Azərbaycanca AzərbaycancaDeutsch Deutsch日本語 日本語Lietuvos Lietuvosසිංහල සිංහලTürkçe TürkçeУкраїнська УкраїнськаUnited State United State
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az

Vikipediya azad ensiklopediya Sürix protokolları 2009 cu il oktyabrın 10 da Ermənistan və Türkiyə tərəfindən imzalanmış

Sürix protokolları

Sürix protokolları
Vikipediya, azad ensiklopediya

Sürix protokolları — 2009-cu il oktyabrın 10-da Ermənistan və Türkiyə tərəfindən imzalanmış ikitərəfli sazişlər. Müqavilələr iki ölkə arasında münasibətlərin normallaşdırılması prosesinin başlanmasını nəzərdə tutur. Sonradan nəticəsiz qalan müqaviləABŞ, Rusiya və Fransanın vasitəçiliyi ilə bağlanmışdır.

10 oktyabr 2009-cu ildə Sürixdə ABŞ dövlət katibi Hillari Klinton, Avropa İttifaqının ümumi xarici və təhlükəsizlik siyasəti üzrə ali nümayəndəsi , Fransanın xarici işlər naziri Bernard Kuşner və Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrovun da iştirak etdiyi mərasimdə hər iki ölkənin xarici işlər nazirləri Əhməd Davudoğlu və Edvard Nalbandyan arasında iki protokol imzalanıb.

image
Sürix protokollarının imzalanması anı

Qüvvəyə minməsi üçün bu protokol hər iki ölkənin parlamentləri tərəfindən ratifikasiya edilməli idi. Məsələləri bir-birindən ayırmağa çalışaraq, protokollarda Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi qeyd olunmayıb, ratifikasiya müddəti də göstərilməyib.

2010-cu il yanvarın 12-də Ermənistan Konstitusiya Məhkəməsi Ermənistan-Türkiyə protokollarını ölkə konstitusiyasına uyğun olub-olmmasını ölkə müzakirəyə çıxarır və bu, Türkiyə hökumətinin bu sazişlərdən imtina etməsinə səbəb olur.

2015-ci ilin fevralında erməni tərəfi Türkiyə tərəfinin siyasi iradəsinin olmadığını əsas gətirərək parlamentin protokollarını geri götürür. Daha sonra 2017-ci ilin dekabrında Türkiyənin addım atmamasına istinad edərək, erməni tərəfi onları etibarsız elan edəcəyinə söz verir. və 2018-ci il martın 1-də Ermənistan prezidenti Serj Sarkisyan onların denonsasiyası haqqında fərman imzalayır.

Normallaşma prosesinin ləngiməsinin səbəb olduğu acılığa baxmayaraq, bəzi müəlliflər Sürix protokollarının hələ də Ermənistan-Türkiyə münasibətlərinin normallaşmasına aparan yol ola biləcəyinə inanırlar.

Ratifikasiya prosesinin dayandırılması

| ]

Ermənistan Konstitusiya Məhkəməsinin protokollarla bağlı qərarından sonra Türkiyə tərəfi Protokolları dəstəkləməyi dayandırdı, Türkiyə bunu onlara ilkin şərt və məhdudlaşdırıcı müddəalar əlavə etmək kimi qiymətləndirdi. 2010-cu il yanvarın 12-də Ermənistan protokolları imzaladıqdan sonra protokolların konstitusiyaya uyğunluğunu təsdiqləmək üçün Konstitusiya Məhkəməsinə göndərib. Protokolların Ermənistan Konstitusiyasına uyğun olduğunu müəyyən edən Konstitusiya Məhkəməsi üç əsas məsələyə toxunan protokolların preambulasına istinad edib. Birincisi, Ermənistan 1915-ci ildə erməni soyqırımının dünya miqyasında tanınmasına çalışmaqda davam edir; ikincisi, Türkiyə ilə yeni müqavilə ilə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi arasında hər hansı əlaqəni rədd edir. Üçüncüsü və ən əsası, o bəyan edib ki, protokolların icrası Qars müqaviləsi ilə müəyyən edilmiş mövcud Türkiyə-Ermənistan sərhədinin Ermənistan tərəfindən rəsmən tanınması demək deyil. Bununla da Konstitusiya Məhkəməsi protokolların əsas müddəalarından birini, yəni beynəlxalq hüququn müvafiq müqavilələri ilə müəyyən edilmiş iki ölkə arasında mövcud sərhədin qarşılıqlı tanınmasını rədd etdi.

Türkiyənin xarici işlər naziri Əhməd Davudoğlu narazılığını bildirib və bəyan edib ki, Ermənistan Konstitusiya Məhkəməsi faktiki olaraq protokollara baxıb və yeni hüquqi vəziyyət yaradıb.

