alınacağını təsdiqləmişdir. Hindistanla Rusiya arasında bağlanacaq müqavilənin dəyərinin təqribən 11 milyard dollar həcmində olacağı gözlənilir. 2015-ci ilin dekabrında Hindistanın baş naziri Narendra Modinin Rusiyaya səfəri zamanı bu müqavilə barəsində formal razılıq əldə olunmuşdur. 22 dekabr tarixində isə Hindistanın Təhlükəsizlik Komitəsi (CCS) belə bir razılığın əldə olunduğunu təsdiqləmişdir.
  •   Səudiyyə Ərəbistanı: Satınalma barədə müqavilə 2017-ci ilin oktyabr ayında Səudiyyə kralı Salman bin Əbdüləzizin Moskvaya rəsmi səfəri zamanı imzalanmışdır. Müqavilənin ümumi dəyəri 3 milyard ABŞ dollarından çoxdur.
  •   Əlcəzair

Potensial alıcılar

  •   Misir: 2017-ci ilin əvvəlində Rusiya ilə danışıqlara başlamışdır.
  •   Bəhreyn: Rusiya tərəfi ilə danışıqlar davam edir.
  •   İran
  •   Qazaxıstan: Rusiya ilə ortaq HHM qoşunlarının yaradılması haqqında müqavilə Qazaxıstana bu sistemləri almağa kömək edə bilər.
  •   Vyetnam: Rusiyanın bu sistemləri 2015-ci ildən sonra Vyetnama təhvil verəcəyi gözlənilir.

Qəzalar

  • 2020-ci il avqustun 26-da Rusiya ordusunun Havadan Müdafiə Qüvvələrinin Həştərxan vilayətindəki Aşuluk hərbi poliqonunda “Army 2020” beynəlxalq ordu oyunlarına qatılan heyəti S-400 “Triumf” zenit-raket kompleksindən raket atışı həyata keçirib. Lakin raket uçmaqdan “imtina edib” və geri qayıdaraq hərbçilərin üstünə düşüb. Ehtimal edilir ki, raketin yürüş mühərriki işə düşməyib və nəticədə o, start mühərriki ilə bir neçə metr yuxarı qalxdıqdan sonra “geri qayıdıb”.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. [S-400 Triumf] (Russian). S400.ru. 2001-10-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 avqust 2017.
  2. "Turkey and Russia cosy up over missiles". The Economist. 4 may 2017. İstifadə tarixi: 22 avqust 2017.
  3. [1]
  4. В Северодвинске заступил на дежурство дивизион С-400
  5. "Россия установит в Белоруссии ракетные системы С-400 "Триумф"". KM.RU Новости – новости дня, новости России, последние новости и комментарии.
  6. "В Турции заявили, что договорились с Россией о покупке C-400". РИА Новости. 28.04.2017.
  7. "Россия объявила о подписании контракта с Турцией на поставку С-400". Lenta.ru. İstifadə tarixi: 12-09-2017.
  8. "Türkiyəyə S-400 komplekslərinin ilk partiyasının 2020-ci ilin mart ayında çatdırılması planlaşdırılır". Azeri Defence. 27 dekabr 2017. İstifadə tarixi: 27 dekabr 2017.
  9. "ВЕДОМОСТИ – Главная". vedomosti.ru.
  10. "Китай купил у России несколько дивизионов ЗРС С-400". rg.ru.
  11. "Индия купит у России пять ЗРК С-400 "Триумф"". İstifadə tarixi: 22 avqust 2017.
  12. "India seals Rs 70,000 cr missile deal with Russia".
  13. "Saudi Arabia Eyes Russian S-400 Missile Defense Systems - Rostec Head". Sputnik. 9 noyabr 2015. İstifadə tarixi: 22 avqust 2017.
  14. https://www.rt.com/business/406116-russia-saudi-arabia-s400-delivery/
  15. http://defence-blog.com/news/algeria-might-have-begun-deploying-new-russian-sam-systems.html
  16. http://tass.ru/armiya-i-opk/3954542
  17. http://www.defenseworld.net/news/20994/Bahrain_In_Talks_For_Purchase_Of_Russian_S_400_Missile_Systems
  18. "Россия и Иран возобновят переговоры о поставке комплексов С-300". lenta.ru.
  19. "Kazakhstan to get first S-400 air defense systems after 2015". En.tengrinews.kz. 15 mart 2013. İstifadə tarixi: 22 avqust 2017.
  20. [Vietnam could buy Russia's S-400] (Vietnamese). 1 fevral 2012. 2012-02-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-22.
  21. S-400 raketi uçmadı, qayıdıb hərbçilərin üstünə düşdü

