Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Naxçıvan gavalısı (lat. Prunus nachichevanica) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin gavalı cinsinə aid bitki növü.
| Naxçıvan gavalısı | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Naxçıvan gavalısı | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
| ||||||
Təbii yayılması
Qafqazda, Azərbaycanda yayılmışdır.
Botaniki təsviri
5 m hündürlüyündə, qışda yarpağını tökən, böyük kol və ya kiçik ağacdır. Kiçik gövdələri əvvəlcə bir az tükcüklü, sonradan çılpaq olur. Yarpaqları böyük, yaşıl, yumurtavari formada, uzunluğu 2-6 sm, eni 1-3 sm olub, kənarları dişlidir. Alt yarpaqları bəzən iynəlidir. Apreldə çiçəkləyir və iyunda meyvə verir. Çiçəkləri ağ və ya çəhrayı, qısa yan budaqlarda nazik saplaqlarda yerləşib, uzunluğu 1-3 sm-ə çatır. Hər çiçəyin beş yumru kasayarpaqları və beş ləçəyi olub, çoxsaylı erkəkciklərdən ibarətdir. Ətli, sarı və ya qırmızımtıl meyvələri 15-25 mm olub, yumru formada, yetişdikdə yaşıldan sarıya və ya qırmızımtıl rəngə qədər dəyişir.
Ekologiyası
Şaxtaya davamlıdır. Kasıb torpaqlarda, dəniz səviyyəsindən 800-2000-m hündürklərdə bitir.
Azərbaycanda yayılması
Naxçıvan MR-da Şahbuz rayonuda, Batabatda təbii halda rast gəlinir.
İstifadəsi
Payızda yarpaqları qırmızı və ya bənövşəyi çalarları olub, dekorativ görünüşə malikdir. Meyvələri çox yumşaq və suludur, qidada istifadə edilir, turşu hazırlanır, müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində istfadə edilir. Yerli sakinlər onu göyçə adlandırır.
İstinadlar
- The Plant List (ing.). 2010.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Naxcivan gavalisi lat Prunus nachichevanica bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin gavali cinsine aid bitki novu Naxcivan gavalisiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile GavalikimilerTriba Cins GavaliNov Naxcivan gavalisiBeynelxalq elmi adiPrunus nachichevanica Kudr Seklin VikiAnbarda axtarisiEOL 793284Tebii yayilmasiQafqazda Azerbaycanda yayilmisdir Botaniki tesviri5 m hundurluyunde qisda yarpagini token boyuk kol ve ya kicik agacdir Kicik govdeleri evvelce bir az tukcuklu sonradan cilpaq olur Yarpaqlari boyuk yasil yumurtavari formada uzunlugu 2 6 sm eni 1 3 sm olub kenarlari dislidir Alt yarpaqlari bezen iynelidir Aprelde cicekleyir ve iyunda meyve verir Cicekleri ag ve ya cehrayi qisa yan budaqlarda nazik saplaqlarda yerlesib uzunlugu 1 3 sm e catir Her ciceyin bes yumru kasayarpaqlari ve bes leceyi olub coxsayli erkekciklerden ibaretdir Etli sari ve ya qirmizimtil meyveleri 15 25 mm olub yumru formada yetisdikde yasildan sariya ve ya qirmizimtil renge qeder deyisir EkologiyasiSaxtaya davamlidir Kasib torpaqlarda deniz seviyyesinden 800 2000 m hundurklerde bitir Azerbaycanda yayilmasiNaxcivan MR da Sahbuz rayonuda Batabatda tebii halda rast gelinir IstifadesiPayizda yarpaqlari qirmizi ve ya benovseyi calarlari olub dekorativ gorunuse malikdir Meyveleri cox yumsaq ve suludur qidada istifade edilir tursu hazirlanir muxtelif xesteliklerin mualicesinde istfade edilir Yerli sakinler onu goyce adlandirir IstinadlarThe Plant List ing 2010 Hemcinin bax