Piza qülləsi (it.Torre pendente di Pisa) — 1360–cı ildə tikilmişdir. Piza şəhərinin zənglərdən ibarət olan bir qalasıdır və Santa Mariya Assunto kilsəsinin şəhər ansamblının əsasını təşkil edir. Qala özünə "Yıxılan qüllə" adını qazanmışdır və bütün dünyaya öz xarici görkəminə görə tanınmışdır. Çünki qüllənin xaricindən diqqət yetirdikdə onun az qala yıxılacağı görünür, lakin yerə yaxşı bərkidilmişdir.Nə qədər yaxşı bərkidilsə belə,İtaliya hökümətinin onu düz saxlamaq üçün xərclədiyi pul onu düzəltmək üçün xərcləyəcəyi puldan çoxdur.Qüllənin təməli 1174 cü ildə qoyulub.Binanın müəllifi Bonnano Pizano olubdur.Qüllənin əyildiyini görən memar,onu yarımçıq buraxmır.Və onu hissə-hissə tikirlər.Nəhayət, 200 il sonra Pisa qülləsini onun nəvəsi Tomazo Pizano bitirir.Nəvəyə qədər bu işi Memarın iki oğlu Adrano və Françesko Pizono davam etdirir.
Qüllənin ən alçaq tərəfinin torpaqdan hündürlüyü 55,86 metrdir və ən yüksək tərəfi isə 56,7 metr hesablanmışdır. Divarların enliliyi 4,09 metr və yuxarıya doğru istiqaməti isə 2,48 metr olduğu qeyd edilmişdir. Onun ümumi kütləsi 14453 ton hesab olunur. Tikilinin əyilmə meyli 3,97° sayılır. Şaquli vəziyyətindən 3,9 metr uzaq bilinir. Həmçinin qüllənin 294 pilləsi vardır.
Tikilmə mərhələləri
Qüllənin tikilməsi üç mərhələdən ibarət olmuşdur. 9 avqust 1173–cü ildən başlayaraq iki dəfə uzun aralarla təxminən 200 il davam etmişdir. Nəticədə tikinti prosesi 1360–cı ildə başa çatdırıla bilinmişdir. Qüllə katolik kilsəsi olan Campo dei Miracolinin zəngləri kimi yaradılmışdır. Ancaq binanın memarı indiyə kimi məlum deyil. Əvvəllər bəzi mütəxəssislər düşünürdü ki, qüllənin əyilmə meyliliyi onun yaradılma üslubundan asılı olmuşdur, lakin hazırda bu fikir rədd edilmişdir. Qüllə şaquli istiqamətdə layihələndirilmişdir, lakin əyilmə tikinti prosesi gedərkən hiss edilməyə başlanılmışdır.
Həm meylliliyi, həm də memarıq üslubuna görə 1173–cü ildən etibarən indiki dövrümüzə qədər qala diqqət obyektinə çevrilmişdir. Həmişə çalışılır ki, qala daha möhkəm və davamlı vəziyyətə gətirilsin. Məsələn, dağılmış sütunları dəfələrlə dəyişdirilmişdir. Hazırda daha çox yer altı işlər aparılır və tikilinin özülünün daha möhkəm olması üçün səylər göstərilir.
15 dekabr 2001–ci ildə qüllənin qapıları turistlər üçün açıq elan edildi. Aparılmış bir çox tədqiqatlar yeni əfsanələr meydana gətirir. Tədqiqatlar sübut edir ki, qüllənin yıxılmış vəziyyətdə olması və onun daha da sürətlənməsinə tikilinin çəkisi təsir göstərmir. 1564–cü ildə Piza şəhərində anadan olan böyük alim Qalileyo Qaliley öz təcrübələrinin çox hissəsini məhz bu qüllədə aparmışdır. Qalileyo Qaliley əlindəki müəyyən kütlələri Piza qülləsinin başından ataraq, onların düşmə qabiliyyətlərini öyrənmiş və sürətin heç də çəkidən asılı olmadığını sübut etmişdir.
