Rıtıy burnu (bur.Хээрэ Хушуун, (rus.Рытый) — Baykal gölünün şimal-qərb sahilində yerləşən burun. İrkutsk şəhərindən 310 km şimal-şərqdədoir. Burada geniş otlaqlar vardır.
Burun Baykal gölünün daxilinə 2 km məsafədə uzanır. Onu Olxon adasından asanlıqla görmək mümklkündür. Ritıy çaylarının vadisi geoloji çatlar üzərində yerləşir. Rıtıy burnundan Barquzin çayının vadisinə qədər Baykalıq sahili ilə səkkiz iri təpə uzanır. Geoloji düzülüşdə alt proterozoy erasının dağ suxurları üstünlük təşkil edir.
Rayon olduqca seysmik ərazidir. Burada 10 ballıq zəlzələlər mümkündür. İl ərzində baykalda 2000 zəlzələ qeydə alınır. Ərazidən axan çaylarda sellər adi haldır. Torpaq sürüşməsi qeyd olunur. Ritıy burnu ərazisində 50 mVt/saatdan çox olan dərin istilik axını qeydə alınmışdır. Anomal maqnit sahəsi 15 km-dən −1 - +2 (1 me = 0,08 А/m) arasında dəyişir. Yer qabığının qalınlığı burun ərazisində 30–40 km arasında dəyişir. yer qabığınəın qalınlığı Baykal rift dərəsinbdə təqricən dəyişir. Burada Mantiya ilə anomal mantiya arasında sərhəd vardır. Anomal və normal mantiya arasında sərhəd yer səthindən 50 kilometrə qədər çartmır. Halbuki bu Onon çayı rayonunda 300 km təşkil edir.
İqlim zonası baxımından Rıtinsko-Mujinayski iqlim bölgəsini təşkil edir. İl ərzində 2200 günəşli saat müşahidə edilir. Burada Alçaqboylu sidr şamı, Sibir sidrağacı, mamır, şibyə və s. bitkilərə rastlanılır. Burada bitən faunanın 76 % endemikdir. Ən güçlü fırtınalar zamanı dalğaların hündürlüyü 5 metrə çatır. sahildə buzun tam bərkiməsi 18—30 yanvar tarixlərində müşahidə edilir. Ərazinin buzdan azad olması ilə 15—30 may aralığında baş verir. Buzun qalınlığı 80—130 sm-dir.
Maraqlı tapıntılar və tikili
Divar — iri daşların üst-üstə yığılması ilə meydada gəlmnişdir. Yerindən asılı olaraq divarın qalınlığı 1,5 metrə çatır. Tikili dağların 25° mailli hissəsində inşa edilmişdir. Onun eni 3 metrdir. Divarın uzunluğu 333 metrdir. Dəniz səviyyəsindən 650 m, Baykalın səviyyəsindən isə 200 metr yüksəklikdədir. Divar fraqment şəkilinda günümüzə gəlib çatmışdır. Bütün fraqmentlər bütünlüklə qorunub saxlanılçmışdır. Onun nə məqsədlə inşası bilinmir. Üstəlik burada arxeoloji qazıntılar aparılmamışdır.
Keramika — 2006-cı ildə divarra baxış zamanı keramika qalıqları aşkarlanmışdır. Rusiya Elmlər akademiyası tərəfindən aparılan araşdırmalar bu tapıntının hansısa gil qaba və ya fincana aid olması ehtimal edilir. Keramikanın bayır üzüq deyil daxili hissəsində od izləri vardır. Bu isə kermik qabda odun daşınması ehtimalını yaradır. Bəlkə də gecə vaxtı işarə məqsədli od yandırarkən bu qabdan istifadə edilmişdir.
Tur (daş yığınları) — divarın daxili hissəsində, təqribən 4,5 km² sahədə turları mü.ahisdə etmək mümkündür. Gündüz bu turları 250–500 m məsafədən görmək mümkündür.
Baykal optik linzası
Yerli əhalinin "dağ" adlandırdığı, Kiçik dəniz boğazı bölgəsində "Sarma" adı ilə tanınan şimal-qərb küləyindən sonra hava o dərəcədə təmizlənir ki, Baykal optik linzasını əmələ gətirir. Üfüqdən 150 km, ağacların baş hissəsindən 50 km, ayrı-ayrı dağlareın zirvələrindən 100 km məsafədən aydin şəkildə görünür. Baykalın rıtıy burnunun əks sahilindən buranı aydın şəkildə görmək mümükndür. Görünür Divar və turlar gecə vaxtı «od teleqrafı» rolunu oynamışdır.
