fbpx
Wikipedia

Səbihə Gökçən

Səbihə Göyçən (türk. Sabiha Gökçen; 22 mart 1913(1913-03-22), Bursa, Xudavəndigar vilayəti22 mart 2001(2001-03-22), Ankara) — dünyanın ilk qadın qırıcı təyyarə pilotu və ilk türk qadın pilotu. Mustafa Kamal Atatürkün qızlığa götürdüyü övladlarından biridir.

Səbihə Göyçən
türk. Sabiha Gökçen
Doğum tarixi
Doğum yeri Bursa, Osmanlı İmperiyası
Vəfat tarixi (88 yaşında)
Vəfat yeri Ankara, Türkiyə
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Atası Mustafa Kamal Atatürk
Fəaliyyəti pilot, hərbi qulluqçu
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

O, 22 mart 1913-cü ildə dünyaya göz açmış və 2001-ci ilin eyni günündə - martın 22-də dünyasını dəyişmişdir. O, Atatürkün Sabiha Gökçen adı ilə tanınmış mənəvi qızı idi. Onun atası Bursa vilayətinin baş katibi Mustafa Hafiz İzzət bəy, anası isə Xeyriyyə xanım idi. Sabiha özü də Bursada dünyaya gəlmişdi. Valideynlərini hələ balaca ikən itirmiş və böyük qardaşının himayəsi altında böyüyüb boya-başa çatmışdır. 1925-ci ildə 12 yaşının olmasına baxmayaraq, Bursanı ziyarət etməyə gələrək Hünkar adlı köşkdə qonaq qalan Atatürklə əlaqə yaradaraq təhsil almaq istəyini ona çatdırmağı bacarmışdır. Atatürk Sabihanın qardaşının icazəsi ilə onu öz himayəsinə götürmüş və özü ilə birlikdə Ankaraya gətirmişdi. Sabiha Çanqaya ibtidai məktəbini bitirdikdən sonra Üsküdar qızlar kollecində təhsilini davam etdirmişdi. Xəstəliyi üzündən təhsilini yarımçıq qoyaraq Heybeliada və Vyanada müalicə olunmuşdu. Fransız dilini daha da yaxşı bilmək üçün bir müddət Fransada yaşamışdı. 1934-cü ildə soyadlar haqqında qanun çıxandan sonra Atatürk ona Gökçen soyadını verdi. Sabiha Gökçen 1935-ci ildə “Türkquşu”-nun açılış mərasimində göstərilən uçuşlara heyran olur və o andan etibarən hava yolları və uçuşlar barədə maraqlanmağa başlayır.

