fbpx
Wikipedia

Normativ etika

Normativ etikafəlsəfi intizam, mövcud əxlaq normalarını, əxlaqi təlimləri öyrənən etika bölməsidir. Nəzəri etikanın bir hissəsi - normalar elmidir.

Normativ etikaya iki baxımdan baxıla bilər: idrak və qeyri-idrak. Eyni zamanda, qeyri-idrakçı bir mövqe baxımından normativ etika əxlaqi şüurun bir elementi kimi qiymətləndirilir və təsvir etikası əxlaq haqqında bilik olaraq buna qarşı çıxır. Koqnitiv baxımdan normativ etika əxlaqdan fərqlənmir və beləliklə, öz araşdırma obyekti olduğundan nizam və əxlaq haqqında biliklər qarışıqdır.

Bəzi müasir idrak alimləri norma etikasının elmi nəzəriyyə kimi qəbul edilməməsi lazım olduğunu iddia edirlər, çünki onun mövzusu ciddi şəkildə ümumiləşdirilməyib sistemləşdirilə bilməz.

Normativ etika sahələri

Hər hansı bir rasionalistik əxlaq normativ etikanın, o cümlədən tətbiq olunan etikanın və konkret mənəvi təlimlərin sahələrindən biri sayıla bilər.

Tarixi istiqamətlər

Stoaçılıq

Əsas məqalə: Stoaçılıq

Erkən ellinizm dövründə meydana gələn və qədim dünyanın sonuna qədər təsirini qoruyan bir fəlsəfi məktəb. Məktəb adını Stoa Poykile (yun. στοά ποικίλη, hərfən «boyalı portiko»), adından almışdır, burada stoaçılığın banisi olan Zenon Kitiyski əvvəlcə müstəqil müəllim kimi fəaliyyət göstərmişdir. Etikada, stoaçılıq, kinikə yaxındır, mədəniyyətə olan hörmətsizliyini bölüşməz. Bütün insanlar dünya dövləti olaraq kosmosun vətəndaşlarıdır; Stoik kosmopolitizm dünya qanunları qarşısında bütün insanları (nəzəriyyədə) bərabərləşdirdi: azad və qullar, yunanlar və barbarlar, kişilər və qadınlar. İstənilən mənəvi hərəkət, Stoiklərin fikrincə, özünü qorumaqdan və özünü təsdiqləməkdən başqa bir şey deyil və bu ümumi yaxşılığı artırır. Bütün günahlar və əxlaqsız hərəkətlər özünü məhv etməkdir, insanın öz təbiətini itirməsidir. Düzgün arzular və imtina, hərəkətlər və əməllər insan xoşbəxtliyinin qarantıdır, bunun üçün şəxsiyyətinizi xarici hər şeyə qarşı hər cür inkişaf etdirməlisiniz, heç bir qüvvəyə boyun əyməməlisiniz. Stoik etikanın əsas ideyası dünya hadisələrinin teleoloji və səbəbsiz şəkildə qurulmasıdır. İnsanın məqsədi "təbiətə uyğun" yaşamaqdır. Bu, ahəngdarlığa nail olmağın yeganə yoludur. "Kim razıdırsa, taleyi gətirir, kim razı deyilsə, sürükləyir" (Seneka). Stoiklər dörd təsir növünü ayırır: zövq, iyrənclik, şəhvət və qorxu. Doğru mühakimədən (ortos loqotiplərindən) istifadə edərək onlardan çəkinmək lazımdır. Stoiklər hər şeyi yaxşılığa (etikaya), pisliyə, laqeydliyə (adiafora) bölürlər. Təbiətə uyğun olan şeylərə üstünlük verilməlidir. Stoiklər hərəkətlər arasında eyni fərq yaradırlar. Yaxşı və pis işlər var, təbii əməllər onlarda təbii bir həssaslıq olarsa "uyğunlaşma" adlanır. İmperiya dövründə stoiklərin təlimləri xalq üçün bir növ dinə çevrildi. Stoizmin etikası və fizikası İntibah və erkən müasir dövrlərdə böyük təsir bağışladı.

