fbpx
Wikipedia

Məhəmməd Osmani

Məhamməd Ataul Gani Osmani (benq. মুহাম্মদ আতাউল গণি ওসমানী 1 sentyabr 1918 - 16 fevral 1984) Banqladeş Azadlıq müharibəsi ərəfəsində Banqladeş Silahlı qüvvələrinin komandiri. Osmaninin karyerası, 1939-da İngilis Hind Ordusunda xidmətə başlayaraq beş il xidmətinidavam etdirdi. II. Dünya müharibəsi ərəfəsində Burmada döyüşdü və 1967-ci ilə qədər Pakistan Ordusunda vəzifləndirildi. Osmani 1971-ci ildə qeyri-daimi hökumət tərəfindən Benqalcı silahlı müqavimətin başına gətirildi və Banqladeş Silahlı Qüvvələrinin qurucusu olaraq qəbul edilir. General Osmani 1972-ci ildə tərhis oldu. Osmani müstəqil Banqladeşdə siyasətə qoşuldu, Şeyx Mujibur Rahman hökumətində millətvəkili ve nazir olaraq xidmət etdi. BAKSALın qurulmasına qarşı çıxdıqdan sonra istefa etdi. Osman həmçinin Banqladeşin milli marşı olaran Kazi Nazrul İslamın "Chol Chol Chol" u tanıtmışdır.

Məhəmməd Osmani
মুহাম্মদ আতাউল গণি ওসমানী
Şəxsi məlumatlar
Ləqəbi Bangabir (বঙ্গবীর)
Doğum tarixi
Doğum yeri Sunamqanq, Hindistan
Vəfat tarixi (65 yaşında)
Vəfat yeri London, İngiltərə
Vətəndaşlığı
Hərbi fəaliyyəti
Hərbi hissə Britaniya-Hindistan ordusu
Rütbə General
General
Döyüşlər İkinci Dünya müharibəsi,Banqladeş azadlıq müharibəsi
Təltifləri

Gənclik dövrü və ilk təhsili

Osmani 1 Sentyabr 1918'de, İngilis Hindistanın Assam Əyaləti, Sunamüanüda torpaq sahibi ailənin övladı olaraq dünyaya gözlərini açdı.Osmani 14-cü yüz illikdə yaşamış Şah Cəlaləddinin ,Şah Nizaməddinin soyundan gəlir. Osmani Silhetdəki ipək məktəbinə daxil olur, ardından 1934-cu ildə Silhet Dövlət Pilot məktəbinə təhsil alır. İngiliscə mükəmməl bildiyinə görə Pritoriya mükafatını qazanır Osmani, Aliqarx Müsülman Üniversitetində coğrafya təhsilir alır və 1938-cu ildə məzun olur. Hindistan Hərbi Akademiyasında işə başlayır.

Hərbi karyerası

Osmani İngilis Hind ordusuna qoşulduğu zaman 1939-cu ildən 1940-cı ilə qədər 4-cü Şəhər Piyada alayının üzvü idi. 1940 ilin oktyabr ayında ikinci topçu komandiri olaraq vəzifələndirildi. Osmani başlangıcda 2. Tabor, Vellinqton alayına tabe idi. Qısa Mekaniki Daşınma Kursunu (1940 - Fevral 1941) ve Gənc Taktiki Kursu (1941 - Fevral 1941) tamamladıqtan sonra, XV Qolordunun mekaniki daşınma taboruna qoşuldu və II. Dünya Müharibəsi ərəfəsində Burmaya gönderildi.

Britaniya-Hind Ordusu (1941-1947)

Osmani 17 Fevral 1941-ci ildə müvəqqəti idarəçiliyə gətirildi və 23 May 1942-ci ildə mayor rütbəsi aldı. 1941-1945 ci illərdəy müfrəzat komandiri, tabur komandiri, 2IC və tabur komandiriı vəzifələrini yerinə yetirdi. 1944-ci ilin noyabr ayından 1945-ci ilin fevral ayına qədər Osmani Ümumi müavinlik kursunu bitirərək , onun idarə mərkəzində iki dərəcəli bir ümumi işçi məmuru oldu.