Atatürkün dəstəyi ilə 1935-ci ildə Türk Hava Birləşmələrinin Tük Hava Yolları məktəbinə daxil olur və Ankarada bir sıra təcrübələrdən keçir. İlk qadın döyüşçü-pilot olan Sabiha 7 kişi tələbə ilə birlikdə Krımdakı Koktebel Ali Planer məktəbinə göndərilir və 6 aylıq təhsil müddətində oranı uğurla başa vurur. O, Moskvada motorlu təyyarə dərsləri almaq istəyir, ancaq mənəvi bacısı Zəhranın ölüm xəbərini eşidən kimi Türkiyəyə geri qayıdır. Bacısının ölümü ona pis təsir edir və o, bir müddət heç nə ilə məşğul ola bilmir. Ancaq Atatürkün israrından sonra O, Eskişehir Havayolu məktəbində Sami Uçan və Mühitdin bəyin sayəsində uçuş dərslərində olur, onlardan çox şey öyrənir. 1936-cı ilin fevral ayının 25-də ilk dəfə olaraq təyyarə sürməyə başlayır. Atatürkün razılığı və özünün istəyi ilə o, dünyanın ilk qadın döyüşçü-pilotu olmaq istəyir və bu yolda əzmlə addımlayırdı. O zamanlarda qızları əsgəri hazırlıq məktəblərinə götürmürdülər. Ona görə də ona bir uniforma hazırlanaraq Eskişehir Uçuş məktəbinə göndərilmişdi. O, həmin məktəbdə 11 ay (1936-1937) xüsusi dərs alır. Təlimini bitirdikdən sonra isə Eskişehirdəki birinci uçuş alayında 6 ay işləyir. Bu 6 ay ərzində Sabiha Ege və Trakya ərazisindəki uçuşlarda iştirak edir. 1937-ci ildə Tunceli hərəkatına qatılır və bu hərəkat sayəində dünyanın ilk qadın döyüşçü-pilotu oldu. Bu hərəkatdan sonra ona Türk Hava Yollarının medalı verilir. 1937-ci il avqustun 30-da əsgəri uçuş diplomunu alır. 1938-ci ildə Balkanlarda 5 günlük uçuşu sayəsində onu bütün dünya tanıyır. Ankarada olan Balkan paktının üzvləri Sabiha ilə görüşmüş və ona Balkanlara getmək təklifi etmişdilər. Bu təklifdən sonra o, Balkanlara getmiş və öz bacarığını bir daha sübut etmişdi. Gökçen bu uçuşu ərzində təyyarəyə heç bir əlavə pilot qəbul etməmiş və tək uçmuşdu. Çünki bunu ondan Atatürk istəmişdi. "Vultee" tipli təyyarə ilə İstanbuldan havaya qalxıb, Afinaya, sonra isə Sofiya və Belqrada uçuşları həyata keçirmişdi. Yuqoslaviyanın baş naziri onu “Ağ qartal” medalı ilə təltif etmişdi. İnsanların istəyini nəzərə alaraq Buxarest üzərində də uçuş həyata keçirir və 6 gündən sonra İstanbula qayıdır. Bu uçuşdan sonra hamı ona “göylərin qızı” deyə müraciət etməyə başlamışdı.

Atatürkün ölümündən sonra qadınların orduda xidmət etməsi haqda qərar qəbul olunmadığı üçün ordudan ayrılır və 1955-ci ilə qədər "Türk quşu" uçuş məktəbində baş müəllim işləməyir. Türk Hava Yollarının İdarə Heyətinin üzvü olur və həyatı boyu cəmi 22 müxtəlif yüngül bombardman təyyarə ilə uçuş həyata keçirir. Gökçen 1940-cı ildə dərs dediyi məktəbdə coğrafiya və topoqrafiya dərsi deyən Kamal Eşiner ilə ailə həyatı qurur və yoldaşına öz soyadını verir. Ancaq 3 ildən sonra - 1943-cü il yanvar ayının 12-də həyat yoldaşı dünyasını dəyişir. 1953 və 1959-cu ildə Türk cəmiyyəti və türk qadınlarını təmsil etmək üçün ABŞ-a dəvət edilir və orada bir sıra uçuşlar həyata keçirir. Gökçen sonuncu dəfə 1996-cı ildə 83 yaşında fransız pilot Daniel Akton ilə birlikdə "Falkon 2000" təyyarəsi ilə səmaya qalxır. 1996-cı ildə pilotluq karyerasının ən dəyərli mükafatını alır. Amerika Hava Yolları kollecində məzunlar üçün hazırlanmış mərasimdə xoşməramlı qonaq kimi iştirak edir və “Maxwell Hava Üssü”-dəki tədbirdə “Dünya tarixinə adını həkk edən 20 pilotdan biri” seçilir. O bu mükafata layiq görülən ilk və yeganə qadın pilot idi. Sabiha Gökçen 22 mart 2001-ci ildə doğum günündən bir gün sonra 88 yaşında "Gülhanə" xəstəxanasında dünyasını dəyişir. Son illərdə Sabiha Gökçenin erməni əsilli olduğunu iddia edənlər olsa da, bu iddiaları sübut edən heç bir sənəd və sübut yoxdur. Bu sözlər boş bir iddia olaraq qalır.

