fbpx
Wikipedia

Orenburq dəhlizi

Kuvandık (Quandıq) dəhlizi və ya Orenburq dəhlizi (rus. Кувандыкский коридор, Оренбургский коридор, başq. Ҡыуандыҡ/Ырымбур коридоры, qaz. Қуандық/Орынбор коридоры (дәлізі)) — Başqırdıstan ilə Qazaxıstanı ayıran Orenburq vilayətinin Kuvandık (Quandıq) və Qay rayonları üçün işlənilən geosiyasi ifadə.

Orenburq vilayəti
Kuvandık (Quandıq) rayonu
Qay rayonu

Bu ifadə akademik olaraq 2013-cü ildə ilk dəfə Pol Qobl iştədib. Onun fikrincə, Başqırdıstannan Qazaxıstanın ümumi sərhədin mövcudluğu Başqırdıstan və başqa İdil Ural respublikaların (Başqırdıstan, Tatarıstan, Mordoviya, Çuvaşıstan, Mari El və Udmurtiya) Rusiya Federasiyasının tərkibindən çıxmağı ilə nəticələnə bilər. Onnan Ukraynalı araşdırmaçı Pavlo Pobed də həmfikirdir. Halbuki, 6 İdel Ural respublikadan heç birində hazırda Rusiya Federasiyasının xarici sərhədlərinə çıxışı olmadığına görə, siyasətşunaslar və tarixçilər onların potensial müstəqillik qazanmasına şübhə ilə yanaşırlar.

Tarix

Tatarıstan Respublikasının Elmlər Akademiyasının Şihabetdin Mərcani adına tarix institutunun direktoru, Rafael Xəkimovun fikrinə görə bolşeviklər tatarlar ilə qazaxları ayırmaq məqsədi ilə Orenburq vilayətinə rusları, kazakları və ukraynalıları köçürdürdü:

<…> Orenburqun əsasını tatarlar Asiya ilə ticarət üçün qoyub. Yavaş-yavaş nəyinki tatarlar azlıqda qalıb, tatarları qazaxlardan ayıran oblast qurulub.

1925-ci ildə, SSRİ Qazax SSR-in (həmin ilə qədər onun adı Qırğız Muxtar Sovet Sosialist Respublikası idi) Orenburq vilayətini RSFSR-ə verib, Qazax SSR-in paytaxtını Orenburq şəhərindən Qızılorda şəhərinə dəyişib. Bundan əvvəl, keçmişdə Kuvandık (Quandıq) və Qay rayonları Başqırd Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Usərgən və Йылайыр кантоны kantonlarının hissələri idilər. Orenburq İslam üçün vacib yerli mərkəz idi. Burda Böyük Yekaterina müasir muftiyyatların sələfi olan Orenburq Müsəlman Ruhani Məclisini təsis edib. Qoblun fikrinə görə, Orenburq dəhlizinin yaradılması tatarlar ilə başqırdlar yaydığı Cədidizmi saxlamaq idi.

İstinadlar

  1. "The 'Orenburg Corridor' and the Future of the Middle Volga". Jamestown (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-12-10.
  2. "Як вийти з Оренбурзького коридору". tyzhden.ua (ukrayna). İstifadə tarixi: 2019-12-10.
  3. "Idel-Ural: Polyethnic Volcano of the Russian Federation – Prometheus" (ukrayna). İstifadə tarixi: 2019-12-26.
  4. "Obama's authorization for breaking up the Russian Federation | Intrepid Report.com" (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-12-26.
  5. "Op-ed: Turn Putin Inward". Foreign Policy Blogs. 2019-09-30. İstifadə tarixi: 2019-12-26.
  6. "Рафаэль Хакимов: «Размежевание татар и башкир по своим республикам стало большой удачей большевиков»". realnoevremya.ru (rus). İstifadə tarixi: 2019-12-26.
  7. "Idel-Ural: Polyethnic Volcano of the Russian Federation – Prometheus" (ukrayna). İstifadə tarixi: 2019-12-26.
  8. "Свободный Идель-Урал": Кувандыкский и Гайский районы Оренбургской области следует передать Башкортостану

