fbpx
Wikipedia

Nazim Babayev (mühəndis)

Avqust 01, 2021

Vikipediyada bu ad-soyadlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Nazim Babayev.

Nazim Babayev (tam adı: Nazim Həbib oğlu Babayev; d. 14 iyul 1937, Ordubad şəhəri, Naxçıvan MSSR, Azərbaycan SSR, SSRİ) — professor, texnika elmləri doktoru. 12 iyul 2014-cü ildə Sumqayıt şəhərində vəfat etdi.

Nazim Babayev
Nazim Həbib oğlu Babayev
Doğum tarixi (84 yaş)
Doğum yeri SSRİ, Azərbaycan SSR, Naxçıvan MSSR, Ordubad
Milliyyəti azərbaycanlı
Təhsili

Həyatı

Nazim Babayev 14 iyul 1937-ci ildə Ordubad şəhərində anadan olmuşdur.

Uşaqlıq dövrü

Uşaqlığı çox pis dövrə düşüb. Bu haqda sonralar o, belə demişdi:

"Aclıq idi, çörək tapılmırdı. Anam gilas yığıb gətirib Horadiz tərəflərdə buğdaya dəyişirdi."

Orta məktəbdə oxuduğu illər də çox çətin keçmişdir. Mal-qoyun otarmaqla yanaşı, evin bütün təsərrüfat işləri ilə də məşğul olmuş. Amma çətinliklərə baxmayaraq, dərslərindən geri qalmırdı.

8-ci sinifdə oxuyanda o, elektromühərrik düzəldib məktəbə aparır. Bu hadisə nəinki məktəbdə, ölkə səviyyəsində maraqla qarşılanır. Həmin dövrün məşhur "Pioner" qəzetində də bu haqda yazı dərc olunur. Bir il sonra həmin qəzetdə Nazim Babayevin düzəltdiyi kiçik qaldırıcı kran barədə bəhs olunur. Əslində isə, o, radioqəbuledici düzəldibmiş. Halbuki, onların nəinki evində, heç yaşadığı küçədə də radioqəbuledici olmamışdır.

Tələbəlik dövrü

Orta məktəbi qurtarıb ali təhsil almaq istəyəndə ona evdən icazə vermirlər. Səbəb isə belə idi ki, Nazimin böyük qardaşı Hüseyn həmin vaxt Gəncədə təhsil alırdı. Ailə üçün 2 uşağı oxutmaq çox çətin idi.

Lakin 17 yaşlı Nazimin ali məktəb arzularının gerçəkləşməsinə təsadüfən həmyerlisi, meyvəsatan Şəmi səbəb olur. Şəmi tez-tez Bakıya meyvə aparıb satarmış. Nazimin dərslərini çox yaxşı oxuduğunu, istedadlı olduğunu o da bilən Şəmi ona gizlicə Bakıya getməyi məsləhət görür. Nazim evdəkilərə demədən, elə cibindəki qəpik-quruşla qatara minib Şəmiylə birlikdə Bakıya gəlir. Şəmi onu indiki Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının qarşısına gətirir:

"Sən deyən institut buradır. Mən getdim bazara, meyvələri satmağa..."

Nazim instituta qəbul imtahanını verib ali məktəbə daxil olur. Bundan sonra ailəsi onun ali təhsil almasına etiraz etmir.

Tələbəlik illərində təqaüdlə dolanıb yataqxanada yaşayır.

Ali məktəbdən sonra Moskvada Neft-Kimya Sənayesi üzrə Təkmilləşdirmə İnstitutuna oxumağa göndərilir.

Oranı bitirdikdən sonra aspiranturaya daxil olur. Eyni zamanda evlənir. Aspirantura ilə yanaşı, radio və televiziya sahəsindən dərs deyir.

ABŞ-da staj keçməsi

Nazim Babayev ABŞ-da staj keçmək üçün ərizə yazmış Azərbaycan SSR-in 360 gənc alim və elmlər namizədindən biri olur. Bütün 360 nəfər yoxlanılır, imtahan edilir. Onlardan 60 nəfər seçilir. Üçüncü mərhələyə 12 nəfər keçir. Dördüncü mərhələdə cəmi 6 nəfər qalır. Həmin 6 nəfər Moskvaya çağırılır, növbəti imtahandan sonra 3 nəfər qalır. Həmin 3 nəfərdən isə ABŞ-a cəmi 1 nəfər gedəcəkdi ki, onların arasından da Nazim Babayev seçilir. O, 1971-ci ilin iyun ayında Moskvaya çağırılır. Qeyd edək ki, həmin vaxt SSRİ-dən ümumilikdə 30 nəfər seçilmişdir.

