Panik atak — əzabverici hisslərlə (məsələn, yüksək ürək döyüntüsü, boğulma hissi, sinə ağrısı, başgicəllənmə, ishal, ürəkbulanma) müşayiət olunan qəfil və şiddətli narahatlıq pristupu.
Panik atak | |
---|---|
XBT-10 | F41.0 |
XBT-9 | 300.01 |
DiseasesDB | 30913 |
Panik ataklar ölümcül deyil və həyati təhlükəsi olan xəstəliklərə səbəb ola bilməz. Panik atak qorxunun sürətli artması və əksər hallarda qısa müddətli olması ilə xarakterizə olunur. Adətən bu vəziyyət müxtəlif qorxularla müşayiət olunur, məsələn, ölüm qorxusu, dəli olmaq və ya özünə nəzarəti itirmək qorxusu. Həmçinin, panik ataklardan əziyyət çəkən xəstələr tez-tez panik atak əlamətlərini təhlükəli xəstəliklərin təzahürü kimi qəbul edirlər (məsələn, miyokard infarktı və ya insult). Bu narahat düşüncələr panika vəziyyətini artırır .
Panik ataklar yuxu zamanı da baş verə bilər; bu zaman xəstə dözülməz qorxu vəziyyətində oyanır
.Panik atak psixoloji səbəblərdən, habelə tibbi problemlər və ya müxtəlif maddələrə məruz qalmadan yarana bilər. Panik ataklara meyl genetik faktorlarla bağlı ola bilər.
Panik atak panik pozuntunun əsas təzahürüdür, lakin panik atakdan əziyyət çəkən bütün xəstələrdə panik pozğunluq baş vermir. Panik pozuntu heç bir xarici səbəblərdən qaynaqlanmayan tez-tez panik ataklarla xarakterizə olunur. Bundan əlavə, panik pozuntu ilə xəstə yalnız hücumlar zamanı deyil, həm də hücumun baş verə biləcəyi düşüncəsi ilə qorxu yaşayır. Bu cür qorxu hər zaman mövcud ola bilər. Nəhayət, panik pozuntulu xəstənin panik ataka səbəb ola biləcək hər şeydən (məsələn, fiziki gərginlik və ya narahatlığa səbəb olan yerlərə getmə) qaçmaq meyli ilə xarakterizə olunur .
Panik atak, panik pozuntudan başqa, travma sonrası stress pozğunluğu, depressiya və ya bipolyar pozğunluq kimi pozğunluqlarda baş verə bilər .
Panik atakları aradan qaldırmaq üçün psixoterapiya və və dərmanlardan (ilk növbədə benzodiazepinlər və selektiv serotoninin geri alınması inhibitorları qrupunun antidepresanları istifadə etmək olar. Ümumi narahatlığı azaltmaq üçün alternativ tibb üsulları da var (qida əlavələri, musiqi terapiyası, aromaterapiya, akupunktur, masaj), lakin hazırda onların effektivliyi sübut olunmayıb. Panik atakların qarşısını almaq üçün sağlam həyat tərzinə, fiziki fəaliyyətə, narahatlığı azaltmağa yönəlmiş üsullara (məsələn, istirahət, meditasiya və s.) və həddindən artıq oyanmaya səbəb ola biləcək amilləri (məsələn, kofein istehlakı) aradan qaldırmaq tövsiyə olunur.