30 dekabr 1986–cı ildə YUNESKO ümummilli abidələrin irs nümunəsi siyahısına həmin ansamblı yəni kafedra kilsəsi olan Piazza del Duomo, zəngləri yəni Piza qülləsi, baptist edilən yer və qəbiristanlıq salınmışdır. Ansamblın memarı XI–XIV əsrlərdə İtaliyada monumental incəsənət nümunələrinin yaradılmasına görə böyük təsir qüvvəsinə malik olmuşdur.
Çikaqonun ətrafında olan Nayls şəhərində, İllinoysda, həmçinin ABŞ–da eyni ilə Piza qülləsi kimi xarici görkəmə malik olan su qülləsi tikilmişdir və təbii həcmi ½ qədər olmuşdur. Baxmayaraq ki, qüllə maili vəziyyətdə əyilib və XIV əsr nümunəsi sayılır, lakin onun başındakı zənglər düzgün qaydada dayanmışdır.
Tikili özü 8 mərtəbədən ibarətdir, xarici görkəminin diametri 8, 484 metr hesablanmışdır. Lakin daxili hissəsinin diametri isə 1, 368 metrdir. Binanın bütün konstruksiyalarla birlikdə ümumi çəkisi 14700 ton bilinir. Tikili hazırlanarkən divarların ümumi qalınlığına da diqqət yetirilmişdir və 4, 05 metr olacağına qərar verilib. Həmçinin kilsə üçün nəzərdə tutulmuşdur və başında zənglər də var, məhz buna görə də asılmış zənglərin ümumi sayı 7 ədəddir. Ən böyük zəng isə L’Assunto adlanır, çəkisi 3,5 tondur və 1655–ci ildə bura yerləşdirilmişdir. Ən qədim zəngə isə Pasquarreccia adı verilmişdir.
Tikilinin hazırlanması zamanı 100 il sonra onun cənuba doğru əyilməsi nəzərə çatmağa başlanmışdır. 1911–ci ildə isə artıq qüllənin durmadan əyildiyi bilinməyə başlanılır və onun baş hissəsinin hər il 1,2 millimetr aşağı doğru istiqamətləndiyi qərarı 1989–cu ildə Pavia kilsəsi dağıldıqdan sonra yıxılan qüllənin yenidən bərpasına icazə verilmişdir. Həmin qüllənin üzərində memar və mütəxəssislər çox işləyir, onun yer altından heç olmasa 20 sm ölçüsündə əyriliyini düzəltmək üçün bir sıra tədbirlər görünür. Lakin bütün bunlar bir daha təsdiq edir ki, 800 illik qüllə yıxılmış vəziyyətdə də qalacaqdır.
Həmçinin binanın memarları haqqında irəli sürülən fərziyyələrə görə Bonanno Pizano və Vilhelm fon İnnsburq olmuşdur, lakin onlar da tikilinin tam hazır vəziyyətini görə bilməyiblər. Onu da qeyd edək ki, XIV əsrə qədər qüllənin zəngləri hələ bitirilməmiş vəziyyətdə qalmışdır.
Tikili özünün silindr forması ilə bütün dünya ölkələrində tanınmışdır. Bina xaricdən səkkiz yaruslu görünsə də, daxildən altı mərtəbədən ibarət olduğu da irəli sürülən faktlar içərisindədir. Həmçinin qüllənin tikilişində arkalardan istifadə edilmişdir və bu bizans yaxud müsəlman memarlıq nümunələrinin incilərini özündə birləşdirdiyinin bariz əksidir. Lakin bəzi fikirlər də deyilir ki, ola bilərmi hər hansı memar müsəlman memarlıq ənənələri ilə xristian zənglərini birləşdirməyi bacarsın.
