Hündürlüyü 30-50 sm olan göyümtül rəngli çoxillik ot bitkisidir. Tikanlıdır, kökü yoğun, gövdəsi budaqlıdır. Kökyanı yarpaqlar uzun saplaq üstündə olmaqla azacıq dərivaridir, tez solurlar. Gövdə yarpaqları dərivarı, oturaq, bölüklü və ya yarılmış, dişdişli tikanlıdır. Başcıqları 7-12 mm kürəvarıdir. Başcıq özündən 2-3 dəfə uzun, 4-6 xəttvari-lansetvari, tikanlı yarpaqa bükülmüşdür. Meyvəsi 5 mm, tinli, iti lansetvari pulcuqlarla örtülmüşdür. İyun-iyul aylarında çiçəkləyir, avqust-sentyabr aylarında meyvə verir.
Mənşəyi və yayılması
Qafqaz zımbırtikanı kserofil coğrafi tipinin önasiya sinfinin iran-turan qrupuna aiddir. İran, Əfqanıstan, Orta Asiya və Qafqazda yayılmışdır. Qafqaz zımbırtikanı Naxçıvandan başqa Azərbaycanın bütün rayonlarında aşağı dağ qurşağından orta dağ qurşağına kimi (dəniz səviyyəsindən 1800 m qədər) bitir.
Ekoloji qrup və bitdiyi yerlər
Kserofitdir, dağ-bozqır bitkilik tipində rast gəlir. Quru qumsal və qilli yamaclarda çox vaxt edifikator rolunu oynayır və tünd-göy rəngdə ləkələr əmələ gətirir.
Kimyəvi tərkibi
Flavonoid, steroid, efir və piyli yağlarla zəngindir.
Təsiri və tətbiqi
Hind, İran və xalq təbabətində geniş tətbiq edilir. Dəri, babasil, skrofulyoz, anemiya və astsit xəstəliklərində istifadə olunur. Diuretik və tonusqaldırıcı təsirə malikdir.
İstifadə olunan hissələri
Müalıcə məqsədi ilə bitkinin yerüstü hissəsi və kökü istifadə edilir. İstifadə formaları dəmləmə və cövhər formasındadır.
Yayılması
BQ qərbi, BQ şərqi, BQ Quba sahəsinin, Samur-Dəvəçi ovalığının, Qobustanın rayonlarında aşağı dağ qurşağından orta dağ qurşağına kimi yayılmışdır. Quru qumlu və gilli yamaclarda bitir.
Digər faydalı xüsusiyyətləri və istifadəsi
Cavan yarpaqlar İranda tərəvəz kimi istifadə olunur. Əhali arasında zımbırtikan “pis gözdən” qoruyan vasitə hesab edilir.
İstinadlar
Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
↑ Mehdiyeva N.P. «Azərbaycanın dərman florasının biomüxtəlifliyi», Bakı, 2011
Validə M. Əlizadə, Naibə P. Mehdiyeva,Vüqar N. Kərimov, Aidə Q. İbrahimova BÖYÜK QAFQAZIN BİTKİLƏRİ (Azərbaycan) Bakı 2019
Avqust 12, 2021
qafqaz, zımbırtikanı, zımbırtikan, eryngium, çətirkimilər, fəsiləsinə, bitki, cinsi, zımbırtikaneryngiumelmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, rozidlərsıra, çətirçiçəklilərfəsilə, çətirkimilərcins, zımbırtikanelmi, ad. Zimbirtikan lat Eryngium 1 cetirkimiler fesilesine aid bitki cinsi 2 ZimbirtikanEryngiumElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif RozidlerSira CetirciceklilerFesile CetirkimilerCins ZimbirtikanElmi adiEryngiumVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 29479NCBI 43070EOL 37232GRIN 4439IPNI 30001853 2Sinegolovnik kavkazskij S bibershtejna Caucasian eryngo Bieberstein eryngo 3 Mundericat 1 Botaniki tesviri 2 Menseyi ve yayilmasi 3 Ekoloji qrup ve bitdiyi yerler 4 Kimyevi terkibi 5 Tesiri ve tetbiqi 6 Istifade olunan hisseleri 7 Yayilmasi 8 Diger faydali xususiyyetleri ve istifadesi 9 IstinadlarBotaniki tesviri RedakteHundurluyu 30 50 sm olan goyumtul rengli coxillik ot bitkisidir Tikanlidir koku yogun govdesi budaqlidir Kokyani yarpaqlar uzun saplaq ustunde olmaqla azaciq derivaridir tez solurlar Govde yarpaqlari derivari oturaq boluklu ve ya yarilmis disdisli tikanlidir Basciqlari 7 12 mm kurevaridir Basciq ozunden 2 3 defe uzun 4 6 xettvari lansetvari tikanli yarpaqa bukulmusdur Meyvesi 5 mm tinli iti lansetvari pulcuqlarla ortulmusdur Iyun iyul aylarinda cicekleyir avqust sentyabr aylarinda meyve verir 3 Menseyi ve yayilmasi RedakteQafqaz zimbirtikani kserofil cografi tipinin onasiya sinfinin iran turan qrupuna aiddir Iran Efqanistan Orta Asiya ve Qafqazda yayilmisdir Qafqaz zimbirtikani Naxcivandan basqa Azerbaycanin butun rayonlarinda asagi dag qursagindan orta dag qursagina kimi deniz seviyyesinden 1800 m qeder bitir Ekoloji qrup ve bitdiyi yerler RedakteKserofitdir dag bozqir bitkilik tipinde rast gelir Quru qumsal ve qilli yamaclarda cox vaxt edifikator rolunu oynayir ve tund goy rengde lekeler emele getirir Kimyevi terkibi RedakteFlavonoid steroid efir ve piyli yaglarla zengindir Tesiri ve tetbiqi RedakteHind Iran ve xalq tebabetinde genis tetbiq edilir Deri babasil skrofulyoz anemiya ve astsit xesteliklerinde istifade olunur Diuretik ve tonusqaldirici tesire malikdir Istifade olunan hisseleri RedakteMualice meqsedi ile bitkinin yerustu hissesi ve koku istifade edilir Istifade formalari demleme ve covher formasindadir Yayilmasi RedakteBQ qerbi BQ serqi BQ Quba sahesinin Samur Deveci ovaliginin Qobustanin rayonlarinda asagi dag qursagindan orta dag qursagina kimi yayilmisdir Quru qumlu ve gilli yamaclarda bitir 4 Diger faydali xususiyyetleri ve istifadesi RedakteCavan yarpaqlar Iranda terevez kimi istifade olunur Ehali arasinda zimbirtikan pis gozden qoruyan vasite hesab edilir Istinadlar Redakte Nureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 1 2 Mehdiyeva N P Azerbaycanin derman florasinin biomuxtelifliyi Baki 2011 Valide M Elizade Naibe P Mehdiyeva Vuqar N Kerimov Aide Q Ibrahimova BOYUK QAFQAZIN BITKILERI Azerbaycan Baki 2019Menbe https az wikipedia org w index php title Qafqaz zimbirtikani amp oldid 5342723, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