Təsir edən amillər
- Yüksək stress
- Fiziki və ya emosional travma
- Kafein və alkoqol istifadəsi
- Yuxusuzluq
- Tiroid xəstəlikləri və ya bəzi dərman preparatları
Yardım texnikaları
Panik atak zamanı şəxsin sakitləşdirilməsi və nəfəs texnikaları etməsi tövsiyə olunur. "4-7-8 nəfəs" texnikası. 5-4-3-2-1 duyğu metodu (beş şeyi gör, dördünə toxun, üçünü eşit, ikisini qoxla, birini dad) kimi metodlar effektivdir. Soyuq su içmək və ya limon kimi turş dadı olan qidanı dadmaq da bəzən şok effekti olə rahatlama gətirə bilər.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Panik atak ezabverici hisslerle meselen yuksek urek doyuntusu bogulma hissi sine agrisi basgicellenme ishal urekbulanma musayiet olunan qefil ve siddetli narahatliq pristupu Panik atakXBT 10 F41 0XBT 9 300 01DiseasesDB 30913 Panik ataklar olumcul deyil ve heyati tehlukesi olan xesteliklere sebeb ola bilmez Panik atak qorxunun suretli artmasi ve ekser hallarda qisa muddetli olmasi ile xarakterize olunur Adeten bu veziyyet muxtelif qorxularla musayiet olunur meselen olum qorxusu deli olmaq ve ya ozune nezareti itirmek qorxusu Hemcinin panik ataklardan eziyyet ceken xesteler tez tez panik atak elametlerini tehlukeli xesteliklerin tezahuru kimi qebul edirler meselen miyokard infarkti ve ya insult Bu narahat dusunceler panika veziyyetini artirir Panik ataklar yuxu zamani da bas vere biler bu zaman xeste dozulmez qorxu veziyyetinde oyanir Panik atak psixoloji sebeblerden habele tibbi problemler ve ya muxtelif maddelere meruz qalmadan yarana biler Panik ataklara meyl genetik faktorlarla bagli ola biler Panik atak panik pozuntunun esas tezahurudur lakin panik atakdan eziyyet ceken butun xestelerde panik pozgunluq bas vermir Panik pozuntu hec bir xarici sebeblerden qaynaqlanmayan tez tez panik ataklarla xarakterize olunur Bundan elave panik pozuntu ile xeste yalniz hucumlar zamani deyil hem de hucumun bas vere bileceyi dusuncesi ile qorxu yasayir Bu cur qorxu her zaman movcud ola biler Nehayet panik pozuntulu xestenin panik ataka sebeb ola bilecek her seyden meselen fiziki gerginlik ve ya narahatliga sebeb olan yerlere getme qacmaq meyli ile xarakterize olunur Panik atak panik pozuntudan basqa travma sonrasi stress pozgunlugu depressiya ve ya bipolyar pozgunluq kimi pozgunluqlarda bas vere biler Panik ataklari aradan qaldirmaq ucun psixoterapiya ve ve dermanlardan ilk novbede benzodiazepinler ve selektiv serotoninin geri alinmasi inhibitorlari qrupunun antidepresanlari istifade etmek olar Umumi narahatligi azaltmaq ucun alternativ tibb usullari da var qida elaveleri musiqi terapiyasi aromaterapiya akupunktur masaj lakin hazirda onlarin effektivliyi subut olunmayib Panik ataklarin qarsisini almaq ucun saglam heyat terzine fiziki fealiyyete narahatligi azaltmaga yonelmis usullara meselen istirahet meditasiya ve s ve heddinden artiq oyanmaya sebeb ola bilecek amilleri meselen kofein istehlaki aradan qaldirmaq tovsiye olunur Tesir eden amillerYuksek stress Fiziki ve ya emosional travma Kafein ve alkoqol istifadesi Yuxusuzluq Tiroid xestelikleri ve ya bezi derman preparatlariYardim texnikalariPanik atak zamani sexsin sakitlesdirilmesi ve nefes texnikalari etmesi tovsiye olunur 4 7 8 nefes texnikasi 5 4 3 2 1 duygu metodu bes seyi gor dordune toxun ucunu esit ikisini qoxla birini dad kimi metodlar effektivdir Soyuq su icmek ve ya limon kimi turs dadi olan qidani dadmaq da bezen sok effekti ole rahatlama getire biler IstinadlarWelsh E 2020 Klinicheskie rekomendacii Panicheskoe rasstrojstvo