Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Nəsr ibn Asim ibn Əmr əl-Leysi əl-Bəsri (ərəb. نصر بن عاصم; v. 708, Bəsrə) — ilk dəfə mushəflərə nöqtələmə sistemini gətirən tabiin nəslinə mənsub qrammatik.
| Nəsr ibn Asim | |
|---|---|
| ərəb. نصر بن عاصم | |
 | |
| Vəfat tarixi | 708 |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahəsi | Dilçilik |
Bioqrafiyası
Həyatı haqqında kifayət qədər məlumat yoxdur. "Düəli" və "Bəsri" nisbələri ilə çağrılmışdır. Bəsrəli nisbəsi ilə tanınması nəzərə alındıqda, onun Bəsrədə yetişdiyi, həyatını burada keçirdiyi və tədris fəaliyyətini burada davam etdirdiyi söylənə bilər. Əbül-Əsvəd əd-Düəlidən qiraət və nəhiv sahələrində bəhrələndi. Nəhivdə Yəhya ibn Yamərdən də bəhrələndiyi deyilmişdir. Ömər, Xalid ibn Xalid əl-Yəşkuri, Malik ibn Huveyris, Yəhya ibn Yamər, Əbu Bəkrə və başqalarından hədis rəvayət etdi. Nəsr ibn Asimdən Abdullah ibn Əbu İshaq əl-Hadrami ilə Əbu Əmr ibn Əla ərz yolu ilə qiraət öyrənmiş, Bişr ibn Ubeyd, Humeyd ibn Hilal əl-Ədəvi, Qətadə ibn Diamə və Malik ibn Dinar kimi şəxslər ondan hədis rəvayət etmişlər. Tabiin nəslinin fəqihlərindən olan Nəsr ibn Asimin, vəfat tarixi ilə bağlı olaraq Xəlifə ibn Xəyyat "ət-Təbəqat" əsərində "80-dən (699) sonra" ifadəsini işlətmiş, "ət-Tarix" əsərində isə onun adını hicri 80 ilə 90-cı illər arasında vəfat edənlər arasında göstərmişdir. Yaqut onun hicri 89-cu ildə (708) Bəsrədə öldüyünü qeyd etdikdən sonra ölüm tarixini hicri 90-cı il olaraq da göstərmişdir. Zəhəbi isə yalnız bu tarixin hicri 100 (718–719) ildən əvvələ təsadüf etdiyini deməklə kifayətlənmişdir.
Quranın nöqtələnməsi
Həccacın göstərişi ilə, bir-birinə bənzəyən hərfləri ayırd etmək üçün nöqtələməni ilk dəfə o tətbiq etmişdir. Hər beş və on ayə sonlarında qoyulan təhmis və təşir işarələri də onun tərəfindən tətbiq edilmişdir. Həmçinin, mənbələrdə mushəflərin hərəkələnməsini ilk dəfə onun başladığı qeyd edilsə də, bu işi Əbül-Əsvəd əd-Düəlinin həyata keçirdiyi barədəki fikirlər daha geniş yayılmışdır.
Hədis elmindəki yeri
Nəsai onu "siqa" adlandırmış, İbn Hibbanın "əs-Siqat" əsərində onun bioqrafiyasına yer vermişdir. Onun rəvayət etdiyi iki hədisdən birinə Buxarinin "Rəfül-yədeyn fis-salat" adlı kitabı ilə Tirmizinin "əs-Sünən"i istisna olmaqla "Kütübi-sittə"də, digər hədisinə isə Əbu Davud ilə İbn Macənin "əs-Sünən"lərində yer verilmişdir.
İstinadlar
- "Nasr b. Asim". TDV İslam Ansiklopedisi. 31.08.2025 tarixində arxivləşdirilib.
- tərcümə: Wolfgang H. Behn. The History of the Qurʾān. Leyden: Brill. 2013. 592.
- Dəni. əl-Muqni (ərəb). Dəməşq: nəşr edən: M. Əhməd Dəhman. 1940. 125.
- Mizzi. Təhzibül-Kəmal (ərəb). X; XXIX. Beyrut: nəşr edən: Bəşşar Əvvad Məruf. 1982–92. 205, 348–349.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nesr ibn Asim ibn Emr el Leysi el Besri ereb نصر بن عاصم v 708 Besre ilk defe musheflere noqteleme sistemini getiren tabiin nesline mensub qrammatik Nesr ibn Asimereb نصر بن عاصم Vefat tarixi 708 0708 Vefat yeri Besre Besre muhafezesi IraqElm sahesi DilcilikBioqrafiyasiHeyati haqqinda kifayet qeder melumat yoxdur Dueli ve Besri nisbeleri ile cagrilmisdir Besreli nisbesi ile taninmasi nezere alindiqda onun Besrede yetisdiyi heyatini burada kecirdiyi ve tedris fealiyyetini burada davam etdirdiyi soylene biler Ebul Esved ed Dueliden qiraet ve nehiv sahelerinde behrelendi Nehivde Yehya ibn Yamerden de behrelendiyi deyilmisdir Omer Xalid ibn Xalid el Yeskuri Malik ibn Huveyris Yehya ibn Yamer Ebu Bekre ve basqalarindan hedis revayet etdi Nesr ibn Asimden Abdullah ibn Ebu Ishaq el Hadrami ile Ebu Emr ibn Ela erz yolu ile qiraet oyrenmis Bisr ibn Ubeyd Humeyd ibn Hilal el Edevi Qetade ibn Diame ve Malik ibn Dinar kimi sexsler ondan hedis revayet etmisler Tabiin neslinin feqihlerinden olan Nesr ibn Asimin vefat tarixi ile bagli olaraq Xelife ibn Xeyyat et Tebeqat eserinde 80 den 699 sonra ifadesini isletmis et Tarix eserinde ise onun adini hicri 80 ile 90 ci iller arasinda vefat edenler arasinda gostermisdir Yaqut onun hicri 89 cu ilde 708 Besrede olduyunu qeyd etdikden sonra olum tarixini hicri 90 ci il olaraq da gostermisdir Zehebi ise yalniz bu tarixin hicri 100 718 719 ilden evvele tesaduf etdiyini demekle kifayetlenmisdir Quranin noqtelenmesiHeccacin gosterisi ile bir birine benzeyen herfleri ayird etmek ucun noqtelemeni ilk defe o tetbiq etmisdir Her bes ve on aye sonlarinda qoyulan tehmis ve tesir isareleri de onun terefinden tetbiq edilmisdir Hemcinin menbelerde musheflerin herekelenmesini ilk defe onun basladigi qeyd edilse de bu isi Ebul Esved ed Duelinin heyata kecirdiyi baredeki fikirler daha genis yayilmisdir Hedis elmindeki yeriNesai onu siqa adlandirmis Ibn Hibbanin es Siqat eserinde onun bioqrafiyasina yer vermisdir Onun revayet etdiyi iki hedisden birine Buxarinin Reful yedeyn fis salat adli kitabi ile Tirmizinin es Sunen i istisna olmaqla Kutubi sitte de diger hedisine ise Ebu Davud ile Ibn Macenin es Sunen lerinde yer verilmisdir Istinadlar Nasr b Asim TDV Islam Ansiklopedisi 31 08 2025 tarixinde arxivlesdirilib tercume Wolfgang H Behn The History of the Qurʾan Leyden Brill 2013 592 Deni el Muqni ereb Demesq nesr eden M Ehmed Dehman 1940 125 Mizzi Tehzibul Kemal ereb X XXIX Beyrut nesr eden Bessar Evvad Meruf 1982 92 205 348 349