fbpx
Wikipedia

Qızılca (xəstəlik)

Qızılca — xəstəlik.

Qızılca
XBT-10-KM B05, B05.9
XBT-9-KM 055
DiseasesDB 7890
MedlinePlus 001569
MeSH D008457
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əlamətləri

Qızılca kəskin yoluxucu virus xəstəliyidir. Qızılca virusu - Palynosa morbillarum strukturuna və bioloji xassələrinə görə Paramyxoviridae ailəsinə mənsub olub RNT tərkilidir.

Təbii şəraitdə yalnız insanlar xəstələnirlər. 56C də virus 2 - 3 dəqiqəyə məhv olur.Günəş işığının təsiri və ultrabənövşəyi şüalara qarşı daha həssasdır.

Qızılca ilə bütün yaşlarda xəstələnmə olur, 1 yaşdan 4 - 5 yaşa qədər olan uşaqlar arasında daha çox yayılan xəstəlikdir.

Əgər ana qızılca keçiribsə 3 aylığa qədər bir qayda olaraq, uşaqlarda analarından keçmiş passiv immunitetin olması ilə əlaqədar qızılca ilə xəstələnmirlər. Passiv immunitet uşaqğın yaşı artdıqca azalır, 9 aydan sonra isə itir. Əgər ana qızılca keçirməyibsə körpədə ilk günlərində də qızılcaya yoluxa bilər.

Virus orqanizmə hava-damcı yolu ilə keçir, ümumi intoksikasiya, yuxarı tənəffüs yollarının katarı,papulyoz-ləkəli səpkilərə səbəb olur. Qızılca törədicisinin giriş qapısı yuxarı tənəffüs yollarının selikli qişasıdır.

Xəstəliyin mənbəyi xəstə insandır. Qızılca zamanı virusdaşıma olmur, lakin xarici mühitə virus ifraz edir. Xəstə kataral dövrdə və səpkinin ilk günündə daha yoluxdurucu olur. Səpkinin 4 cü günündən etibarən xəstə digərlərini yoluxdurma qabiliyyətini itirir. Qızılca yüksək yoluxdurucu qabiliyyətli infeksiya olmasına baxmayaraq ( yoluxdurma indeksi 95-96 %) xarici mühitdə davamsızdır. Belə ki, infeksiyanın əşyalar və üçüncü şəxsdən keçməsi mümkün deyildir.Xəstəlik zamanı orqanizmin müdafiə qabiliyyəti zəiflədiyindən digər ikincili infeksiyalarda ağırlaşmalar ola bilər.Xəstəlikdən sonra ömürlük immunitet yaranır və uzun müddət qanda virusu neytrallaşdıran anticisimlər saxlanılır.

Yayılma mərhələləri

Xəstəliyin gedişatında 3 mərhələ ayırd edilir : kataral, səpki, piqmentasiya. İnkubasiya dövrü əsasən 6-17 gündür, lakin çox hallarda 8-11 gün davam edir. Kataral dövrdə ümumi intoksikasiya əlamətləri meydana çıxır. Öskürək, burundan selikli ifrazatın gəlməsi, hərarətin 38-39 S olması, konyuktivit, qırtlaq ödemi və s xarakterikdir. Bu dövr 4-5 gün çəkir.

Daha sonra səpkilər dövrü başlayaraq 3-4 gün davam edir. Səpki əvvəl çəhrayı ləkələr şəklində burun ətrafında, qulaq ardında, göz qapaqlarında eləcə də bütün sifətə boyuna və döşün yuxarı hissələrinə yayılır. Bəzən səpkilər bir birilə birləşirlər 2 ci gün gövdəyə və qollara yayılır. 3 cü günü isə bütün bədən səthində olur. Səpkinin bu cür etap şəklində olması qızılca üçün differensial diaqnostik əhəmiyyətə malikdir.

Piqmentasiya dövründə isə səpkilər tündləşir və qəhvəyi rəng alır. Bu dövr 5-8 gündür. Səpkilər itdikdən sonra kəpəkvari qabıqlanma meydana çıxır və üzdə daha yaxşı nəzərə çarpır. Piqmentasiya dövründə xəstənin ümumi vəziyyəti yaxşılaşır, kataral əlamətlər zəifləyir, temperatur normallaşır.

Keçirilmiş qızılcadan sonra uzun müddət asteniya və anergiya vəziyyəti qalır. Bu səbəbdəndir ki, xəstəlik keçirmiş adamlarda klinik sağalmaya baxmayaraq hələ də bir müddət yorğunluq, ümumi halsızlıq, yuxu pozğunluğu qeyd edilə bilər.

Tədqiqatlar göstərmişdir ki, böyüklərdə uşaqlarda olduğuna nisbətən daha ağır keçir.

Keçirilmiş qızılcadan sonra davamlı immunitet əmələ gəlir.

