Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Narodnaya volya (rus. Народная воля; azərb. Xalqın iradəsi) — Rusiyada inqilabi xalqçı təşkilatı. 1879-cu ildə "Zemlya i volya"nın parçalanmasından sonra yaranmışdı. Təşkilata İcraiyyə komitəsi (A.D.Mixaylov, A.İ.Jelyabov, S.K.Perovskaya, V.N.Fiqner və b.) başçılıq edirdi. 1879-1885-ci illərdə təşkilat eyniadlı qəzet buraxmışdır. Xalqçı utopik sosializmi mövqeyində qalan narodovolçular siyasi mübarizə yolu ilə mütləqiyyəti devirməyi ən mühüm vəzifə sayırdılar. Lakin onlar bu mübarizəni sosializmlə əlaqələndirə bilməmişdilər. "Narodnaya volya"nın proqramında ümumi seçki hüququ, demokratik azadlıqlar, torpağın xalqa paylanması, əzilən xalqlara öz müqəddəratını təyin etmək hüququ verilməsi və s. tələblər var idi. Narodovolçular Rusiyanın kapitalizm mərhələsini keçmədən kəndli inqilabı vasitəsilə sosializmə keçəcəyinə inanırdılar. Üsyan hazırlanması və keçirilməsində əsas rolu inqilabi azlığa verirdilər. "Narodnaya volya" II Aleksandra 7 dəfə sui-qəsd hazırlamışdı. 1881-ci il martın 1-də II Aleksandr öldürüldü. Qəsdin iştirakçıları edam edildi. Bundan sonra "Narodnaya volya" ideya və təşkilat böhranı keçirirdi. "Narodnaya volya" dağıdıldıqdan sonra onu bərpa etmək cəhdləri (1890-cı illərədək) boşa çıxdı. Təşkilatda A.İ.Ulyanovun terrorçu fraksiyası xüsusi yer tuturdu. Fraksiya "Narodnaya volya"nın proqramına ayrı-ayrı marksist müddəalar daxil etmək istəyirdi. İlkin proqram şərtlərinin əsassızlığı, mübarizənin terrorçu metoduna üstünlük verilməsi, siyasi sui-qəsd taktikası "Narodnaya volya"nın süqutunun başlıca səbəbləri idi.
| Narodnaya volya | |
|---|---|
 | |
| Yaranma tarixi | iyun 1879 |
| Ləğvolma tarixi | mart 1887 |
| Mərkəzi | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Azərbaycandan Peterburq, Moskva və Tiflisdə oxuyan mütərəqqi fikirli gənclərdən bir neçəsi (İ.Mehmandarov, F.Sultanov və b.) narodovolçu təşkilatların işində iştirak etmişdir. 1880-1890-cı illərdə Azərbaycanda Mərkəzi Rusiyadan sürgün olunmuş xeyli narodovolçu yaşamışdır.
Ədəbiyyat
- Волк С.С. Народная воля (1879-1882). М.-Л.: 1966
- Самедов В.Ю. Распространение марксизма-ленинизма в Азербайджане. Ч. 1. Б.: 1962, стр. 223-392.
Mənbə
- "Народнаја волја" // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 160.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Narodnaya volya rus Narodnaya volya azerb Xalqin iradesi Rusiyada inqilabi xalqci teskilati 1879 cu ilde Zemlya i volya nin parcalanmasindan sonra yaranmisdi Teskilata Icraiyye komitesi A D Mixaylov A I Jelyabov S K Perovskaya V N Fiqner ve b basciliq edirdi 1879 1885 ci illerde teskilat eyniadli qezet buraxmisdir Xalqci utopik sosializmi movqeyinde qalan narodovolcular siyasi mubarize yolu ile mutleqiyyeti devirmeyi en muhum vezife sayirdilar Lakin onlar bu mubarizeni sosializmle elaqelendire bilmemisdiler Narodnaya volya nin proqraminda umumi secki huququ demokratik azadliqlar torpagin xalqa paylanmasi ezilen xalqlara oz muqedderatini teyin etmek huququ verilmesi ve s telebler var idi Narodovolcular Rusiyanin kapitalizm merhelesini kecmeden kendli inqilabi vasitesile sosializme kececeyine inanirdilar Usyan hazirlanmasi ve kecirilmesinde esas rolu inqilabi azliga verirdiler Narodnaya volya II Aleksandra 7 defe sui qesd hazirlamisdi 1881 ci il martin 1 de II Aleksandr olduruldu Qesdin istirakcilari edam edildi Bundan sonra Narodnaya volya ideya ve teskilat bohrani kecirirdi Narodnaya volya dagidildiqdan sonra onu berpa etmek cehdleri 1890 ci illeredek bosa cixdi Teskilatda A I Ulyanovun terrorcu fraksiyasi xususi yer tuturdu Fraksiya Narodnaya volya nin proqramina ayri ayri marksist muddealar daxil etmek isteyirdi Ilkin proqram sertlerinin esassizligi mubarizenin terrorcu metoduna ustunluk verilmesi siyasi sui qesd taktikasi Narodnaya volya nin suqutunun baslica sebebleri idi Narodnaya volyaYaranma tarixi iyun 1879Legvolma tarixi mart 1887Merkezi Sankt PeterburqMoskva Vikianbarda elaqeli mediafayllar Azerbaycandan Peterburq Moskva ve Tiflisde oxuyan mutereqqi fikirli genclerden bir necesi I Mehmandarov F Sultanov ve b narodovolcu teskilatlarin isinde istirak etmisdir 1880 1890 ci illerde Azerbaycanda Merkezi Rusiyadan surgun olunmus xeyli narodovolcu yasamisdir EdebiyyatVolk S S Narodnaya volya 1879 1882 M L 1966 Samedov V Yu Rasprostranenie marksizma leninizma v Azerbajdzhane Ch 1 B 1962 str 223 392 Menbe Narodnaјa volјa Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә VII ҹild Misir Prado Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1983 S 160