orenburq, dəhlizi, kuvandık, quandıq, dəhlizi, Кувандыкский, коридор, Оренбургский, коридор, başq, Ҡыуандыҡ, Ырымбур, коридоры, Қуандық, Орынбор, коридоры, дәлізі, başqırdıstan, ilə, qazaxıstanı, ayıran, orenburq, vilayətinin, kuvandık, quandıq, rayonları, üçü. Kuvandik Quandiq dehlizi ve ya Orenburq dehlizi rus Kuvandykskij koridor Orenburgskij koridor basq Ҡyuandyҡ Yrymbur koridory qaz Қuandyk Orynbor koridory dәlizi Basqirdistan ile Qazaxistani ayiran Orenburq vilayetinin Kuvandik Quandiq ve Qay rayonlari ucun islenilen geosiyasi ifade Orenburq vilayetiKuvandik Quandiq rayonuQay rayonu Bu ifade akademik olaraq 2013 cu ilde ilk defe Pol Qobl istedib 1 Onun fikrince Basqirdistannan Qazaxistanin umumi serhedin movcudlugu Basqirdistan ve basqa Idil Ural respublikalarin Basqirdistan Tataristan Mordoviya Cuvasistan Mari El ve Udmurtiya Rusiya Federasiyasinin terkibinden cixmagi ile neticelene biler Onnan Ukraynali arasdirmaci Pavlo Pobed de hemfikirdir 2 Halbuki 6 Idel Ural respublikadan hec birinde hazirda Rusiya Federasiyasinin xarici serhedlerine cixisi olmadigina gore siyasetsunaslar ve tarixciler onlarin potensial musteqillik qazanmasina subhe ile yanasirlar 3 4 5 Tarix RedakteTataristan Respublikasinin Elmler Akademiyasinin Sihabetdin Mercani adina tarix institutunun direktoru Rafael Xekimovun fikrine gore bolsevikler tatarlar ile qazaxlari ayirmaq meqsedi ile Orenburq vilayetine ruslari kazaklari ve ukraynalilari kocurdurdu lt gt Orenburqun esasini tatarlar Asiya ile ticaret ucun qoyub Yavas yavas neyinki tatarlar azliqda qalib tatarlari qazaxlardan ayiran oblast qurulub Orijinal metn rus lt gt Orenburg osnovali tatary dlya torgovli s Aziej Postepenno tatary okazalis ne prosto v menshinstve no i voznikla oblast otdelivshaya tatar ot kazahov 6 1925 ci ilde SSRI Qazax SSR in hemin ile qeder onun adi Qirgiz Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi idi Orenburq vilayetini RSFSR e verib Qazax SSR in paytaxtini Orenburq seherinden Qizilorda seherine deyisib 7 Bundan evvel kecmisde Kuvandik Quandiq ve Qay rayonlari Basqird Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin Usergen ve Jylajyr kantony kantonlarinin hisseleri idiler 8 Orenburq Islam ucun vacib yerli merkez idi Burda Boyuk Yekaterina muasir muftiyyatlarin selefi olan Orenburq Muselman Ruhani Meclisini tesis edib Qoblun fikrine gore Orenburq dehlizinin yaradilmasi tatarlar ile basqirdlar yaydigi Cedidizmi saxlamaq idi 1 Istinadlar Redakte 1 2 The Orenburg Corridor and the Future of the Middle Volga Jamestown ingilis Istifade tarixi 2019 12 10 Yak vijti z Orenburzkogo koridoru tyzhden ua ukrayna Istifade tarixi 2019 12 10 Idel Ural Polyethnic Volcano of the Russian Federation Prometheus ukrayna Istifade tarixi 2019 12 26 Obama s authorization for breaking up the Russian Federation Intrepid Report com ingilis Istifade tarixi 2019 12 26 Op ed Turn Putin Inward Foreign Policy Blogs 2019 09 30 Istifade tarixi 2019 12 26 Rafael Hakimov Razmezhevanie tatar i bashkir po svoim respublikam stalo bolshoj udachej bolshevikov realnoevremya ru rus Istifade tarixi 2019 12 26 Idel Ural Polyethnic Volcano of the Russian Federation Prometheus ukrayna Istifade tarixi 2019 12 26 Svobodnyj Idel Ural Kuvandykskij i Gajskij rajony Orenburgskoj oblasti sleduet peredat BashkortostanuMenbe https az wikipedia org w index php title Orenburq dehlizi amp oldid 5960283, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.