İstinadlar

  1. Almaniya Milli Kitabxanası, Berlin Dövlət Kitabxanası, Bavariya Dövlət Kitabxanası və b. Record #119457695 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) — 2012—2016.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
  2. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>

səbihə, gökçən, səbihə, göyçən, türk, sabiha, gökçen, mart, 1913, 1913, bursa, xudavəndigar, vilayəti, mart, 2001, 2001, ankara, dünyanın, qadın, qırıcı, təyyarə, pilotu, türk, qadın, pilotu, mustafa, kamal, atatürkün, qızlığa, götürdüyü, övladlarından, biridi. Sebihe Goycen turk Sabiha Gokcen 22 mart 1913 1913 03 22 1 Bursa Xudavendigar vilayeti 1 22 mart 2001 2001 03 22 2 Ankara 1 dunyanin ilk qadin qirici teyyare pilotu ve ilk turk qadin pilotu Mustafa Kamal Ataturkun qizliga goturduyu ovladlarindan biridir Sebihe Goycenturk Sabiha GokcenDogum tarixi 22 mart 1913Dogum yeri Bursa Osmanli ImperiyasiVefat tarixi 22 mart 2001 88 yasinda Vefat yeri Ankara TurkiyeDefn yeri Cebeci Sehidler xiyabaniVetendasligi TurkiyeAtasi Mustafa Kamal AtaturkFealiyyeti pilot herbi qulluqcu Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati RedakteO 22 mart 1913 cu ilde dunyaya goz acmis ve 2001 ci ilin eyni gununde martin 22 de dunyasini deyismisdir O Ataturkun Sabiha Gokcen adi ile taninmis menevi qizi idi Onun atasi Bursa vilayetinin bas katibi Mustafa Hafiz Izzet bey anasi ise Xeyriyye xanim idi Sabiha ozu de Bursada dunyaya gelmisdi Valideynlerini hele balaca iken itirmis ve boyuk qardasinin himayesi altinda boyuyub boya basa catmisdir 1925 ci ilde 12 yasinin olmasina baxmayaraq Bursani ziyaret etmeye gelerek Hunkar adli koskde qonaq qalan Ataturkle elaqe yaradaraq tehsil almaq isteyini ona catdirmagi bacarmisdir Ataturk Sabihanin qardasinin icazesi ile onu oz himayesine goturmus ve ozu ile birlikde Ankaraya getirmisdi Sabiha Canqaya ibtidai mektebini bitirdikden sonra Uskudar qizlar kollecinde tehsilini davam etdirmisdi Xesteliyi uzunden tehsilini yarimciq qoyaraq Heybeliada ve Vyanada mualice olunmusdu Fransiz dilini daha da yaxsi bilmek ucun bir muddet Fransada yasamisdi 1934 cu ilde soyadlar haqqinda qanun cixandan sonra Ataturk ona Gokcen soyadini verdi Sabiha Gokcen 1935 ci ilde Turkqusu nun acilis merasiminde gosterilen ucuslara heyran olur ve o andan etibaren hava yollari ve ucuslar barede maraqlanmaga baslayir Ataturkun desteyi ile 1935 ci ilde Turk Hava Birlesmelerinin Tuk Hava Yollari mektebine daxil olur ve Ankarada bir sira tecrubelerden kecir Ilk qadin doyuscu pilot olan Sabiha 7 kisi telebe ile birlikde Krimdaki Koktebel Ali Planer mektebine gonderilir ve 6 ayliq tehsil muddetinde orani ugurla basa vurur O Moskvada motorlu teyyare dersleri almaq isteyir ancaq menevi bacisi Zehranin olum xeberini esiden kimi Turkiyeye geri qayidir Bacisinin olumu ona pis tesir edir ve o bir muddet hec ne ile mesgul ola bilmir Ancaq Ataturkun israrindan sonra O Eskisehir Havayolu mektebinde Sami Ucan ve Muhitdin beyin sayesinde ucus derslerinde olur onlardan cox sey oyrenir 1936 ci ilin fevral ayinin 25 de ilk defe olaraq teyyare surmeye baslayir Ataturkun raziligi ve ozunun isteyi ile o dunyanin ilk qadin doyuscu pilotu olmaq isteyir ve bu yolda ezmle addimlayirdi O zamanlarda qizlari esgeri hazirliq mekteblerine goturmurduler Ona gore de