Əncüməni-şüəra məclisinin fəal üzvlərindən Salik Ordubadi haqqında ilk məlumata Məhəmmədəli Tərbiyətin "Danişməndani-Azərbaycan" adlı təzkirəsində rast gəlirik. Məhəmmədəli Tərbiyət bu əsərində "Salik" təxəllüslü şairlər sırasında Salik Ordubadinin də adını çəkmiş və haqqında çox bəsit məlumat verərək yazmışdır: "Salik Ordubadi – hicri-qəməri XIII əsr (miladi XIX) söz ustalarındandır. Onun şeirləri Türk dilindədir M.Tərbiyət çox güman ki, Salikin əlyazma divanından xəbərsiz olduğundan onun əsərlərinin yalnız Türk dilində olduğunu söyləmişdir. Halbuki şairin əlimizdə olan divanı həcmcə çox geniş olub, həm Türk, həm cığatay, həm də fars və ərəb dillərindədir. Bu divanı ilk dəfə Ordubadın tanınmış maarif xadimlərindən olan mərhum Əli Qənbərli tapmışdır. 25-30 il bundan öncə Ordubadın Xanəgah (indiki Xanağa) kəndindəki qədim müqəddəs pir uçmuş və oradan xeyli kitablar çıxmışdır. Əli Qənbərli ərəb əlifbasını bildiyi üçün həmin kəndə dəvət olunmuş və pirdəki kitabların içərisindən Salikin də divanını tapıb öz arxivində saxlamışdır. Bu divanın fotosurətini mən sonralar doktorluq mövzumla ("XIX əsr Ordubad ədəbi mühiti") əlaqədar olaraq çox çətinliklə əldə etmiş və çapa hazırlayıb Təbrizdə əski əlifba ilə nəşr etdirmişəm.1 Divanın fotosurətini mənə hörmətli alimlərimizdən olan mərhum Yolçu Piriyev vermişdir. Bu lütfkarlığına və xeyirxahlığına görə allahdan ona rəhmət diləyirəm. Məzarı nurla dolsun.
Yaradıcılığı
Məhəmmədqulu Salik öz divanını "Gülşəni-vəhdət" adlandırmışdır. Şair özü divanının yazılma tarixi haqqında "Qiteyi-lətifə" adlı bir şerində məlumat verərək yazırdı:
"Gülşəni-vəhdət"i yazmaqdan ötrü Gülşəni seyr etməyə çıxdım. Peyğəmbərin hicrətindən 1200 il keçirdi, Bunu dörd fəsldə nəzmə çəkdim. Yeddini yetmişə əlavə elə, Ta haqqın kamalı yerinə yetişsin. Sevinc gətirən, ürək açan bağ, Dolandıqja hamıya sevinc bağışlasın. Bu, kəmtər, mühəqqirin ərmağanı, Salikin səfərdən sonra töhfəsidir. O dostlara ki, sədaqətli olalar, Onlara yox ki, sədaqətsiz və zalım olalar.
Bu məlumatdan aydın olur ki, Salik öz divanını hicri-qəməri tarixinin 1277-cu ilində tərtib etməyə başlamışdır. Divanın ərəbjə yazılmış "Xatimə" hissəsindən isə əsərin hicri-qəməri tarixinin 1280-cu ilində tərtib edilib tamamlandığı aydın olur. Salik özü bu haqda məlumat verərək yazır: "Mən fərağat hasil elədim bu kitabın təlifindən və yazılmasından ki, bu nüsxeyi-şərifənin adı "Gülşəni-vəhdət"dir. Bu kitab çox günahkar, çox düşkün, çox həqir və fəqir olan, Allahın yolunu gedən və Allahın ipindən tutan Məhəmmədqulunun yazdıqlarındandır ki, təxəllüsü "Salik"dir. Bu Salik həqiqət yolunun salikidir. Ona görə də rəbbül aləminin rəhmətinə möhtajdır ki, Allah rəhmət eləsin, Allah bağışlasın. Kərbəlayi Əbdülhüseyn Xaturinin oğludur ki, Allah ona da rəhmət eləsin. Və bu kitabı da rəcəbül mərjəb ayında Allahın köməyi ilə peyğəmbərin hicrətinin 1280-cu ilində yazdım ki, Allah ona və onun xanədanına minlər səlamu səlavat göndərsin".
