fbpx
Wikipedia

Qalxanqız

Qalxanqız və ya Skyaldmö (q.skan. skjaldmær) — Skandinaviya folkloru və mifologiyasında qadın döyüşçü. Onları adları adətən «Hervör və Heydrekin saqası» və «Danların əməlləri» kimi saqalarda çəkilir. Qalxanqızlar digər german xalqlarında (qotlar, kimvrlar, markomanlar) da mövcud idilər. Mifik valkiriyaların qalxanqızlara əsaslanmaları ehtimal olunur.

Hervör qotlar və hunların döyüşündən sonra ölməsi. Peter Nikolay Arbo tərəfindən təsvir edilmişdir.

Tarixi mövcudluq

Qalxanqızların tarix mövcud olmaları sərt şəkildə mübahisəlidir. Nil Prins kimi alimlər onların mövcud olduqlarını irəli sürür, Yudif Ceş kimi tarixşünaslar isə təlim almış və ya nizamlı qadın döyüşçülərin olması barədə yetərli dəlilin olmadığını iddia edir.

Tarixi mənbələr

Vikinqlər dövründə qadınların döyüşdə iştirakı barədə az sayda attestasiya var. Buna baxmayaraq, Bizans tarixçisi İohann Sklitsa I Svyatoslav 971-ci ildə indiki Bolqarıstan ərazisində bizanslara hücum edən zaman qadınların da döyüşlərdə iştirak etdiyi barədə məlumat verir. Varyaqlar Dorostolonun mühasirəsində məğlubiyyətə uğrayan zaman qaliblər həlak olmuş döyüşçülər arasında qadınların da olduğunu öyrənəndə təəccüblənmişdilər.

Qrenlandların saqasında Leyf Erikssonun hamilə olan ögey bacısı Freydis Eyriksdottir Vinlandda olarkən əlinə qılınc alıb skrelinqləri qovduğu barədə məlumat verilir, ancaq burada Eyriksdottirə qalxanqız olaraq müraciət edilmir.

Sakson Qrammatik qalxanqızların 750-ci ildə gerçəkləşən Brovalla döyüşündə danların tərəfində vuruşduqları barədə məlumat verir.

Arxeologiya

Arxeoloqlar tərəfindən qadın kəndçilərin içərisində silahlar olan məzarları tapılmışdır, ancaq tarixşünaslar bunu necə qəbul etməli olduqları barədə bir-birləri ilə razı deyillər. Skandinaviyalı köçkünlərin İngiltərədəki məzarları və qalıqların kimyəvi təhlili ər və arvadların, eləcə də bəzi qadınların məzarlarında bərabər şəkildə silah yerləşdirildiyini sübut edir. Nil Prins qalxanqızların varlığını sübut etmək üçün Birka şəhərində tapılan və 1970-ci illərdə üzərində qazıntı işləri aparılan bir məzarın içərisində çoxlu silahın və iki atın sümüklərinin olduğunu nümunə olaraq göstərmişdir. 2017-ci ildə aparılan bir DNT analizində bu fərdin qadın olduğu (Birka qadın vikinq döyüşçüsü) sübut edilmişdir. Yudif Ceş kimi vikinqlər üzrə ixtisaslaşan tarixşünasların qərarın çox tez alındığına inanır.

Populyar mədəniyyətdə

Qadın döyüşçülərə fentezi janrında tez-tez rast gəlinməsinə baxmayaraq, onlara adətən qalxanqız deyə müraciət edilmir. Bəzi qalxanqızlara C.R.R. Tolkinin "Üzüklərin hökmdarı" əsərindəki Eovin və Nensi Farmerin "Trollar dənizi" trilogiyasındakı Torgil personajı aiddir.

İlk dəfə 2013-cü ildə yayımlanan Vikinqlər teleserialında əfsanəvi vikinq qalxanqızı olan Lagerta rolunu Ketrin Vinnik canlandırır.

