Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Qara leylək (lat. Ciconia nigra) — leyləklər fəsiləsinin leylək cinsinə aid quş növü. Çox nadir, sayı azalmaqda olan növdür.
| Qara leylək | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: ???: Qara leylək | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təsviri
Ümumi rəngi qara. Dimdiyi və ayaqları qırmızıdır. Qarnı ağdır. Yayılması: Avropa, Asiya və Şimali Afrikada yayılıb. XX əsrin əvvəllərinə qədər Azərbaycanın düzən və dağətəyi ərazilərində geniş yayılıb. Son illərdə Qarayazı Qoruğunda, Talışın, Böyük və Kiçik Qafqaz dağlarının ətəklərində nadir hallarda məskunlaşır. Meşələrin intensiv qırılması nəticəsində Kür-Araz və Lənkəran ovalıqlarında daha yuvalamır.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Göllərə, çaylara, sututarlara və digər su hövzələrinə yaxın meşələr yaşayış yerləridir. Azərbaycana nəsil vermək üçün mart ayının əvvəllərində gəlir, sentyabrda köçüb gedir. Yemini balıqlar, az miqdarda suda-quruda yaşayanlar, ilanlar və quşlar təşkil edir. Martda hündür ağaclarda yuva tikir. Yuvaya 2–5, bəzən isə 6 yumurta qoyur.
Sayı
XX əsrin birinci yarısında Kür çayının deltası ilə İran sərhəddi (Lənkəran ovalığı və Salyan düzü) arasında çox olub. 1934-cü ildə buradakı yuvalar arasındakı məsafə təsadüfi hallarda 1 km olub. 1980-ci ildə Qarayazı Qoruğunda 10 cütü, 1996-cı ildə 6, 1997-ci ildə 4, 2000-ci ildə 5, 2006-cı ildə 4 fərdi qeydə alınıb. Böyük və Kiçik Qafqaz dağlarının ətəklərində tək-tək fərdlərin yaşaması güman edilir. Mövcud şəraitdə tək-tək fərdlərinə rast gəlinir.
Azalma səbəbləri
Su-bataqlıq sahələrinin qurudulması, meşələrin qırılması.
Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər: Ovlanması qadağandır. Qızılağac, Qarayazı, Turyançay, Zaqatala, İlisu Dövlət Təbiət Qoruqları, Altıağac, Şahdağ Milli Parklarının meşəkolluq sahələrində yasaqlıqlar təşkil edilmişdir. Azərbaycanın Qırmızı kitabına (1989), Bern, Bonn və Ramsar konvensiyalarına, АЕWА sazişinə daxil edilib.
Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər: Yuva sahəsinin toxunulmaz təbii abidə elan edilməsi, televiziya, radio və dövri mətbuat vasitəsilə qorunmasının aktiv təbliği.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
Mənbə
- AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QIRMIZI KİTABI FAUNA, II NƏŞR. 112səh, Qara leylək.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qara leylek lat Ciconia nigra leylekler fesilesinin leylek cinsine aid qus novu Cox nadir sayi azalmaqda olan novdur Qara leylekElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarSinif QuslarInfrasinif YenidamaqlilarKlad Klad Klad Klad Deste LeylekkimilerFesile LeyleklerCins Leylek Qara leylekBeynelxalq elmi adiCiconia nigra L 1758 Sekil axtarisiITIS 174909NCBI 36241FW 373312Azerbaycan poct markasi 2013TesviriUmumi rengi qara Dimdiyi ve ayaqlari qirmizidir Qarni agdir Yayilmasi Avropa Asiya ve Simali Afrikada yayilib XX esrin evvellerine qeder Azerbaycanin duzen ve dageteyi erazilerinde genis yayilib Son illerde Qarayazi Qorugunda Talisin Boyuk ve Kicik Qafqaz daglarinin eteklerinde nadir hallarda meskunlasir Meselerin intensiv qirilmasi neticesinde Kur Araz ve Lenkeran ovaliqlarinda daha yuvalamir Yasayis yeri ve heyat terziGollere caylara sututarlara ve diger su hovzelerine yaxin meseler yasayis yerleridir Azerbaycana nesil vermek ucun mart ayinin evvellerinde gelir sentyabrda kocub gedir Yemini baliqlar az miqdarda suda quruda yasayanlar ilanlar ve quslar teskil edir Martda hundur agaclarda yuva tikir Yuvaya 2 5 bezen ise 6 yumurta qoyur SayiXX esrin birinci yarisinda Kur cayinin deltasi ile Iran serheddi Lenkeran ovaligi ve Salyan duzu arasinda cox olub 1934 cu ilde buradaki yuvalar arasindaki mesafe tesadufi hallarda 1 km olub 1980 ci ilde Qarayazi Qorugunda 10 cutu 1996 ci ilde 6 1997 ci ilde 4 2000 ci ilde 5 2006 ci ilde 4 ferdi qeyde alinib Boyuk ve Kicik Qafqaz daglarinin eteklerinde tek tek ferdlerin yasamasi guman edilir Movcud seraitde tek tek ferdlerine rast gelinir Azalma sebebleriSu bataqliq sahelerinin qurudulmasi meselerin qirilmasi Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirler Ovlanmasi qadagandir Qizilagac Qarayazi Turyancay Zaqatala Ilisu Dovlet Tebiet Qoruqlari Altiagac Sahdag Milli Parklarinin mesekolluq sahelerinde yasaqliqlar teskil edilmisdir Azerbaycanin Qirmizi kitabina 1989 Bern Bonn ve Ramsar konvensiyalarina AEWA sazisine daxil edilib Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirler Yuva sahesinin toxunulmaz tebii abide elan edilmesi televiziya radio ve dovri metbuat vasitesile qorunmasinin aktiv tebligi IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3MenbeAZERBAYCAN RESPUBLIKASININ QIRMIZI KITABI FAUNA II NESR 112seh Qara leylek