İstinadlar

  1. Disease Ontology — 2016.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P699"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5282129"></a>
  2. Monarch Disease Ontology release 2018-06-29sonu — 2018-06-29 — 2018.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55345445"></a>

qızılca, xəstəlik, adın, digər, istifadə, formaları, üçün, qızılca, qızılca, xəstəlik, qızılcaxbt, 9xbt, diseasesdb, 7890medlineplus, 001569mesh, d008457, vikianbarda, əlaqəli, mediafayllarəlamətləri, redaktəqızılca, kəskin, yoluxucu, virus, xəstəliyidir, qızı. Bu adin diger istifade formalari ucun bax Qizilca Qizilca xestelik QizilcaXBT 10 KM B05 B05 9XBT 9 KM 055 1 2 DiseasesDB 7890MedlinePlus 001569MeSH D008457 Vikianbarda elaqeli mediafayllarElametleri RedakteQizilca keskin yoluxucu virus xesteliyidir Qizilca virusu Palynosa morbillarum strukturuna ve bioloji xasselerine gore Paramyxoviridae ailesine mensub olub RNT terkilidir Tebii seraitde yalniz insanlar xestelenirler 56C de virus 2 3 deqiqeye mehv olur Gunes isiginin tesiri ve ultrabenovseyi sualara qarsi daha hessasdir Qizilca ile butun yaslarda xestelenme olur 1 yasdan 4 5 yasa qeder olan usaqlar arasinda daha cox yayilan xestelikdir Eger ana qizilca keciribse 3 ayliga qeder bir qayda olaraq usaqlarda analarindan kecmis passiv immunitetin olmasi ile elaqedar qizilca ile xestelenmirler Passiv immunitet usaqgin yasi artdiqca azalir 9 aydan sonra ise itir Eger ana qizilca kecirmeyibse korpede ilk gunlerinde de qizilcaya yoluxa biler Virus orqanizme hava damci yolu ile kecir umumi intoksikasiya yuxari teneffus yollarinin katari papulyoz lekeli sepkilere sebeb olur Qizilca toredicisinin giris qapisi yuxari teneffus yollarinin selikli qisasidir Xesteliyin menbeyi xeste insandir Qizilca zamani virusdasima olmur lakin xarici muhite virus ifraz edir Xeste kataral dovrde ve sepkinin ilk gununde daha yoluxdurucu olur Sepkinin 4 cu gununden etibaren xeste digerlerini yoluxdurma qabiliyyetini itirir Qizilca yuksek yoluxdurucu qabiliyyetli infeksiya olmasina baxmayaraq yoluxdurma indeksi 95 96 xarici muhitde davamsizdir Bele ki infeksiyanin esyalar ve ucuncu sexsden kecmesi mumkun deyildir Xestelik zamani orqanizmin mudafie qabiliyyeti zeiflediyinden diger ikincili infeksiyalarda agirlasmalar ola biler Xestelikden sonra omurluk immunitet yaranir ve uzun muddet qanda virusu neytrallasdiran anticisimler saxlanilir Yayilma merheleleri RedakteXesteliyin gedisatinda 3 merhele ayird edilir kataral sepki piqmentasiya Inkubasiya dovru esasen 6 17 gundur lakin cox hallarda 8 11 gun davam edir Kataral dovrde umumi intoksikasiya elametleri meydana cixir Oskurek burundan selikli ifrazatin gelmesi heraretin 38 39 S olmasi konyuktivit qirtlaq odemi ve s xarakterikdir Bu dovr 4 5 gun cekir Daha sonra sepkiler dovru baslayaraq 3 4 gun davam edir Sepki evvel cehrayi lekeler seklinde burun etrafinda qulaq ardinda goz qapaqlarinda elece de butun sifete boyuna ve dosun yuxari hisselerine yayilir Bezen sepkiler bir birile birlesirler 2 ci gun govdeye ve qollara yayilir 3 cu gunu ise butun beden sethinde olur Sepkinin bu cur etap seklinde olmasi qizilca ucun differensial diaqnostik ehemiyyete malikdir Piqmentasiya dovrunde ise sepkiler tundlesir ve qehveyi reng alir Bu dovr 5 8 gundur Sepkiler itdikden sonra kepekvari qabiqlanma meydana cixir ve uzde daha yaxsi nezere carpir Piqmentasiya dovrunde xestenin umumi veziyyeti yaxsilasir kataral elametler zeifleyir temperatur normallasir Kecirilmis qizilcadan sonra uzun muddet asteniya ve anergiya veziyyeti qalir Bu sebebdendir ki xestelik kecirmis adamlarda klinik sagalmaya baxmayaraq hele de bir muddet yorgunluq umumi halsizliq yuxu pozgunlugu qeyd edile biler Tedqiqatlar gostermisdir ki boyuklerde usaqlarda olduguna nisbeten daha agir kecir Kecirilmis qizilcadan sonra davamli immunitet emele gelir Istinadlar Redakte Disease Ontology 2016 lt a href https wikidata org wiki Track P699 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q5282129 gt lt a gt Monarch Disease Ontology release 2018 06 29sonu 2018 06 29 2018 lt a href https wikidata org wiki Track Q55345445 gt lt a gt Menbe https az wikipedia org w index php title Qizilca xestelik amp oldid 5101120, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.