Qida əlavələri — istehsal, qablaşdırma, daşınma və ya saxlama zamanı qida məhsullarına texnoloji məqsədlər üçün əlavə olunan maddələr, istədiyiniz xüsusiyyətləri vermək üçün, məsələn, müəyyən bir aroma (ləzzət), rəng (boyalar), raf ömrü (konservantlar), dadı, tutarlılığı və s. Bəzi insanlar əlavəsiz yemək yeməyə meyllidirlər, baxmayaraq ki, sözün ciddi mənasında duz və istiot da bunlardır.
İstifadə standartları
Bir çox ölkələrin qanunvericiliyi məhsul istehsalında istifadə olunan əlavələrin göstərilməsini tələb edir. Təsnifat üçün hər iki tam ad (ABŞ-da; məsələn, "sirkə turşusu") və "E" hərfindən əvvəl olan seriya nömrələri (Avropa Birliyində) istifadə olunur: məsələn, E260 — sirkə turşusunun sayıdır . Kodda E olmayan aşqarlar var — məsələn, 154 əlavə əlavəsi yalnız İngiltərədə istifadə olunan Qəhvəyi FK boyasıdır.
Qida əlavələri və çirkləri üzrə beynəlxalq standartlar, Beynəlxalq Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (JECFA) Birgə Mütəxəssislər Komitəsi və FAO / ÜST Beynəlxalq Komissiyası tərəfindən qəbul edilmiş və ÜTT ölkələri üçün məcburi olan Codex Alimentarius tərəfindən müəyyən edilir.
Qida əlavələrinin təsnifatı
Avropa İttifaqında qida əlavələrinin təsnifatı üçün nömrələmə sistemi hazırlanmışdır (1953-cü ildən qüvvədədir). Hər bir əlavənin "E" hərfi ilə başlayan unikal nömrəsi var. Nömrələmə sistemi yekunlaşdırıldı və Alimentarius Kodeksi beynəlxalq təsnifatı üçün qəbul edildi. Kodun birinci rəqəmi əlavənin ümumi məqsədini göstərir:
- Boya kodları 1-dən başlayır;
- 2 - konservantlar;
- 3 üçün:
300-322 - antioksidantlar, 333-399 - antioksidantlar və stabilizatorlar;
- 4 - emulqatorlar və stabilizatorlar;
- 5 - topaklaşmaya və yığılmağa qarşı maddələr;
- 6 - dad və qoxu gücləndiriciləri;
- 7 və 8 istifadə edilmir (710-713 antibiotikləri istisna olmaqla);
glazerlər, yumşaldıcılar və digər çörəkçilik yaxşılaşdırıcılar və digər maddələr üçün kodlar 9-dan başlayır.
Geniş istifadə olunan bəzi maddələrin kodu yoxdur, məsələn, vanilin və dəyişdirilməmiş nişasta.
Qida əlavələri
Qadağan edilmiş əlavələr
- E121 - sitrus qırmızısı (boya)
- E123 - qırmızı amaranth (boya)
- E128 - 09/03/2007. Qırmızı 2G (boya)
- E216 - para-hidroksibenzoy turşusu propil esteri, paraben qrupu (konservant)
- E217 - parahidroksibenzoy turşusu propil ester natrium duzu (konservant)
- E240 - formaldehid (konservant)
İcazəsiz Əlavələr
Təsdiqlənməmiş əlavələrə sınaqdan keçirilməmiş və ya sınaqdan keçirilən, lakin yekun nəticə hələ əldə edilməyən əlavələr daxildir.
- E127 - eritrozin - bir sıra ölkələrdə qadağandır
- E154 - qəhvəyi FK
- E173 - alüminium
- E180 - yaqut litol VK
- E388 - tiopropion turşusu
- E389 - dilauril tiodipropionat
- E424 - kəsmik
- E512 - qalay (II) xlorid
- E537 - dəmir heksasiyaanomanganat
- E557 - sink silikat
- E912 - Montan turşusu efirləri
- E914 - oksidləşmiş polietilen mumu
- E916 - kalsium yodat
- E917 - kalium yodat. Qida qablaşdırmasında KIO3 (kalium yodid) kimi qeyd oluna bilər.
- E918 - azot oksidləri
- E919 - nitrosilxlorid
- E922 - kalium persulfat
- E923 - ammonium persulfat
- E924b - kalsium bromat
- E925 - xlor
- E926 - xlor dioksidi
- E929 - aseton peroksid
İstinadlar
- Oxford, 2014. səh. 200
Ədəbiyyat
- Пищевые добавки // Большая российская энциклопедия. Том 26. М. 2014. 309.
- Сарафанова Л. А. Пищевые добавки: энциклопедия / Л. А. Сарафанова, Изд. 2-е.- СПб.: Изд.-во Гиорд, 2004.- 808 с.
- Оценка некоторых пищевых добавок и контаминантов. 41 доклад объединенных экспертов ФАО/ВОЗ по пищевым добавкам, Женева. — М: "Медицина", 1994 г. — 72 с.
- Оценка некоторых пищевых добавок и контаминантов. 37 докладов объединенных экспертов ФАО/ВОЗ по пищевым добавкам, Женева. — М: "Медицина", 1974 г. — 48 с.
- Петрухина А. Из чего мы состоим? Из того, что мы едим… Наука и жизнь, № 1 (2009), стр. 26–29.
- Принципы оценки безопасности пищевых добавок и контаминантов в продуктах питания. — М.: "Медицина", 1991 г. — 158 с.
- Росивал Л. и др. Посторонние вещества и пищевые добавки в продуктах. — М.: "Лег. и пищ . пром.", 1982 г. — 264 с.
