Qızıl buts

Qızıl buts (ing. Golden Boot) — beynəlxalq liqalarda mövsüm ərzində ən çox qol vuran futbolçulara verilən mükafatdır. 1967-68 sezonundan etibarən verilən bu mükafatın verilməsində 1990-95 illəri arasında fasilə olsada, 1996-97 sezonundan etibarən, European Sports Magazines jurnalının təşkilində təkrar verilməyə başladı.

"Qızıl buts" mükafatı

Avropa üzrə qol bombardirliyi və Qızıl buts mükafatı tarixi

1968-1991 arası

1968-1991 illər arasında, qızıl buts mükafatı ən çox qol vuran oyunçuya, liqalar arasında bir qarşılaşdırma və dərəcələndirmə etmədən, ölkənin ən yüksək səviyyəsindəki hər hansı bir liqada ən çox qol vuran futbolçuya verilirdi. Mükafatı qazanan tək Türk futbolçu 1987-1988 sezonunda atdığı 39 qol ilə qazanan Tanju Çolakdır.

1991-1996 illər arası

1991-1996 illəri arası mükafat verilmədi.

1996-cı ildən etibarən

Mükafatın 1996-97 sezonundan etibarən idman jurnalı European Sports Magazines tərəfindən verilməsi ilə birlikdə mükafat veriləcək futbolçunu aşkarlayacaq sistemdə dəyişikliyə imkan yaradıldı. Yeni sistemə görə Avropa liqalarının çətinlik dərəcəsinə görə hər qola xal verilməyə başlandı. Avropanın ən yaxşı 5 liqasında (Almaniya, İngiltərə, İtaliya, İspaniya, Fransa) hər qol x2, diğər liqlərdə ki hər qol x1.5-ə vurulur. Nəticədə, daha çətin bir liqa qəbul edilən bir liqada oynayan futbolçular, daha az qol vuraraq mükafatı almaq hüqunu əldə edirlər.

Ən çox qazanan futbolçular

Ən çox Avropa Qızıl butsu qazananlar

Futbolçu	Nömrəsi	Mövsüm	Klub	Liqa
Lionel Messi	&&&&&&&&&&&&&&03.&&&&&03	2009–10, 2011–12, 2012–13	Barselona	La Liqa
Kriştiano Ronaldo	&&&&&&&&&&&&&&02.&&&&&02	2007–08, 2010–11	Mançester Yunayted, Real Madrid	Premyer Liqa, La Liqa
Gerd Müller	&&&&&&&&&&&&&&02.&&&&&02	1969–70, 1971–72	Bayern Münhen	Bundesliqa
Mário Jardel	&&&&&&&&&&&&&&02.&&&&&02	1998–99, 2001–02	Porto, Sportinq Lissabon	Superliqa
Thierry Henry	&&&&&&&&&&&&&&02.&&&&&02	2003–04, 2004–05	Arsenal	Premyer Liqa
Diego Forlán	&&&&&&&&&&&&&&02.&&&&&02	2004–05, 2008–09	Vilyarreal, Atletiko Madrid	La Liqa
Eusébio	&&&&&&&&&&&&&&02.&&&&&02	1967–68, 1972–73	Benfika	Superliqa
Dudu Georgescu	&&&&&&&&&&&&&&02.&&&&&02	1974–75, 1976–77	Dinamo Buzarest	I Liqa
Fernando Gomes	&&&&&&&&&&&&&&02.&&&&&02	1982–83, 1984–85	Porto	Superliqa
Ally McCoist	&&&&&&&&&&&&&&02.&&&&&02	1991–92, 1992–93	Reyncers	Şotlandiya Premyer Liqası

İstinadlar

Xarici keçidlər

• Golden Boot: The Quotients Decide It All (ing.)