Bu məlumatlar təsdiq edir ki, Salik öz divanını hicri-qəməri tarixinin 1277-1280-cu illərində tərtib edib tamamlamışdır.
Salikin həyatı haqqında əlimizdə əsaslı məlumat yoxdur. Lakin şairin Xanəgah kəndində yaşayan varisləri, yaxın qohumları və kəndin qojaman sakinləri onun ilk təhsilini ata babasının yanında aldığını, sonra Ordubaddakı mədrəsədə oxuduğunu, daha sonra isə İranda ali ruhani təhsili aldığını söyləyirlər. Salikin anadan olma və vəfat tarixləri də dəqiq məlum deyildir. Lakin şair divanına daxil etdiyi "Qiteyi-lətifə" adlı şeirində özünün qojalıq çağlarında əsərini Necə qələmə almasından bəhs edərkən yaşının 55-dən yuxarı olduğunu qeyd edir. Bu isə təsdiq edir ki, Salik 1277-cu ildə divanını tərtib etməyə başlayan zaman onun yaşı 55-dən yuxarı, yəni 56-ya yaxın imiş. Belə olduqda 1277-cu il tarixindən, Salikin özünün dediyi kimi, yaşının 55-56 olması rəqəmini çıxsaq, o zaman onun anadan olduğu vaxt hicri-qəməri tarixinin 1221-1222-cu illərinə təsadüf edir ki, bunu da miladi tarixinə çevirdikdə Salikin anadan olduğu tarix 1806-jı ilə düşür. Lakin şairin neçəncu ildə vəfat etməsi naməlumdur.
məhəmmədqulu, salik, ordubadi, hacı, mirzə, ağarəhim, qüdsi, vənəndi, 1773, ordubad, 1861, ordubad, qafqaz, canişinliyi, əncüməni, şüəra, məclisinin, fəal, üzvlərindən, rəhbərlərindən, biridoğum, tarixi, 1773doğum, yeri, ordubad, azərbaycanvəfat, tarixi, 1861v. Haci Mirze Agarehim Qudsi Venendi 1773 Ordubad 1861 Ordubad Qafqaz canisinliyi Encumeni suera meclisinin feal uzvlerinden ve ilk rehberlerinden biriMehemmedqulu Salik OrdubadiDogum tarixi 1773Dogum yeri Ordubad AzerbaycanVefat tarixi 1861Vefat yeri Ordubad AzerbaycanFealiyyeti sair mutefekkirMehemmedqulu Salik Ordubadi Vikimenbede Mundericat 1 Heyati 2 Yaradiciligi 3 Hemcinin bax 4 Edebiyyat 5 IstinadlarHeyati RedakteEncumeni suera meclisinin feal uzvlerinden Salik Ordubadi haqqinda ilk melumata Mehemmedeli Terbiyetin Danismendani Azerbaycan adli tezkiresinde rast gelirik Mehemmedeli Terbiyet bu eserinde Salik texelluslu sairler sirasinda Salik Ordubadinin de adini cekmis ve haqqinda cox besit melumat vererek yazmisdir Salik Ordubadi hicri qemeri XIII esr miladi XIX soz ustalarindandir Onun seirleri Turk dilindedir M Terbiyet cox guman ki Salikin elyazma divanindan xebersiz oldugundan onun eserlerinin yalniz Turk dilinde oldugunu soylemisdir Halbuki sairin elimizde olan divani hecmce cox genis olub hem Turk hem cigatay hem de fars ve ereb dillerindedir Bu divani ilk defe Ordubadin taninmis maarif xadimlerinden olan merhum Eli Qenberli tapmisdir 25 30 il bundan once Ordubadin Xanegah indiki Xanaga kendindeki qedim muqeddes pir ucmus ve oradan xeyli kitablar cixmisdir Eli Qenberli ereb elifbasini bildiyi ucun hemin kende devet olunmus ve pirdeki kitablarin icerisinden Salikin de divanini tapib oz arxivinde saxlamisdir Bu divanin fotosuretini men sonralar doktorluq movzumla XIX esr Ordubad edebi muhiti elaqedar olaraq cox cetinlikle elde etmis ve capa hazirlayib Tebrizde eski elifba ile nesr etdirmisem 1 Divanin fotosuretini mene hormetli