Ümumilikdə isə Piza qülləsinin memarlığı italyan abidələri içərisində ilkin yer tutur və bu ansambl 1063–cü ildən hazırlanmağa başlanmışdır. Hətta Piza kilsəsində İtaliya tarixində mühüm rol oynayan bir neçə şəxsin qəbri də vardır. Bunlardan ən tanınmışı isə alman imperatoru VII Henrikdir.
1275–ci ildə memar Covanni Simonun başçılığı ilə binanın düzəldilməsinə mühüm səylər göstərilsə də mümkün olmamışdır. Zənglərin uzunluğu 48 metr hesablanırdı və onlar üçüncü mərtəbəyə qədər aşağıya doğru sallanırdı. Ümumilikdə isə tikilinin üzərində 15 komissiya işləmiş və bir sıra tədqiqatlar aparmışlar. 1935–ci ildə bənd işlərinin gücləndirilməsi üçün sementdən istifadə edilmişdir. 1992–ci ildə isə qüllənin başına 18 ədəddən ibarət polad dairələr qoyulmuş, xüsusi plastiklə üzəri örtülmüşdür. Pizanın şimal hissəsinə 600 ton qurğuşun tökülmüş, lakin 1993–cü ildə bünövrəyə tökülən bu qurğuşun platformaya qədər gətirilmişdir. Dairəvi formada olan qüllə daşdan və mərmərdən hazırlansa da insanların diqqətini cəlb etməyi bacarır. Buradakı mərmərlərin rəngi ağ və açıq sarıya çalır. Giriş hissəsində vəhşi heyvan şəkilləri ilə təsvir edilmiş barelyef qoyulmuşdur, yuxarı hissəsində isə Madonnanın balaca Andrey Qvardi ilə heykəli yaradılmışdır.
Demək olar ki, Piza qülləsinin yıxılması meyliliyi bizim dövrümüzdə durmadan yoxlanılır.
piza, qülləsi, torre, pendente, pisa, 1360, ildə, tikilmişdir, piza, şəhərinin, zənglərdən, ibarət, olan, qalasıdır, santa, mariya, assunto, kilsəsinin, şəhər, ansamblının, əsasını, təşkil, edir, qala, özünə, yıxılan, qüllə, adını, qazanmışdır, bütün, dünyaya,. Piza qullesi it Torre pendente di Pisa 1360 ci ilde tikilmisdir Piza seherinin zenglerden ibaret olan bir qalasidir ve Santa Mariya Assunto kilsesinin seher ansamblinin esasini teskil edir Qala ozune Yixilan qulle adini qazanmisdir ve butun dunyaya oz xarici gorkemine gore taninmisdir Cunki qullenin xaricinden diqqet yetirdikde onun az qala yixilacagi gorunur lakin yere yaxsi berkidilmisdir Ne qeder yaxsi berkidilse bele Italiya hokumetinin onu duz saxlamaq ucun xerclediyi pul onu duzeltmek ucun xercleyeceyi puldan coxdur Qullenin temeli 1174 cu ilde qoyulub Binanin muellifi Bonnano Pizano olubdur Qullenin eyildiyini goren memar onu yarimciq buraxmir Ve onu hisse hisse tikirler Nehayet 200 il sonra Pisa qullesini onun nevesi Tomazo Pizano bitirir Neveye qeder bu isi Memarin iki oglu Adrano ve Francesko Pizono davam etdirir Piza qullesiTorre pendente di Pisa43 43 22 sm e 10 23 47 s u Olke Italiya ItaliyaSeher PizaYerlesir ToskanaTikilme tarixi 1173 1372Uslubu Roman memarligiHundurluyu 57 m 1 Zengleri 7Material mermer dasResmi sayt opapisa itUNESCO Umumdunya IrsiResmi adi Piazza del Duomo PisaTipiMedeniKriteriyai ii iv viTeyin edilib1987Istinad nom 395DovletItaliyaRegionAvropaPiza qullesiQullenin plani Vikianbarda elaqeli mediafayllarQullenin en alcaq terefinin torpaqdan hundurluyu 55 86 metrdir ve en yuksek terefi ise 56 7 metr