Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Qara çalağan (lat. Milvus migrans) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qırğıkimilər dəstəsinin qırğılar fəsiləsinin əsl çalağan cinsinə aid heyvan növü. Azərbaycan Respublikasının qırmızı kitabına düşmüşdür.
| Qara çalağan | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Qara çalağan | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Meşədə və hündür qovaq, palıd, tut, qarağac, vələs kimi ağaclar olan bağlarda nəsil verir, yem üçün isə əsasən açıq sahəyə uçur. Azərbaycanda nəsil verən populyasiyası mart ayında gəlir, dekabrda köçüb gedir. Apreldə hündür ağacda (10–20 m) yuva tikir, 2 - 3 ədəd qonur xalları və cizgiləri olan ağ rəngli yumurta verir. Birinci yumurtadan dişi quş kürt düşür, 30 gündən sonra balalar çıxır. Onlar 40 - 42 gün yuvada bəslənilir. Adətən axırıncı bala ölür, 1 - 2 bala pərvazlanır. Çalağanın yem spektri genişdir: meyvə, tərəvəz, cücü, kərtənkələ, ilan, siçan, leş, ərzaq tullantısı və s. Yemini yerdən, sudan və ağacdan götürür. Yem üçün yuvasından 5–6 km uzaqlaşa bilir.
XХ əsrə qədər adi saylı quş olub. ХХ əsrin birinci yarısında dağətəyi seyrək meşələrdə adi saylı, kəndlərdə və bağlarda isə nadir olub. 1970-ci illərdən sonra Кür-Аraz düzənliyində, o cümlədən, Kürqırağı tuqay meşələrində nəsil verməkdən məhrum olub. ХХI əsrin əvvəlində Azərbaycanda nəsil verən populyasiyası 240 quşdan ibarət idi, indi isə 150 quş qalıb. Son 10 ildə 37,5 % azalıb.
Ovlanması qadağandır. Hirkan və Altıağac Milli Parklarında, Turyançay Dövlət Təbiət Qoruğunda, Çuvand Dövlət Təbiət Yasaqlığında nəzarət altında saxlanılır.
Sinonimləri
- Falco migrans Boddaert, 1783
- Milvus affinis
- Milvus ater
- Milvus melanotis
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qara calagan lat Milvus migrans heyvanlar aleminin xordalilar tipinin quslar sinfinin qirgikimiler destesinin qirgilar fesilesinin esl calagan cinsine aid heyvan novu Azerbaycan Respublikasinin qirmizi kitabina dusmusdur Qara calaganElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarSinif QuslarInfrasinif YenidamaqlilarKlad Klad Klad Klad Deste QirgikimilerFesile QirgilarYarimfesile CalaganlarCins Esl calaganNov Qara calaganBeynelxalq elmi adiMilvus migrans Piter Boddert 1783 Sekil axtarisiITIS 175469NCBI 52810FW 368606 Mesede ve hundur qovaq palid tut qaragac veles kimi agaclar olan baglarda nesil verir yem ucun ise esasen aciq saheye ucur Azerbaycanda nesil veren populyasiyasi mart ayinda gelir dekabrda kocub gedir Aprelde hundur agacda 10 20 m yuva tikir 2 3 eded qonur xallari ve cizgileri olan ag rengli yumurta verir Birinci yumurtadan disi qus kurt dusur 30 gunden sonra balalar cixir Onlar 40 42 gun yuvada beslenilir Adeten axirinci bala olur 1 2 bala pervazlanir Calaganin yem spektri genisdir meyve terevez cucu kertenkele ilan sican les erzaq tullantisi ve s Yemini yerden sudan ve agacdan goturur Yem ucun yuvasindan 5 6 km uzaqlasa bilir XH esre qeder adi sayli qus olub HH esrin birinci yarisinda dageteyi seyrek meselerde adi sayli kendlerde ve baglarda ise nadir olub 1970 ci illerden sonra Kur Araz duzenliyinde o cumleden Kurqiragi tuqay meselerinde nesil vermekden mehrum olub HHI esrin evvelinde Azerbaycanda nesil veren populyasiyasi 240 qusdan ibaret idi indi ise 150 qus qalib Son 10 ilde 37 5 azalib Ovlanmasi qadagandir Hirkan ve Altiagac Milli Parklarinda Turyancay Dovlet Tebiet Qorugunda Cuvand Dovlet Tebiet Yasaqliginda nezaret altinda saxlanilir SinonimleriFalco migrans Boddaert 1783 Milvus affinis Milvus ater Milvus melanotisMilvus migransIstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3Hemcinin bax