İstinadlar

| ]
  1. "Армения и Турция подписали протокол об установлении дипотношений". Interfax.ru (rus). Интерфакс. 10 октября 2009. 2021-05-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-01.
  2. "Turkey, Armenia sign deal on normalising relations". The Sofia Echo (ingilis). 2009-10-10. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 мая 2021.
  3. Юрий Рокс. "Ереван аннулирует Цюрихские протоколы". www.ng.ru (rus). Независимая газета. 14 декабря 2017. 2022-04-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-01.
  4. "Armenian president creates coalition with anti-Turkish party — Al Arabiya English". 19 noyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 may 2022.
  5. "Подписание протоколов между Арменией и Турцией от провала спасла записка Сергея Лаврова — Российская газета". 23 may 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 may 2022.
  6. "Вашингтон ждет ратификации протоколов парламентами Армении и Турции — РИА Новости, 12.02.2010". 23 may 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 may 2022.
  7. David Phillips. "Diplomatic History: The Turkey-Armenia Protocols". carnegieendowment.org (ingilis). Фонд Карнеги. 17 апреля 2012. 2022-09-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 мая 2021.
  8. Armenia Recalls the Zurich Protocols Arxivləşdirilib 2015-09-29 at the Wayback Machine The Jamestown Foundation
  9. "Глава МИД Армении обвинил Турцию в нежелании улучшать отношения". sng.today. СНГ.Сегодня. 26 апреля 2019. 2021-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-01.
  10. Ayla Jean Yackley. "Armenia, Turkey Trade Blame After Yerevan Abandons Protocols". Eurasianet.org. 21 декабря 2017. 2017-12-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 мая 2021.
  11. "Armenia Annuls Normalization Protocols With Turkey". 3 mart 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 may 2022.
  12. David Phillips. "Diplomatic History: The Turkey-Armenia Protocols". Carnegie Endowment for International Peace (ingilis). 17 апреля 2012. 2022-09-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 мая 2021.
  13. "Relations between Turkey and Armenia". mfa.gov.tr (ingilis). Министерство иностранных дел Турции. 26 iyul 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 iyun 2020.
  14. "Protocol on the Establishment of Diplomatic Relations between the Republic of. Turkey and the Republic of Armenia" (PDF). Ministry of Foreign Affairs of Turkey. 26 iyul 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2 iyun 2020.
  15. "Turkey Reacts to Armenian Constitutional Court's Decision on Protocols". Jamestown. 26 January 2010. 25 February 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 мая 2021.
  16. "Карабахский тест российской репутации". russian.rt.com (rus). Имеди. 26 января 2010. 2022-05-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-01.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Vikipediya azad ensiklopediya Surix protokollari 2009 cu il oktyabrin 10 da Ermenistan ve Turkiye terefinden imzalanmis ikiterefli sazisler Muqavileler iki olke arasinda munasibetlerin normallasdirilmasi prosesinin baslanmasini nezerde tutur Sonradan neticesiz qalan muqavileABS Rusiya ve Fransanin vasiteciliyi ile baglanmisdir 10 oktyabr 2009 cu ilde Surixde ABS dovlet katibi Hillari Klinton Avropa Ittifaqinin umumi xarici ve tehlukesizlik siyaseti uzre ali numayendesi Fransanin xarici isler naziri Bernard Kusner ve Rusiyanin xarici isler naziri Sergey Lavrovun da istirak etdiyi merasimde her iki olkenin xarici isler nazirleri Ehmed Davudoglu ve Edvard Nalbandyan arasinda iki protokol imzalanib Surix protokollarinin imzalanmasi ani Quvveye minmesi ucun bu protokol her iki olkenin parlamentleri terefinden ratifikasiya edilmeli idi Meseleleri bir birinden ayirmaga calisaraq protokollarda Ermenistan Azerbaycan munaqisesi qeyd olunmayib ratifikasiya muddeti de gosterilmeyib 2010 cu il yanvarin 12 de Ermenistan Konstitusiya Mehkemesi Ermenistan Turkiye protokollarini olke konstitusiyasina uygun olub olmmasini olke muzakireye cixarir ve bu Turkiye hokumetinin bu sazislerden imtina etmesine sebeb olur 2015 ci ilin fevralinda ermeni terefi Turkiye terefinin siyasi iradesinin olmadigini esas getirerek parlamentin protokollarini geri goturur Daha sonra 2017 ci ilin dekabrinda Turkiyenin addim atmamasina istinad ederek ermeni terefi onlari etibarsiz elan edeceyine soz verir ve 2018 ci il martin 1 de Ermenistan