alimlerimizden olan merhum Yolcu Piriyev vermisdir Bu lutfkarligina ve xeyirxahligina gore allahdan ona rehmet dileyirem Mezari nurla dolsun Yaradiciligi RedakteMehemmedqulu Salik oz divanini Gulseni vehdet adlandirmisdir Sair ozu divaninin yazilma tarixi haqqinda Qiteyi letife adli bir serinde melumat vererek yazirdi Gulseni vehdet i yazmaqdan otru Gulseni seyr etmeye cixdim Peygemberin hicretinden 1200 il kecirdi Bunu dord feslde nezme cekdim Yeddini yetmise elave ele Ta haqqin kamali yerine yetissin Sevinc getiren urek acan bag Dolandiqja hamiya sevinc bagislasin Bu kemter muheqqirin ermagani Salikin seferden sonra tohfesidir O dostlara ki sedaqetli olalar Onlara yox ki sedaqetsiz ve zalim olalar Bu melumatdan aydin olur ki Salik oz divanini hicri qemeri tarixinin 1277 cu ilinde tertib etmeye baslamisdir Divanin erebje yazilmis Xatime hissesinden ise eserin hicri qemeri tarixinin 1280 cu ilinde tertib edilib tamamlandigi aydin olur Salik ozu bu haqda melumat vererek yazir Men feragat hasil eledim bu kitabin telifinden ve yazilmasindan ki bu nusxeyi serifenin adi Gulseni vehdet dir Bu kitab cox gunahkar cox duskun cox heqir ve feqir olan Allahin yolunu geden ve Allahin ipinden tutan Mehemmedqulunun yazdiqlarindandir ki texellusu Salik dir Bu Salik heqiqet yolunun salikidir Ona gore de rebbul aleminin rehmetine mohtajdir ki Allah rehmet elesin Allah bagislasin Kerbelayi Ebdulhuseyn Xaturinin ogludur ki Allah ona da rehmet elesin Ve bu kitabi da recebul merjeb ayinda Allahin komeyi ile peygemberin hicretinin 1280 cu ilinde yazdim ki Allah ona ve onun xanedanina minler selamu selavat gondersin Bu melumatlar tesdiq edir ki Salik oz divanini hicri qemeri tarixinin 1277 1280 cu illerinde tertib edib tamamlamisdir Salikin heyati haqqinda elimizde esasli melumat yoxdur Lakin sairin Xanegah kendinde yasayan varisleri yaxin qohumlari ve kendin qojaman sakinleri onun ilk tehsilini ata babasinin yaninda aldigini sonra Ordubaddaki medresede oxudugunu daha sonra ise Iranda ali ruhani tehsili aldigini soyleyirler Salikin anadan olma ve vefat tarixleri de deqiq melum deyildir Lakin sair divanina daxil etdiyi Qiteyi letife adli seirinde ozunun qojaliq caglarinda eserini Nece qeleme almasindan behs ederken yasinin 55 den yuxari oldugunu qeyd edir Bu ise tesdiq edir ki Salik 1277 cu ilde divanini tertib etmeye baslayan zaman onun yasi 55 den yuxari yeni 56 ya yaxin imis Bele olduqda 1277 cu il tarixinden Salikin ozunun dediyi kimi yasinin 55 56 olmasi reqemini cixsaq o zaman onun anadan oldugu vaxt hicri qemeri tarixinin 1221 1222 cu illerine tesaduf edir ki bunu da miladi tarixine cevirdikde Salikin anadan oldugu tarix 1806 ji ile dusur Lakin sairin necencu ilde vefat etmesi namelumdur Hemcinin bax RedakteEncumeni sueraEdebiyyat RedakteMyashyammyadyali Tyarbijyat Danishmyandani Azyarbajzhan Azyarnyashr Baky 1987 syash 292 GULSENI VEHDET DIVAN 2 cildde I cildIstinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Mehemmedqulu Salik Ordubadi amp oldid 5530634, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