Xarici keçidlər

  • S-400 Triumf | CSIS Missile Threat
  • Almaz S-400 Triumf
  • A lot of photos of all elements S-400 from various foreshortenings (copy prohibited). Photos can be enlarged fullscreen
  • Описание ЗРС С-400 «Триумф» на сайте НПО «Алмаз»
  • С-400 2006-02-20 at the Wayback Machine в Информационной системе «Ракетная техника»
  • Боевые расчёты ЗРС С-400 уничтожили все маловысотные воздушные цели в ходе учений на полигоне Ашулук

triumf, rusca, Триумф, nato, adı, growler, digər, adı, ilə, rusiyanın, almaz, mərkəzi, dizayn, bürosu, tərəfindən, istehsal, olunan, zenit, raket, kompleksidir, sistem, 2007, ildən, bəri, rusiya, silahlı, qüvvələrinin, silahlanmasında, alır, sistemlərində, dör. S 400 Triumf rusca C 400 Triumf NATO kod adi SA 21 Growler ve ya diger adi ile S 300 PMU 3 Rusiyanin Almaz Merkezi Dizayn Burosu terefinden istehsal olunan zenit raket kompleksidir Bu sistem 2007 ci ilden beri Rusiya Silahli Quvvelerinin silahlanmasinda yer alir S 400 sistemlerinde dord nov raketden istifade olunur cox uzun menzilli 40N6 400 km uzun menzilli 48N6 250 km orta menzilli 9M96 120 km ve qisa menzilli 9M96E 40 km raketleri S 400 hazirda movcud olan hava hucumundan mudafie HHM sistemleri arasinda en yaxsilardan biri hesab olunur 2 S 400 TriumfTipi Zenit raket kompleksiOlke SSRI RusiyaIstismar tarixcesiIstismar illeri 28 aprel 2007 davam edir 1 Istismara baslanmasi 28 aprel 2007Istismar edenler Rusiya CXRIstehsal tarixcesiKonstruktor Almaz Antey konserniIstehsalci MKB FakelIstehsal sayi 40 divizionXususiyyetleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarQerb analitiklerinin fikrince S 400 zenit raket kompleksi Iskender OTRK ve Bastion sinifli sahil gemi eleyhine raket kompleksleri kimi sistemlerle yanasi Qerbde Giris Qadaga Zonasi A2 AD kimi melum olan Rusiyanin yeni konsepsiyasinda esas rolu oynayir Mundericat 1 Tesvir 2 Sistemin terkibi 2 1 Sistemin baza terkibi 40R6 S 400 3 Raketleri 4 Sinaqlar 5 Istifadeciler 5 1 Cari istifadeciler 5 2 Gelecek istifadeciler 5 3 Potensial alicilar 6 Qezalar 7 Hemcinin bax 8 Istinadlar 9 Xarici kecidlerTesvir RedakteArtirilmis uzaqliqda yeni raketin sinaqlarinin sonunda kompleks 400 kilometre qeder uzaqliqda aerodinamik hedefleri ve 60 kilometre qeder uzaqliqda taktik ballistik hedefleri ve hemcinin 4 8 km san a qeder suretle ucan qanadli raketleri taktik ve strateji aviasiyanin teyyarelerini ballistik raketlerin manevr eden doyus basliqlarini vura bilecek Erken askar etme radari 600 kilometre qeder uzaqliqda askar etmeni temin edir Raketler 5 m dan baslayan hundurlukde asagidan ucan hedefleri vura biler muqayise ucun Amerika kompleksi Petriot yalniz en azi 100 m hundurlukde hedefleri vura bilir Raketlerin bir nece tipinden muxtelif start kutlesi ve isesalma uzaqligina malik olanlardan istifade mumkundur bu ise eselonlasdirilmis mudafie qurmaga imkan verir Herbi Hava Quvvelerinin bas komandaninin sozlerine gore onlar intensiv radio elektron yatirilmasi seraitinde hava hucumunun muasir vasitelerinin hucumlarinin qarsisini almaga ve muxtelif hava seraitlerinde doyus tapsiriqlarini effektiv yerine yetirmeye qabildirler Sistemin terkibi RedakteSistemin baza terkibi 40R6 S 400 Redakte 30K6E idareetme vasiteleri 6 a qeder 98J6E zenit raket kompleksi Maksimum 10 hedefle onlara 20 raketin tuslanmasi Zenit raketleri 48N6E 