Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Pangeya — dünyada həyat başladığı zaman bütün qitələrin bir ada kimi bir-biriylə birləşmiş halına verilən addır.
Geomorfoloji termin
Pangeya (rus. Пангея, ing. Pangaea) /yun. pan — hamısı və ge, gaia- yer, torpaq/ — Paleozoyda və Mezozoyun əvvələrində müasir materiklərin hamısını birləşdirən fərziyyəvi materik. Onun parçalanmasını və hissələrinin bir- birindən aralanmasını, yeni qlobal tektonikaya əsasən mantiyada konveksion özəklərin yeni sisteminin yaranması ilə əlaqələndirirlər.
İlkin fikirlər
Materik çıxıntıları və okean çökəkliklərinin sonrakı inkişafı haqqında bir sıra fərziyyələr mövcuddur. Bəzi alimlər materiklərin hərəkətsiz olduğunu, bəziləri isə onların daim hərəkət etdiklərini güman edirlər. Materiklərin hərəkət etməsi haqqında ilk dəfə fikir söyləyən Alfred Vegener olmuşdur. Onun nəzəriyyəsinə görə, yer qabığında vahid quru-Pangeya mövcud olmuşdur. Sonradan Pangeya iki hissəyə- Lavrasiya və Qondvanaya parçalanmış, daha sonra onlar da öz növbəsində tədricən parçalanmış və müasir materiklər əmələ gəlmişdir.
Lavrasiya
Litosfer tavalarının hərəkəti nəticəsində Pangeya materiki Lavrasiya və Qondvanaya parçalanmışlar. Lavrasiya qurusu şimal hissədə, Hondvana isə cənubda yerləşir. Lavrasiya iki materikə- Avrasiya və Şimali Amerikaya parçalanmışdır.
Hondvana
Hondvana-Cənubi Amerika, Afrika, Antarktida, Avstaliya, Hindistan, Ərəbistana parçalanmışdır.
Pangeya eraları
- Permiyen (225 milyon il əvvəl)
- Trias (200 milyon il əvvəl)
- Yura (135 milyon il əvvəl)
- Kretase (65 milyon il əvvəl)
- Qitə (ən müasir zaman)
Mənbə
- Alxasov O. K., Ələsgərov D. M., Pənahov Ş. M., Məmmədov R. İ. "Materiklərin və okeanların fiziki coğrafiyası" Bakı, "Təhsil", 2002, 252 səh. (7-ci sinif üçün dərslik)
İstinadlar
- Pangeya // Geomorfoloji terminlərin izahlı lüğəti. Bakı: "Elm". 2012. səh. 177. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pangeya dunyada heyat basladigi zaman butun qitelerin bir ada kimi bir biriyle birlesmis halina verilen addir PangeyaPangeyanin zamanla bolunmesiGeomorfoloji terminPangeya rus Pangeya ing Pangaea yun pan hamisi ve ge gaia yer torpaq Paleozoyda ve Mezozoyun evvelerinde muasir materiklerin hamisini birlesdiren ferziyyevi materik Onun parcalanmasini ve hisselerinin bir birinden aralanmasini yeni qlobal tektonikaya esasen mantiyada konveksion ozeklerin yeni sisteminin yaranmasi ile elaqelendirirler Ilkin fikirlerMaterik cixintilari ve okean cokekliklerinin sonraki inkisafi haqqinda bir sira ferziyyeler movcuddur Bezi alimler materiklerin hereketsiz oldugunu bezileri ise onlarin daim hereket etdiklerini guman edirler Materiklerin hereket etmesi haqqinda ilk defe fikir soyleyen Alfred Vegener olmusdur Onun nezeriyyesine gore yer qabiginda vahid quru Pangeya movcud olmusdur Sonradan Pangeya iki hisseye Lavrasiya ve Qondvanaya parcalanmis daha sonra onlar da oz novbesinde tedricen parcalanmis ve muasir materikler emele gelmisdir LavrasiyaLitosfer tavalarinin hereketi neticesinde Pangeya materiki Lavrasiya ve Qondvanaya parcalanmislar Lavrasiya qurusu simal hissede Hondvana ise cenubda yerlesir Lavrasiya iki materike Avrasiya ve Simali Amerikaya parcalanmisdir HondvanaHondvana Cenubi Amerika Afrika Antarktida Avstaliya Hindistan Erebistana parcalanmisdir Pangeya eralariPermiyen 225 milyon il evvel Trias 200 milyon il evvel Yura 135 milyon il evvel Kretase 65 milyon il evvel Qite en muasir zaman MenbeAlxasov O K Elesgerov D M Penahov S M Memmedov R I Materiklerin ve okeanlarin fiziki cografiyasi Baki Tehsil 2002 252 seh 7 ci sinif ucun derslik Vikianbarda Pangaea ile elaqeli mediafayllar var IstinadlarPangeya Geomorfoloji terminlerin izahli lugeti Baki Elm 2012 seh 177 ISBN 978 9952 453 14 0