O, ABŞ-da Prinston şəhərində Eynşteynin yaşadığı binada qalır, Prinston Universitetində aparıcı professor vəzifəsində dərs deyir. 30 Sovet alimindən cəmi 2 nəfər professor statusu alır ki, onlardan biri Nazim Babayev olur. Beləliklə, Nazim Babayev Prinston Universitetində aparıcı professor kimi "Avtomatik idarəetmə sistemləri: rəqəmli ölçü texnikası", "Neft-kimya sənayesinin avtomatlaşdırılması" fənlərindən mühazirə oxumağa başlayır.

Prinston Universitetində dərs deməklə yanaşı, elmi məqalələr də yazaraq yerli jurnallarda çap etdirir. 1972-ci ildə ABŞ-da keçirilən beynəlxalq konfransda isə fəzada istənilən uçan obyekti məhz necə tutmağın mümkünlüyünü izah edən çıxış hazırlayır. Bu çıxış onun məşhurluğunun pik nöqtəsi olur. Hətta ABŞ-da Prezident Riçard Niksonun dəvətilə Ağ Evdə olur.

Vətənə qayıdışı

ABŞ tərəfi onu ölkədə saxlamaq istəsə də, bu mümkün olmur. Nazim Babayev SSRİ-yə qayıtmağı qərara alır.

ABŞ-dan qayıdandan sonra, 1972-ci ildən Bakıda, Sumqayıtda və digər yerlərdə alim kimi fəaliyyətini davam etdirir. Neft-Kimya Avtomat İnstitutunda "Radio dalğalı ölçü cihazları" laboratoriyasına rəhbərlik edir. Burada neftin tərkibində qalan suların boru kəmərlərində dəqiq ölçülməsi üçün BH-2M tipli xüsusi partlayışa davamlı cihazların istehsalına nail olur. Bu tip cihazlar neft, kimya, energetika, metallurgiya, mülki aviasiya, hərbi dəniz donanması və başqa sahələrdə tətbiq olunur; bu cihaz dünyada yeganə ölçü cihazı sayılır.

Nazim Babayev Tofiq İsmayılovun direktoru olduğu instituta direktor müavini təyin edilir. Direktor müavini vəzifəsindən istefa verməsi də maraqlı olub. Belə ki, ona öldürüləcəyi ilə bağlı məlumat gəlir:

"Dedilər ki, sən, Tofiq İsmayılov və bir nəfər gürcü öldürüləcəksiz. Tofiqlə görüşüb ərizəmi ona verdim. Qəbul etmək istəmirdi. Amma gördü ki, mən çox israr edirəm. Bundan bir müddət keçmiş Tofiq həqiqətən də öldü. Amma tək onu vurmadılar, Qarakənd səmasında ermənilərin vurduğu vertolyotda digər ictimai xadimlərimiz də həlak oldu..."

— Nazim Babayevin xatirələrindən

Nazim Babayev 1982-ci ildə texnika elmləri doktoru adını alır. O, sistemlərin nəzəri əsasları və qurulmasına dair dissertasiyanı qapalı şəraitdə müdafiə edir. 1984-cü ildə onun da daxil olduğu alim heyəti Şəki-Zaqatala ərazisində "Günəş-84" adlı eksperiment keçirir. Bu, SSRİ miqyaslı çox maraqlı bir eksperiment olur.

Kurçatov adına Atom Enerjisi İnstitutu ilə də sıx əlaqəli işlər aparan professor institutun direktoru akademik Velixovun təkidi ilə həmin elm ocağına elmi məsləhətçi təyin edilir. Burada Nazim Babayevin rəhbərliyi və nəzarəti ilə peyk rabitəli sistemlərin qurulması, peykaltı rabitəli sistemlər, mobil telefon şəbəkəsinin yaradılması, kosmik qəbul mərkəzinin yaradılması və sair işlər həyata keçirilmişdir.

Mənbə

  • Pərvin Abbasov, Niksonla görüşdən sonra SSRİ-yə buraxılmayan azərbaycanlı professorun film kimi HEKAYƏTİ. lent.az, 08.11.2013.  (azərb.)