İstinadlar

  1. The article Sköldmö in Nordisk familjebok (1917).
  2. . www.history.com. History Channel. 25 yanvar 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 yanvar 2019.
  3. Ceş, Yudif (19 aprel 2014). . blog.britishmuseum.org. Britaniya muzeyi. 3 mart 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 yanvar 2019.
  4. Anderson, Kristina (14 sentyabr 2017). "A Female Viking Warrior? Tomb Study Yields Clues". nytimes.com. The New York Times. İstifadə tarixi: 24 yanvar 2019.
  5. Svensson, K. (2007). Vikingaliv. Varnamo: Fälth & Hässler. səh. 71. (#text_ignored); (#text_ignored) ISBN 978-91-27-35725-9
  6. Torsson, Ö. (1997). The Sagas of the Icelanders. Penguin Books. Anyway a mention of a single woman picking up a sword once can not be considered evidence of actual trained female warriors.
  7. Elton, Oliver. "THE DANISH HISTORY, BOOKS I-IX by Saxo Grammaticus". Project Gutenberg. İstifadə tarixi: 24 yanvar 2019.
  8. Foss, Arild S. (2 yanvar 2013). "Don't underestimate Viking women". sciencenordic.com. Science Nordic. İstifadə tarixi: 24 yanvar 2019.
  9. McLeod, Shane. "Warriors and women: the sex ratio of Norse migrants to eastern England up to 900 AD". Early Medieval Europe. Wiley. 19 (3): 332–353. doi:10.1111/j.1468-0254.2011.00323.x.
  10. Verqano, Den (19 iyul 2011). "Invasion of the Viking women unearthed". USA Today.
  11. Hedenstiyerna-Conson, Şarlott; Kuellström, Anna; Zaxrisson, Torun; Krzevinska, Maya; Sobrado, Veronika; Prins, Nil; Günter, Torsten; Yakobsson, Mattias; Göterström, Anders; Stora, Yan (2017). "A female Viking warrior confirmed by genomics". American Journal of Physical Anthropology. doi:10.1002/ajpa.23308.
  12. Anderson, Kristina (14 sentyabr 2017). "A Female Viking Warrior? Tomb Study Yields Clues". nytimes.com. The New York Times. İstifadə tarixi: 24 yanvar 2019.

