Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Rusların Təbriz işğalı (1911) — Qacarlar sülaləsi zaman 1905-ci ildən 1911-ci ilə qədər davam etmiş Məşrutə inqilabı zamanı Çar Rusiyası qoşunlarının hücum edərək Təbriz şəhərini işğal etməsi nəzərdə tutulur. Rus işğalı Birinci Dünya müharibəsi zamanı da davam etmişdir.
| Rusların Təbriz işğalı (1911) | |||
|---|---|---|---|
 Ruslar tərəfindən təbrizli inqilabçıları və onların qohumlarının edamlarının ilk mərhələsi. Dar ağacı rus bayrağının rəngləri ilə rəngləndirilmişdir. | |||
| Tarix | 1911 dekabr | ||
| Yeri | Təbriz şəhəri | ||
| Səbəbi | Məşrutə inqilabı | ||
| Nəticəsi | Rus qalibiyyəti | ||
| Ərazi dəyişikliyi | Təbriz 1917-ci ilə qədər rusların nəzarətində qaldı | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
İşğal zamanı 1200-dən çox təbrizli rus hərbi dəstələri tərəfindən qətlə yetirilmişdir.
Arxa plan
1905-ci ildə bütün İranda məşrutə hərəkatı başlamışdı. 1908-ci ildə Tehranda əksinqilabı çevriliş baş verdikdən sonra buna qarşı bir çox yerlərdə üsyanlar başladı. Bu üsyanların ən böyüyü isə Təbriz şəhərində baş vermişdir.
İran irtica qüvvələri bütün ölkəni bürüyən inqilabı hərəkatı yatırmaq üçün Rusiyadan kömək istəmişdi.
Rus işğalı
Ruslar şəhəri işğal etməmişdən əvvəl İran parlamentinə ultimatum verdilər. Ultimatumda rusların 3 əsas şərti var idi, bunlardan ən əsası isə amerikan hüquqşünas Morqan Şusterin işindən qovulması idi. Morqan Şuster ölkə parlamenti tərəfindən maliyyə sistemini qaydaya salmaq üçün yenicə işə götürülmüşdü. Rusiyanın ultimatumundan sonra İran parlamenti bunu rədd etdi, lakin hökumət ultimatumu qəbul etdi. Buna baxmayaraq, rus qoşunları şəhərə hücum etdilər.
Rusların əsas məqsədi Təbriz, Ənzəli və Rəşt şəhərinin işğal edilməsi idi. Üç gün davam edən ağır artilleriya atəşindən sonra Təbriz şəhəri işğal edildi.
Təbriz şəhəri 1917-ci ilə qədər rus işğalı altında qaldı.
Dağıntılar
Şəhərin bir sıra memarlıq abidələri şəhər bombardman olunarkən dağıdılmışdı. Şəhər tutulduqdan sonra isə Təbriz şəhərində yerləşən Ərk qalası ruslar tərəfindən yandırılmışdı. Həmçinin, qalanın bir hissəsi də bombardman zamanı dağıdılmışdı.
Qırğınlar
Təbriz şəhəri rusların əlinə keçdikdən sonra şəhərdə yaşayan konstitutionalistlərin özləri və qohumları qətlə yetirildi. Təxminən bu qətllər zamanı 1200 insan öldürülmüşdür.
Qalereya
-
![image]()
İşğal zamanı öldürülmüş Seyid Məhəmməd və Mirağa Xosrovşahinin cəsədləri -
![image]()
Tağiov Qafqazinin cəsədi -
![image]()
Hacı Əli Firiuşun və Mirzə Əhməd Süheylinin edamı -
![image]()
-
![image]()
Rus kazakları və edam edilənlər -
![image]()
Yanan Ərk qalası -
![image]()
Ərk qalası üzərində rus bayrağı -
![image]()
Mirzə Ağabalaxanın edamı
Həmçinin bax
İstinadlar
- Cronin, 2013. səh. 323
- Alidad Mafinezam, Ariya Mehrabi. Iran and Its Place Among Nations ([[Azərbaycan dili|azərb]]. İran və onun millətlər arasında yeri). 9780275999261. 2007. səh. 57.
- "Cossacks on Persian Raid Slaughter 2500; Martial Law Proclaimed at Teheran and Soldiers Prevent National Council Meeting; Shuster, Ex-treasurer, Ready to Flee; American Is Promised Safe Conduct and Will Try to Reach Caspian Sea; Russians Massacre 1500 in 3 Days at Resht [Rasht]; Hundreds Are Butchered at Anzili [Anzali] Is Report Carried to Capital by Courier". Los Angeles Evening Herald. December 26, 1911. səh. 1. 24 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 1 November 2018.
- Hasan Javadi; Edward Granville Browne. Letters from Tabriz: The Russian Suppression of the Iranian Constitutional Movement. Mage Publishers. 2008. ISBN . 2020-09-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-04-11.
