fbpx
Wikipedia

Nəriman Əliyev (mikrobioloq)

Yanvar 02, 2022

Vikipediyada bu ad-soyadlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Nəriman Əliyev.

Əliyev Nəriman Cəlil oğlu — professor

Əliyev Nəriman Cəlil oğlu
Doğum tarixi
Vəfat tarixi
Vəfat yeri
Elmi adı professor

Həyatı

O, 1911-ci ildə Böyük Vedidə bir ailədə doğulmuşdur. Atası Cəlil vaxtilə Böyük Vedinin kattası olmuşdu. O, zəmanəsinin sayılan ziyalılarından biri idi.

Təhsili

Nəriman Əliyev ilk təhsilini Əli bəyin Böyük Vedidə təşkil etdiyi çoxsinifli məktəbdə alıb. 1929-cu ildə İrəvan şəhərindəki, Nəriman Nərimanov adına Türk Pedaqoji Texnikumunu yüksək göstəricilərlə başa vurduqdan sonra Böyük Vediyə qayıdan Nəriman, vaxtilə oxuduğu məktəbdə müəllim işləyir. Elə həmin il İrəvan şəhərinə dəvət alır, Həşim bəy adına 9 sinifli türk məktəbində, eyni vaxtda Azərbaycan dilində fəaliyyət göstərən Kənd Təsərrüfatı Texnikumunda iqtisadiyyatdan dərs deyir.

1930-cu ildə İrəvandan Bakı şəhərinə ezam edilir. Elə həmin il Azərbaycan Tibb İnstitutunun rektoru Nadir Məmmədlini əvəz edən istedadlı həkim Əziz Əliyev Nərimanın qabiliyyətini, elmə tükənməz həvəsini, bacarığını görüb onu institutda saxlamağı qərara alır. Mikrobiologiya kafedrasının aspirantı olan Nəriman 1935-ci ildə Moskva Elmi-Tədqiqat Mikrobiologiya İnstitutuna göndərilir. 1937-ci ildə oranı əla qiymətlərlə bitirərək yenidən Bakıya qayıdır, Tibb İnstitutunda mikrobiologiya kafedrasında assistent işləməyə başlayır.

Vətənə xidməti

1941-ci ildə Böyük Vətən müharibəsi başlayır. Mir Cəfər Bağırov Təbrizə gedir, Sovet Ordusunun orada yerləşdirilən 15-ci süvari hərbi korpusunu yoxladıqdan sonra Bakıya qayıdır. Nəriman Əliyev də daxil olmaqla, bir qrup həkimi İrana göndərir. Korpusda ona kapitan rütbəsi verilir.

Nəriman Əliyev 1942-ci ildə İrandan Bakıya çağırılır. Mahaçqalada qəfil başlayan yoluxucu xəstəlik kütləvi ölümə səbəb olduğundan, onun qarşısını almaq üçün həkim qrupu yaradılır və Nəriman təcili Dağıstan paytaxtına göndərilir. Milliyyətcə yəhudi olan Kuras adlı həkimlə birlikdə Mahaçqalada yayılan xəstəliyin vəba olduöunu təyin edir. Gənc həkim dörd ay Mahaçqalada qalır və onun göstərişi ilə hazırlanan vaksinlər öz işini görür. Əliyev həkimlik borcunu layiqincə başa vurduqdan sonra, 1942-ci ilin ikinci yarısında Mahaçqaladan Bakıya qayıdır. Ona cəbhə üçün lazım olan bioloji preparatların hazırlanmasına rəhbərlik tapşırılır. Nəriman Əliyevin bilavasitə iştirakı ilə qanqrenaya qarşı preparat hazırlanır. Bu dərman Bakıdakı hərbi qospitallarda böyük şöhrət qazanır. Ayağından, qolundan güllə yarası alan preparat gecə-gündüz istehsal edilməyə başlayır. Böyük Vətən müharibəsi qurtardıqdan sonra Nəriman Əliyev Mikrobiologiya İnstitutunda şöbə müdiri işləyir, elmi işlə məşğul olur, dərs deməyə başlayır. 1948-ci ildə "Nafatalanın opticisim əmələ gəlməsi prosesində onun dinamikasına və orqanizmin reaktiv qabiliyyətinə təsiri" mövzusunda, 1969-ci ildə isə "Naftalanın təsir mexanizminə dair yeni eksperimental məlumatlar" möüzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edir.

1988-ci ilə qədər professor Nəriman Əliyev indiki Tibb Universitetində dekan müavini, dekan, kafedra müdiri vəzifələrində çalışmış, 30-a yaxın elmlər namizədi və doktor yetişdirmişdir.

Yazdığı dərsliklər

Nəriman Əliyev Azərbaycanda ilk dəfə ana dilimizdə "Tibbi mikrobiologiyanın əsasları" adlı dərslik yazmış, bakteriologiya üzrə dərslik yazmış, bakteriologiya və virusologiya üzrə dərs vəsaitləri çap etdirmiş, yeni patogen mikroblar, bioloji aktiv maddələr, eləcə də yeni-yeni metodlar işləyib hazırlamış, 51 müəlliflik şəhadətnaməsi almağa nail olmuşdur.

