Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Neytron yükə malik olmayan elementar hissədir. Neytronlar protonla birlikdə atom nüvəsini əmələ gətirir və bu iki hissə ümumi şəkildə nukleon adlandırılır. Neytron barionlar sinfinə aiddir.
Neytronun kəşfi (1932) fizik C.Çedvikə mənsubdur. O bu kəşfi üçün 1935-ci ildə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.
Sərbəst neytronun kütləsi 939,6 MeV-dır. Bu protonunkundan 1,3 MeV böyükdür. O, elektrik yükü daşımır, ancaq zəif maqnit momentinə malikdir. Birləşmiş hissəcik kimi neytron genişlənmiş formadadır və onun diametri 1,5 · 10−15 m-dir. Neytronun ömrü təxminən 886 saniyə (15 dəqiqə) çəkir. Bununla neytron başqa qeyri stabil elementar hissəciklərə nisbətən ən çox yaşayanıdır.
Neytron bir yuxarı kvarkdan və iki aşağı kvarkdan ibarətdir.
Neytronların həssas kütləsi
Neytronlar 1,67 · 10−24 qram dəyərində sabit bir kütləyə sahibdirlər. Əgər neytronun kütləsi bu gün olduğundan 2% daha çox olsaydı neytronlar qısa müddət içində dağılar və atomlar qərarsız bir quruluşa sahib olardı.
Bu vəziyyətdə həyat üçün lazımlı heç bir element var ola bilməz, kainatdakı tək element yalnız hidrogen olardı. Digər tərəfdən, neytronun kütləsi normalda olduğundan azca yüngül olsaydı, bu səfər protonlar sabit olmayan bir quruluşa sahib olardılar.
Bu vəziyyətdə protonların kütləsi nüvə içindəki neytronların kütləsindən daha çox olardı və protonlar pozularaq neytronlara çevrilərdilər.
Fiziklər, neytronun kütləsini indi olduğundan mində 2 nisbətində az olması vəziyyətində, bugünkü quruluşda atomların var olmasının qeyri-mümkün olacağı qənaətindədirlər.
 | Fizika ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Neytron yuke malik olmayan elementar hissedir Neytronlar protonla birlikde atom nuvesini emele getirir ve bu iki hisse umumi sekilde nukleon adlandirilir Neytron barionlar sinfine aiddir Neytronun kesfi 1932 fizik C Cedvike mensubdur O bu kesfi ucun 1935 ci ilde Nobel mukafatina layiq gorulmusdur Serbest neytronun kutlesi 939 6 MeV dir Bu protonunkundan 1 3 MeV boyukdur O elektrik yuku dasimir ancaq zeif maqnit momentine malikdir Birlesmis hissecik kimi neytron genislenmis formadadir ve onun diametri 1 5 10 15 m dir Neytronun omru texminen 886 saniye 15 deqiqe cekir Bununla neytron basqa qeyri stabil elementar hisseciklere nisbeten en cox yasayanidir Neytron bir yuxari kvarkdan ve iki asagi kvarkdan ibaretdir Neytronlarin hessas kutlesiNeytronlar 1 67 10 24 qram deyerinde sabit bir kutleye sahibdirler Eger neytronun kutlesi bu gun oldugundan 2 daha cox olsaydi neytronlar qisa muddet icinde dagilar ve atomlar qerarsiz bir qurulusa sahib olardi Bu veziyyetde heyat ucun lazimli hec bir element var ola bilmez kainatdaki tek element yalniz hidrogen olardi Diger terefden neytronun kutlesi normalda oldugundan azca yungul olsaydi bu sefer protonlar sabit olmayan bir qurulusa sahib olardilar Bu veziyyetde protonlarin kutlesi nuve icindeki neytronlarin kutlesinden daha cox olardi ve protonlar pozularaq neytronlara cevrilerdiler Fizikler neytronun kutlesini indi oldugundan minde 2 nisbetinde az olmasi veziyyetinde bugunku qurulusda atomlarin var olmasinin qeyri mumkun olacagi qenaetindedirler Fizika ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin