fbpx
Wikipedia

Mətnşünaslıq

Mətnşünaslıq — mətnlərin tədqiqi ilə məşğul olan elm sahəsi․ Burada yazılı mətnlər, əlyazmalar, müəllifli və müəllifsiz abidələr müxtəlif istiqamətlərdə araşdırılır, öyrənilir․ Yazılı abidələrin yazılma, köçürülmə tarixini; müəllif əlyazmalarının, köçürülmüş nüsxələrin, o cümlədən mətnin əvvəldən sona qədər dəyişmiş variantlarına qədər bütün məsələləri tarixi şəkildə öyrənən mətnşünaslıq elm sahəsi kimi mürəkkəb bir sistem təşkil edir.

Haqqında

Mətnşünaslığın bir elm sahəsi kimi tarixi qədim olmasa da, onun yaranması tarixi çox qədimlərə gedib çıxır. Mətnşünaslıq XX əsrin II yarısından etibarən elmi sahə kimi inkişaf etməyə başlamışdır. Lixaçov qeyd edir ki, "mətnşünaslıq ədəbiyyat tarixinin əsasını təşkil edir. Hər hansı bir abidənin mətninin tarixi bütöv ədəbiyyatın tarixi üçün ilkin mənbədir... Beləliklə, mətnşünaslıq mətnlərin yaranma tarixni öyrənir. Mətnin tarixi bu mənada müxtəlif insanların – müəlliflərin, redaktorların, katiblərin, oxucuların, sifarişçilərin yaradıcılığı kimi başa düşülür. Bu mənada mətnin tarixi birbaşa cəmiyyətin tarixi ilə bağlı olur". Yazılı mətnlər dedikdə yalnız bədii mətnlər başa düşülməməlidir. Bir halda ki, mətn cəmiyyətin tarixni əks etdirir, bu tarixi daha mükəmməl öyrənmək üçün məzmunundan asılı olmayaraq bütün mətnlər tədqiq olunmalıdır. "Mətnşünaslıq yalnız ədəbiyyat tarixi üçün deyil, eyni zamanda mədəniyyət tarixi üçün əhəmiyyət kəsb edən bir elmi sahədir".

Aspektləri

Mətnşünaslıqda mətnlər iki aspektdən öyrənilir: filoloji (ədəbiyyatşünaslıq) və dilçilik (linqivistik). Filoloji mətnşünaslıq deyərkən, əsasən, ədəbi– bədii mətnlərin tədqiqi nəzərdə tutulur. Linqivistik mətnşünaslığın tədqiqat obyekti dilin müxtəlif inkişaf mərhələlərində yaranmış bütün əlyazmalar, yazılı abidələr və mətnlərdir. Bu yazılar ədəbi–bədii abidələr, dini kitablar, təbiətə, təbabətə aid əsərlər, tarixi mahiyyət daşıyan rəsmi sənədlər, məktublar, qeydlər və s. ola bilər.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. (PDF). elibrary.bsu.edu.az. Archived from the original on 11 May 2022.

mətnşünaslıq, mətnlərin, tədqiqi, ilə, məşğul, olan, sahəsi, burada, yazılı, mətnlər, əlyazmalar, müəllifli, müəllifsiz, abidələr, müxtəlif, istiqamətlərdə, araşdırılır, öyrənilir, yazılı, abidələrin, yazılma, köçürülmə, tarixini, müəllif, əlyazmalarının, köçü. Metnsunasliq metnlerin tedqiqi ile mesgul olan elm sahesi Burada yazili metnler elyazmalar muellifli ve muellifsiz abideler muxtelif istiqametlerde arasdirilir oyrenilir Yazili abidelerin yazilma kocurulme tarixini muellif elyazmalarinin kocurulmus nusxelerin o cumleden metnin evvelden sona qeder deyismis variantlarina qeder butun meseleleri tarixi sekilde oyrenen metnsunasliq elm sahesi kimi murekkeb bir sistem teskil edir Mundericat 1 Haqqinda 2 Aspektleri 3 Hemcinin bax 4 IstinadlarHaqqinda RedakteMetnsunasligin bir elm sahesi kimi tarixi qedim olmasa da onun yaranmasi tarixi cox qedimlere gedib cixir Metnsunasliq XX esrin II yarisindan etibaren elmi sahe kimi inkisaf etmeye baslamisdir Lixacov qeyd edir ki metnsunasliq edebiyyat tarixinin esasini teskil edir Her hansi bir abidenin metninin tarixi butov edebiyyatin tarixi ucun ilkin menbedir Belelikle metnsunasliq metnlerin yaranma tarixni oyrenir Metnin tarixi bu menada muxtelif insanlarin muelliflerin redaktorlarin katiblerin oxucularin sifariscilerin yaradiciligi kimi basa dusulur Bu menada metnin tarixi birbasa cemiyyetin tarixi ile bagli olur Yazili metnler dedikde yalniz bedii metnler basa dusulmemelidir Bir halda ki metn cemiyyetin tarixni eks etdirir bu tarixi daha mukemmel oyrenmek ucun mezmunundan asili olmayaraq butun metnler tedqiq olunmalidir Metnsunasliq yalniz edebiyyat tarixi ucun deyil eyni zamanda medeniyyet tarixi ucun ehemiyyet kesb eden bir elmi sahedir Aspektleri RedakteMetnsunasliqda metnler iki aspektden oyrenilir filoloji edebiyyatsunasliq ve dilcilik linqivistik Filoloji metnsunasliq deyerken esasen edebi bedii metnlerin tedqiqi nezerde tutulur Linqivistik metnsunasligin tedqiqat obyekti dilin muxtelif inkisaf merhelelerinde yaranmis butun elyazmalar yazili abideler ve metnlerdir Bu yazilar edebi bedii abideler dini kitablar tebiete tebabete aid eserler tarixi mahiyyet dasiyan resmi senedler mektublar qeydler ve s ola biler 1 Hemcinin bax RedakteLinqvistikaIstinadlar Redakte Metnsunasligin nezeri esaslari PDF elibrary bsu edu az Archived from the original on 11 May 2022 Dilcilik ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Menbe https az wikipedia org w index php title Metnsunasliq amp oldid 6672012, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.