fbpx
Wikipedia

Qaraboğazgöl

Qaraboğazgöl (türkm. Garabogazköl) — Xəzər dənizinin şərqində Türkmənistan ərazisində laqun mənşəli körfəz. Dənizlə dayaz və eni 200 metrə çatan eyni adlı boğazla birləşir. Onun sahəsi mövsümdən asılı olaraq dəyişir. Dərinliyi 4-7 metr arası dəyişir.

Qaraboğazgöl körfəzi
türkm. Garabogazköl Aylagy
Ümumi məlumatlar
Tip Körfəz
Sahəsi 18,100 km²
Həcmi 128.800.000.000 m³
Sahil uzunluğu 730 km
Dərin yeri 4-7 m
Duzluluğu 310 
Yerləşməsi
41°21′01″ şm. e. 53°35′43″ ş. u.
Ölkə Türkmənistan Türkmənistan
Akvatoriyası
Qaraboğazgöl körfəzi
Qaraboğazgöl
körfəzi
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Körfəzin duzluluğu Xəzər dənizinə nisbətən daha yüksəkdir, 310 təşkil edir. Körfəzin duzluğunun yüksək olmasının səbəbi Mirabilit duzu ilə zənginliyidir. Körfəzin sahəsi 18 000 km²

Adının etimalogiyası

Qara boğaz gölü mənasını verir. Demək olar ki, Xəzərin suyunu özünə çəkərək buxarlandırır. Körfəz dənizçilərdə və köçərilərdə həmişə vahimə doğururdu. Hər zaman insanların təfəkküründə ölüm və zəhərli su kimi qalıb.

Bəzən körfəzi Ağ qızıl dənizi adlandırırlar. Səbəb onun zəngin mirabilit ehtiyatı ilə əlaqədardır.

Duzluğu

 
Xəzər dənizini körfəzlə birləşdirən dar Qaraboğazgöl boğazı

Az dərinlik körfəzin duzlu sularının yenidən dənizə qayıtmasına səbəb olur. Bununla da laqun Xəzərin duz balansına öz təsirini göstərir. Hər km³ dənizdən körfəzi 13-15 milyon ton müxtəlif duzlar axır. Hər il isə körfəzə 8–10 km³ su axır. Səviyənin yüksək olduğu vaxtlar isə bu rəqəm 25 km³ qədər qalxır.

1980-ci ildə Qaraboğazgölü Xəzər dənizindən ayıran damba dikilir. 1984-ci ildə isə dambada su buraxan qurğular inşa edilir. Bundan sonra körfəzin səviyyəsi bir necə metr aşağı enir. 1992-ci ildə isə damba partladılır. Körfəzlə dəniz arasında əlaqə bərpa olunandan sonra səviyə əvvəlki vəziyyətinə qayıdıb. Bununla belə Mirabilit hasilatına ağır zərbə dəymişdir.

İstinadlar

  1. "Turkmenistan". Geo-Data: The World Geographical Encyclopedia. 2003 – HighBeam Research vasitəsilə.
  2. Kosarev, Aleksey; Kostianoy, Andrey; Zonn, Igor (2008-11-02). Kara-Bogaz-Gol Bay: Physical and Chemical Evolution (Hesabat).
  3. Qaraboğazgölün təsviri.

Mənbə

  • Российский энциклопедический словарь[ölü keçid]
  • История исследования и освоения Кара-Богаз-Гола 2007-01-27 at the Wayback Machine
  • Xəzərin səviyə tərəddüdü.
  • Konstantin Qeorgeviç Pаustоvski. Qara-Boğaz.

Həmçinin bax

qaraboğazgöl, türkm, garabogazköl, xəzər, dənizinin, şərqində, türkmənistan, ərazisində, laqun, mənşəli, körfəz, dənizlə, dayaz, metrə, çatan, eyni, adlı, boğazla, birləşir, onun, sahəsi, mövsümdən, asılı, olaraq, dəyişir, dərinliyi, metr, arası, dəyişir, körf. Qarabogazgol turkm Garabogazkol Xezer denizinin serqinde Turkmenistan erazisinde laqun menseli korfez 1 Denizle dayaz ve eni 200 metre catan eyni adli bogazla birlesir Onun sahesi movsumden asili olaraq deyisir Derinliyi 4 7 metr arasi deyisir Qarabogazgol korfeziturkm Garabogazkol AylagyUmumi melumatlarTip KorfezSahesi 18 100 km Hecmi 128 800 000 000 m Sahil uzunlugu 730 kmDerin yeri 4 7 mDuzlulugu 310 Yerlesmesi41 21 01 sm e 53 35 43 s u Olke Turkmenistan TurkmenistanAkvatoriyasi Xezer deniziQarabogazgol korfeziQarabogazgolkorfezi Vikianbarda elaqeli mediafayllarKorfezin duzlulugu Xezer denizine nisbeten daha yuksekdir 310 teskil edir Korfezin duzlugunun yuksek olmasinin sebebi Mirabilit duzu ile zenginliyidir Korfezin sahesi 18 000 km 2 Mundericat 1 Adinin etimalogiyasi 2 Duzlugu 3 Istinadlar 4 Menbe 5 Hemcinin baxAdinin etimalogiyasi RedakteQara bogaz golu menasini verir Demek olar ki Xezerin suyunu ozune cekerek buxarlandirir Korfez denizcilerde ve kocerilerde hemise vahime dogururdu Her zaman insanlarin tefekkurunde olum ve zeherli su kimi qalib Bezen korfezi Ag qizil denizi adlandirirlar Sebeb onun zengin mirabilit ehtiyati ile elaqedardir Duzlugu Redakte Xezer denizini korfezle birlesdiren dar Qarabogazgol bogazi Az derinlik korfezin duzlu sularinin yeniden denize qayitmasina sebeb olur Bununla da laqun Xezerin duz balansina oz tesirini gosterir Her km denizden korfezi 13 15 milyon ton muxtelif duzlar axir Her il ise korfeze 8 10 km su axir Seviyenin yuksek oldugu vaxtlar ise bu reqem 25 km qeder qalxir 1980 ci ilde Qarabogazgolu Xezer denizinden ayiran damba dikilir 1984 ci ilde ise dambada su buraxan qurgular insa edilir Bundan sonra korfezin seviyyesi bir nece metr asagi enir 1992 ci ilde ise damba partladilir 3 Korfezle deniz arasinda elaqe berpa olunandan sonra seviye evvelki veziyyetine qayidib Bununla bele Mirabilit hasilatina agir zerbe deymisdir Istinadlar Redakte Turkmenistan Geo Data The World Geographical Encyclopedia 2003 HighBeam Research vasitesile Kosarev Aleksey Kostianoy Andrey Zonn Igor 2008 11 02 Kara Bogaz Gol Bay Physical and Chemical Evolution Hesabat Qarabogazgolun tesviri Menbe RedakteRossijskij enciklopedicheskij slovar olu kecid Istoriya issledovaniya i osvoeniya Kara Bogaz Gola Arxivlesdirilib 2007 01 27 at the Wayback Machine Xezerin seviye tereddudu Konstantin Qeorgevic Paustovski Qara Bogaz Hemcinin bax RedakteXezer denizi TurkmenistanMenbe https az wikipedia org w index php title Qarabogazgol amp oldid 5906415, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.