O Yüksək rütbəlu məmurlar kursuna qoşulmadan əvvəl, 1946 ci ilin may ayında İngilis Hind Ordusu HQ Bihar ve Orissa Bölgəsinə bağlıydı. Osmani 1947 fevralında kursu tamamladı. O, Avqust 1947-ə üədər Quartermaster Genel ve Ordnance Şöbələrində Simlaədaki İngilis Qırmızıdərili Ordusu GHQ-suna və 1947-ci ilin avqustundan 6 Oktyabra qədər Yeni Dehliidəki Klaude Auchinleck HQ-sunda ümumi müavin olaraq olarak elan edildi. Osmani Hind mülki xidmət imtahanını keçməsinə rəğmən 1947-ci ildə Pakistan Ordusu ile birlikte kalmak üçün xarici xidmət pozisyonunu redd etdi. Hindistan ve Pakistan arasındaki ordu varlıklarının bölünmesi sırasında Pakistanı təmsil edən İngilis Kırmızıdərili Ordusunun sonuna şahid oldu.

Pakistan ordusu

Osmani Quetta İsçi Kollecində uzun müddət heyət kursunda iştirak etmiş və 1971 -ci ildə Pakistan ordusunun Banqladeş güclərinə qarşı hərəkatına Yəhya Xan Tikka Xan və A,A.K.Niazi ilə birlikdə rəhbərlik etmişdir. Kursu tamamladıqtan sonra Osmani ordu rəhbərliyi heyətinə qatılmışdır. Yanvar 1949-cu ildə Reqinald Hutton və (ordunun əsgərə qəbulu standartlarını qiymətləndirmək üçün Duqlas Gracey tərəfindən vəzifələndirilən bir komissiya rəhbəri olaraq) Şərqi Pakistanda kadet kolleclərinin qurulmasını tövsiyə etdi.Daha sonra general köməkçisi oldu.

Şərqi Pakistan (1950–1956)

Osmani 8 Noyabr 1951-ci ildə 107-ci Tuqayın bir parçası olaran Cessorda yerləşdirilən 1-ciŞərqi Bengal Alayının idarəedicisi oldu. O alaylı yürüşün və qrup üçün "Benqalca mahnıları" ("Chal Chal Chal", "Gram Chara oi ranga matir yolu)" "Rabindranath Tagore ve Dhano Dhaney Puşpay Bhora" ve Brataxari (Shodoy Dutt tərəfindən tanıdıldı), ilə tanındı . Osmani NCOlarını Benqaldakı günlük vəziyyətin hesabatlarını təqdim etməsini əmr etdi. Benqalcə mədəniyyətinin göstəricisi, Puncap bazaları tərəfindən Hindu mədəniyyəti olaraq gördüklerinin qəbul edilməsini sevməyənlərdən idi . Osmani Fevral 1953-dən Yanvar 1955-ə qədər Chittaqonqdakı Şərqi Benqal Alay Mərkəzinin komandanı idi. Əlavə olaraq Cessordakı 107. Tugayda 1953-cü ildən, idarəedici olaraq iştirak edirdi . Osmani,GHQ yasa dərsini tamamladıktan ve EBRCdən ayrıldıqtan sonra əlavə komandan oldu. Mart 1955-də Şərqi Benqal əyalət idarəetməsi altında Şərqi Pakistan Tüfəgləri müdir köməkçisi oldu. Benqal xarici azlıq qruplarının işə alınmasını genişlətdi və Qərbi Pakistandan işə alma sonra çatdı. In the EPR, he expanded the recruitment of non-Bengali minority groups and ended recruiting from West Pakistan.

1965-ci ildəki müharibədə rolu

Osmani 1965-ci ildə Hind-Pakistan müharibəsi dövründə DDMO kimi xidmət etməsinə baxmayaraq, Pakistan generalları tərəfindən alçaldılmışdı və özünü Şərqi Benqal alaylarına həsr etmişdir. O, Pakistan təzyiqinin müharibə zamanı Kaşurda yerləşdirdiyi 1-ci Bengal vahidinin töhfəsini ört basdır etməsinə narazlıq bildirdi. Pakistan ordusunda Benqallı şəxslərin sayını artırmaq üçün hər fürsətdən istifadə edilirdi.

