fbpx
Wikipedia

Om çayı

Avqust 12, 2021

Om çayı — Rusiya ərazisində yerləşən, Qərbi Sibirdə yeləşən, Omsk vilayəti və Novosibirsk vilayətindən axaraq İrtış çayına (sağ qolu) tökülür. Omskda çay Nijneomsk, Kalaçinski, Kormilovski və Omsk rayonları ərazisindən keçir.

Om çayı

rus. Oмь
Ölkə Rusiya Rusiya
Mənbəyi  
 • Yüksəkliyi 144 m
Mənsəbi Yenisey çayı
 • Yüksəkliyi 69 m
Uzunluğu 1091 km
Su sərfi 64 m³/s
Hövzəsinin sahəsi 52600 km²
mənbəyi
mənsəbi
Om Rusiyanın fiziki xəritəsində:

57°20′00″ şm. e. 81°38′00″ ş. u.

54°58′54″ şm. e. 73°22′10″ ş. u.
DSR[ru] 14010200112115300004626
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hidrologiyası

Çayın başlanğıcı Vasyuqan düzənliyindən götürür. Çayın mənbəyi Omsk gölüdür. Gölün ətrafında dünyanın əb böyük bataqlıqlarından olan Vasyuqan bataqlığı yerləşir. Sonra çay Barabin çökəkliyindən axır. Çayın mənsəbi İrtış çayının mənsəbindən 1831 km yuxarı axarda Omsk şəhəri yaxınlığındadır.

Çayın uzunluğu 1091 km, sahəsi isə 52,600 km² təşkil edir. İllik su sərfiyyatı 64 m³/s -dir. Sovet dönəmində Kuybişev və Ust-Tarta arasında gəmilər fəaliyyət göstərirmiş.

Əsas qolları: Açarirka, İça, Uqurmanka, Uzakla, Kama,Tarka, Tartas və Tarbuqa.

Çayın sahilində Kalaçisk, Kuybişev və Omsk.

Çayın yatağı bəzi yerdə 200 metrdən 18 km-ə qədərdir. Sahilləri bəzi yerlərdə hətta sıldırımlıdır. Çayın sürəti axarlardan asılı olaraq dəyişir. Əsasən qar suları ilə qidalanır. Gursululuq dövrü maydan iyula qədər bəzənsə avqust ayı belə müşahidə edilir. Buzlanması oktyabrın sonları, noyabrın əvvələrinə təsadüf edir və aprelin sonları və mayın əvvəllərinə təsadüf edir

Çayın dərinliyi yerlərindən asılı olaraq 0,2–3 m arasında dəyişir. Yuxarılarda isə hətta 0,5-5,5 m olur.

Adı

«Om» çayı öz adını türk dillindən götürmüşdür. Om sözü tərcümədə Sakit mənasını verir. Rusların sonradan köçürdüyü əhalinin törəmələri hazlrda çayı Omka adlandırırlar.

Tarixi

 
righy

Çay haqqında ilk yazılı məlumatı 1701-ci ildə Semyon Remezovun yazdığı Sibirin sxem kitabı əsərində əksini tapmışdır.

1937-cı ildə çayın İrtış çayına töküldüyü yerdən 10–12 km aralıda Bolşoy Roq şəhərçiyi salınmışdır.

Qoları (mənsəbdən məsafəsi km)

Omsk vilayəti
  • 86 km: Tarbuqa (sağ)
  • 236 km: Açairka (sağ)
  • 301 km: Elanka (sağ)
Novosibir vilayəti
  • 358 km: Tarka (sağ)
  • Danilovka (sol)
  • 510 km: Tartas (sağ)
  • 529 km: Karka
  • 531 km: Kulas (sol)
  • 584 km: İça (sol)
  • 644 km: Uzakla (sağ)
  • 670 km: Kazım (sol)
  • 820 km: Konduslo (sol)
  • 862 км: Uqurmanka (sol)
  • 877 км: Ryabkova (sağ)
  • 912 км: Otuşilelnıy kanal (sağ)
  • 918 км: Otuşilelnıy kanal (sol)
  • 919 км: Otuşilelnıy kanal Osinovıy (sol)
  • 935 км: Musixa (sol)
  • 946 км: Amqut (sağ)
  • 959 км: Ubinka (sol)
  • 993 км: İça (sağ)
  • 1017 км: Sença (sol)
  • 1031 км: Lyaça (sol)

