Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Orbital dövr (və ya Dolanma dövrü) — bir göy cisminin xarici ağırlıq mərkəzi və ya başqa bir göy cismi ilə ümumi olan bir kütlə mərkəzi ətrafında orbitdə tam bir inqilab etdiyi vaxtdır. Göy mexanikasının öyrənilməsi mövzusudur. Orbital dövr göy cisminin ölçüsündən asılı deyil. Kiçik bir təbii ədədə bərabər olan iki (və ya daha çox) göy cisminin orbital dövrlərinin nisbəti orbital rezonansa səbəb olur və cismin orbital dövrünün və onun oxu ətrafında fırlanma dövrünün belə bir nisbəti ilə — spin-orbitala. rezonans. Günəş sistemindəki toz hissəciklərinin orbital dövrü Poyntinq-Robertson effektinə görə azala bilər.
Formula Xülasəsi
Keplerin üçüncü qanununa görə, dairəvi və ya elliptik orbitdə bir-birinin ətrafında fırlanan iki cismin orbital dövrü T (saniyələrlə)
a — orbitin yarım əsas oxudur
μ = GM standart qravitasiya parametridir
G — qravitasiya sabitidir
M — daha böyük cismin kütləsidir. Eyni yarım böyük oxa malik bütün elliptik orbitlər üçün ekssentriklikdən asılı olmayaraq, inqilab dövrü eynidir. μ = GM standart qravitasiya parametridir
Əksinə, verilmiş orbital dövrə malik olmaq üçün cismin fırlanmalı olduğu məsafəni hesablamaq üçün formula belədir:
![{\displaystyle a={\sqrt[{3}]{\frac {GMT^{2}}{4\pi ^{2}}}}}](https://www.wikimedia.az-az.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraW1lZGlhLmF6LWF6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkzYVd0cGJXVmthV0V1YjNKbkwyRndhUzl5WlhOMFgzWXhMMjFsWkdsaEwyMWhkR2d2Y21WdVpHVnlMM04yWnk5aFkyTXdOemswWkRFNU16UTBaRGd6WWpneVltRTVNelV4T0dNMk9HRXdabU5qWkRCaU16Rmkuc3Zn.svg)
Məsələn, 100 kq bədən kütləsi ilə hər 24 saatda bir hərəkəti başa çatdırmaq üçün kiçik bir cisim öz kütlə mərkəzindən 1,08 metr məsafədə fırlanmalıdır.
Nisbətən kiçik bir cisim dairəvi bir orbitdə hərəkət etdikdə və kütlə mərkəzinin sıxlığından asılı olduqda — p (kq / m³), yuxarıdakı tənlik sadələşdirilir:
.
İki cisim bir-birinin ətrafında fırlandıqda orbital dövr T aşağıdakı kimi hesablana bilər (hər iki orbitdəki cismin kütlələri nəzərə alınmalıdır):
Növlər
- ulduz dövrü-hər hansı bir göy peyki cismin ulduzlara nisbətən əsas gövdə ətrafında tam bir inqilab etdiyi müddət.
- sinodik dövr-Yerdən müşahidə edildikdə Ayın və ya Günəş sisteminin bəzi planetlərinin Günəşlə iki ardıcıl birləşmələri arasındakı vaxt intervalı. Eyni zamanda, planetlərin Günəşlə birləşmələri daxili planetlər üçün vacib olan sabit xətti ardıcıllıqla baş verməlidir: məsələn, bunlar planet Günəşin arxasından keçəndə ardıcıl üst birləşmələr olacaqdır.
- Drakon dövrü-223 sinodik aydan (orta hesabla, təqribən 6585,3211 gün və ya 18,03 tropik il) ibarət vaxt intervalı, bundan sonra Ay və Günəşin tutulmaları təxminən eyni ardıcıllıqla təkrarlanır.
- anormal dövr-elliptik orbitdə hərəkət edən cismin iki dəfə ardıcıl olaraq periapsisdən keçdiyi vaxt intervalı. Bu dövr sidereal dövrdən bir qədər fərqli ola bilər, çünki orbitin apsides xəttinin orientasiyası onun presessiyasına görə yavaş-yavaş dəyişir. Məsələn, Ayın anomal dövrü 27,55455 gün, Yer 365,25964 gündür.
