fbpx
Wikipedia

Nefrologiya

Avqust 04, 2021

Nefrologiya (yunan nefrozlarından "böyrək", suxun, "tədqiqat" ilə birləşən) — böyrəklərlə bağlı olan tibb və pediatriya ixtisasıdır: normal böyrək funksiyası və böyrək xəstəliyinin öyrənilməsi, böyrəyin qorunması böyrək xəstəliyinin müalicəsi, diet və dərmanlardan böyrək əvəzetmə müalicəsinə qədər (dializ və böyrək nəqli) hər şeyi öyrənir. Nefrologiya da diabet və otoimmun xəstəlik kimi böyrəklərə təsir edən xəstəlik şəraitlərini öyrənilir və renal osteodistrofiya və hipertəzyiq kimi böyrək xəstəlikləri nəticəsində meydana gələn sistemik xəstəlikləri öyrənir. Nefrologiya sahəsində əlavə təlim keçmiş və sertifikatlaşdırılmış həkim nefroloq adlanır.

"Nefrologiya" termini ilk dəfə 1960-cı ildə istifadə edilmişdir.

Nefrologiya, böyrək xəstəliklərinin diaqnozu və müalicəsini, elektrolit pozuntuları və hipertəzyiq daxil olmaqla, diaqnoz və böyrək nəqli xəstələri də daxil olmaqla böyrək əvəzetmə müalicəsi tələb edənlərin qayğısına qalır. Böyrəyə təsir edən bir çox xəstəlik orqanın özü ilə məhdudlaşmayan sistemik xəstəliklərdir və xüsusi müalicə tələb edə bilər. Nümunə olaraq, sistemik vaskulitidlər (məsələn, ANCA vaskuliti) və otoimmun xəstəliklər (məsələn, lupus), həmçinin polikistik böyrək xəstəliyi kimi kongenital və ya genetik şərtlər kimi əldə edilmiş şərtləri əhatə edir.

Xəstələr kəskin böyrək çatışmazlığı, xronik böyrək xəstəliyi, hematuriya, proteinuriya, böyrək daşları, hipertəzyiq və turşu, baza və ya elektrolitlərin pozğunluqları kimi müxtəlif səbəblərdən, nüvə analizindən sonra nefroloji mütəxəssislərinə istinad edilir.Nefroloq böyrək xəstəliyinin müalicəsində ixtisaslaşmış bir həkimdir. Nefrologiyada qabaqcıl bacarıqlı bir mütəxəssis olmaq üçün əlavə təlim tələb olunur. Nefroloqlar böyrək problemi olmayan insanlara da qayğı göstərə bilərlər və ümumi olaraq daxili tibbdə, transplant tibbdə, immunsupressiya rəhbərliyində, sıx baxım tibbində, klinik farmakologiyada, perioperativ tibbdə və ya pediatrik nefrologiyada işləyə bilərlər.

Nefroloqlar daha sonra dializ, böyrək transplantasiyası, xronik böyrək xəstəliyi, xərçənglə əlaqəli böyrək xəstəlikləri (onkonefrologiya), prosedural nefrologiya və ya digər qeyri-nefroloji sahələr üzrə ixtisaslaşa bilərlər.Tarixi və fiziki müayinə nefrologiyada diaqnostik işin mərkəzindədir. Tarixi müayinədə adətən bu xəstəlik, ailə tarixi, ümumi tibbi tarix, diet, dərman istifadəsi, dərman istifadəsinə daxildir. Fiziki müayinə adətən həcm vəziyyəti, qan təzyiqi, ürək, ağciyər, periferik arteriya, dərman, qarın və qanadın qiymətləndirilməsini ehtiva edir.

Sidik müayinəsi sidikdə qanın (hematuriya), sidikdəki proteinin (proteinuri), sidik (pyuria) və ya xərçəng hüceyrələrindəki pus hüceyrələrinin ortaya çıxması ilə mümkün olan böyrək problemlərinin birbaşa qiymətləndirilməsinə imkan verir. 24 saatlıq bir sidik kolleksiyası, gündəlik protein zərərini , sidik çıxışını, kreatinin klirensini və ya böyrək tüpü ilə elektrolitlərin idarə edilməsini təyin etmək üçün istifadə edilə bilər.