Müharibədən sonra Osmani gələcək ordu-ehtiyat və maddi-texniki tələbləri müəyyənləşdirməklə vəzifələndirilən komitə sədrliyinə rəhbərlik edib və 1965-ci ilin iyulundan 1966-cı ilin aprelinə qədər olan Ordu İdman İdarəsi Başqanlığı vəzifəsini icra etdi. 16 May 1966-cı ildə təqaüdə çıxdı . DDMO kimi Osmani'nin varisi 1971 Banqladeş müharibəsində mübahisəli bir rol oynayan Rao Farman Ali idi.

Siyasi aktivliyi

Osmani Agartala Conspiracy iddiasında birbaşa iştirak etməmişdi. İştirakçıların fikirlərini 1971-ci ildə BDF alt bölməsi komandiri və 1975-ci ildə Banqladeş Ordusunun polkovniki olan Xəndək Nazmul Huda vasitəsi ilə sorğulanması nəticəsində formalaşdırmış və bunun ardından Osmani Pakistanda Benqallara qarşı ayrı-seçkilik üçün siyasi bir həll təklif etmişdir. 1958-ci ildə, məhkəmə iclaslarıbaşlamazdan əvvəl məhkəmə işinə aid məsələlərdə sorğulandı.

Awami namizədi

Tərhisdən sonra,Osmani Şeyx Mujibur Rəhmanın bütün Pakistanlı Avami Müslüman Liqasına 1970-ci ildə qatıldı və Şərqi Pakistana daxil oldu. Awami Liqasının namizədi olaraq, Silhetin Balaqanj-Fençugang,Upazila bölgəsindən milli yığıncağa seçildi. Osmani, Pakistanda MKK olaraq xidmət etməmişdir, çünki Bangladeşdə Müstəqillik Döyüşündən sonra müvəqqəti hökumətə qatılmışdır.

Banqladeş azadlıq hərəkatı

 
Pakistan and Benqal birləşmələri 25 Mart 1971, Axtarış işığı əməliyyatı zamanı yerləşmə yerləri.

Osmani və İşfakul Məcid 1971-ci ildə Avami Liqası rəhbərliyi üçün hərbi məsləhət qrupunun bir hissəsini təşkil edirdi. Mart ayında siyasi böhran dərinləşdiyi üçün Pakistan Silahlı Qüvvələrinin bir çox Benqal zabitləri rəhbərlik üçün Benqal siyasətçilərinə həvalə etdilər və Osmani gizli iclasları əlaqələndirdi. Awami Liqası liderləri ilə Osmani vasitəsilə əlaqə saxladılar

İstinadlar

  1. Ibarāhima, Saiẏada Muhāmmada Ibarāhima. Misrakathana. Dhaka: Ananyā. səh. 238.
  2. Ibarāhima, Saiẏada Muhāmmada Ibarāhima. Misrakathana. Dhaka: Ananyā. səh. 128.
  3. Ibarāhima, Saiẏada Muhāmmada Ibarāhima. Misrakathana. Dhaka: Ananyā. səh. 241.
  4. Ibarāhima, Saiẏada Muhāmmada Ibarāhima. Misrakathana. Dhaka: Ananyā. səh. 239.
  5. Islam, Sheikh Akthar Ul, Sadhinota Judher Sipahasalar Bongobir General Osmany p. 18, ISBN 978-984-8901-08-3
  6. General Osmany p.128
  7. Raja, Dewan Mohammad Tasawwar, O GENERAL MY GENERAL (Life and Works of General M A G Osmany), p 62, ISBN 978-984-8866-18-4
  8. General Osmany, Peer, M. Ataur Rahman, p. 90
  9. Anam, Tahmima. "Rabindranath Tagore's legacy lies in the freedom-seeking women of his fiction". independent.co.uk. The Independent UK. İstifadə tarixi: 30 May 2015.
  10. General Osmany, Peer, M. Ataur Rahman, p. 101
  11. Siddiqi, Brig. (ret.) A. R., The Military in Pakistan: Image and Reality p. 135, ISBN 9694022827
  12. Khan, Maj. General Rao Farman Ali, 'How Pakistan Got Divided', p12 | Bengali Translation: ‘Bangladesher Janmo’ University Press Ltd. 1996 ISBN 984-05-0157-7
  13. Khandker, Air Vice Marsha (ret.) A.K, Hasan, Moyeedul, Mirza, Wing Commander (ret.) S.R., Muktijuddher Purbapar p. 7, ISBN 978-984-8765-22-7
  14. Arefin, Maj. (ret.) A.S.M Shamsul, History, Standing of important persons involved in the Bangladesh War of Liberation p. 4, ISBN 984-05-0146-1

