fbpx
Wikipedia

Veymutov şamı

Veymutov şamı (lat. Pinus strobus) — şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.

?Veymutov şamı
Pinus strobus
Elmi təsnifat
Aləmi:Bitkilər
Şöbəüstü:Çılpaqtoxumlular
Sinif:Qozadaşıyanlar
Yarımsinif:İynəyarpaqlılar
Sıra:İynəyarpaqlılar
Fəsilə:Şamkimilər
Cins:Şam ağacı
Növ: Veymutov şamı
Elmi adı
Pinus strobus L., 1753

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  
GRIN  
IPNI 
TPL 

Təbii halda Şimali Amerika nın şərq rayonlarında yayılmışdır. Zaqatala rayonunun Pərzivan məntəqəsində dağ-meşə torpaqlarında bitir. Avropada XVII əsrdən becərilir. Hündürlüyü 50 m, diametri 160 sm olan iri ağacdır. Çətiri enli piramidal və ya yumurtavarı, seyrəkdir. Gövdəsi düz və hamardır, açıq-boz rəngli qabıq qatı ilə örtülmüşdür. Cavan zoğların qalınlığı isə 3–4 mm olub, çılpaqdır. Nazik iynəyarpaqları açıq-yaşıldır, uzunluğu 5-10 sm olub, 5 ədədi bir dəstədə yığılmışdır və 2-3 il budaqların üzərində qalır. Qozaları ensiz-silindrikdir, uzunluğu 8-16 sm-ə, qalınlığı 2-4 sm-ə çatır, uzun saplaqlarda 1-3 ədəd olmaqla yerləşir. Apofizləri üstdən qabarıqdır. İkinci il yetişir. Bu şam 25 ildən sonra meyvə verməyə başlayır. Təzə qumlu və gilli torpaqlara üstünlük verir. Quru və qeyri-münbit torpaqlarda bu növ zəif böyüyür. Kölgəyə, küləyə, soyuğa davamlıdır, rütubətsevəndir, isti yay günlərində yarpaqları quruyur. Çox vaxt pas xəstəliyinə yoluxur. Oduncağı yumşaq, yüngüldür, tikintidə binaların bəzədilməsində, mebel, qələm, kibrit, faner, sellüloza istehsalında istifadə edilir. Respublikamızda Lənkəran zonasının rütubətli yerlərində, dağ-ətəklərində gilli sarı torpaqlarda Veymutov şamı toxumla cücərdilib becərilir. Bakı da Nəbatat bağı nda, Gəncə də və Bərdə də ayrı-ayrı nüsxələri vardır.

Məlumat mənbələri:

Деревья и кустарники СССР. т.3.1954; Флора Азербайджана. т.5. 1954; Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970; Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996; Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.

İstinadlar

  1. “Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.

Mənbə

veymutov, şamı, pinus, strobus, şamkimilər, fəsiləsinin, şam, ağacı, cinsinə, bitki, növü, pinus, strobuselmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbəüstü, çılpaqtoxumlularsinif, qozadaşıyanlaryarımsinif, iynəyarpaqlılarsıra, iynəyarpaqlılarfəsilə, şamkimilərcins, şam, ağ. Veymutov sami lat Pinus strobus samkimiler fesilesinin sam agaci cinsine aid bitki novu Veymutov samiPinus strobusElmi tesnifatAlemi BitkilerSobeustu CilpaqtoxumlularSinif QozadasiyanlarYarimsinif IyneyarpaqlilarSira IyneyarpaqlilarFesile SamkimilerCins Sam agaciNov Veymutov samiElmi adiPinus strobus L 1753VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 183385NCBI 3348EOL 1061748GRIN 28551IPNI 263339 1TPL kew 2562165Tebii halda Simali Amerika nin serq rayonlarinda yayilmisdir Zaqatala rayonunun Perzivan menteqesinde dag mese torpaqlarinda bitir Avropada XVII esrden becerilir Hundurluyu 50 m diametri 160 sm olan iri agacdir Cetiri enli piramidal ve ya yumurtavari seyrekdir Govdesi duz ve hamardir aciq boz rengli qabiq qati ile ortulmusdur Cavan zoglarin qalinligi ise 3 4 mm olub cilpaqdir Nazik iyneyarpaqlari aciq yasildir uzunlugu 5 10 sm olub 5 ededi bir destede yigilmisdir ve 2 3 il budaqlarin uzerinde qalir Qozalari ensiz silindrikdir uzunlugu 8 16 sm e qalinligi 2 4 sm e catir uzun saplaqlarda 1 3 eded olmaqla yerlesir Apofizleri ustden qabariqdir Ikinci il yetisir Bu sam 25 ilden sonra meyve vermeye baslayir Teze qumlu ve gilli torpaqlara ustunluk verir Quru ve qeyri munbit torpaqlarda bu nov zeif boyuyur Kolgeye kuleye soyuga davamlidir rutubetsevendir isti yay gunlerinde yarpaqlari quruyur Cox vaxt pas xesteliyine yoluxur Oduncagi yumsaq yunguldur tikintide binalarin bezedilmesinde mebel qelem kibrit faner selluloza istehsalinda istifade edilir Respublikamizda Lenkeran zonasinin rutubetli yerlerinde dag eteklerinde gilli sari torpaqlarda Veymutov sami toxumla cucerdilib becerilir Baki da Nebatat bagi nda Gence de ve Berde de ayri ayri nusxeleri vardir Melumat menbeleri RedakteDerevya i kustarniki SSSR t 3 1954 Flora Azerbajdzhana t 5 1954 Azerbaycanin agac ve kollari III cild 1970 Azerbaycanin Qirmizi ve Yasil Kitablari na tovsiye olunan bitki ve bitki formasiyalari 1996 Azerbaycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Istinadlar Redakte Azerbaycan dendraflorasi I cild Baki Elm 2011 312 seh Menbe RedakteTofiq Memmedov Elsad Qurbanov Tariyel Talibov Menbe https az wikipedia org w index php title Veymutov sami amp oldid 5346742, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.