Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Opto-mexaniki siçan (optomechanical mouse) – optik və mexaniki qurğuların kombinasiyasının köməyilə hərəkətinin istiqamət siqnallarına çevrildiyi siçan konstruksiyası. Optik hissədə işıq-diod və verici cütlükləri olur; mexaniki hissə cərəyan kəsici dəlikləri olan fırlanan təkərciklərdən ibarət olur. Siçan hərəkət etdikdə təkərcik dönür və işıq-diodlardan gələn işıq ya dəlikdən keçərək işıq vericisinə düşür, ya da təkərciyin şəffaf olmayan hissələri tərəfindən bloklanır (qarşısı alınır). İşığın bu dəyişiklikləri verici cütlüklər tərəfindən aşkarlanır və nisbi hərəkət siqnalları kimi interpretasiya olunur. Vericilər fazaca bir-birinə nəzərən azacıq yerini dəyişdiyindən hərəkətin istiqaməti hansı vericinin ilk olaraq indikatorla kontaktı bərpa etməsinə görə müəyyənləşir. Opto-mexaniki siçanda mexaniki hissələrin əvəzinə optik qurğular istifadə edildiyindən, o, çox az-az təmir olunur, ancaq onun işləməsi üçün xüsusi səth (örtük) tələb olunur.
1964-cü ildə ixtiraçı Duqlas Engelbart (Douglas Engelbart) tərəfindən (mouse) yaradılmışdır. Bu qurğunun korpusu taxtadan düzəldilmişdi, daxili hissəsi isə bir-birinə perpendikulyar yerləşən, bir ox üzərində fırlanan iki dişli çarxdan ibarət idi.
Opto-mexaniki siçanın iş mexanizmi:
- Siçan hərəkət etdikdə top dönür.
- Top X və Y silindirlərinə toxunaraq hərəkəti ötürür.
- Optik kodlaşdırma təkərciklərinin üzərində işıq keçirən dəliklər vardır.
- İnfraqırmızı işıq-saçan diodlar (LED) təkərciyin içindən işıldayır.
- Sensorlar işıq titrəmələrini toplayıraq onları X və Y vektorlarına çevirir.
Ədəbiyyat
- İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
- Əliquliyev R.M., Salmanova P.M. İnformasiya cəmiyyəti: maraqlı xronoloji faktlar. Bakı: “İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı, 2013, 169 səh.
Xarici keçidlər
Maus nədir? 2017-05-31 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Opto mexaniki sican optomechanical mouse optik ve mexaniki qurgularin kombinasiyasinin komeyile hereketinin istiqamet siqnallarina cevrildiyi sican konstruksiyasi Optik hissede isiq diod ve verici cutlukleri olur mexaniki hisse cereyan kesici delikleri olan firlanan tekerciklerden ibaret olur Sican hereket etdikde tekercik donur ve isiq diodlardan gelen isiq ya delikden kecerek isiq vericisine dusur ya da tekerciyin seffaf olmayan hisseleri terefinden bloklanir qarsisi alinir Isigin bu deyisiklikleri verici cutlukler terefinden askarlanir ve nisbi hereket siqnallari kimi interpretasiya olunur Vericiler fazaca bir birine nezeren azaciq yerini deyisdiyinden hereketin istiqameti hansi vericinin ilk olaraq indikatorla kontakti berpa etmesine gore mueyyenlesir Opto mexaniki sicanda mexaniki hisselerin evezine optik qurgular istifade edildiyinden o cox az az temir olunur ancaq onun islemesi ucun xususi seth ortuk teleb olunur Opto mexaniki sicanin is mexanizmi 1964 cu ilde ixtiraci Duqlas Engelbart Douglas Engelbart terefinden mouse yaradilmisdir Bu qurgunun korpusu taxtadan duzeldilmisdi daxili hissesi ise bir birine perpendikulyar yerlesen bir ox uzerinde firlanan iki disli carxdan ibaret idi Opto mexaniki sicanin is mexanizmi Sican hereket etdikde top donur Top X ve Y silindirlerine toxunaraq hereketi oturur Optik kodlasdirma tekerciklerinin uzerinde isiq keciren delikler vardir Infraqirmizi isiq sacan diodlar LED tekerciyin icinden isildayir Sensorlar isiq titremelerini toplayiraq onlari X ve Y vektorlarina cevirir EdebiyyatIsmayil Calalli Sadiqov Informatika terminlerinin izahli lugeti 2017 Baki nesriyyati 996 s Eliquliyev R M Salmanova P M Informasiya cemiyyeti maraqli xronoloji faktlar Baki Informasiya Texnologiyalari nesriyyati 2013 169 seh Xarici kecidlerMaus nedir 2017 05 31 at the Wayback Machine