məhəmməd, osmani, məhamməd, ataul, gani, osmani, benq, মদ, আত, উল, গণ, ওসম, sentyabr, 1918, fevral, 1984, banqladeş, azadlıq, müharibəsi, ərəfəsində, banqladeş, silahlı, qüvvələrinin, komandiri, osmaninin, karyerası, 1939, ingilis, hind, ordusunda, xidmətə, ba. Mehammed Ataul Gani Osmani benq ম হ ম মদ আত উল গণ ওসম ন 1 sentyabr 1918 16 fevral 1984 Banqlades Azadliq muharibesi erefesinde Banqlades Silahli quvvelerinin komandiri Osmaninin karyerasi 1939 da Ingilis Hind Ordusunda xidmete baslayaraq bes il xidmetinidavam etdirdi II Dunya muharibesi erefesinde Burmada doyusdu ve 1967 ci ile qeder Pakistan Ordusunda veziflendirildi Osmani 1971 ci ilde qeyri daimi hokumet terefinden Benqalci silahli muqavimetin basina getirildi ve Banqlades Silahli Quvvelerinin qurucusu olaraq qebul edilir General Osmani 1972 ci ilde terhis oldu Osmani musteqil Banqladesde siyasete qosuldu Seyx Mujibur Rahman hokumetinde milletvekili ve nazir olaraq xidmet etdi BAKSALin qurulmasina qarsi cixdiqdan sonra istefa etdi Osman hemcinin Banqladesin milli marsi olaran Kazi Nazrul Islamin Chol Chol Chol u tanitmisdir Mehemmed Osmaniম হ ম মদ আত উল গণ ওসম ন Sexsi melumatlarLeqebi Bangabir বঙ গব র Dogum tarixi 1 sentyabr 1918Dogum yeri Sunamqanq HindistanVefat tarixi 16 fevral 1984 65 yasinda Vefat yeri London IngiltereVetendasligi Banqlades Britaniya Hindistani PakistanHerbi fealiyyetiHerbi hisse Britaniya Hindistan ordusuRutbe General GeneralDoyusler Ikinci Dunya muharibesi Banqlades azadliq muharibesiTeltifleri Mundericat 1 Genclik dovru ve ilk tehsili 2 Herbi karyerasi 2 1 Britaniya Hind Ordusu 1941 1947 2 2 Pakistan ordusu 2 2 1 Serqi Pakistan 1950 1956 2 3 1965 ci ildeki muharibede rolu 3 Siyasi aktivliyi 3 1 Awami namizedi 4 Banqlades azadliq herekati 5 IstinadlarGenclik dovru ve ilk tehsili RedakteOsmani 1 Sentyabr 1918 de Ingilis Hindistanin Assam Eyaleti Sunamuanuda torpaq sahibi ailenin ovladi olaraq dunyaya gozlerini acdi Osmani 14 cu yuz illikde yasamis Sah Celaleddinin Sah Nizameddinin soyundan gelir Osmani Silhetdeki ipek mektebine daxil olur ardindan 1934 cu ilde Silhet Dovlet Pilot mektebine tehsil alir Ingilisce mukemmel bildiyine gore Pritoriya mukafatini qazanir Osmani Aliqarx Musulman Universitetinde cografya tehsilir alir ve 1938 cu ilde mezun olur Hindistan Herbi Akademiyasinda ise baslayir 1 Herbi karyerasi RedakteOsmani Ingilis Hind ordusuna qosuldugu zaman 1939 cu ilden 1940 ci ile qeder 4 cu Seher Piyada alayinin uzvu idi 2 1940 ilin oktyabr ayinda ikinci topcu komandiri olaraq vezifelendirildi 3 Osmani baslangicda 2 Tabor Vellinqton alayina tabe idi Qisa Mekaniki Dasinma Kursunu 1940 Fevral 1941 ve Genc Taktiki Kursu 1941 Fevral 1941 tamamladiqtan sonra XV Qolordunun mekaniki dasinma taboruna qosuldu ve II Dunya Muharibesi erefesinde Burmaya gonderildi 2 Britaniya Hind Ordusu 1941 1947 Redakte Osmani 17 Fevral 1941 ci ilde muveqqeti idareciliye getirildi ve 23 May 1942 ci ilde mayor rutbesi aldi 1941 1945 ci illerdey mufrezat komandiri tabur komandiri 2IC ve tabur komandirii vezifelerini yerine yetirdi 1944 ci ilin noyabr ayindan 1945 ci ilin fevral ayina