Elmdə etdiyi kəşflər

1988-ci ilə qədər professor Nəriman müəllim onlarla elmi məqalənin və dərsliyin, müxtəlif ixtiraların müəllifidir. Yeni biloji bakteriya növlərinin aşkara çıxarılmasıda N.Əliyevin adı ilə bağlıdır. Həmin aktiv maddələrdən, bioloji tapıntılardan kənd təsərrüfatında ət məhsullarının saxlanılmasında geniş istifadə edilir. Alimin kəşf etdiyi rubrin, nakordin, aurontin kimi yeni bioloji aktiv maddələr də dediklərimizə misal ola bilər. Əvəzsiz müalicə xassəsi olan Naftalan mazına əlavə edilən bitki yağlarının yeni xassələri də onun adə ilə bağlıdır. Ayrı-ayrı rənglərdə piqment yaradan mikroorqanizmlərin də kəşfi alimin axtarışlarının bəhrəsidir. Onun səyi ilə lentospiroz, serrasioz, madraminoz, keotroxoz, kanditoz xəstəlikləri aşkar edilmişdir.

Təltif olunduğu orden və medallar

1981-ci ildə anadan olmasının 70 illiyi ilə əlaqədar "Əməkdar Elm Xadimi" fəxri adına, Səhiyyə Nazirliyinin "Fəxri Fərman"ına və "Səhiyyə əlaçısı" adına layiq görülən professor Nəriman Əliyev mikrobiologiya sahəsində əldə etdiyi elmi nəticələrin müvəffəqiyyətinə görə "Müharibə, əmək, partiya veteranı", "Şöhrət", "Qırmızı Əmək Bayrağı" ordenləri, "Şərəfli əmək", "Qafqazın müdafiəsi" medalları ilə təltif edilmişdir.

Əməkdar elmi xadimi, professor Nəriman Cəlil oğlu Əliyev xidmətlərinə görə orden və medallarla təltif edilib.

Vəfatı

Böyük alim, uzun və məzmunlu ömrünü Vətəninə, xalqına həsr edən dahi şəxsiyyət Nəriman müəllim 2004-cü ilin fevral ayının 28-də 93 yaşında dünyasını dəyişdi.

İstinadlar

Pənahqızı T. "Dünya bir pəncərədir", Vedibasar qazeti № 24(211)

Kərimova H. "Hippokrat andı içmiş ailə kitabı", "Gənclik" nəşriyyatı, Bakı 2001, səh. 3–26