- Cronin, 2013. səh. 325
Ədəbiyyat
- Cronin, Stephanie, ed. (2013). Iranian-Russian Encounters: Empires and Revolutions Since 1800. Routledge. ISBN 978–0415624336.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ruslarin Tebriz isgali 1911 Qacarlar sulalesi zaman 1905 ci ilden 1911 ci ile qeder davam etmis Mesrute inqilabi zamani Car Rusiyasi qosunlarinin hucum ederek Tebriz seherini isgal etmesi nezerde tutulur Rus isgali Birinci Dunya muharibesi zamani da davam etmisdir Ruslarin Tebriz isgali 1911 Ruslar terefinden tebrizli inqilabcilari ve onlarin qohumlarinin edamlarinin ilk merhelesi Dar agaci rus bayraginin rengleri ile renglendirilmisdir Tarix 1911 dekabrYeri Tebriz seheriSebebi Mesrute inqilabiNeticesi Rus qalibiyyetiErazi deyisikliyi Tebriz 1917 ci ile qeder ruslarin nezaretinde qaldiMunaqise terefleriRusiya imperiyasi KonstitutionalistlerKomandan lar II Nikolay Mirze Eli Siqqetulislam Vikianbarda elaqeli mediafayllar Isgal zamani 1200 den cox tebrizli rus herbi desteleri terefinden qetle yetirilmisdir Arxa plan1905 ci ilde butun Iranda mesrute herekati baslamisdi 1908 ci ilde Tehranda eksinqilabi cevrilis bas verdikden sonra buna qarsi bir cox yerlerde usyanlar basladi Bu usyanlarin en boyuyu ise Tebriz seherinde bas vermisdir Iran irtica quvveleri butun olkeni buruyen inqilabi herekati yatirmaq ucun Rusiyadan komek istemisdi Rus isgaliRuslar seheri isgal etmemisden evvel Iran parlamentine ultimatum verdiler Ultimatumda ruslarin 3 esas serti var idi bunlardan en esasi ise amerikan huquqsunas Morqan Susterin isinden qovulmasi idi Morqan Suster olke parlamenti terefinden maliyye sistemini qaydaya salmaq ucun yenice ise goturulmusdu Rusiyanin ultimatumundan sonra Iran parlamenti bunu redd etdi lakin hokumet ultimatumu qebul etdi Buna baxmayaraq rus qosunlari sehere hucum etdiler Ruslarin esas meqsedi Tebriz Enzeli ve Rest seherinin isgal edilmesi idi Uc gun davam eden agir artilleriya atesinden sonra Tebriz seheri isgal edildi Tebriz seheri 1917 ci ile qeder rus isgali altinda qaldi DagintilarSeherin bir sira memarliq abideleri seher bombardman olunarken dagidilmisdi Seher tutulduqdan sonra ise Tebriz seherinde yerlesen Erk qalasi ruslar terefinden yandirilmisdi Hemcinin qalanin bir hissesi de bombardman zamani dagidilmisdi QirginlarTebriz seheri ruslarin eline kecdikden sonra seherde yasayan konstitutionalistlerin ozleri ve qohumlari qetle yetirildi Texminen bu qetller zamani 1200 insan oldurulmusdur QalereyaIsgal zamani oldurulmus Seyid Mehemmed ve Miraga Xosrovsahinin cesedleri Tagiov Qafqazinin cesedi Haci Eli Firiusun ve Mirze Ehmed Suheylinin edami Rus kazaklari ve edam edilenler Yanan Erk qalasi Erk qalasi uzerinde rus bayragi Mirze Agabalaxanin edamiHemcinin baxMesrute inqilabi Settar xan Tebriz usyaniIstinadlarCronin 2013 seh 323 Alidad Mafinezam Ariya Mehrabi Iran and Its Place Among Nations Azerbaycan dili azerb Iran ve onun milletler arasinda yeri 9780275999261 2007 seh 57 Cossacks on Persian Raid Slaughter 2500 Martial Law Proclaimed at Teheran and Soldiers Prevent National Council Meeting Shuster Ex treasurer Ready to Flee American Is Promised Safe Conduct and Will Try to Reach Caspian Sea Russians Massacre 1500 in 3 Days at Resht Rasht Hundreds Are Butchered at Anzili Anzali Is Report Carried to Capital by Courier Los Angeles Evening Herald December 26 1911 seh 1 24 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 1 November 2018 Hasan Javadi Edward Granville Browne Letters from Tabriz The Russian Suppression of the Iranian Constitutional Movement Mage Publishers 2008 ISBN 978 1 933823 25 6 2020 09 03 tarixinde Istifade tarixi 2019 04 11 Cronin 2013 seh 325EdebiyyatCronin Stephanie ed 2013 Iranian Russian Encounters Empires and Revolutions Since 1800 Routledge ISBN 978 0415624336