Əsas qan testləri qan içində hemoqlobin, trombosit, soda, kalium, xlor, bikarbonat, kreatinin, kalsium, maqnezium və ya fosfat konsentrasiyasını yoxlamaq üçün istifadə edilə bilər. Bütün bunlar böyrək problemlərindən yarana bilər. Serum kreatinin konsentrasiyası kreatinin klirensi və ya təxmin edilən glomerular filtrasiya dərəcəsi (GFR) adlanan böyrəyin funksiyasını qiymətləndirmək üçün istifadə edilə bilər. Bəzi sistematik xəstəliklərin infeksiyaları (hepatit B, hepatit C), otoimmun şərtlər (sistemik lupus eritematosus, ANCA vaskulit), paraproteinemiyalar (amiloidoz, çox miyelom) və metabolik xəstəliklər (diabetes) , sistinoz) buna misaldır.

Böyrəklərin struktur anomaliyaları görüntüləmə testləri ilə müəyyən edilir. Bunlara tibbi ultrasonoqrafiya, ultrasəs, hesablanmış axial tomoqrafiya (CT), sintigrafiya (nüvə dərmanı), angioqrafiya və ya maqnetik rezonans görüntüləmə (MRİ) daxil ola bilər.

Müəyyən hallarda, daha az invaziv test müəyyən bir diaqnoz təmin edə bilməz. Qəti diaqnoz tələb olunduğu yerlərdə, böyrəyin biopsiyası (böyrək biopsiyası) edilə bilər. Bu, adətən, böyrək toxumasının kiçik bir nümunəsi əldə etmək üçün böyrəkdə əsas biopsiya iynəsinin lokal anestezik və ultrasəs və ya CT rəhbərliyi altında yerləşdirilməsini nəzərdə tutur. Böyrək toxuması daha sonra mikroskop altında müayinə edilir və böyrək içərisində meydana gələn dəyişikliklərin birbaşa aydınlaşmasına imkan verir. Bundan əlavə, patologiyada proqnozlaşdırmanın bəzi səviyyəsinə imkan verən böyrəyə təsir göstərə bilər. Bəzi hallarda, böyrək biopsisi də müalicəyə cavab izləmək və erkən relapsın müəyyən edilməsi üçün istifadə olunacaq. Nefroloji müalicəsi zamanı dərmanlar, qan məhsulları, cərrahi müdaxilələr (uroloji, damar və ya cərrahiyyə prosedurları), böyrək müalicəsi (dializ və ya böyrək nəqli) və plazma mübadiləsini əhatə edə bilər. Böyrək problemləri həyat keyfiyyətinə və uzunluğuna əhəmiyyətli təsir göstərə bilər və buna görə də psixoloji dəstək, sağlamlıq təhsili və qabaqcıl qayğı planlaması nefrologiyada əsas rol oynayır.

Xronik böyrək xəstəliyi adətən böyrəklərə zəhərli maddələrin (radioloji kontrastı və qeyri-steroidal antiinflamatuar preparatlar kimi nefrotoksinlər), antihipertensivlərin, pəhriz və çəki dəyişdirilməsinin və sonuncu planlaşdırma üçün planlaşdırmanın səbəbli şərtləri (diabet kimi) mərhələ böyrək çatmazlığı ola bilər. Böyrək funksiyasının pozulması bədənin üzərində sistemli təsir göstərir. Qırmızı qan hüceyrələrinin adekvat istehsalını təmin etmək üçün bir eritropoetin stimullaşdırıcı maddəsi tələb oluna bilər, aktivləşdirilmiş D vitamini əlavələri və fosfat bağlayıcıları böyrək çatışmazlığının sümük metabolizması üzərindəki təsirlərinə qarşı çıxmaq üçün tələb oluna bilər və qan həcmi və elektrolit pozuntusu düzəlişə ehtiyac ola bilər.

Vaskulit və ya transplantasiya rəddi kimi avtomatik immun və inflamatuar böyrək xəstəliyi immunosupressiya ilə müalicə edilə bilər. Tez-tez istifadə olunan maddələr prednison, mikofenolat, siklofosfamid, ciclosporin, takrolimus, everolimus, timoglobulin və sirolimusdur. Yeni, sözdə "bioloji dərmanlar" və ya monoklonal antikorlar da bu şərtlərdə istifadə edilir və rituximab, basiliximab və eculizumab daxildir. İntravenoz immunoglobulin və plazma mübadiləsi kimi tanınan bir proses də daxil olmaqla qan məhsulları istifadə edilə bilər.

