Orli faciəsi — 15 iyul1983-cü ildə ASALA-nın Parisin Orli beynəlxalq hava limanında həyata keçirdiyi terror aktı.
Paris Orli hava limanı
Bu terror aktı nəticəsində 8 nəfər həlak olmuş, 55 nəfər isə müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri almışdır. Həlak olanlar arasında Fransa, ABŞ, İsveç və Türkiyə vətəndaşları vardı. Partlayışdan dərhal sonra fransız polisi ASALA ilə əlaqəli olan 51 nəfəri həbs etmiş, onlardan 11 nəfəri dindirilmək üçün prokurorluğa gətirilmiş və 6 nəfərə terror aktının təşkili ilə əlagədar ittiham irəli sürülmüşdür. Həbs olunan 6 nəfərin arasında terror aktının əsas təşkilatçısı və terrorçu dəstənin başçısı Suriya ermənisi olan Varujan Karapetyan da yer alırdı. Karapetyan oz günahını boynuna alaraq istintaqa verdiyi ifadələrdə bildirmişdir ki, içində bomba olan çemodan hava limanında Türk hava yollarının kassasının qarşısında yox, təyyarənin içində təyyarə göydə olarkən partlamalı imiş. Lakin terrorçuların planı baş tutmayıb və bomba vaxtından əvvəl partlayıb.
Həmçinin Karapetyan öz ifadələrində bildirmişdir ki, bombanın hazırlanmasında Türkiyə vətəndaşı olan erməni Ovanes Semerçi də iştrak edib.
Həbs olunmuş ASALA üzvləri ilə yanaşı polis Türkiyə vətəndaşı olan milliyətcə erməni Nair Soneri də həbs etmişdir. Nair Soner elektron cihazlar üzrə mütəxəssis olduğuna görə terrorçular bombanın hazırlanmasında onun da köməyindən yararlanmışlar.
Fransa hökumətinin reaksiyası
Fransada o zaman iqtidarda olan və erməni terrorçularına simpatiyasını qizlətməyən sosialistərin təşkil etdiyi hökumət Orlidəki terror aktından sonra, terrorçulara qarşı müəyyən tədbirlər görmək məcburiyyətində qalmışdır. Belə ki məhkəmənin gərarı ilə Karapetyan ömürlük həbsə məhkum olunmuşdur. Beynəlxalq mətbuatda isə Fransa hökuməti ilə terrorçular arasında sövdələşmənin olduğu barədə məlumatlar yayılmışdır.
Məhkəmə və azadlığa buraxılma
Məhkəmə prosesi zamanı Karapetyan istintaqa verdiyi ifadələrdən imtina etmiş və digər ittiham olunanlarla birgə terror aktında iştirakını boynuna almamışdır.
1985-ci il martın 3-ü məhkəmənin qərarı ilə Karapetyan ömürluk, Nair Soner 15 il, Ovanes Semerçi isə 10 il azadlıqdan məhrum olma cəzasına layiq görülmüşlər. Məhkəmə hökmün bu dərəcədə yumşaq olmasını işdə "bəraət qazandırıcı" faktların olması ilə izah etmişdir.
2001-ci ildə, yəni 17 illik həbsdən sonra Karapetyan həbsdən azad edilərək Ermənistana deportasiya olunmuşdur. 2001-ci il mayın 4-də Karapetyanla görüşən Ermənistan respublikasının baş naziri Andranik Markaryan terrorçunun azad olunması ilə əlagədar öz sevincini qizlətməmiş və Markaryanı bu münasibətlə təbrik etmişdir. Bundan bir gədər əvvəl isə İrəvanın icra başçısı terrorçunu ev və işlə temin etməyi öz boynuna götürmüşdür.
Hazırda Karapetyan Dilicanda, özü tikdiyi evdə yaşayır. Onun sözlərinə görə:
Orli hava limanındakı aksiya Levon Əkməkcyanın (çoxlu sayda insan itkisinə yol açmış Əsənboğa hava limanına hücumda iştirak edən və buna görə dar ağacından asılan erməni terrorçusu) 1982-ci ildə İstanbulda edam edilməsinə cavab kimi həyata keçirilmişdir. Biz Türk hava yollarının Türkiyə xüsusi xidmət orqanlarının, eləcə də general və diplomatlarının uçmalı olduqları təyyarəsini partlatmağı planlaşdırmışdıq. Bizim həyata keçirdiyimiz aksiya nəticəsində 10 türk ölmüş, 60-ı isə yaralanmışdır.