İstinadlar

  1. Forrow, D. (1995). Against Theory: Continental and Analitic Challenges in Moral Philosophy. New York and London: Routledge.
  2. Jamieson, D. (1993). Method and moral theory (A Companion to Ethics).

normativ, etika, fəlsəfi, intizam, mövcud, əxlaq, normalarını, əxlaqi, təlimləri, öyrənən, etika, bölməsidir, nəzəri, etikanın, hissəsi, normalar, elmidir, baxımdan, baxıla, bilər, idrak, qeyri, idrak, eyni, zamanda, qeyri, idrakçı, mövqe, baxımından, normativ. Normativ etika felsefi intizam movcud exlaq normalarini exlaqi telimleri oyrenen etika bolmesidir Nezeri etikanin bir hissesi normalar elmidir Normativ etikaya iki baximdan baxila biler idrak ve qeyri idrak Eyni zamanda qeyri idrakci bir movqe baximindan normativ etika exlaqi suurun bir elementi kimi qiymetlendirilir ve tesvir etikasi exlaq haqqinda bilik olaraq buna qarsi cixir Koqnitiv baximdan normativ etika exlaqdan ferqlenmir ve belelikle oz arasdirma obyekti oldugundan nizam ve exlaq haqqinda bilikler qarisiqdir Bezi muasir idrak alimleri norma etikasinin elmi nezeriyye kimi qebul edilmemesi lazim oldugunu iddia edirler cunki onun movzusu ciddi sekilde umumilesdirilmeyib sistemlesdirile bilmez 1 2 Mundericat 1 Normativ etika saheleri 1 1 Tarixi istiqametler 1 1 1 Stoaciliq 2 IstinadlarNormativ etika saheleri RedakteHer hansi bir rasionalistik exlaq normativ etikanin o cumleden tetbiq olunan etikanin ve konkret menevi telimlerin sahelerinden biri sayila biler Tarixi istiqametler Redakte Stoaciliq Redakte Esas meqale StoaciliqErken ellinizm dovrunde meydana gelen ve qedim dunyanin sonuna qeder tesirini qoruyan bir felsefi mekteb Mekteb adini Stoa Poykile yun stoa poikilh herfen boyali portiko adindan almisdir burada stoaciligin banisi olan Zenon Kitiyski evvelce musteqil muellim kimi fealiyyet gostermisdir Etikada stoaciliq kinike yaxindir medeniyyete olan hormetsizliyini bolusmez Butun insanlar dunya dovleti olaraq kosmosun vetendaslaridir Stoik kosmopolitizm dunya qanunlari qarsisinda butun insanlari nezeriyyede beraberlesdirdi azad ve qullar yunanlar ve barbarlar kisiler ve qadinlar Istenilen menevi hereket Stoiklerin fikrince ozunu qorumaqdan ve ozunu tesdiqlemekden basqa bir sey deyil ve bu umumi yaxsiligi artirir Butun gunahlar ve exlaqsiz hereketler ozunu mehv etmekdir insanin oz tebietini itirmesidir Duzgun arzular ve imtina hereketler ve emeller insan xosbextliyinin qarantidir bunun ucun sexsiyyetinizi xarici her seye qarsi her cur inkisaf etdirmelisiniz hec bir quvveye boyun eymemelisiniz Stoik etikanin esas ideyasi dunya hadiselerinin teleoloji ve sebebsiz sekilde qurulmasidir Insanin meqsedi tebiete uygun yasamaqdir Bu ahengdarliga nail olmagin yegane yoludur Kim razidirsa taleyi getirir kim razi deyilse surukleyir Seneka Stoikler dord tesir novunu ayirir zovq iyrenclik sehvet ve qorxu Dogru muhakimeden ortos loqotiplerinden istifade ederek onlardan cekinmek lazimdir Stoikler her seyi yaxsiliga etikaya pisliye laqeydliye adiafora bolurler Tebiete uygun olan seylere ustunluk verilmelidir Stoikler hereketler arasinda eyni ferq yaradirlar Yaxsi ve pis isler var tebii emeller onlarda tebii bir hessasliq olarsa uygunlasma adlanir Imperiya dovrunde stoiklerin telimleri xalq ucun bir nov dine cevrildi Stoizmin etikasi ve fizikasi Intibah ve erken muasir dovrlerde boyuk tesir bagisladi Istinadlar Redakte Forrow D 1995 Against Theory Continental and Analitic Challenges in Moral Philosophy New York and London Routledge Jamieson D 1993 Method and moral theory A Companion to Ethics Menbe https az wikipedia org w index php title Normativ etika amp oldid 5545913, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.