Böyrəklər artıq bədənin tələblərini davam etdirə bilmədikdə, son mərhələdə böyrək çatışmazlığı meydana gəldiyi deyilir. Böyrək əvəzi müalicəsi olmadan, böyrək çatışmazlığı nəticəsində ölüm sona çatacaq. Dializ, bəzi böyrək funksiyasını həyatın uzadılması üçün süni bir üsuldur. Böyrək nəqli bədənin orqan donorundan daha sağlam bir böyrək içərisinə yerləşdirilməsi və immunosupressiya ilə bu orqanın immunoloji tolerantlığını artıraraq böyrək funksiyasını əvəz edir. Hal hazırda böyrək transplantasiyası son dövrdə böyrək çatışmamazlığı üçün ən təsirli müalicədir, baxmayaraq ki, dünya miqyasında mövcudluğu donor orqanlarının mövcudluğunun olmaması ilə məhdudlaşır. Dünyanın ilk nefroloji cəmiyyəti Fransız "Societe de Pathologie Renale" idi. Onun ilk prezidenti Jan Hamburger idi və ilk görüşü 1949-cu ilin fevralında Parisdə idi. 1959-cu ildə Hamburq da 'Société de Néphrologie'yi, daha böyük bir cəmiyyətin davamı olaraq qurdu. Böyük Britaniyanın Renal Assosiasiyası 1950-ci ildə təsis edilib; nefrologların ikinci cəmiyyəti. Onun ilk prezidenti Artur Osman idi. Onun ilk görüşü 1950-ci il martın 30-da Londonda idi. Società di Nefrologia Italiana 1957-ci ildə təsis edilib və nefrologiya (və ya nefroloji) sözünü adına daxil etmək üçün ilk milli cəmiyyətdir.

"Nefrologiya" sözü 1-4 sentyabr 1960-cı ildə Evian və Cenevrədə "Premyer Congrès International de Néphrologie" adlı beynəlxalq konfransda, Beynəlxalq Nefroloji Cəmiyyətinin (ISN, Beynəlxalq Nefroloji Cəmiyyəti) ). İlk gün (1.9.60) Cenevrə, sonrakı üç (2-4.9.60) isə Evian şəhərində idi. ISN-in erkən tarixçəsi Robinson və Richet tərəfindən 2005-ci ildə və sonrakı tarixi Barsoum tərəfindən təsvir edilmişdir . 2011-ci ildə ISN dünyada böyrək baxımını inkişaf etdirən tibb işçilərini təmsil edən ən böyük qlobal cəmiyyətdir.

1964-cü ildə qurulan ABŞ-da, Milli Böyrək Vəqfi, böyrək xəstəliklərinə müalicə edən xəstələr və mütəxəssisləri təmsil edən milli bir təşkilatdır. 1966-cı ildə qurulan Amerikan Nefroloji Cəmiyyəti (ASN) böyrək xəstəliklərinin öyrənilməsinə həsr olunmuş dünyanın ən böyük peşəkar cəmiyyətidir. 1969-cu ildə qurulan American Nephrology Nurses Association (ANNA), böyrək xəstəlikləri olan xəstələr üçün müsbət fərq yaratmaq üçün nefroloji baxımından mükəmməlliyi və təqdirini artırır. Amerika Böyrək Xəstəlikləri Assosiasiyası (AAKP) CKD və dializ xəstələrinin sağlamlığı və rifahının yaxşılaşdırılmasına yönəldilmiş qeyri-kommersiya, xəstə mərkəzli qrupdur. 1977-ci ildə qurulan Milli Renal Administratorlar Birliyi (NRAA), müstəqil və cəmiyyətə əsaslanan dializ təmin edənləri təmsil edən və dəstəkləyən milli bir təşkilatdır. Amerika Böyrək Bürosu birbaşa ehtiyacı olan xəstələrə maliyyə dəstəyi təmin edir, həmçinin sağlamlıq təhsili və profilaktik tədbirlərdə iştirak edir. ASDIN (Amerika Diaqnostik və Müalicə Nefroloji Cəmiyyəti) müdaxilə nefrologlarının əsas təşkilatıdır. Digər təşkilatlar CIDA, VASA və s. Daxildir. Böyrək Dəstəkləmə Şəbəkəsi (RSN), xronik böyrək xəstəliyindən (CKD) təsirlənənlərə qeyri-tibbi xidmət göstərən qeyri-kommersiya, xəstəyə yönəldilmiş, xəstədir.