- Химия пищевых добавок: Тезисы докладов Всесоюзной конференции. Черновцы. — Киев: НПО "Пищевые добавки", 1989 г. — 256 с.
- Штейнберг А. И. и др. Добавки к пищевым продуктам (Гигиенические требования и нормирование). — М.: "Медицина", 1969 г. — 95 с.
- The Oxford Companion to Food. Oxford University Press. Alan Davidson, Tom Jaine. 2014. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qida elaveleri istehsal qablasdirma dasinma ve ya saxlama zamani qida mehsullarina texnoloji meqsedler ucun elave olunan maddeler istediyiniz xususiyyetleri vermek ucun meselen mueyyen bir aroma lezzet reng boyalar raf omru konservantlar dadi tutarliligi ve s Bezi insanlar elavesiz yemek yemeye meyllidirler baxmayaraq ki sozun ciddi menasinda duz ve istiot da bunlardir Istifade standartlariBir cox olkelerin qanunvericiliyi mehsul istehsalinda istifade olunan elavelerin gosterilmesini teleb edir Tesnifat ucun her iki tam ad ABS da meselen sirke tursusu ve E herfinden evvel olan seriya nomreleri Avropa Birliyinde istifade olunur meselen E260 sirke tursusunun sayidir Kodda E olmayan asqarlar var meselen 154 elave elavesi yalniz Ingilterede istifade olunan Qehveyi FK boyasidir Qida elaveleri ve cirkleri uzre beynelxalq standartlar Beynelxalq Kend Teserrufati Teskilatinin JECFA Birge Mutexessisler Komitesi ve FAO UST Beynelxalq Komissiyasi terefinden qebul edilmis ve UTT olkeleri ucun mecburi olan Codex Alimentarius terefinden mueyyen edilir Qida elavelerinin tesnifatiAvropa Ittifaqinda qida elavelerinin tesnifati ucun nomreleme sistemi hazirlanmisdir 1953 cu ilden quvvededir Her bir elavenin E herfi ile baslayan unikal nomresi var Nomreleme sistemi yekunlasdirildi ve Alimentarius Kodeksi beynelxalq tesnifati ucun qebul edildi Kodun birinci reqemi elavenin umumi meqsedini gosterir Boya kodlari 1 den baslayir 2 konservantlar 3 ucun 300 322 antioksidantlar 333 399 antioksidantlar ve stabilizatorlar 4 emulqatorlar ve stabilizatorlar 5 topaklasmaya ve yigilmaga qarsi maddeler 6 dad ve qoxu guclendiricileri 7 ve 8 istifade edilmir 710 713 antibiotikleri istisna olmaqla glazerler yumsaldicilar ve diger corekcilik yaxsilasdiricilar ve diger maddeler ucun kodlar 9 dan baslayir Genis istifade olunan bezi maddelerin kodu yoxdur meselen vanilin ve deyisdirilmemis nisasta Qida elaveleriQadagan edilmis elaveler E121 sitrus qirmizisi boya E123 qirmizi amaranth boya E128 09 03 2007 Qirmizi 2G boya E216 para hidroksibenzoy tursusu propil esteri paraben qrupu konservant E217 parahidroksibenzoy tursusu propil ester natrium duzu konservant E240 formaldehid konservant Icazesiz Elaveler Tesdiqlenmemis elavelere sinaqdan kecirilmemis ve ya sinaqdan kecirilen lakin yekun netice hele elde edilmeyen elaveler daxildir E127 eritrozin bir sira olkelerde qadagandir E154 qehveyi FK E173 aluminium E180 yaqut litol VK E388 tiopropion tursusu E389 dilauril tiodipropionat E424 kesmik E512 qalay II xlorid E537 demir heksasiyaanomanganat E557 sink silikat E912 Montan tursusu efirleri E914 oksidlesmis polietilen mumu E916 kalsium yodat E917 kalium yodat Qida qablasdirmasinda KIO3 kalium yodid kimi qeyd oluna biler E918 azot oksidleri E919 nitrosilxlorid E922 kalium persulfat E923 ammonium persulfat E924b kalsium bromat E925 xlor E926 xlor dioksidi E929 aseton peroksidIstinadlarOxford 2014 seh 200EdebiyyatPishevye dobavki Bolshaya rossijskaya enciklopediya Tom 26 M 2014 309 Sarafanova L A Pishevye dobavki enciklopediya L A Sarafanova Izd 2 e SPb Izd vo Giord 2004 808 s Ocenka nekotoryh pishevyh dobavok i kontaminantov 41 doklad obedinennyh ekspertov FAO VOZ po pishevym dobavkam Zheneva M Medicina 1994 g 72 s Ocenka nekotoryh pishevyh dobavok i kontaminantov 37 dokladov obedinennyh ekspertov FAO VOZ po pishevym dobavkam Zheneva M Medicina 1974 g 48 s Petruhina A Iz chego my sostoim Iz togo chto my edim Nauka i zhizn 1 2009 str 26 29 Principy ocenki bezopasnosti pishevyh dobavok i kontaminantov v produktah pitaniya M Medicina 1991 g 158 s Rosival L i dr Postoronnie veshestva i pishevye dobavki v produktah M Leg i pish prom 1982 g 264 s Himiya pishevyh dobavok Tezisy dokladov Vsesoyuznoj konferencii Chernovcy Kiev NPO Pishevye dobavki 1989 g 256 s Shtejnberg A I i dr Dobavki k pishevym produktam Gigienicheskie trebovaniya i normirovanie M Medicina 1969 g 95 s The Oxford Companion to Food Oxford University Press Alan Davidson Tom Jaine 2014 ISBN 978 0 19 104072 6