qeder Osmani Umumi muavinlik kursunu bitirerek onun idare merkezinde iki dereceli bir umumi isci memuru oldu 4 O Yuksek rutbelu memurlar kursuna qosulmadan evvel 1946 ci ilin may ayinda Ingilis Hind Ordusu HQ Bihar ve Orissa Bolgesine bagliydi Osmani 1947 fevralinda kursu tamamladi 5 O Avqust 1947 e ueder Quartermaster Genel ve Ordnance Sobelerinde Simlaedaki Ingilis Qirmiziderili Ordusu GHQ suna ve 1947 ci ilin avqustundan 6 Oktyabra qeder Yeni Dehliideki Klaude Auchinleck HQ sunda umumi muavin olaraq olarak elan edildi Osmani Hind mulki xidmet imtahanini kecmesine regmen 1947 ci ilde Pakistan Ordusu ile birlikte kalmak ucun xarici xidmet pozisyonunu redd etdi Hindistan ve Pakistan arasindaki ordu varliklarinin bolunmesi sirasinda Pakistani temsil eden Ingilis Kirmiziderili Ordusunun sonuna sahid oldu 6 Pakistan ordusu Redakte Osmani Quetta Isci Kollecinde uzun muddet heyet kursunda istirak etmis ve 1971 ci ilde Pakistan ordusunun Banqlades guclerine qarsi herekatina Yehya Xan Tikka Xan ve A A K Niazi ile birlikde rehberlik etmisdir 4 Kursu tamamladiqtan sonra Osmani ordu rehberliyi heyetine qatilmisdir Yanvar 1949 cu ilde Reqinald Hutton ve ordunun esgere qebulu standartlarini qiymetlendirmek ucun Duqlas Gracey terefinden vezifelendirilen bir komissiya rehberi olaraq Serqi Pakistanda kadet kolleclerinin qurulmasini tovsiye etdi Daha sonra general komekcisi oldu 6 Serqi Pakistan 1950 1956 Redakte Osmani 8 Noyabr 1951 ci ilde 107 ci Tuqayin bir parcasi olaran Cessorda yerlesdirilen 1 ciSerqi Bengal Alayinin idareedicisi oldu O alayli yurusun ve qrup ucun Benqalca mahnilari Chal Chal Chal Gram Chara oi ranga matir yolu Rabindranath Tagore ve Dhano Dhaney Puspay Bhora ve Brataxari Shodoy Dutt terefinden tanidildi ile tanindi 7 Osmani NCOlarini Benqaldaki gunluk veziyyetin hesabatlarini teqdim etmesini emr etdi 8 Benqalce medeniyyetinin gostericisi Puncap bazalari terefinden Hindu medeniyyeti olaraq gorduklerinin qebul edilmesini sevmeyenlerden idi Osmani Fevral 1953 den Yanvar 1955 e qeder Chittaqonqdaki Serqi Benqal Alay Merkezinin komandani idi Elave olaraq Cessordaki 107 Tugayda 1953 cu ilden idareedici olaraq istirak edirdi 9 Osmani GHQ yasa dersini tamamladiktan ve EBRCden ayrildiqtan sonra elave komandan oldu Mart 1955 de Serqi Benqal eyalet idareetmesi altinda Serqi Pakistan Tufegleri mudir komekcisi oldu Benqal xarici azliq qruplarinin ise alinmasini genisletdi ve Qerbi Pakistandan ise alma sonra catdi 8 In the EPR he expanded the recruitment of non Bengali minority groups and ended recruiting from West Pakistan 10 1965 ci ildeki muharibede rolu Redakte Osmani 1965 ci ilde Hind Pakistan muharibesi dovrunde DDMO kimi xidmet etmesine baxmayaraq Pakistan generallari terefinden alcaldilmisdi ve ozunu Serqi Benqal alaylarina hesr etmisdir O Pakistan tezyiqinin muharibe zamani Kasurda yerlesdirdiyi 1 ci Bengal vahidinin tohfesini ort basdir etmesine narazliq bildirdi 11 Pakistan ordusunda Benqalli sexslerin sayini artirmaq ucun her fursetden istifade edilirdi Muharibeden sonra Osmani gelecek ordu ehtiyat ve maddi texniki telebleri mueyyenlesdirmekle