Birləşmiş Krallıqda Böyük Britaniyanın Milli Böyrək Federasiyası və Britaniya Böyrək Xəstəlikləri Assosiasiyası (BKPA) xəstələri təmsil edir və Böyrək Dərnəği böyrək həkimlərini təmsil edir və böyrək xəstəlikləri üzrə Milli Xidmət Çərçivəsi ilə yaxından işləyir.

Avqust 04, 2021
nefrologiya, yunan, nefrozlarından, böyrək, suxun, tədqiqat, ilə, birləşən, böyrəklərlə, bağlı, olan, tibb, pediatriya, ixtisasıdır, normal, böyrək, funksiyası, böyrək, xəstəliyinin, öyrənilməsi, böyrəyin, qorunması, böyrək, xəstəliyinin, müalicəsi, diet, dərm. Nefrologiya yunan nefrozlarindan boyrek suxun tedqiqat ile birlesen boyreklerle bagli olan tibb ve pediatriya ixtisasidir normal boyrek funksiyasi ve boyrek xesteliyinin oyrenilmesi boyreyin qorunmasi boyrek xesteliyinin mualicesi diet ve dermanlardan boyrek evezetme mualicesine qeder dializ ve boyrek neqli her seyi oyrenir Nefrologiya da diabet ve otoimmun xestelik kimi boyreklere tesir eden xestelik seraitlerini oyrenilir ve renal osteodistrofiya ve hipertezyiq kimi boyrek xestelikleri neticesinde meydana gelen sistemik xestelikleri oyrenir Nefrologiya sahesinde elave telim kecmis ve sertifikatlasdirilmis hekim nefroloq adlanir Nefrologiya termini ilk defe 1960 ci ilde istifade edilmisdir Nefrologiya boyrek xesteliklerinin diaqnozu ve mualicesini elektrolit pozuntulari ve hipertezyiq daxil olmaqla diaqnoz ve boyrek neqli xesteleri de daxil olmaqla boyrek evezetme mualicesi teleb edenlerin qaygisina qalir Boyreye tesir eden bir cox xestelik orqanin ozu ile mehdudlasmayan sistemik xesteliklerdir ve xususi mualice teleb ede biler Numune olaraq sistemik vaskulitidler meselen ANCA vaskuliti ve otoimmun xestelikler meselen lupus hemcinin polikistik boyrek xesteliyi kimi kongenital ve ya genetik sertler kimi elde edilmis sertleri ehate edir Xesteler keskin boyrek catismazligi xronik boyrek xesteliyi hematuriya proteinuriya boyrek daslari hipertezyiq ve tursu baza ve ya elektrolitlerin pozgunluqlari kimi muxtelif sebeblerden nuve analizinden sonra nefroloji mutexessislerine istinad edilir Nefroloq boyrek xesteliyinin mualicesinde ixtisaslasmis bir hekimdir Nefrologiyada qabaqcil bacariqli bir mutexessis olmaq ucun elave telim teleb olunur Nefroloqlar boyrek problemi olmayan insanlara da qaygi gostere bilerler ve umumi olaraq daxili tibbde transplant tibbde immunsupressiya rehberliyinde six baxim tibbinde klinik farmakologiyada perioperativ tibbde ve ya pediatrik nefrologiyada isleye bilerler Nefroloqlar daha sonra dializ boyrek transplantasiyasi xronik boyrek xesteliyi xercengle elaqeli boyrek xestelikleri onkonefrologiya prosedural nefrologiya ve ya diger qeyri nefroloji saheler uzre ixtisaslasa bilerler Tarixi ve fiziki muayine nefrologiyada diaqnostik isin merkezindedir Tarixi muayinede adeten bu xestelik aile tarixi umumi tibbi tarix diet derman istifadesi derman istifadesine daxildir Fiziki muayine adeten hecm veziyyeti qan tezyiqi urek agciyer periferik arteriya derman qarin ve qanadin qiymetlendirilmesini ehtiva edir Sidik muayinesi sidikde qanin hematuriya sidikdeki proteinin proteinuri sidik pyuria ve ya xerceng huceyrelerindeki pus huceyrelerinin ortaya cixmasi ile mumkun olan boyrek problemlerinin birbasa qiymetlendirilmesine imkan verir 24 saatliq bir sidik kolleksiyasi gundelik protein zererini sidik cixisini kreatinin klirensini ve ya boyrek