ona bir uniforma hazirlanaraq Eskisehir Ucus mektebine gonderilmisdi O hemin mektebde 11 ay 1936 1937 xususi ders alir Telimini bitirdikden sonra ise Eskisehirdeki birinci ucus alayinda 6 ay isleyir Bu 6 ay erzinde Sabiha Ege ve Trakya erazisindeki ucuslarda istirak edir 1937 ci ilde Tunceli herekatina qatilir ve bu herekat sayeinde dunyanin ilk qadin doyuscu pilotu oldu Bu herekatdan sonra ona Turk Hava Yollarinin medali verilir 1937 ci il avqustun 30 da esgeri ucus diplomunu alir 1938 ci ilde Balkanlarda 5 gunluk ucusu sayesinde onu butun dunya taniyir Ankarada olan Balkan paktinin uzvleri Sabiha ile gorusmus ve ona Balkanlara getmek teklifi etmisdiler Bu teklifden sonra o Balkanlara getmis ve oz bacarigini bir daha subut etmisdi Gokcen bu ucusu erzinde teyyareye hec bir elave pilot qebul etmemis ve tek ucmusdu Cunki bunu ondan Ataturk istemisdi Vultee tipli teyyare ile Istanbuldan havaya qalxib Afinaya sonra ise Sofiya ve Belqrada ucuslari heyata kecirmisdi Yuqoslaviyanin bas naziri onu Ag qartal medali ile teltif etmisdi Insanlarin isteyini nezere alaraq Buxarest uzerinde de ucus heyata kecirir ve 6 gunden sonra Istanbula qayidir Bu ucusdan sonra hami ona goylerin qizi deye muraciet etmeye baslamisdi Ataturkun olumunden sonra qadinlarin orduda xidmet etmesi haqda qerar qebul olunmadigi ucun ordudan ayrilir ve 1955 ci ile qeder Turk qusu ucus mektebinde bas muellim islemeyir Turk Hava Yollarinin Idare Heyetinin uzvu olur ve heyati boyu cemi 22 muxtelif yungul bombardman teyyare ile ucus heyata kecirir Gokcen 1940 ci ilde ders dediyi mektebde cografiya ve topoqrafiya dersi deyen Kamal Esiner ile aile heyati qurur ve yoldasina oz soyadini verir Ancaq 3 ilden sonra 1943 cu il yanvar ayinin 12 de heyat yoldasi dunyasini deyisir 1953 ve 1959 cu ilde Turk cemiyyeti ve turk qadinlarini temsil etmek ucun ABS a devet edilir ve orada bir sira ucuslar heyata kecirir Gokcen sonuncu defe 1996 ci ilde 83 yasinda fransiz pilot Daniel Akton ile birlikde Falkon 2000 teyyaresi ile semaya qalxir 1996 ci ilde pilotluq karyerasinin en deyerli mukafatini alir Amerika Hava Yollari kollecinde mezunlar ucun hazirlanmis merasimde xosmeramli qonaq kimi istirak edir ve Maxwell Hava Ussu deki tedbirde Dunya tarixine adini hekk eden 20 pilotdan biri secilir O bu mukafata layiq gorulen ilk ve yegane qadin pilot idi Sabiha Gokcen 22 mart 2001 ci ilde dogum gununden bir gun sonra 88 yasinda Gulhane xestexanasinda dunyasini deyisir Son illerde Sabiha Gokcenin ermeni esilli oldugunu iddia edenler olsa da bu iddialari subut eden hec bir sened ve subut yoxdur Bu sozler bos bir iddia olaraq qalir Istinadlar Redakte 1 2 3 4 Almaniya Milli Kitabxanasi Berlin Dovlet Kitabxanasi Bavariya Dovlet Kitabxanasi ve b Record 119457695 Umumi tenzimleme nezareti GND 2012 2016 lt a href https wikidata org wiki Track Q27302 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q304037 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q256507 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q170109 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q36578 gt lt a gt 1 2 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt Sexs haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Sebihe Gokcen amp oldid 5523458, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.