Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Gövdəsiz çaşır (lat. Prangos acaulis) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinin çaşır cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Təhlükəli həddə yaxın olanlar" kateqoriyasına aiddir –NT. Azərbaycanın nadir növüdür.
| Gövdəsiz çaşır | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Gövdəsiz çaşır | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
| ||||||
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik sıx, qısa və bozumtul tükcüklü, ot bitkisidir. Ləçəkləri bayırdan saqqalcıqlıdır, Hündürlüyü 40-sm-dir. Kökətrafı yarpaq lövhələri enli üçküncdür, üçər-dördər yarılmış lələklidir, son ayları kütdür, uzunsov xətvaridir, eni 2-3 mm-dir. Gövdə yarpaqları kiçikdir və az yarılmış, uzun-xətvari ayalıdır. Çətirləri 5(4)-6 şüalıdır. Meyvələri uzunsovdur (uzunluğu 12-13 mm-dir), enli dalğalı-pərdəli qanadları vardır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə aprel-may, meyvəvermə may-iyun aylarına təsadüf edir. Kserofitdir. Düzənlik və aşağı dağ qurşaqlarında, gipsli, gilli yerlərdə və quru dərələrdə rast gəlinir.
Yayılması
Naxçıvan düzənliyi və Naxçıvanın dağlıq hissəsində yayılmışdır (Darıdağ, Ardıc dağ, Qaraquş dağ, Kotamdağ ətəkləri).
Sayı və tendensiyası
Antropogen amillərin məhdudlaşdırıcı təsiri azalma tendensiyası yarada bilər.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Yaz aylarında qida və dərman bitkisi kimi kütləvi şəkildə toplanılması təbii bərpasını ləngidir.
Mühafizə tədbirləri
Təhlükə altında olduğundan qorunması vacibdir. Akademik H.Əliyüv adına Zəngəzur Milli Parkı və Arpaçay Dövlət Təbiət Yasaqlıqlarının ərazisində təbii populyasiyaları mühafizə altına alınmalıdır.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Govdesiz casir lat Prangos acaulis bitkiler aleminin cetircicekliler destesinin cetirkimiler fesilesinin casir cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Tehlukeli hedde yaxin olanlar kateqoriyasina aiddir NT Azerbaycanin nadir novudur Govdesiz casirElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste CetirciceklilerFesile CetirkimilerYarimfesile Cins CasirNov Govdesiz casirBeynelxalq elmi adiPrangos acaulis Bornm 1935Seklin VikiAnbarda axtarisiNCBI 325742Qisa morfoloji tesviriCoxillik six qisa ve bozumtul tukcuklu ot bitkisidir Lecekleri bayirdan saqqalciqlidir Hundurluyu 40 sm dir Koketrafi yarpaq lovheleri enli uckuncdur ucer dorder yarilmis leleklidir son aylari kutdur uzunsov xetvaridir eni 2 3 mm dir Govde yarpaqlari kicikdir ve az yarilmis uzun xetvari ayalidir Cetirleri 5 4 6 sualidir Meyveleri uzunsovdur uzunlugu 12 13 mm dir enli dalgali perdeli qanadlari vardir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCicekleme aprel may meyveverme may iyun aylarina tesaduf edir Kserofitdir Duzenlik ve asagi dag qursaqlarinda gipsli gilli yerlerde ve quru derelerde rast gelinir YayilmasiNaxcivan duzenliyi ve Naxcivanin dagliq hissesinde yayilmisdir Daridag Ardic dag Qaraqus dag Kotamdag etekleri Sayi ve tendensiyasiAntropogen amillerin mehdudlasdirici tesiri azalma tendensiyasi yarada biler Mehdudlasdirici amillerYaz aylarinda qida ve derman bitkisi kimi kutlevi sekilde toplanilmasi tebii berpasini lengidir Muhafize tedbirleriTehluke altinda oldugundan qorunmasi vacibdir Akademik H Eliyuv adina Zengezur Milli Parki ve Arpacay Dovlet Tebiet Yasaqliqlarinin erazisinde tebii populyasiyalari muhafize altina alinmalidir IstinadlarHemcinin bax