Körpülər

Omsk vilayəti

  • Lubitülnıy körpüsü, Kuybişev;
  • Komsomol körpüsü, (avto) Omsk;
  • Frunzen körpüsü, (avto) Omsk;
  • Oktyabr köroüsü, (avto, tranvay) Omsk;
  • Piyada körpüsü, Omsk;
  • Dəmiryolu körpüsü, Omsk;
  • Sıropyat körpüsü, (avto) Sıropyat kəndi;
  • Avtomobil körpüsü, Korrmilovka;
  • Avtomobil körpüsü, Kalaçisk;
  • Kalaçinsk hörpüsü;
  • Piyada körpüsü, Aşağı Omka;
  • Avtomobil körpüsü, Aşağı Omka;
  • Avtomobil körpüsü, Xomutinka kəndi;

YeniSibir vilayəti

  • Avtomobil körpüsü, Ust Tarka kəndi;
  • Avtomobil körpüsü, Boloslovka kəndi;
  • Avtomobil körpüsü, Starıy Karkas
  • Avtomobil körpüsü, Starıye Karaçi;
  • Yeni avtomobil körpüsü, Kuybişev şəhəri;
  • Köhnə avtomobil körpüsü, Kuybişev;
  • Asma körpü, Kuybişev;
  • Avtomobil körpüsü, Kuybişev; 1
  • Avtomobil körpüsü, Kuybişev; 2
  • Avtomobil körpüsü, Çumokova və Uşkova kəndləri arasında;
  • Avtomobil körpüsü, Zonovo kəndi;

Maraqlı fakt

  • 1982 -ci ildə çayın dibini dərinləşdirərkən burada artileriya ehtiyatları ilə zəngin olan barja aşkarladılar. Onu gəmi 1918-ci ilə aid olmuşdur. 1982-1984 ci illərdə ərazini silah qalıqlarından təmizləmək üçün əməliyyat keçirmişlər.

Qalereya

İstinadlar

  1. "Государственный водный реестр РФ: Река Омь". 2011-08-23 tarixində arxivləşdirilib.
  2. Rusiya daxili suları
  3. Omsk vilayətinin su resursları
  4. http://www.mojgorod.ru/omsk_obl/omsk/index.html «Mənim Şəhərim»
  5. . 2013-05-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-10.
  6. . 2013-05-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-10.

Mənbə

  • Omsk vilayəti
  • Характеристики р. Омь в районе г. Калачинска  (ing.)
  • Yayda cənub qeoloqlarının «İrtış-Om» kanalına ekspedisiyası