tupu ile elektrolitlerin idare edilmesini teyin etmek ucun istifade edile biler Esas qan testleri qan icinde hemoqlobin trombosit soda kalium xlor bikarbonat kreatinin kalsium maqnezium ve ya fosfat konsentrasiyasini yoxlamaq ucun istifade edile biler Butun bunlar boyrek problemlerinden yarana biler Serum kreatinin konsentrasiyasi kreatinin klirensi ve ya texmin edilen glomerular filtrasiya derecesi GFR adlanan boyreyin funksiyasini qiymetlendirmek ucun istifade edile biler Bezi sistematik xesteliklerin infeksiyalari hepatit B hepatit C otoimmun sertler sistemik lupus eritematosus ANCA vaskulit paraproteinemiyalar amiloidoz cox miyelom ve metabolik xestelikler diabetes sistinoz buna misaldir Boyreklerin struktur anomaliyalari goruntuleme testleri ile mueyyen edilir Bunlara tibbi ultrasonoqrafiya ultrases hesablanmis axial tomoqrafiya CT sintigrafiya nuve dermani angioqrafiya ve ya maqnetik rezonans goruntuleme MRI daxil ola biler Mueyyen hallarda daha az invaziv test mueyyen bir diaqnoz temin ede bilmez Qeti diaqnoz teleb olundugu yerlerde boyreyin biopsiyasi boyrek biopsiyasi edile biler Bu adeten boyrek toxumasinin kicik bir numunesi elde etmek ucun boyrekde esas biopsiya iynesinin lokal anestezik ve ultrases ve ya CT rehberliyi altinda yerlesdirilmesini nezerde tutur Boyrek toxumasi daha sonra mikroskop altinda muayine edilir ve boyrek icerisinde meydana gelen deyisikliklerin birbasa aydinlasmasina imkan verir Bundan elave patologiyada proqnozlasdirmanin bezi seviyyesine imkan veren boyreye tesir gostere biler Bezi hallarda boyrek biopsisi de mualiceye cavab izlemek ve erken relapsin mueyyen edilmesi ucun istifade olunacaq Nefroloji mualicesi zamani dermanlar qan mehsullari cerrahi mudaxileler uroloji damar ve ya cerrahiyye prosedurlari boyrek mualicesi dializ ve ya boyrek neqli ve plazma mubadilesini ehate ede biler Boyrek problemleri heyat keyfiyyetine ve uzunluguna ehemiyyetli tesir gostere biler ve buna gore de psixoloji destek saglamliq tehsili ve qabaqcil qaygi planlamasi nefrologiyada esas rol oynayir Xronik boyrek xesteliyi adeten boyreklere zeherli maddelerin radioloji kontrasti ve qeyri steroidal antiinflamatuar preparatlar kimi nefrotoksinler antihipertensivlerin pehriz ve ceki deyisdirilmesinin ve sonuncu planlasdirma ucun planlasdirmanin sebebli sertleri diabet kimi merhele boyrek catmazligi ola biler Boyrek funksiyasinin pozulmasi bedenin uzerinde sistemli tesir gosterir Qirmizi qan huceyrelerinin adekvat istehsalini temin etmek ucun bir eritropoetin stimullasdirici maddesi teleb oluna biler aktivlesdirilmis D vitamini elaveleri ve fosfat baglayicilari boyrek catismazliginin sumuk metabolizmasi uzerindeki tesirlerine qarsi cixmaq ucun teleb oluna biler ve qan hecmi ve elektrolit pozuntusu duzelise ehtiyac ola biler Vaskulit ve ya transplantasiya reddi kimi avtomatik immun ve inflamatuar boyrek xesteliyi immunosupressiya ile mualice edile biler Tez tez istifade olunan maddeler prednison mikofenolat siklofosfamid ciclosporin takrolimus everolimus timoglobulin ve sirolimusdur Yeni sozde bioloji dermanlar ve ya monoklonal antikorlar da bu sertlerde istifade edilir ve rituximab basiliximab ve eculizumab daxildir Intravenoz immunoglobulin ve plazma mubadilesi kimi taninan bir proses de daxil olmaqla qan mehsullari istifade edile biler Boyrekler artiq bedenin teleblerini davam