Əslində isə terror aktı nəticəsində dünyasını dəyişən 8 nəfərdən cəmi 2-si türk idi. Digər 6 nəfər başqa ölkələrin vətəndaşları idilər. O cümlədən, ölənlər arasında 4 nəfər fransız, bir isveçli və bir də amerikanlı var idi.
Erməni hüquq müdafiəçiləri Ermənistanda Karapetyana göstərilən bu cür hörmət-izzəti pisləsələr də, erməni ziyalılarının nümayəndələri Silva Kaputikyan, Qevort Emin, Perç Zeytunsyan, Zori Balayan və digər bir çoxları Kaputikyanın müdafiəsinə qalxmışlar.
İstinadlar
Armworld.am. Похитители чужой славы (rusca)
Guns, suspects seized as Paris police search for airport bombers. The Globe and Mail. July 19, 1983
Andrew Mango. Turkey and the war on terror: for forty years we fought alone. Taylor & Francis, 2005. ISBN 0-415-35001-8, 9780415350013, səh. 109
Микаэл Даниэлян. Нам нужны не западные ценности, а западные психиатры.[ölü keçid]
Газета "АЗГ" #158, 04-09-2003. Оставьте этого человека в покое![ölü keçid]
Xarici keçidlər
Erməni terrorunun tarixi
Sympathy Won't Help
Armenian bombing at Orly ends pact between Socialists and terrorists
Erməni terror təşkilatlarının Azərbaycana qarşı fəaliyyəti[ölü keçid]
orli, hava, limanında, terror, aktı, orli, faciəsi, iyul, 1983, ildə, asala, nın, parisin, orli, beynəlxalq, hava, limanında, həyata, keçirdiyi, terror, aktı, paris, orli, hava, limanı, terror, aktı, nəticəsində, nəfər, həlak, olmuş, nəfər, isə, müxtəlif, dərə. Orli faciesi 15 iyul 1983 cu ilde ASALA nin Parisin Orli beynelxalq hava limaninda heyata kecirdiyi terror akti Paris Orli hava limani Bu terror akti neticesinde 8 nefer helak olmus 55 nefer ise muxtelif dereceli beden xesaretleri almisdir Helak olanlar arasinda Fransa ABS Isvec ve Turkiye vetendaslari vardi Partlayisdan derhal sonra fransiz polisi ASALA ile elaqeli olan 51 neferi hebs etmis onlardan 11 neferi dindirilmek ucun prokurorluga getirilmis ve 6 nefere terror aktinin teskili ile elagedar ittiham ireli surulmusdur Hebs olunan 6 neferin arasinda terror aktinin esas teskilatcisi ve terrorcu destenin bascisi Suriya ermenisi olan Varujan Karapetyan da yer alirdi Karapetyan oz gunahini boynuna alaraq istintaqa verdiyi ifadelerde bildirmisdir ki icinde bomba olan cemodan hava limaninda Turk hava yollarinin kassasinin qarsisinda yox teyyarenin icinde teyyare goyde olarken partlamali imis Lakin terrorcularin plani bas tutmayib ve bomba vaxtindan evvel partlayib Hemcinin Karapetyan oz ifadelerinde bildirmisdir ki bombanin hazirlanmasinda Turkiye vetendasi olan ermeni Ovanes Semerci de istrak edib Hebs olunmus ASALA uzvleri ile yanasi polis Turkiye vetendasi olan milliyetce ermeni Nair Soneri de hebs etmisdir Nair Soner elektron cihazlar uzre mutexessis olduguna gore terrorcular bombanin hazirlanmasinda onun da komeyinden yararlanmislar Mundericat 1 Fransa hokumetinin reaksiyasi 2 Mehkeme ve azadliga buraxilma 3 Istinadlar 4 Xarici kecidler 5 Hemcinin baxFransa hokumetinin reaksiyasi RedakteFransada o zaman iqtidarda olan ve ermeni terrorcularina simpatiyasini qizletmeyen sosialisterin teskil etdiyi hokumet Orlideki terror aktindan sonra