prezidenti Serj Sarkisyan onlarin denonsasiyasi haqqinda ferman imzalayir Normallasma prosesinin lengimesinin sebeb oldugu aciliga baxmayaraq bezi muellifler Surix protokollarinin hele de Ermenistan Turkiye munasibetlerinin normallasmasina aparan yol ola bileceyine inanirlar Ratifikasiya prosesinin dayandirilmasi span Ermenistan Konstitusiya Mehkemesinin protokollarla bagli qerarindan sonra Turkiye terefi Protokollari desteklemeyi dayandirdi Turkiye bunu onlara ilkin sert ve mehdudlasdirici muddealar elave etmek kimi qiymetlendirdi 2010 cu il yanvarin 12 de Ermenistan protokollari imzaladiqdan sonra protokollarin konstitusiyaya uygunlugunu tesdiqlemek ucun Konstitusiya Mehkemesine gonderib Protokollarin Ermenistan Konstitusiyasina uygun oldugunu mueyyen eden Konstitusiya Mehkemesi uc esas meseleye toxunan protokollarin preambulasina istinad edib Birincisi Ermenistan 1915 ci ilde ermeni soyqiriminin dunya miqyasinda taninmasina calismaqda davam edir ikincisi Turkiye ile yeni muqavile ile Ermenistan Azerbaycan munaqisesi arasinda her hansi elaqeni redd edir Ucuncusu ve en esasi o beyan edib ki protokollarin icrasi Qars muqavilesi ile mueyyen edilmis movcud Turkiye Ermenistan serhedinin Ermenistan terefinden resmen taninmasi demek deyil Bununla da Konstitusiya Mehkemesi protokollarin esas muddealarindan birini yeni beynelxalq huququn muvafiq muqavileleri ile mueyyen edilmis iki olke arasinda movcud serhedin qarsiliqli taninmasini redd etdi Turkiyenin xarici isler naziri Ehmed Davudoglu naraziligini bildirib ve beyan edib ki Ermenistan Konstitusiya Mehkemesi faktiki olaraq protokollara baxib ve yeni huquqi veziyyet yaradib Istinadlar span Armeniya i Turciya podpisali protokol ob ustanovlenii dipotnoshenij Interfax ru rus Interfaks 10 oktyabrya 2009 2021 05 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 05 01 Turkey Armenia sign deal on normalising relations The Sofia Echo ingilis 2009 10 10 2016 03 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 maya 2021 Yurij Roks Erevan annuliruet Cyurihskie protokoly www ng ru rus Nezavisimaya gazeta 14 dekabrya 2017 2022 04 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 05 01 Armenian president creates coalition with anti Turkish party Al Arabiya English 19 noyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 may 2022 Podpisanie protokolov mezhdu Armeniej i Turciej ot provala spasla zapiska Sergeya Lavrova Rossijskaya gazeta 23 may 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 may 2022 Vashington zhdet ratifikacii protokolov parlamentami Armenii i Turcii RIA Novosti 12 02 2010 23 may 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 may 2022 David Phillips Diplomatic History The Turkey Armenia Protocols carnegieendowment org ingilis Fond Karnegi 17 aprelya 2012 2022 09 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 maya 2021 Armenia Recalls the Zurich Protocols Arxivlesdirilib 2015 09 29 at the Wayback Machine The Jamestown Foundation Glava MID Armenii obvinil Turciyu v nezhelanii uluchshat otnosheniya sng today SNG Segodnya 26 aprelya 2019 2021 05 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 05 01 Ayla Jean Yackley Armenia Turkey Trade Blame After Yerevan Abandons Protocols Eurasianet org 21 dekabrya 2017 2017 12 25 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 maya 2021 Armenia Annuls Normalization Protocols With Turkey 3 mart 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 may 2022 David Phillips Diplomatic History The Turkey Armenia Protocols Carnegie Endowment for International Peace ingilis 17 aprelya 2012 2022 09 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 maya 2021 Relations between Turkey and Armenia mfa gov tr ingilis Ministerstvo inostrannyh del Turcii 26 iyul 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2 iyun 2020 Protocol on the Establishment of Diplomatic Relations between the Republic of Turkey and the Republic of Armenia PDF Ministry of Foreign Affairs of Turkey 26 iyul 2020 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2 iyun 2020 Turkey Reacts to Armenian Constitutional Court s Decision on Protocols Jamestown 26 January 2010 25 February 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 maya 2021 Karabahskij test rossijskoj reputacii russian rt com rus Imedi 26 yanvarya 2010 2022 05 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 05 01 Kateqoriya Ermenistan Turkiye munasibetleri

Nəşr tarixi:
Yuxarı