hesablanmisdir Divarlarin enliliyi 4 09 metr ve yuxariya dogru istiqameti ise 2 48 metr oldugu qeyd edilmisdir Onun umumi kutlesi 14453 ton hesab olunur Tikilinin eyilme meyli 3 97 sayilir Saquli veziyyetinden 3 9 metr uzaq bilinir Hemcinin qullenin 294 pillesi vardir Tikilme merheleleri RedakteQullenin tikilmesi uc merheleden ibaret olmusdur 9 avqust 1173 cu ilden baslayaraq iki defe uzun aralarla texminen 200 il davam etmisdir Neticede tikinti prosesi 1360 ci ilde basa catdirila bilinmisdir Qulle katolik kilsesi olan Campo dei Miracolinin zengleri kimi yaradilmisdir Ancaq binanin memari indiye kimi melum deyil Evveller bezi mutexessisler dusunurdu ki qullenin eyilme meyliliyi onun yaradilma uslubundan asili olmusdur lakin hazirda bu fikir redd edilmisdir Qulle saquli istiqametde layihelendirilmisdir lakin eyilme tikinti prosesi gederken hiss edilmeye baslanilmisdir Hem meylliliyi hem de memariq uslubuna gore 1173 cu ilden etibaren indiki dovrumuze qeder qala diqqet obyektine cevrilmisdir Hemise calisilir ki qala daha mohkem ve davamli veziyyete getirilsin Meselen dagilmis sutunlari defelerle deyisdirilmisdir Hazirda daha cox yer alti isler aparilir ve tikilinin ozulunun daha mohkem olmasi ucun seyler gosterilir 15 dekabr 2001 ci ilde qullenin qapilari turistler ucun aciq elan edildi Aparilmis bir cox tedqiqatlar yeni efsaneler meydana getirir Tedqiqatlar subut edir ki qullenin yixilmis veziyyetde olmasi ve onun daha da suretlenmesine tikilinin cekisi tesir gostermir 1564 cu ilde Piza seherinde anadan olan boyuk alim Qalileyo Qaliley oz tecrubelerinin cox hissesini mehz bu qullede aparmisdir Qalileyo Qaliley elindeki mueyyen kutleleri Piza qullesinin basindan ataraq onlarin dusme qabiliyyetlerini oyrenmis ve suretin hec de cekiden asili olmadigini subut etmisdir 30 dekabr 1986 ci ilde YUNESKO umummilli abidelerin irs numunesi siyahisina hemin ansambli yeni kafedra kilsesi olan Piazza del Duomo zengleri yeni Piza qullesi baptist edilen yer ve qebiristanliq salinmisdir Ansamblin memari XI XIV esrlerde Italiyada monumental incesenet numunelerinin yaradilmasina gore boyuk tesir quvvesine malik olmusdur Cikaqonun etrafinda olan Nayls seherinde Illinoysda hemcinin ABS da eyni ile Piza qullesi kimi xarici gorkeme malik olan su qullesi tikilmisdir ve tebii hecmi qeder olmusdur Baxmayaraq ki qulle maili veziyyetde eyilib ve XIV esr numunesi sayilir lakin onun basindaki zengler duzgun qaydada dayanmisdir Tikili ozu 8 mertebeden ibaretdir xarici gorkeminin diametri 8 484 metr hesablanmisdir Lakin daxili hissesinin diametri ise 1 368 metrdir Binanin butun konstruksiyalarla birlikde umumi cekisi 14700 ton bilinir Tikili hazirlanarken divarlarin umumi qalinligina da diqqet yetirilmisdir ve 4 05 metr olacagina qerar verilib Hemcinin kilse ucun nezerde tutulmusdur ve basinda zengler de var mehz buna gore de asilmis zenglerin umumi sayi 7 ededdir En boyuk zeng ise L Assunto adlanir cekisi 3 5 tondur ve 1655 