Avqust 12, 2021
çayı, rusiya, ərazisində, yerləşən, qərbi, sibirdə, yeləşən, omsk, vilayəti, novosibirsk, vilayətindən, axaraq, irtış, çayına, sağ, qolu, tökülür, omskda, çay, nijneomsk, kalaçinski, kormilovski, omsk, rayonları, ərazisindən, keçir, oмьölkə, rusiya, rusiyamənb. Om cayi Rusiya erazisinde yerlesen Qerbi Sibirde yelesen Omsk vilayeti ve Novosibirsk vilayetinden axaraq Irtis cayina sag qolu tokulur Omskda cay Nijneomsk Kalacinski Kormilovski ve Omsk rayonlari erazisinden kecir Om cayirus OmOlke Rusiya RusiyaMenbeyi Yuksekliyi 144 mMensebi Yenisey cayi Yuksekliyi 69 mUzunlugu 1091 kmSu serfi 64 m sHovzesinin sahesi 52600 km menbeyi mensebiOm Rusiyanin fiziki xeritesinde 57 20 00 sm e 81 38 00 s u 54 58 54 sm e 73 22 10 s u DSR ru 14010200112115300004626 Vikianbarda elaqeli mediafayllarMundericat 1 Hidrologiyasi 2 Adi 3 Tarixi 3 1 Qolari mensebden mesafesi km 4 Korpuler 4 1 Omsk vilayeti 4 2 YeniSibir vilayeti 5 Maraqli fakt 6 Qalereya 7 Istinadlar 8 MenbeHidrologiyasi RedakteCayin baslangici Vasyuqan duzenliyinden goturur Cayin menbeyi Omsk goludur Golun etrafinda dunyanin eb boyuk bataqliqlarindan olan Vasyuqan bataqligi yerlesir Sonra cay Barabin cokekliyinden axir Cayin mensebi Irtis cayinin mensebinden 1831 km yuxari axarda Omsk seheri yaxinligindadir 1 Cayin uzunlugu 1091 km sahesi ise 52 600 km teskil edir Illik su serfiyyati 64 m s dir Sovet doneminde Kuybisev ve Ust Tarta arasinda gemiler fealiyyet gosterirmis 2 Esas qollari Acarirka Ica Uqurmanka Uzakla Kama Tarka Tartas ve Tarbuqa Cayin sahilinde Kalacisk Kuybisev ve Omsk Cayin yatagi bezi yerde 200 metrden 18 km e qederdir Sahilleri bezi yerlerde hetta sildirimlidir Cayin sureti axarlardan asili olaraq deyisir Esasen qar sulari ile qidalanir Gursululuq dovru maydan iyula qeder bezense avqust ayi bele musahide edilir Buzlanmasi oktyabrin sonlari noyabrin evvelerine tesaduf edir ve aprelin sonlari ve mayin evvellerine tesaduf edir 3 Cayin derinliyi yerlerinden asili olaraq 0 2 3 m arasinda deyisir Yuxarilarda ise hetta 0 5 5 5 m olur Adi Redakte Om cayi oz adini turk dillinden goturmusdur Om sozu tercumede Sakit menasini verir 4 Ruslarin sonradan kocurduyu ehalinin toremeleri hazlrda cayi Omka adlandirirlar Tarixi Redakte righy Cay haqqinda ilk yazili melumati 1701 ci ilde Semyon Remezovun yazdigi Sibirin sxem kitabi eserinde eksini tapmisdir 1937 ci ilde cayin Irtis cayina tokulduyu yerden 10 12 km aralida Bolsoy Roq seherciyi salinmisdir Qolari mensebden mesafesi km Redakte Omsk vilayeti86 km Tarbuqa sag 236 km Acairka sag 301 km Elanka sag Novosibir vilayeti358 km Tarka sag Danilovka sol 5 510 km Tartas sag 529 km Karka 531 km Kulas sol 584 km Ica sol 6 644 km Uzakla sag 670 km Kazim sol 820 km Konduslo sol 862 km Uqurmanka sol 877 km Ryabkova sag 912 km Otusilelniy kanal sag 918 km Otusilelniy kanal sol 919 km Otusilelniy kanal Osinoviy sol 935 km Musixa sol 946 km Amqut sag 959 km Ubinka sol 993 km Ica sag 1017 km Senca sol 1031 km Lyaca sol Korpuler Redakte Omsk vilayeti Redakte Lubitulniy korpusu Kuybisev Komsomol korpusu avto Omsk Frunzen korpusu avto Omsk Oktyabr korousu avto tranvay Omsk Piyada korpusu Omsk Demiryolu korpusu Omsk Siropyat korpusu avto Siropyat kendi Avtomobil korpusu Korrmilovka Avtomobil korpusu Kalacisk Kalacinsk horpusu Piyada korpusu Asagi Omka Avtomobil korpusu Asagi Omka Avtomobil korpusu Xomutinka kendi YeniSibir vilayeti Redakte Avtomobil korpusu Ust Tarka kendi Avtomobil korpusu Boloslovka kendi Avtomobil korpusu Stariy Karkas Avtomobil korpusu Stariye Karaci Yeni avtomobil korpusu Kuybisev seheri Kohne avtomobil korpusu Kuybisev Asma korpu Kuybisev Avtomobil korpusu Kuybisev 1 Avtomobil korpusu Kuybisev 2 Avtomobil korpusu Cumokova ve Uskova kendleri arasinda Avtomobil korpusu Zonovo kendi Maraqli fakt Redakte1982 ci ilde cayin dibini derinlesdirerken burada artileriya ehtiyatlari ile zengin olan barja askarladilar Onu gemi 1918 ci ile aid olmusdur 1982 1984 ci illerde erazini silah qaliqlarindan temizlemek ucun emeliyyat kecirmisler Qalereya Redakte Istinadlar Redakte Gosudarstvennyj vodnyj reestr RF Reka Om 2011 08 23 tarixinde arxivlesdirilib Rusiya daxili sulari Omsk vilayetinin su resurslari http www mojgorod ru omsk obl omsk index html Menim Seherim Danilovka cayinin deltasi 2013 05 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 10 Ica cayi 2013 05 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 10 Menbe RedakteOmsk vilayeti Harakteristiki r Om v rajone g Kalachinska ing Yayda cenub qeoloqlarinin Irtis Om kanalina ekspedisiyasiMenbe https az wikipedia org w index php title Om cayi amp oldid 6011704, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.