fbpx
Wikipedia

Qədim erməni ədəbiyyatı

  • Qədim və Erkən Orta Əsrlərə aid erməni mənbələri ilk növbədə qərəzli xarakteri ilə diqqəti cəlb edir. Bu qərəzlilik həmsərhəd ölkə və xalqların — İberiyaQafqaz Albaniyasının tarixlərinin təsviri zamanı özünü daha aydın şəkildə büruzə verir.
  • Erməni müəlliflərinin verdikləri məlumatların tarixi dürüstlüyünü aydınlaşdırmaq üçün həmin müəlliflərin kim olduğunu, onların sinfi mənsubiyyətini, siyasi və ideoloji dünya görüşünü nəzərə almaq lazımdır. Əksər tarixi mənbələrin müəlliflərinin bir qayda olaraq erməni kilsə xadimləri olduğu məlumdur. Ruhanilərin mənafeyi yadelli hökmdarlara (Bizans, Sasanilər) bağlı deyildi. Ölkənin parçalandığı bir dövrdə ruhanilər erməni xalqı ilə birləşərək tez-tez xalqı işğalçılara qarşı qaldırırdılar. Ona görə də erməni ədəbiyyatı yunan və Suriya təsirlərindən tədricən xilas olaraq dini-siyasi mübarizəni daha geniş əks etdirməyə başladı.
  • Bütün erməni müəllifləri, hətta əsərlərini sifarişlə yazanlar belə müəyyən mənada vətənpərvər olmuş və bütövlükdə Ermənistan tarixini yaratmağa cəhd göstərmişlər. Erməni ədəbiyyatı faktiki olaraq erməni dövlətinin olmadığı bir dövrdə yaranırdı. Erməni dövlətinin parçalandığı bir dövrdə təbii olaraq itirilmiş müstəqilliyi dirçəltməyə çalışma meyli yetişirdi. Buna görə də erməni müəllifləri vaxtilə mövcud olmuş erməni çarlığını tərifləyib göylərə qaldırmağı, erməni torpaqlarının bütövlüyünü və "Böyük Ermənistan" ideyasını təbliğ edərək əhalini mübarizliyə sövq edirdilər. Tamamilə aydındır ki, belə əsərlərdə şişirtmə və təhriflər labüddür. Bundan başqa yazılan əsərlər zaman keçdikcə təhrifə məruz qalmış, redaktə edilmiş, yeni siyasi xəttə uyğunlaşdırılmışdır. N.Adonts yazırdı: "Erməni müəlliflərinin bir çox tarixi məzmunlu əsərlərinin yarandığı dövrə uyğun gəlib-gəlməməsi haqqlı olaraq şübhə doğurur. Həmin abidələrin qədim mənşəli olduğu aydındır, lakin o da aydınca hiss olunur ki, onlara sonradan əl gəzdirilmişdir".

Ümumilikdə dövrümüzədək gəlib çatmış ən önəmli erməni mənbələri aşağıdakılardır:

Mənbə

qədim, erməni, ədəbiyyatı, qədim, erkən, orta, əsrlərə, erməni, mənbələri, növbədə, qərəzli, xarakteri, ilə, diqqəti, cəlb, edir, qərəzlilik, həmsərhəd, ölkə, xalqların, iberiya, qafqaz, albaniyasının, tarixlərinin, təsviri, zamanı, özünü, daha, aydın, şəkildə. Qedim ve Erken Orta Esrlere aid ermeni menbeleri ilk novbede qerezli xarakteri ile diqqeti celb edir Bu qerezlilik hemserhed olke ve xalqlarin Iberiya ve Qafqaz Albaniyasinin tarixlerinin tesviri zamani ozunu daha aydin sekilde buruze verir Ermeni muelliflerinin verdikleri melumatlarin tarixi durustluyunu aydinlasdirmaq ucun hemin muelliflerin kim oldugunu onlarin sinfi mensubiyyetini siyasi ve ideoloji dunya gorusunu nezere almaq lazimdir Ekser tarixi menbelerin muelliflerinin bir qayda olaraq ermeni kilse xadimleri oldugu melumdur Ruhanilerin menafeyi yadelli hokmdarlara Bizans Sasaniler bagli deyildi Olkenin parcalandigi bir dovrde ruhaniler ermeni xalqi ile birleserek tez tez xalqi isgalcilara qarsi qaldirirdilar Ona gore de ermeni edebiyyati yunan ve Suriya tesirlerinden tedricen xilas olaraq dini siyasi mubarizeni daha genis eks etdirmeye basladi Butun ermeni muellifleri hetta eserlerini sifarisle yazanlar bele mueyyen menada vetenperver olmus ve butovlukde Ermenistan tarixini yaratmaga cehd gostermisler Ermeni edebiyyati faktiki olaraq ermeni dovletinin olmadigi bir dovrde yaranirdi Ermeni dovletinin parcalandigi bir dovrde tebii olaraq itirilmis musteqilliyi dirceltmeye calisma meyli yetisirdi Buna gore de ermeni muellifleri vaxtile movcud olmus ermeni carligini terifleyib goylere qaldirmagi ermeni torpaqlarinin butovluyunu ve Boyuk Ermenistan ideyasini teblig ederek ehalini mubarizliye sovq edirdiler Tamamile aydindir ki bele eserlerde sisirtme ve tehrifler labuddur Bundan basqa yazilan eserler zaman kecdikce tehrife meruz qalmis redakte edilmis yeni siyasi xette uygunlasdirilmisdir N Adonts yazirdi Ermeni muelliflerinin bir cox tarixi mezmunlu eserlerinin yarandigi dovre uygun gelib gelmemesi haqqli olaraq subhe dogurur Hemin abidelerin qedim menseli oldugu aydindir lakin o da aydinca hiss olunur ki onlara sonradan el gezdirilmisdir Umumilikde dovrumuzedek gelib catmis en onemli ermeni menbeleri asagidakilardir Koryun Mastosun heyati Yelise Vardan ve ermeni muharibesi haqqinda Favstos Buzand Ermenistan tarixi Lazar Parpetsi Ermenistan tarixi Moisey Xorenli Ermenistan tarixi Ananiya Sirakli Cografiya Alxarasuys Mektublar kitabi Girk Tlots Menbe RedakteFeride Memmedova Qafqaz Albaniyasinin siyasi tarixi ve tarixi cografiyasi Baki 1993 Menbe https az wikipedia org w index php title Qedim ermeni edebiyyati amp oldid 5974831, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.