etdire bilmedikde son merhelede boyrek catismazligi meydana geldiyi deyilir Boyrek evezi mualicesi olmadan boyrek catismazligi neticesinde olum sona catacaq Dializ bezi boyrek funksiyasini heyatin uzadilmasi ucun suni bir usuldur Boyrek neqli bedenin orqan donorundan daha saglam bir boyrek icerisine yerlesdirilmesi ve immunosupressiya ile bu orqanin immunoloji tolerantligini artiraraq boyrek funksiyasini evez edir Hal hazirda boyrek transplantasiyasi son dovrde boyrek catismamazligi ucun en tesirli mualicedir baxmayaraq ki dunya miqyasinda movcudlugu donor orqanlarinin movcudlugunun olmamasi ile mehdudlasir Dunyanin ilk nefroloji cemiyyeti Fransiz Societe de Pathologie Renale idi Onun ilk prezidenti Jan Hamburger idi ve ilk gorusu 1949 cu ilin fevralinda Parisde idi 1959 cu ilde Hamburq da Societe de Nephrologie yi daha boyuk bir cemiyyetin davami olaraq qurdu Boyuk Britaniyanin Renal Assosiasiyasi 1950 ci ilde tesis edilib nefrologlarin ikinci cemiyyeti Onun ilk prezidenti Artur Osman idi Onun ilk gorusu 1950 ci il martin 30 da Londonda idi Societa di Nefrologia Italiana 1957 ci ilde tesis edilib ve nefrologiya ve ya nefroloji sozunu adina daxil etmek ucun ilk milli cemiyyetdir Nefrologiya sozu 1 4 sentyabr 1960 ci ilde Evian ve Cenevrede Premyer Congres International de Nephrologie adli beynelxalq konfransda Beynelxalq Nefroloji Cemiyyetinin ISN Beynelxalq Nefroloji Cemiyyeti Ilk gun 1 9 60 Cenevre sonraki uc 2 4 9 60 ise Evian seherinde idi ISN in erken tarixcesi Robinson ve Richet terefinden 2005 ci ilde ve sonraki tarixi Barsoum terefinden tesvir edilmisdir 2011 ci ilde ISN dunyada boyrek baximini inkisaf etdiren tibb iscilerini temsil eden en boyuk qlobal cemiyyetdir 1964 cu ilde qurulan ABS da Milli Boyrek Veqfi boyrek xesteliklerine mualice eden xesteler ve mutexessisleri temsil eden milli bir teskilatdir 1966 ci ilde qurulan Amerikan Nefroloji Cemiyyeti ASN boyrek xesteliklerinin oyrenilmesine hesr olunmus dunyanin en boyuk pesekar cemiyyetidir 1969 cu ilde qurulan American Nephrology Nurses Association ANNA boyrek xestelikleri olan xesteler ucun musbet ferq yaratmaq ucun nefroloji baximindan mukemmelliyi ve teqdirini artirir Amerika Boyrek Xestelikleri Assosiasiyasi AAKP CKD ve dializ xestelerinin saglamligi ve rifahinin yaxsilasdirilmasina yoneldilmis qeyri kommersiya xeste merkezli qrupdur 1977 ci ilde qurulan Milli Renal Administratorlar Birliyi NRAA musteqil ve cemiyyete esaslanan dializ temin edenleri temsil eden ve destekleyen milli bir teskilatdir Amerika Boyrek Burosu birbasa ehtiyaci olan xestelere maliyye desteyi temin edir hemcinin saglamliq tehsili ve profilaktik tedbirlerde istirak edir ASDIN Amerika Diaqnostik ve Mualice Nefroloji Cemiyyeti mudaxile nefrologlarinin esas teskilatidir Diger teskilatlar CIDA VASA ve s Daxildir Boyrek Destekleme Sebekesi RSN xronik boyrek xesteliyinden CKD tesirlenenlere qeyri tibbi xidmet gosteren qeyri kommersiya xesteye yoneldilmis xestedir Birlesmis Kralliqda Boyuk Britaniyanin Milli Boyrek Federasiyasi ve Britaniya Boyrek Xestelikleri Assosiasiyasi BKPA xesteleri temsil edir ve Boyrek Dernegi boyrek hekimlerini temsil edir ve boyrek xestelikleri uzre Milli Xidmet Cercivesi ile yaxindan isleyir Menbe https az wikipedia org w index php title Nefrologiya amp oldid 4370212, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.