İstinadlar

  1. ↑ Pərvin Abbasov, Niksonla görüşdən sonra SSRİ-yə buraxılmayan azərbaycanlı professorun film kimi HEKAYƏTİ. lent.az, 08.11.2013.  (azərb.)

Avqust 01, 2021
nazim, babayev, mühəndis, vikipediyada, soyadlı, digər, şəxslər, haqqında, məqalələr, nazim, babayev, nazim, babayev, adı, nazim, həbib, oğlu, babayev, iyul, 1937, ordubad, şəhəri, naxçıvan, mssr, azərbaycan, ssri, professor, texnika, elmləri, doktoru, iyul, 2. Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Nazim Babayev Nazim Babayev tam adi Nazim Hebib oglu Babayev d 14 iyul 1937 Ordubad seheri Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR SSRI professor texnika elmleri doktoru 12 iyul 2014 cu ilde Sumqayit seherinde vefat etdi Nazim BabayevNazim Hebib oglu BabayevDogum tarixi 14 iyul 1937 84 yas Dogum yeri SSRI Azerbaycan SSR Naxcivan MSSR OrdubadMilliyyeti azerbaycanliTehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye Universiteti Mundericat 1 Heyati 1 1 Usaqliq dovru 1 2 Telebelik dovru 1 3 ABS da staj kecmesi 1 4 Vetene qayidisi 2 Menbe 3 IstinadlarHeyati RedakteNazim Babayev 14 iyul 1937 ci ilde Ordubad seherinde anadan olmusdur 1 Usaqliq dovru Redakte Usaqligi cox pis dovre dusub Bu haqda sonralar o bele demisdi Acliq idi corek tapilmirdi Anam gilas yigib getirib Horadiz tereflerde bugdaya deyisirdi 1 Orta mektebde oxudugu iller de cox cetin kecmisdir Mal qoyun otarmaqla yanasi evin butun teserrufat isleri ile de mesgul olmus Amma cetinliklere baxmayaraq derslerinden geri qalmirdi 1 8 ci sinifde oxuyanda o elektromuherrik duzeldib mektebe aparir 1 Bu hadise neinki mektebde olke seviyyesinde maraqla qarsilanir 1 Hemin dovrun meshur Pioner qezetinde de bu haqda yazi derc olunur 1 Bir il sonra hemin qezetde Nazim Babayevin duzeltdiyi kicik qaldirici kran barede behs olunur Eslinde ise o radioqebuledici duzeldibmis 1 Halbuki onlarin neinki evinde hec yasadigi kucede de radioqebuledici olmamisdir Telebelik dovru Redakte Orta mektebi qurtarib ali tehsil almaq isteyende ona evden icaze vermirler Sebeb ise bele idi ki Nazimin boyuk qardasi Huseyn hemin vaxt Gencede tehsil alirdi Aile ucun 2 usagi oxutmaq cox cetin idi 1 Lakin 17 yasli Nazimin ali mekteb arzularinin gerceklesmesine tesadufen hemyerlisi meyvesatan Semi sebeb olur Semi tez tez Bakiya meyve aparib satarmis Nazimin derslerini cox yaxsi oxudugunu istedadli oldugunu o da bilen Semi ona gizlice Bakiya getmeyi meslehet gorur Nazim evdekilere demeden ele cibindeki qepik qurusla qatara minib Semiyle birlikde Bakiya gelir Semi onu indiki Azerbaycan Dovlet Neft Akademiyasinin qarsisina getirir Sen deyen institut buradir Men getdim bazara meyveleri satmaga 1 Nazim instituta qebul imtahanini verib ali mektebe daxil olur Bundan sonra ailesi onun ali tehsil almasina etiraz etmir 1 Telebelik illerinde teqaudle dolanib yataqxanada yasayir 1 Ali mektebden sonra Moskvada Neft Kimya Senayesi uzre Tekmillesdirme Institutuna oxumaga gonderilir 1 Orani bitirdikden sonra aspiranturaya daxil olur Eyni zamanda evlenir Aspirantura ile yanasi radio ve televiziya sahesinden ders deyir 1 ABS da staj kecmesi Redakte Nazim Babayev ABS da staj kecmek ucun erize yazmis Azerbaycan SSR in 360 genc alim ve elmler namizedinden biri olur Butun 360 nefer yoxlanilir imtahan edilir Onlardan 60 nefer secilir Ucuncu merheleye 12 nefer kecir Dorduncu merhelede cemi 6 nefer qalir Hemin 6 nefer Moskvaya cagirilir novbeti imtahandan