İstinadlar
Мыс Рытый на Байкалере[ölü keçid]
Avqust 01, 2021
rıtıy, burnu, Хээрэ, Хушуун, Рытый, baykal, gölünün, şimal, qərb, sahilində, yerləşən, burun, irkutsk, şəhərindən, şimal, şərqdədoir, burada, geniş, otlaqlar, vardır, akvatoriyasıbaykal, gölüölkə, rusiya, rusiya, mündəricat, elmi, faktlar, maraqlı, tapıntılar,. Ritiy burnu bur Heere Hushuun 1 rus Rytyj Baykal golunun simal qerb sahilinde yerlesen burun Irkutsk seherinden 310 km simal serqdedoir Burada genis otlaqlar vardir Ritiy burnu53 50 01 sm e 108 04 31 s u T AkvatoriyasiBaykal goluOlke Rusiya Rusiya Mundericat 1 Elmi faktlar 2 Maraqli tapintilar ve tikili 3 Baykal optik linzasi 4 IstinadlarElmi faktlar RedakteBurun Baykal golunun daxiline 2 km mesafede uzanir Onu Olxon adasindan asanliqla gormek mumklkundur Ritiy caylarinin vadisi geoloji catlar uzerinde yerlesir Ritiy burnundan Barquzin cayinin vadisine qeder Baykaliq sahili ile sekkiz iri tepe uzanir Geoloji duzulusde alt proterozoy erasinin dag suxurlari ustunluk teskil edir Rayon olduqca seysmik erazidir Burada 10 balliq zelzeleler mumkundur Il erzinde baykalda 2000 zelzele qeyde alinir Eraziden axan caylarda seller adi haldir Torpaq surusmesi qeyd olunur Ritiy burnu erazisinde 50 mVt saatdan cox olan derin istilik axini qeyde alinmisdir Anomal maqnit sahesi 15 km den 1 2 1 me 0 08 A m arasinda deyisir Yer qabiginin qalinligi burun erazisinde 30 40 km arasinda deyisir yer qabiginein qalinligi Baykal rift deresinbde teqricen deyisir Burada Mantiya ile anomal mantiya arasinda serhed vardir Anomal ve normal mantiya arasinda serhed yer sethinden 50 kilometre qeder cartmir Halbuki bu Onon cayi rayonunda 300 km teskil edir Iqlim zonasi baximindan Ritinsko Mujinayski iqlim bolgesini teskil edir Il erzinde 2200 gunesli saat musahide edilir Burada Alcaqboylu sidr sami Sibir sidragaci mamir sibye ve s bitkilere rastlanilir Burada biten faunanin 76 endemikdir En guclu firtinalar zamani dalgalarin hundurluyu 5 metre catir sahilde buzun tam berkimesi 18 30 yanvar tarixlerinde musahide edilir Erazinin buzdan azad olmasi ile 15 30 may araliginda bas verir Buzun qalinligi 80 130 sm dir Maraqli tapintilar ve tikili RedakteDivar iri daslarin ust uste yigilmasi ile meydada gelmnisdir Yerinden asili olaraq divarin qalinligi 1 5 metre catir Tikili daglarin 25 mailli hissesinde insa edilmisdir Onun eni 3 metrdir Divarin uzunlugu 333 metrdir Deniz seviyyesinden 650 m Baykalin seviyyesinden ise 200 metr yukseklikdedir Divar fraqment sekilinda gunumuze gelib catmisdir Butun fraqmentler butunlukle qorunub saxlanilcmisdir Onun ne meqsedle insasi bilinmir Ustelik burada arxeoloji qazintilar aparilmamisdir Keramika 2006 ci ilde divarra baxis zamani keramika qaliqlari askarlanmisdir Rusiya Elmler akademiyasi terefinden aparilan arasdirmalar bu tapintinin hansisa gil qaba ve ya fincana aid olmasi ehtimal edilir Keramikanin bayir uzuq deyil daxili hissesinde od izleri vardir Bu ise kermik qabda odun dasinmasi ehtimalini yaradir Belke de gece vaxti isare meqsedli od yandirarken bu qabdan istifade edilmisdir Tur das yiginlari divarin daxili hissesinde teqriben 4 5 km sahede turlari mu ahisde etmek mumkundur Gunduz bu turlari 250 500 m mesafeden gormek mumkundur Baykal optik linzasi RedakteYerli ehalinin dag adlandirdigi Kicik deniz bogazi bolgesinde Sarma adi ile taninan simal qerb kuleyinden sonra hava o derecede temizlenir ki Baykal optik linzasini emele getirir Ufuqden 150 km agaclarin bas hissesinden 50 km ayri ayri daglarein zirvelerinden 100 km mesafeden aydin sekilde gorunur Baykalin ritiy burnunun eks sahilinden burani aydin sekilde gormek mumukndur Gorunur Divar ve turlar gece vaxti od teleqrafi rolunu oynamisdir Istinadlar Redakte Mys Rytyj na Bajkalere olu kecid Menbe https az wikipedia org w index php title Ritiy burnu amp oldid 5770035, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