48N6E2 48N6E3 Sistemin texniki teminatinin kompleksi vasiteleriRaketleri RedakteS 400 sisteminde istifade olunan raketler Rusiya Herbi Hava Quvvelerindeki movcud HHM sistemlerinin sayini azaltma proqramina paralel olaraq qisa orta ve uzun mesafelerde eyni anda istifade oluna bilecek ferqli raketlerden secilmisdir Orta menzilli 9M96 raketi 120 km menzile sahib olan idareolunan raketdir ve hedefi vurma qabiliyyeti teyyarelere qarsi 0 9 pilotsuz ucus aparatlarina PUA qarsi 0 8 olaraq hesablanmisdir Bu raketin diger bir novu olan 48N6DM 30 aprel 2004 cu ilde Kaputsin Yar test merkezinde sinaqdan cixarilmisdir 400 km menzile sahib yeni bir raket olan 40N6 siqnal qarisdirici teyyareler ve ballistik raketlere qarsi istifade olunur 4 8 km saniye surete malik olan bu raketler ozu ile eyni suretde hereket eden hedefleri vurmaq qabiliyyetine sahibdir Sinaqlar Redakte12 13 iyul 2007 ci ilde Kapustin Yar poliqonunda hedefler uzre atislar kecirilirdi Birinci hedef 2800 km saat suretde ucarken vurulmusdur ikinci Qaban raket hedefi askar edilmisdi ve sonra 16 kilometr hundurlukde vurulmusdur 18 fevral 2011 ci ilde yeni texnikanin yoxlamasinin gedisatinda 210 cu zenit raket alayinin iki divizion S 400 ZRS istirak etdi ve 550 m san suretde ucan hedef vurulmusdur 28 iyun 2012 ci il HHQ RHQ qosunlarina komandanliq eden Rusiya Federasiyasinin hava kosmik mudafiesinin qosunlarinin general mayoru Andrey Demin bildirdi ki zenit raket sistemleri S 400 ucun yeni uzaq raket artiq sinaqlari kecdi ve tezlikle o qosunlara daxil olacaq 2013 cu ilin avqustunda ZRS S 400 sinaqlari ilk defe taktiki telim cercivesinde kecirilmisdi Istifadeciler RedakteCari istifadeciler Redakte Rusiya 46 divizion 368 buraxici qurgu 3 4 Belarus 2011 ci ilin sentyabr ayinda S 400 satin almaga calisdiqlari elan edilmisdir Resmi aciqlamaya gore S 400 sistemlerinin tedaruku 2015 ci ilde baslamisdir 2016 ci ile olan melumata esasen 2 sistem elde olunmusdur 5 Turkiye 28 aprel 2017 ci ilde Turkiyenin Xarici Isler Nazirliyi Rusiya ZRK S 400 u catdirilmasina razilasma oldugunu bildirdi 6 12 sentyabr 2017 ci ilde Turkiyeye sistemlerin catdirilma muqavilesinin imzalanmasi elan edilmisdir 7 Rusiyanin Rostex dovlet sirketinin bas direktoru Sergey Cemezov bildirib ki Turkiye Rusiyadan 2 5 milyard ABS dollari qarsiliginda 4 divizion S 400 Triumf kompleksi satin alacaq 8 S 400 2019 cu ilin iyul ayinin 15 de plana uygun sekilde Turkiyeye catdirilib ve ilkin olaraq Ankara yaxinliginda xidmete baslayib Gelecek istifadeciler Redakte CXR Resmi aciqlamaya gore en azi 6 divizion satin alinacaq 9 10 Hindistan 2015 ci ilin dekabr ayinda Hindistan Mudafie Nazirliyi 5 divizion S 400 HHM sistemi satin alinacagini tesdiqlemisdir 11 Hindistanla Rusiya arasinda baglanacaq muqavilenin deyerinin teqriben 11 milyard dollar hecminde olacagi gozlenilir 2015 ci ilin dekabrinda Hindistanin bas naziri Narendra Modinin Rusiyaya seferi zamani bu muqavile baresinde formal raziliq elde olunmusdur 12 22 dekabr tarixinde ise Hindistanin Tehlukesizlik Komitesi CCS bele bir raziligin elde olundugunu tesdiqlemisdir Seudiyye Erebistani Satinalma barede muqavile 2017 ci ilin oktyabr ayinda Seudiyye krali Salman bin Ebdulezizin Moskvaya resmi seferi zamani imzalanmisdir Muqavilenin umumi deyeri 3 milyard ABS dollarindan coxdur 13 14 Elcezair 15 16 Potensial alicilar Redakte