Yanvar 02, 2022
nəriman, əliyev, mikrobioloq, vikipediyada, soyadlı, digər, şəxslər, haqqında, məqalələr, nəriman, əliyev, əliyev, nəriman, cəlil, oğlu, professorəliyev, nəriman, cəlil, oğludoğum, tarixi, 1911vəfat, tarixi, fevral, 2004vəfat, yeri, bakı, azərbaycanelmi, adı, . Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Neriman Eliyev Eliyev Neriman Celil oglu professorEliyev Neriman Celil ogluDogum tarixi 1911Vefat tarixi 28 fevral 2004Vefat yeri Baki AzerbaycanElmi adi professor Mundericat 1 Heyati 2 Tehsili 3 Vetene xidmeti 4 Yazdigi derslikler 5 Elmde etdiyi kesfler 6 Teltif olundugu orden ve medallar 7 Vefati 8 IstinadlarHeyati RedakteO 1911 ci ilde Boyuk Vedide bir ailede dogulmusdur Atasi Celil vaxtile Boyuk Vedinin kattasi olmusdu O zemanesinin sayilan ziyalilarindan biri idi Tehsili RedakteNeriman Eliyev ilk tehsilini Eli beyin Boyuk Vedide teskil etdiyi coxsinifli mektebde alib 1929 cu ilde Irevan seherindeki Neriman Nerimanov adina Turk Pedaqoji Texnikumunu yuksek gostericilerle basa vurduqdan sonra Boyuk Vediye qayidan Neriman vaxtile oxudugu mektebde muellim isleyir Ele hemin il Irevan seherine devet alir Hesim bey adina 9 sinifli turk mektebinde eyni vaxtda Azerbaycan dilinde fealiyyet gosteren Kend Teserrufati Texnikumunda iqtisadiyyatdan ders deyir 1930 cu ilde Irevandan Baki seherine ezam edilir Ele hemin il Azerbaycan Tibb Institutunun rektoru Nadir Memmedlini evez eden istedadli hekim Eziz Eliyev Nerimanin qabiliyyetini elme tukenmez hevesini bacarigini gorub onu institutda saxlamagi qerara alir Mikrobiologiya kafedrasinin aspiranti olan Neriman 1935 ci ilde Moskva Elmi Tedqiqat Mikrobiologiya Institutuna gonderilir 1937 ci ilde orani ela qiymetlerle bitirerek yeniden Bakiya qayidir Tibb Institutunda mikrobiologiya kafedrasinda assistent islemeye baslayir Vetene xidmeti Redakte1941 ci ilde Boyuk Veten muharibesi baslayir Mir Cefer Bagirov Tebrize gedir Sovet Ordusunun orada yerlesdirilen 15 ci suvari herbi korpusunu yoxladiqdan sonra Bakiya qayidir Neriman Eliyev de daxil olmaqla bir qrup hekimi Irana gonderir Korpusda ona kapitan rutbesi verilir Neriman Eliyev 1942 ci ilde Irandan Bakiya cagirilir Mahacqalada qefil baslayan yoluxucu xestelik kutlevi olume sebeb oldugundan onun qarsisini almaq ucun hekim qrupu yaradilir ve Neriman tecili Dagistan paytaxtina gonderilir Milliyyetce yehudi olan Kuras adli hekimle birlikde Mahacqalada yayilan xesteliyin veba olduounu teyin edir Genc hekim dord ay Mahacqalada qalir ve onun gosterisi ile hazirlanan vaksinler oz isini gorur Eliyev hekimlik borcunu layiqince basa vurduqdan sonra 1942 ci ilin ikinci yarisinda Mahacqaladan Bakiya qayidir Ona cebhe ucun lazim olan bioloji preparatlarin hazirlanmasina rehberlik tapsirilir Neriman Eliyevin bilavasite istiraki ile qanqrenaya qarsi preparat hazirlanir Bu derman Bakidaki herbi qospitallarda boyuk sohret qazanir Ayagindan qolundan gulle yarasi alan preparat gece gunduz istehsal edilmeye baslayir Boyuk Veten muharibesi qurtardiqdan sonra Neriman Eliyev Mikrobiologiya Institutunda sobe mudiri isleyir elmi isle mesgul olur ders demeye baslayir 1948 ci ilde Nafatalanin opticisim emele gelmesi prosesinde onun dinamikasina ve orqanizmin reaktiv qabiliyyetine tesiri movzusunda 1969 ci ilde ise Naftalanin tesir mexanizmine dair yeni eksperimental melumatlar mouzusunda doktorluq dissertasiyasini mudafie edir 1988 ci ile qeder professor Neriman Eliyev indiki Tibb Universitetinde dekan muavini dekan kafedra mudiri vezifelerinde calismis 30 a yaxin elmler namizedi ve doktor yetisdirmisdir Yazdigi derslikler RedakteNeriman Eliyev Azerbaycanda ilk defe ana dilimizde Tibbi mikrobiologiyanin esaslari adli derslik yazmis bakteriologiya uzre derslik yazmis bakteriologiya ve virusologiya uzre ders vesaitleri cap etdirmis yeni patogen mikroblar bioloji aktiv maddeler elece de yeni yeni metodlar isleyib hazirlamis 51 muelliflik sehadetnamesi almaga nail olmusdur Elmde etdiyi kesfler Redakte1988 ci ile qeder professor Neriman muellim onlarla elmi meqalenin ve dersliyin muxtelif ixtiralarin muellifidir Yeni biloji bakteriya novlerinin askara cixarilmasida N Eliyevin adi ile baglidir Hemin aktiv maddelerden bioloji tapintilardan kend teserrufatinda et mehsullarinin saxlanilmasinda genis istifade edilir Alimin kesf etdiyi rubrin nakordin aurontin kimi yeni bioloji aktiv maddeler de dediklerimize misal ola biler Evezsiz mualice xassesi olan Naftalan mazina elave edilen bitki yaglarinin yeni xasseleri de onun ade ile baglidir Ayri ayri renglerde piqment yaradan mikroorqanizmlerin de kesfi alimin axtarislarinin behresidir Onun seyi ile lentospiroz serrasioz madraminoz keotroxoz kanditoz xestelikleri askar edilmisdir Teltif olundugu orden ve medallar Redakte1981 ci ilde anadan olmasinin 70 illiyi ile elaqedar Emekdar Elm Xadimi fexri adina Sehiyye Nazirliyinin Fexri Ferman ina ve Sehiyye elacisi adina layiq gorulen professor Neriman Eliyev mikrobiologiya sahesinde elde etdiyi elmi neticelerin muveffeqiyyetine gore Muharibe emek partiya veterani Sohret Qirmizi Emek Bayragi ordenleri Serefli emek Qafqazin mudafiesi medallari ile teltif edilmisdir Emekdar elmi xadimi professor Neriman Celil oglu Eliyev xidmetlerine gore orden ve medallarla teltif edilib Vefati RedakteBoyuk alim uzun ve mezmunlu omrunu Vetenine xalqina hesr eden dahi sexsiyyet Neriman muellim 2004 cu ilin fevral ayinin 28 de 93 yasinda dunyasini deyisdi Istinadlar RedaktePenahqizi T Dunya bir penceredir Vedibasar qazeti 24 211 Kerimova H Hippokrat andi icmis aile kitabi Genclik nesriyyati Baki 2001 seh 3 26 Menbe https az wikipedia org w index php title Neriman Eliyev mikrobioloq amp oldid 5949600, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.