ci ilde bura yerlesdirilmisdir En qedim zenge ise Pasquarreccia adi verilmisdir Tikilinin hazirlanmasi zamani 100 il sonra onun cenuba dogru eyilmesi nezere catmaga baslanmisdir 1911 ci ilde ise artiq qullenin durmadan eyildiyi bilinmeye baslanilir ve onun bas hissesinin her il 1 2 millimetr asagi dogru istiqametlendiyi qerari 1989 cu ilde Pavia kilsesi dagildiqdan sonra yixilan qullenin yeniden berpasina icaze verilmisdir Hemin qullenin uzerinde memar ve mutexessisler cox isleyir onun yer altindan hec olmasa 20 sm olcusunde eyriliyini duzeltmek ucun bir sira tedbirler gorunur Lakin butun bunlar bir daha tesdiq edir ki 800 illik qulle yixilmis veziyyetde de qalacaqdir Hemcinin binanin memarlari haqqinda ireli surulen ferziyyelere gore Bonanno Pizano ve Vilhelm fon Innsburq olmusdur lakin onlar da tikilinin tam hazir veziyyetini gore bilmeyibler Onu da qeyd edek ki XIV esre qeder qullenin zengleri hele bitirilmemis veziyyetde qalmisdir Tikili ozunun silindr formasi ile butun dunya olkelerinde taninmisdir Bina xaricden sekkiz yaruslu gorunse de daxilden alti mertebeden ibaret oldugu da ireli surulen faktlar icerisindedir Hemcinin qullenin tikilisinde arkalardan istifade edilmisdir ve bu bizans yaxud muselman memarliq numunelerinin incilerini ozunde birlesdirdiyinin bariz eksidir Lakin bezi fikirler de deyilir ki ola bilermi her hansi memar muselman memarliq eneneleri ile xristian zenglerini birlesdirmeyi bacarsin Umumilikde ise Piza qullesinin memarligi italyan abideleri icerisinde ilkin yer tutur ve bu ansambl 1063 cu ilden hazirlanmaga baslanmisdir Hetta Piza kilsesinde Italiya tarixinde muhum rol oynayan bir nece sexsin qebri de vardir Bunlardan en taninmisi ise alman imperatoru VII Henrikdir 1275 ci ilde memar Covanni Simonun basciligi ile binanin duzeldilmesine muhum seyler gosterilse de mumkun olmamisdir Zenglerin uzunlugu 48 metr hesablanirdi ve onlar ucuncu mertebeye qeder asagiya dogru sallanirdi Umumilikde ise tikilinin uzerinde 15 komissiya islemis ve bir sira tedqiqatlar aparmislar 1935 ci ilde bend islerinin guclendirilmesi ucun sementden istifade edilmisdir 1992 ci ilde ise qullenin basina 18 ededden ibaret polad daireler qoyulmus xususi plastikle uzeri ortulmusdur Pizanin simal hissesine 600 ton qurgusun tokulmus lakin 1993 cu ilde bunovreye tokulen bu qurgusun platformaya qeder getirilmisdir Dairevi formada olan qulle dasdan ve mermerden hazirlansa da insanlarin diqqetini celb etmeyi bacarir Buradaki mermerlerin rengi ag ve aciq sariya calir Giris hissesinde vehsi heyvan sekilleri ile tesvir edilmis barelyef qoyulmusdur yuxari hissesinde ise Madonnanin balaca Andrey Qvardi ile heykeli yaradilmisdir Demek olar ki Piza qullesinin yixilmasi meyliliyi bizim dovrumuzde durmadan yoxlanilir https leaningtowerpisa com facts how tall leaning tower pisaMenbe https az wikipedia org w index php title Piza qullesi amp oldid 5927174, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