Misir 2017 ci ilin evvelinde Rusiya ile danisiqlara baslamisdir Behreyn Rusiya terefi ile danisiqlar davam edir 17 Iran 18 Qazaxistan Rusiya ile ortaq HHM qosunlarinin yaradilmasi haqqinda muqavile Qazaxistana bu sistemleri almaga komek ede biler 19 Vyetnam Rusiyanin bu sistemleri 2015 ci ilden sonra Vyetnama tehvil vereceyi gozlenilir 20 Qezalar Redakte2020 ci il avqustun 26 da Rusiya ordusunun Havadan Mudafie Quvvelerinin Hesterxan vilayetindeki Asuluk herbi poliqonunda Army 2020 beynelxalq ordu oyunlarina qatilan heyeti S 400 Triumf zenit raket kompleksinden raket atisi heyata kecirib Lakin raket ucmaqdan imtina edib ve geri qayidaraq herbcilerin ustune dusub Ehtimal edilir ki raketin yurus muherriki ise dusmeyib ve neticede o start muherriki ile bir nece metr yuxari qalxdiqdan sonra geri qayidib 21 Hemcinin bax RedakteZenit raket kompleksi Rusiya Silahli Quvveleri S 125 S 200 S 300Istinadlar Redakte ZRS S 400 Triumf S 400 Triumf Russian S400 ru 2001 10 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 avqust 2017 Turkey and Russia cosy up over missiles The Economist 4 may 2017 Istifade tarixi 22 avqust 2017 1 V Severodvinske zastupil na dezhurstvo divizion S 400 Rossiya ustanovit v Belorussii raketnye sistemy S 400 Triumf KM RU Novosti novosti dnya novosti Rossii poslednie novosti i kommentarii V Turcii zayavili chto dogovorilis s Rossiej o pokupke C 400 RIA Novosti 28 04 2017 Rossiya obyavila o podpisanii kontrakta s Turciej na postavku S 400 Lenta ru Istifade tarixi 12 09 2017 Turkiyeye S 400 komplekslerinin ilk partiyasinin 2020 ci ilin mart ayinda catdirilmasi planlasdirilir Azeri Defence 27 dekabr 2017 Istifade tarixi 27 dekabr 2017 VEDOMOSTI Glavnaya vedomosti ru Kitaj kupil u Rossii neskolko divizionov ZRS S 400 rg ru Indiya kupit u Rossii pyat ZRK S 400 Triumf Istifade tarixi 22 avqust 2017 India seals Rs 70 000 cr missile deal with Russia Saudi Arabia Eyes Russian S 400 Missile Defense Systems Rostec Head Sputnik 9 noyabr 2015 Istifade tarixi 22 avqust 2017 https www rt com business 406116 russia saudi arabia s400 delivery http defence blog com news algeria might have begun deploying new russian sam systems html http tass ru armiya i opk 3954542 http www defenseworld net news 20994 Bahrain In Talks For Purchase Of Russian S 400 Missile Systems Rossiya i Iran vozobnovyat peregovory o postavke kompleksov S 300 lenta ru Kazakhstan to get first S 400 air defense systems after 2015 En tengrinews kz 15 mart 2013 Istifade tarixi 22 avqust 2017 Việt Nam co thể mua S 400 của Nga Vietnam could buy Russia s S 400 Vietnamese 1 fevral 2012 2012 02 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 08 22 S 400 raketi ucmadi qayidib herbcilerin ustune dusduXarici kecidler Redakte Vikianbarda S 400 ile elaqeli mediafayllar var S 400 Triumf CSIS Missile Threat Almaz S 400 Triumf A lot of photos of all elements S 400 from various foreshortenings copy prohibited Photos can be enlarged fullscreen Opisanie ZRS S 400 Triumf na sajte NPO Almaz S 400 Arxivlesdirilib 2006 02 20 at the Wayback Machine v Informacionnoj sisteme Raketnaya tehnika Boevye raschyoty ZRS S 400 unichtozhili vse malovysotnye vozdushnye celi v hode uchenij na poligone AshulukMenbe https az wikipedia org w index php title S 400 amp oldid 6004899, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.