Xarici keçidlər

qalxanqız, skyaldmö, skan, skjaldmær, skandinaviya, folkloru, mifologiyasında, qadın, döyüşçü, onları, adları, adətən, hervör, heydrekin, saqası, danların, əməlləri, kimi, saqalarda, çəkilir, digər, german, xalqlarında, qotlar, kimvrlar, markomanlar, mövcud, i. Qalxanqiz ve ya Skyaldmo q skan skjaldmaer Skandinaviya folkloru ve mifologiyasinda qadin doyuscu Onlari adlari adeten Hervor ve Heydrekin saqasi ve Danlarin emelleri kimi saqalarda cekilir Qalxanqizlar diger german xalqlarinda qotlar kimvrlar markomanlar da movcud idiler Mifik valkiriyalarin qalxanqizlara esaslanmalari ehtimal olunur 1 Hervor qotlar ve hunlarin doyusunden sonra olmesi Peter Nikolay Arbo terefinden tesvir edilmisdir Mundericat 1 Tarixi movcudluq 2 Tarixi menbeler 3 Arxeologiya 4 Populyar medeniyyetde 5 Istinadlar 6 Xarici kecidlerTarixi movcudluq RedakteQalxanqizlarin tarix movcud olmalari sert sekilde mubahiselidir Nil Prins 2 kimi alimler onlarin movcud olduqlarini ireli surur Yudif Ces kimi tarixsunaslar ise telim almis ve ya nizamli qadin doyusculerin olmasi barede yeterli delilin olmadigini iddia edir 3 4 Tarixi menbeler RedakteVikinqler dovrunde qadinlarin doyusde istiraki barede az sayda attestasiya var Buna baxmayaraq Bizans tarixcisi Iohann Sklitsa I Svyatoslav 971 ci ilde indiki Bolqaristan erazisinde bizanslara hucum eden zaman qadinlarin da doyuslerde istirak etdiyi barede melumat verir Varyaqlar Dorostolonun muhasiresinde meglubiyyete ugrayan zaman qalibler helak olmus doyusculer arasinda qadinlarin da oldugunu oyrenende teeccublenmisdiler 5 Qrenlandlarin saqasinda Leyf Erikssonun hamile olan ogey bacisi Freydis Eyriksdottir Vinlandda olarken eline qilinc alib skrelinqleri qovdugu barede melumat verilir 5 ancaq burada Eyriksdottire qalxanqiz olaraq muraciet edilmir 6 Sakson Qrammatik qalxanqizlarin 750 ci ilde gerceklesen Brovalla doyusunde danlarin terefinde vurusduqlari barede melumat verir 7 Arxeologiya RedakteArxeoloqlar terefinden qadin kendcilerin icerisinde silahlar olan mezarlari tapilmisdir ancaq tarixsunaslar bunu nece qebul etmeli olduqlari barede bir birleri ile razi deyiller 8 Skandinaviyali kockunlerin Ingilteredeki mezarlari ve qaliqlarin kimyevi tehlili er ve arvadlarin elece de bezi qadinlarin mezarlarinda beraber sekilde silah yerlesdirildiyini subut edir 9 10 Nil Prins qalxanqizlarin varligini subut etmek ucun Birka seherinde tapilan ve 1970 ci illerde uzerinde qazinti isleri aparilan bir mezarin icerisinde coxlu silahin ve iki atin sumuklerinin oldugunu numune olaraq gostermisdir 2 2017 ci ilde aparilan bir DNT analizinde bu ferdin qadin oldugu Birka qadin vikinq doyuscusu subut edilmisdir 11 Yudif Ces kimi vikinqler uzre ixtisaslasan tarixsunaslarin qerarin cox tez alindigina inanir 12 Populyar medeniyyetde RedakteQadin doyusculere fentezi janrinda tez tez rast gelinmesine baxmayaraq onlara adeten qalxanqiz deye muraciet edilmir Bezi qalxanqizlara C R R Tolkinin Uzuklerin hokmdari eserindeki Eovin ve Nensi Farmerin Trollar denizi trilogiyasindaki Torgil personaji aiddir Ilk defe 2013 cu ilde yayimlanan Vikinqler teleserialinda efsanevi vikinq qalxanqizi olan Lagerta rolunu Ketrin Vinnik canlandirir Istinadlar Redakte The article Skoldmo in Nordisk familjebok 1917 1 2 Secrets of the Vikings Shield Maidens www history com History Channel 25 yanvar 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 yanvar 2019 Ces Yudif 19 aprel 2014 Viking women warriors and valkyries blog britishmuseum org Britaniya muzeyi 3 mart 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 yanvar 2019 Anderson Kristina 14 sentyabr 2017 A Female Viking Warrior Tomb Study Yields Clues nytimes com The New York Times Istifade tarixi 24 yanvar 2019 1 2 Svensson K 2007 Vikingaliv Varnamo Falth amp Hassler seh 71 text ignored text ignored ISBN 978 91 27 35725 9 Torsson O 1997 The Sagas of the Icelanders Penguin Books Anyway a mention of a single woman picking up a sword once can not be considered evidence of actual trained female warriors Elton Oliver THE DANISH HISTORY BOOKS I IX by Saxo Grammaticus Project Gutenberg Istifade tarixi 24 yanvar 2019 Foss Arild S 2 yanvar 2013 Don t underestimate Viking women sciencenordic com Science Nordic Istifade tarixi 24 yanvar 2019 McLeod Shane Warriors and women the sex ratio of Norse migrants to eastern England up to 900 AD Early Medieval Europe Wiley 19 3 332 353 doi 10 1111 j 1468 0254 2011 00323 x Verqano Den 19 iyul 2011 Invasion of the Viking women unearthed USA Today Hedenstiyerna Conson Sarlott Kuellstrom Anna Zaxrisson Torun Krzevinska Maya Sobrado Veronika Prins Nil Gunter Torsten Yakobsson Mattias Goterstrom Anders Stora Yan 2017 A female Viking warrior confirmed by genomics American Journal of Physical Anthropology doi 10 1002 ajpa 23308 Anderson Kristina 14 sentyabr 2017 A Female Viking Warrior Tomb Study Yields Clues nytimes com The New York Times Istifade tarixi 24 yanvar 2019 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Qalxanqizlar ile elaqeli mediafayllar varMenbe https az wikipedia org w index php title Qalxanqiz amp oldid 4583936, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.