sonra 3 nefer qalir Hemin 3 neferden ise ABS a cemi 1 nefer gedecekdi ki onlarin arasindan da Nazim Babayev secilir O 1971 ci ilin iyun ayinda Moskvaya cagirilir Qeyd edek ki hemin vaxt SSRI den umumilikde 30 nefer secilmisdir 1 O ABS da Prinston seherinde Eynsteynin yasadigi binada qalir Prinston Universitetinde aparici professor vezifesinde ders deyir 30 Sovet aliminden cemi 2 nefer professor statusu alir ki onlardan biri Nazim Babayev olur Belelikle Nazim Babayev Prinston Universitetinde aparici professor kimi Avtomatik idareetme sistemleri reqemli olcu texnikasi Neft kimya senayesinin avtomatlasdirilmasi fenlerinden muhazire oxumaga baslayir 1 Prinston Universitetinde ders demekle yanasi elmi meqaleler de yazaraq yerli jurnallarda cap etdirir 1972 ci ilde ABS da kecirilen beynelxalq konfransda ise fezada istenilen ucan obyekti mehz nece tutmagin mumkunluyunu izah eden cixis hazirlayir Bu cixis onun meshurlugunun pik noqtesi olur 1 Hetta ABS da Prezident Ricard Niksonun devetile Ag Evde olur 1 Vetene qayidisi Redakte ABS terefi onu olkede saxlamaq istese de bu mumkun olmur Nazim Babayev SSRI ye qayitmagi qerara alir 1 ABS dan qayidandan sonra 1972 ci ilden Bakida Sumqayitda ve diger yerlerde alim kimi fealiyyetini davam etdirir Neft Kimya Avtomat Institutunda Radio dalgali olcu cihazlari laboratoriyasina rehberlik edir Burada neftin terkibinde qalan sularin boru kemerlerinde deqiq olculmesi ucun BH 2M tipli xususi partlayisa davamli cihazlarin istehsalina nail olur Bu tip cihazlar neft kimya energetika metallurgiya mulki aviasiya herbi deniz donanmasi ve basqa sahelerde tetbiq olunur bu cihaz dunyada yegane olcu cihazi sayilir Nazim Babayev Tofiq Ismayilovun direktoru oldugu instituta direktor muavini teyin edilir Direktor muavini vezifesinden istefa vermesi de maraqli olub Bele ki ona olduruleceyi ile bagli melumat gelir Dediler ki sen Tofiq Ismayilov ve bir nefer gurcu olduruleceksiz Tofiqle gorusub erizemi ona verdim Qebul etmek istemirdi Amma gordu ki men cox israr edirem Bundan bir muddet kecmis Tofiq heqiqeten de oldu Amma tek onu vurmadilar Qarakend semasinda ermenilerin vurdugu vertolyotda diger ictimai xadimlerimiz de helak oldu 1 Nazim Babayevin xatirelerinden Nazim Babayev 1982 ci ilde texnika elmleri doktoru adini alir O sistemlerin nezeri esaslari ve qurulmasina dair dissertasiyani qapali seraitde mudafie edir 1 1984 cu ilde onun da daxil oldugu alim heyeti Seki Zaqatala erazisinde Gunes 84 adli eksperiment kecirir Bu SSRI miqyasli cox maraqli bir eksperiment olur 1 Kurcatov adina Atom Enerjisi Institutu ile de six elaqeli isler aparan professor institutun direktoru akademik Velixovun tekidi ile hemin elm ocagina elmi meslehetci teyin edilir Burada Nazim Babayevin rehberliyi ve nezareti ile peyk rabiteli sistemlerin qurulmasi peykalti rabiteli sistemler mobil telefon sebekesinin yaradilmasi kosmik qebul merkezinin yaradilmasi ve sair isler heyata kecirilmisdir 1 Menbe RedaktePervin Abbasov Niksonla gorusden sonra SSRI ye buraxilmayan azerbaycanli professorun film kimi HEKAYETI lent az 08 11 2013 azerb Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Pervin Abbasov Niksonla gorusden sonra SSRI ye buraxilmayan azerbaycanli professorun film kimi HEKAYETI lent az 08 11 2013 azerb Menbe https az wikipedia org w index php title Nazim Babayev muhendis amp oldid 6053000, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.