vezifelendirilen komite sedrliyine rehberlik edib ve 1965 ci ilin iyulundan 1966 ci ilin apreline qeder olan Ordu Idman Idaresi Basqanligi vezifesini icra etdi 16 May 1966 ci ilde teqaude cixdi DDMO kimi Osmani nin varisi 1971 Banqlades muharibesinde mubahiseli bir rol oynayan Rao Farman Ali idi 12 Siyasi aktivliyi RedakteOsmani Agartala Conspiracy iddiasinda birbasa istirak etmemisdi Istirakcilarin fikirlerini 1971 ci ilde BDF alt bolmesi komandiri ve 1975 ci ilde Banqlades Ordusunun polkovniki olan Xendek Nazmul Huda vasitesi ile sorgulanmasi neticesinde formalasdirmis ve bunun ardindan Osmani Pakistanda Benqallara qarsi ayri seckilik ucun siyasi bir hell teklif etmisdir 1958 ci ilde mehkeme iclaslaribaslamazdan evvel mehkeme isine aid meselelerde sorgulandi Awami namizedi Redakte Terhisden sonra Osmani Seyx Mujibur Rehmanin butun Pakistanli Avami Musluman Liqasina 1970 ci ilde qatildi ve Serqi Pakistana daxil oldu Awami Liqasinin namizedi olaraq Silhetin Balaqanj Fencugang Upazila bolgesinden milli yigincaga secildi Osmani Pakistanda MKK olaraq xidmet etmemisdir cunki Bangladesde Musteqillik Doyusunden sonra muveqqeti hokumete qatilmisdir Banqlades azadliq herekati Redakte Pakistan and Benqal birlesmeleri 25 Mart 1971 Axtaris isigi emeliyyati zamani yerlesme yerleri Osmani ve Isfakul Mecid 1971 ci ilde Avami Liqasi rehberliyi ucun herbi meslehet qrupunun bir hissesini teskil edirdi Mart ayinda siyasi bohran derinlesdiyi ucun Pakistan Silahli Quvvelerinin bir cox Benqal zabitleri rehberlik ucun Benqal siyasetcilerine hevale etdiler ve Osmani gizli iclaslari elaqelendirdi Awami Liqasi liderleri ile Osmani vasitesile elaqe saxladilar 13 14 Istinadlar Redakte Ibarahima Saiẏada Muhammada Ibarahima Misrakathana Dhaka Ananya seh 238 1 2 Ibarahima Saiẏada Muhammada Ibarahima Misrakathana Dhaka Ananya seh 128 Ibarahima Saiẏada Muhammada Ibarahima Misrakathana Dhaka Ananya seh 241 1 2 Ibarahima Saiẏada Muhammada Ibarahima Misrakathana Dhaka Ananya seh 239 Islam Sheikh Akthar Ul Sadhinota Judher Sipahasalar Bongobir General Osmany p 18 ISBN 978 984 8901 08 3 1 2 General Osmany p 128 Raja Dewan Mohammad Tasawwar O GENERAL MY GENERAL Life and Works of General M A G Osmany p 62 ISBN 978 984 8866 18 4 1 2 General Osmany Peer M Ataur Rahman p 90 Anam Tahmima Rabindranath Tagore s legacy lies in the freedom seeking women of his fiction independent co uk The Independent UK Istifade tarixi 30 May 2015 General Osmany Peer M Ataur Rahman p 101 Siddiqi Brig ret A R The Military in Pakistan Image and Reality p 135 ISBN 9694022827 Khan Maj General Rao Farman Ali How Pakistan Got Divided p12 Bengali Translation Bangladesher Janmo University Press Ltd 1996 ISBN 984 05 0157 7 Khandker Air Vice Marsha ret A K Hasan Moyeedul Mirza Wing Commander ret S R Muktijuddher Purbapar p 7 ISBN 978 984 8765 22 7 Arefin Maj ret A S M Shamsul History Standing of important persons involved in the Bangladesh War of Liberation p 4 ISBN 984 05 0146 1Menbe https az wikipedia org w index php title Mehemmed Osmani amp oldid 5995098, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.