Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Roksburq şamı (lat. Pinus roxburghii) — bitkilər aləminin şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.
| Roksburq şamı | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Roksburq şamı | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Botaniki xarakteristikası
Roksburq şamı ağacdır, 20–50 m hündürlüyündə, hündür və düz dirək gövdənin diametri 70–100 sm olur. Çətiri böyükdür, simmetrikdir, dəyirmidir və ya işıqlı geniş ehramvarıdır. Gövdə qabığı cavan ağaclarda tünd-boz, yaşlılarında isə bozumtul-tünd-qonuru, dərin şırımlı, 1 sm qalınlığında, lövhəlidir, iri çoxbucaqlı lövhəciklər şəklində tökülürlər, daxili qabıq qırmızımtıl-qonuru rənglidir. Budaqları yoğundur, əyiləndir. Zoğları açıq-qonuru, tək buğumlu, budaqcıqların ucu yuxarıya qalxandır. Tumurcuqları iridir (5–11 mm), pulcuqları qısılandır (yumulandır), uzunsov yumurtavarıdır, qonurudur, uzun saçaqlı pulcuqludur. İynəyarpaqları budaqların ucuna toplanandır, yoğundur, genişdir, uzanandır, at yalına bənzər sallanandır, yumşaqdır, 15–35 sm uzunluğundadır, parıldayandır, açıq-yaşılıdır, üçküncdür, bayırdan dərinləşən və tirlidir, qabarıqdır, borular 2 dəstəli, qatran yolları epidermisdədir, hər bir dəstədə 3 ədəd iynə olur, qını 18 mm-dən uzundur, tökülmür, pulcuqları saçaqlıdır. Qozaları tək-təkdir, çox qısa ayaqcıqlıdır və ya oturaqdır, uzunsov-yumurtavarı və ya konusvarıdır, uzanan və ya əyiləndir, 10–20 sm uzunluqda, 6–7 sm enindədir, sarımtıl-qonuru və ya tünd-qəhvəyi rənglidir, uzun müddət açılmır, qalın sıx oduncaqlı pulcuqludur. Toxum pulcuqları yoğundur, güclü burulmuş şişkindir. Qalxancıq demək olar ki, rombvarıdır, hündür ehramvarı şişkindir, qozanın əsasına doğru qozbelvarı əyiləndir, göbəkciyi kiçikdir, azacıq əyilən, demək olar ki, yastıdır. Toxumları 10–15 mm uzunluğunda, 8–10 mm enindədir, uzun (25–30 mm) tünd-boz qəhvəyi rəngli qanadlıdır, ellipsvarıdır, yastıdır, açıq-boz rənglidir, iti kənarlıdır, qabığı nazikdir, qanadı bitişikdir, əyridir. Cücərtilərinin ləpəaltı hissəsi yaşıldır, kök boğazına yaxın hissədə isə çirkli-qəhvəyi rənglidir, 20–30 mm uzunluqda, 2,0–2,5 mm enindədir. Ləpələr 10–12, bəzi hallarda isə 14 ədəd ola bilir, parlaq-yaşıldırlar, 40–50 mm, bəzən isə 60 mm uzunluqda, 1,0–1,5 mm enində olurlar, ucdan sivridirlər, en kəsiyi yastı-qabarıqlıdır, qabırğaların üzərində ağ rəngli, qısa, seyrək və yuxarıya qalxan tikancıqlar vardır. İlk yarpaqları göyümtül-yaşıl rənglidir, 30–50 mm uzunluqda, 0,5 mm-dən çox enindədir, sıx kiçik tikancıqlıdır. Cücərtilər birinci il 8–10 sm hündürlüyündə olur.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Pinus longifolia Roxb. ex Lamb.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Roksburq sami lat Pinus roxburghii bitkiler aleminin sobesinin i yneyarpaqlilar sinfinin i yneyarpaqlilar destesinin samkimiler fesilesinin sam agaci cinsine aid bitki novu Roksburq samiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Sobe Sinif IyneyarpaqlilarYarimsinif IyneyarpaqlilarDeste IyneyarpaqlilarFesile SamkimilerYarimfesile Cins SamNov Roksburq samiBeynelxalq elmi adiPinus roxburghii Sarg Sekil axtarisiNCBI 71650EOL 1033069Botaniki xarakteristikasiRoksburq sami agacdir 20 50 m hundurluyunde hundur ve duz direk govdenin diametri 70 100 sm olur Cetiri boyukdur simmetrikdir deyirmidir ve ya isiqli genis ehramvaridir Govde qabigi cavan agaclarda tund boz yaslilarinda ise bozumtul tund qonuru derin sirimli 1 sm qalinliginda lovhelidir iri coxbucaqli lovhecikler seklinde tokulurler daxili qabiq qirmizimtil qonuru renglidir Budaqlari yogundur eyilendir Zoglari aciq qonuru tek bugumlu budaqciqlarin ucu yuxariya qalxandir Tumurcuqlari iridir 5 11 mm pulcuqlari qisilandir yumulandir uzunsov yumurtavaridir qonurudur uzun sacaqli pulcuqludur Iyneyarpaqlari budaqlarin ucuna toplanandir yogundur genisdir uzanandir at yalina benzer sallanandir yumsaqdir 15 35 sm uzunlugundadir parildayandir aciq yasilidir uckuncdur bayirdan derinlesen ve tirlidir qabariqdir borular 2 desteli qatran yollari epidermisdedir her bir destede 3 eded iyne olur qini 18 mm den uzundur tokulmur pulcuqlari sacaqlidir Qozalari tek tekdir cox qisa ayaqciqlidir ve ya oturaqdir uzunsov yumurtavari ve ya konusvaridir uzanan ve ya eyilendir 10 20 sm uzunluqda 6 7 sm enindedir sarimtil qonuru ve ya tund qehveyi renglidir uzun muddet acilmir qalin six oduncaqli pulcuqludur Toxum pulcuqlari yogundur guclu burulmus siskindir Qalxanciq demek olar ki rombvaridir hundur ehramvari siskindir qozanin esasina dogru qozbelvari eyilendir gobekciyi kicikdir azaciq eyilen demek olar ki yastidir Toxumlari 10 15 mm uzunlugunda 8 10 mm enindedir uzun 25 30 mm tund boz qehveyi rengli qanadlidir ellipsvaridir yastidir aciq boz renglidir iti kenarlidir qabigi nazikdir qanadi bitisikdir eyridir Cucertilerinin lepealti hissesi yasildir kok bogazina yaxin hissede ise cirkli qehveyi renglidir 20 30 mm uzunluqda 2 0 2 5 mm enindedir Lepeler 10 12 bezi hallarda ise 14 eded ola bilir parlaq yasildirlar 40 50 mm bezen ise 60 mm uzunluqda 1 0 1 5 mm eninde olurlar ucdan sivridirler en kesiyi yasti qabariqlidir qabirgalarin uzerinde ag rengli qisa seyrek ve yuxariya qalxan tikanciqlar vardir Ilk yarpaqlari goyumtul yasil renglidir 30 50 mm uzunluqda 0 5 mm den cox enindedir six kicik tikanciqlidir Cucertiler birinci il 8 10 sm hundurluyunde olur SinonimleriHomotipik sinonimleri Pinus longifolia Roxb ex Lamb IstinadlarHemcinin bax