terrorculara qarsi mueyyen tedbirler gormek mecburiyyetinde qalmisdir Bele ki mehkemenin gerari ile Karapetyan omurluk hebse mehkum olunmusdur Beynelxalq metbuatda ise Fransa hokumeti ile terrorcular arasinda sovdelesmenin oldugu barede melumatlar yayilmisdir Mehkeme ve azadliga buraxilma RedakteMehkeme prosesi zamani Karapetyan istintaqa verdiyi ifadelerden imtina etmis ve diger ittiham olunanlarla birge terror aktinda istirakini boynuna almamisdir 1985 ci il martin 3 u mehkemenin qerari ile Karapetyan omurluk Nair Soner 15 il Ovanes Semerci ise 10 il azadliqdan mehrum olma cezasina layiq gorulmusler Mehkeme hokmun bu derecede yumsaq olmasini isde beraet qazandirici faktlarin olmasi ile izah etmisdir 2001 ci ilde yeni 17 illik hebsden sonra Karapetyan hebsden azad edilerek Ermenistana deportasiya olunmusdur 2001 ci il mayin 4 de Karapetyanla gorusen Ermenistan respublikasinin bas naziri Andranik Markaryan terrorcunun azad olunmasi ile elagedar oz sevincini qizletmemis ve Markaryani bu munasibetle tebrik etmisdir Bundan bir geder evvel ise Irevanin icra bascisi terrorcunu ev ve isle temin etmeyi oz boynuna goturmusdur Hazirda Karapetyan Dilicanda ozu tikdiyi evde yasayir Onun sozlerine gore Orli hava limanindaki aksiya Levon Ekmekcyanin coxlu sayda insan itkisine yol acmis Esenboga hava limanina hucumda istirak eden ve buna gore dar agacindan asilan ermeni terrorcusu 1982 ci ilde Istanbulda edam edilmesine cavab kimi heyata kecirilmisdir Biz Turk hava yollarinin Turkiye xususi xidmet orqanlarinin elece de general ve diplomatlarinin ucmali olduqlari teyyaresini partlatmagi planlasdirmisdiq Bizim heyata kecirdiyimiz aksiya neticesinde 10 turk olmus 60 i ise yaralanmisdir 1 Eslinde ise terror akti neticesinde dunyasini deyisen 8 neferden cemi 2 si turk idi Diger 6 nefer basqa olkelerin vetendaslari idiler 2 O cumleden olenler arasinda 4 nefer fransiz bir isvecli ve bir de amerikanli var idi 3 Ermeni huquq mudafiecileri Ermenistanda Karapetyana gosterilen bu cur hormet izzeti pisleseler de 4 ermeni ziyalilarinin numayendeleri Silva Kaputikyan Qevort Emin Perc Zeytunsyan Zori Balayan ve diger bir coxlari Kaputikyanin mudafiesine qalxmislar 5 Istinadlar Redakte Armworld am Pohititeli chuzhoj slavy rusca Guns suspects seized as Paris police search for airport bombers The Globe and Mail July 19 1983 Andrew Mango Turkey and the war on terror for forty years we fought alone Taylor amp Francis 2005 ISBN 0 415 35001 8 9780415350013 seh 109 Mikael Danielyan Nam nuzhny ne zapadnye cennosti a zapadnye psihiatry olu kecid Gazeta AZG 158 04 09 2003 Ostavte etogo cheloveka v pokoe olu kecid Xarici kecidler RedakteErmeni terrorunun tarixi Sympathy Won t Help Armenian bombing at Orly ends pact between Socialists and terrorists Ermeni terror teskilatlarinin Azerbaycana qarsi fealiyyeti olu kecid Serhed tanimayan ermeni terroru olu kecid Hemcinin bax RedakteOrli qrupu Ermeni terrorizmiMenbe https az wikipedia org w index php title Orli hava limaninda terror akti amp oldid 5737695, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
