Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Qafqaz böyürtkəni (lat. Rubus caucasicus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin moruq cinsinə aid bitki növü.
| Qafqaz böyürtkəni | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Qafqaz böyürtkəni | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Ümumi yayılması
Rusiya (Dağıstan) və Türkiyədə təbii yayılma sahələri vardır.
Azərbaycanda yayılması
Quba (Qonaqkənd), Qusar, Zaqatala, Balakən rayonlarında dərə və meşə kənarlarında yayılmışdır.
Statusu
Azərbaycanın nadir bitki növüdür. LC.
Bitdiyi yer
Aşağı və orta dağ qurşağında meşəliklərdə yayılmışdır.
Təbii ehtiyatı
Azərbaycanda arealı geniş deyildir.
Bioloji xüsusiyyətləri
Təbiətdə 2 m-ə qədər hündürlüyü olan koldur. Birillik budaqları silindirvari, yerə əyilmiş, üzəri müxtəlif tikanlı, sarımtıl vəzilidir. Yarpaqları üçər və beş yarpaqcıqdan ibarətdir. Yarpaqcıqlar üçtdən yaşıl, altdan keçətüklü, ucdan tərs yumurtavarı, qidəsi ürəkvarı, ucu şiş, uzun, yanındakılar qısa saplaqlı, enli, tərs yumurtavarıdır. Çiçək qrupu uzunsov, çoxçiçəkli salxımdır. Kasayarpağı sivri uclu, meyvə vaxtı içəriyə yapışmışdır. Ləçəkləri iri və ağdır. Meyvəsi qara, enli, yumurtavari, 2-2,5 sm diametrindədir. Kasayarpaqları meyvələrində yapışıq, bəzən aşağıya əyilmişdir. Ləçəkləri iri, kənara əyilmişdir. Erkəkcikləri sütuncuqların uzunluğuna çatır. Yumurtalığı tükcüklüdür. Mayda çiçəkləyir, iyulda isə meyvə verir.
Çoxalması
Təbiətdə generativ və vegetativ yolla çoxalır.
Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri
Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.
Becərilməsi
Mədəni halda Nəbatat bağlarında becərilir.
Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri
Qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.
Zəruri qoruma tədbirləri
Azərbaycanın "Qırmızı Kitab"ına daxil edilməsi zəruridir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qafqaz boyurtkeni lat Rubus caucasicus bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin moruq cinsine aid bitki novu Qafqaz boyurtkeniElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile QizilgulkimilerTriba Cins MoruqNov Qafqaz boyurtkeniBeynelxalq elmi adiRubus caucasicus Focke 1874Sekil axtarisiNCBI 190222EOL 244011Umumi yayilmasiRusiya Dagistan ve Turkiyede tebii yayilma saheleri vardir Azerbaycanda yayilmasiQuba Qonaqkend Qusar Zaqatala Balaken rayonlarinda dere ve mese kenarlarinda yayilmisdir StatusuAzerbaycanin nadir bitki novudur LC Bitdiyi yerAsagi ve orta dag qursaginda meseliklerde yayilmisdir Tebii ehtiyatiAzerbaycanda areali genis deyildir Bioloji xususiyyetleriTebietde 2 m e qeder hundurluyu olan koldur Birillik budaqlari silindirvari yere eyilmis uzeri muxtelif tikanli sarimtil vezilidir Yarpaqlari ucer ve bes yarpaqciqdan ibaretdir Yarpaqciqlar uctden yasil altdan kecetuklu ucdan ters yumurtavari qidesi urekvari ucu sis uzun yanindakilar qisa saplaqli enli ters yumurtavaridir Cicek qrupu uzunsov coxcicekli salximdir Kasayarpagi sivri uclu meyve vaxti iceriye yapismisdir Lecekleri iri ve agdir Meyvesi qara enli yumurtavari 2 2 5 sm diametrindedir Kasayarpaqlari meyvelerinde yapisiq bezen asagiya eyilmisdir Lecekleri iri kenara eyilmisdir Erkekcikleri sutuncuqlarin uzunluguna catir Yumurtaligi tukcukludur Mayda cicekleyir iyulda ise meyve verir CoxalmasiTebietde generativ ve vegetativ yolla coxalir Tebii ehtiyatinin deyisilmesi sebebleriBaslica olaraq insan fealiyyetidir BecerilmesiMedeni halda Nebatat baglarinda becerilir Qebul edilmis qoruma tedbirleriQebul edilmis qoruma tedbiri yoxdur Zeruri qoruma tedbirleriAzerbaycanin Qirmizi Kitab ina daxil edilmesi zeruridir IstinadlarHemcinin bax