- tropik dövr-Günəşin Yerdən göründüyü kimi fəsillərin bir dövrəsini tamamladığı müddət, məsələn, bir yaz bərabərliyindən digərinə və ya yay gündönümünün bir günündən digərinə qədər olan vaxt.
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Bate, Roger B.; Mueller, Donald D.; White, Jerry E., Fundamentals of Astrodynamics, Dover, 1971
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Orbital dovr ve ya Dolanma dovru bir goy cisminin xarici agirliq merkezi ve ya basqa bir goy cismi ile umumi olan bir kutle merkezi etrafinda orbitde tam bir inqilab etdiyi vaxtdir Goy mexanikasinin oyrenilmesi movzusudur Orbital dovr goy cisminin olcusunden asili deyil Kicik bir tebii edede beraber olan iki ve ya daha cox goy cisminin orbital dovrlerinin nisbeti orbital rezonansa sebeb olur ve cismin orbital dovrunun ve onun oxu etrafinda firlanma dovrunun bele bir nisbeti ile spin orbitala rezonans Gunes sistemindeki toz hisseciklerinin orbital dovru Poyntinq Robertson effektine gore azala biler Formula XulasesiKeplerin ucuncu qanununa gore dairevi ve ya elliptik orbitde bir birinin etrafinda firlanan iki cismin orbital dovru T saniyelerle T 2pa3m displaystyle T 2 pi sqrt frac a 3 mu a orbitin yarim esas oxudur m GM standart qravitasiya parametridir G qravitasiya sabitidir M daha boyuk cismin kutlesidir Eyni yarim boyuk oxa malik butun elliptik orbitler ucun ekssentriklikden asili olmayaraq inqilab dovru eynidir m GM standart qravitasiya parametridir Eksine verilmis orbital dovre malik olmaq ucun cismin firlanmali oldugu mesafeni hesablamaq ucun formula beledir a GMT24p23 displaystyle a sqrt 3 frac GMT 2 4 pi 2 Meselen 100 kq beden kutlesi ile her 24 saatda bir hereketi basa catdirmaq ucun kicik bir cisim oz kutle merkezinden 1 08 metr mesafede firlanmalidir Nisbeten kicik bir cisim dairevi bir orbitde hereket etdikde ve kutle merkezinin sixligindan asili olduqda p kq m yuxaridaki tenlik sadelesdirilir T 3pGr displaystyle T sqrt frac 3 pi G rho Iki cisim bir birinin etrafinda firlandiqda orbital dovr T asagidaki kimi hesablana biler her iki orbitdeki cismin kutleleri nezere alinmalidir T 2pa3G M1 M2 displaystyle T 2 pi sqrt frac a 3 G left M 1 M 2 right Novlerulduz dovru her hansi bir goy peyki cismin ulduzlara nisbeten esas govde etrafinda tam bir inqilab etdiyi muddet sinodik dovr Yerden musahide edildikde Ayin ve ya Gunes sisteminin bezi planetlerinin Gunesle iki ardicil birlesmeleri arasindaki vaxt intervali Eyni zamanda planetlerin Gunesle birlesmeleri daxili planetler ucun vacib olan sabit xetti ardicilliqla bas vermelidir meselen bunlar planet Gunesin arxasindan kecende ardicil ust birlesmeler olacaqdir Drakon dovru 223 sinodik aydan orta hesabla teqriben 6585 3211 gun ve ya 18 03 tropik il ibaret vaxt intervali bundan sonra Ay ve Gunesin tutulmalari texminen eyni ardicilliqla tekrarlanir anormal dovr elliptik orbitde hereket eden cismin iki defe ardicil olaraq periapsisden kecdiyi vaxt intervali Bu dovr sidereal dovrden bir qeder ferqli ola biler cunki orbitin apsides xettinin orientasiyasi onun presessiyasina gore yavas yavas deyisir Meselen Ayin anomal dovru 27 55455 gun Yer 365 25964 gundur tropik dovr Gunesin Yerden gorunduyu kimi fesillerin bir dovresini tamamladigi muddet meselen bir yaz beraberliyinden digerine ve ya yay gundonumunun bir gununden digerine qeder olan vaxt Istinadlarhttp ensiklopediya gov az az terms 15563 cild 19Xarici kecidlerBate Roger B Mueller Donald D White Jerry E Fundamentals of Astrodynamics Dover 1971