fbpx
Wikipedia

Məcid Rəsulov

Məcid Rəsulov (191611 fevral 1993) – Azərbaycan alimi, akademik (1983), fizika-riyaziyyat elmləri doktoru (1960).

Məcid Rəsulov
Məcid Lətif oğlu Rəsulov
Doğum tarixi
Doğum yeri Şəki, Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Qafqaz canişinliyi, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Elmi dərəcəsi fizika-riyaziyyat elmləri doktoru
İş yeri
Təhsili
Mükafatları

Həyatı və elmi yaradıcılığı

Azərbaycan Dövlət Pedoqoji İnstitutunun məzunu və Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) aspirantı olmuş, özünün elmi istiqamətini yaratmış, riyazi fizika tənlikləri üzrə görkəmli mütəxəssis, diferensial tənliklər və funksional analiz kimi sahələrdə çalışmış riyaziyyatçı-alim, akademik Məcid Lətif oğlu Rəsulov XX əsrdə xalqımızın yetişdirdiyi nadir şəxsiyyətlərdən biridir. Onun tədqiqatlarını dörd istiqamətə ayırmaq olar: Birinci istiqamətə onun xüsusi törəməli diferensial tənliklər nəzəriyyəsinə dair işlərini aid etmək olar ki, burada böyük sinif sərhəd, qarışıq və Koşi məsələlərinin həlli üçün çıxıqlar və kontur inteqralı üsulları verilmişdir. Xətti diferensial operatorların spektral nəzəriyyəsi sahəsindəki işlərini ikinci istiqamətə aid etmək olar. Burada o, ixtiyari vektor-funksiyanın kontur inteqralı və diferensial tənliklər üçün spektral məsələlərin həllərinin çıxığı üzrə yeni ayrılış düsturlarını isbat etmişdir.Funksional analizə aid olan üçüncü istiqamət üzrə işlərində Banax fəzasında təyin olunan xətti funksionalların normasını saxlamaqla davamının yeganəlik şərtləri isbat edilmişdir.Nəhayət, dördüncü istiqamət üzrə işlərində funksional analizi diferensial operatorlar nəzəriyyəsinə tətbiq etməklə adi xətti diferensial operatorun normallıq şərtini almışdır.

Məcid Rəsulovun ilk elmi araşdırmaları onun 1946-1948-ci illərdə "Diferensial tənliklər üçün bəzi qarışıq məsələlərin həllinin çıxııqlar üsulu ilə araşdırılması " mövzusunda yazdığı namizədlik dissertasiyasında ümumiləşdirilmişdir. O, bu işdə xətti funksionalın altfəzasında bütün Banax fəzasına davamının yeganəliyinin zəruri və kafi şərtlərini almış və baxılan birölçülü xətti diferensial operatorun normallığı üçün zəruri və kafi şərti isbat etmişdir.M.L.Rəsulov 1960-cı ildə SSRİ EA-nın V.A.Steklov adına Riyaziyyat İnstitutunun Elmi Şurasında "Xüsusi törəməli xətti diferensial tənliklər üçün qarışıq və sərhəd məsələlərinin həllinin çıxıqlar üsulu" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını uğurla müdafiə edərək fizika-riyaziyyat elmləri doktoru elmi dərəcəsini almışdır.

Məcid Rəsulov tərəfindən yazılmış və Moskvada, "Nauka" nəşriyyatında nəşr edilmiş (1964) "Kontur inteqralı üsulu" adlı fundamental monoqrafiyasında 1950-1962-ci illər arası çıxıqlar və kontur inteqralı üsullarının işlənib hazırlanması zamanı alınan nəticələr öz əksini tapmışdır. Monoqrafiyanın redaktoru prof. A.İ.İvanov öz rəyində yazır: "Məcid Lətif oğlu Rəsulovun monoqrafiyası riyazi ədəbiyyatda müstəsna bir hadisədir. Dünya mətbuatında buna bənzər bir kitab yoxdur. Azərbaycanın riyazi cəmiyyəti belə bir işin Azərbaycan (Bakı) Dövlət Universtetində yazılması ilə fəxr edə bilər". Bu monoqrafiya işıq üzü görən kimi, onun müəllifi tətbiqdə rast gəlinən bir sıra vacib riyazi fizika tənliklərinin həlli ilə bağli işləyib hazırladığı üsullar haqqında mühazirələr oxumaq üçün Moskvaya dəvət alır. O, 1964-cü ildə ümumittifaq "Bilik" cəmiyyətinin mərkəzi lektoriyasında "Riyazi fizika tənliklərinin həllinin çıxıqlar üsulu" mövzusunda mühazirə oxuyur. 1965-ci ilin yanvarında isə "Çıxıqlar üsulu və kontur inteqralı üsulu" adlı yeddi silsilə mühazirə ilə çıxış edir.

1967-ci ildə "Kontur inteqralı üsulu" monoqrafiyası İngiltərə Kral Riyaziyyat Cəmiyyətinin sifarişi ilə ingilis dilinə tərcümə olunur və Hollandiyada, Amerika Birləşmiş Ştatlarında, Kanadada çap olunur. Qeyd edək ki, bununla da o, xaricdə monoqrafiyası çap olunan ilk azərbaycanlı riyaziyyatçı olur.

M.L.Rəsulovun ikitərtibli parabolik sistemlər üçün məsələlərin həllinə kontur inteqralı üsulunun tətbiqinə həsr olunmuş "İkinci tərtib parabolik sistemlər üçün məsələlərə kontur inteqralı üsulunun tətbiqi" adlı monoqrafiyası 1975-ci ildə Moskvada, SSRİ EA-nın "Nauka" nəşriyyatinda çap edilmişdir. Bakıda, Azərb. SSRİ EA-nın "Elm" nəşriyyatında M.L.Rəsulovun 1989-cu ildə nəşr olunmuş "Çıxıqlar üsulunun diferensial tənliklər üçün məsələlərin həllinə tətbiqi" adlı üçüncü monoqrafiyası çıxıqlar üsulunun inkişafına həsr olunmuşdur. Akademik M.L.Rəsulovun rəhbərliyi altında 20-dən çox namizədlik və doktorluq dissertasiyaları yazılmış və müdafiə edilmişdir. O, bir çox orden və medallarla təltif edilmiş və ona 1989-cu ildə "Azərbaycan SSR Əməkdar Elm xadimi" fəxri adı verilmişdir.

Akademik Məcid Lətif oğlu Rəsulov 1993-cü il fevral ayının 11-də 77 yaşında vəfat etmişdir.

Xarici keçidlər

  • Məcid Rəsulovun 100 illik yubileyi

İstinadlar

məcid, rəsulov, 1916, fevral, 1993, azərbaycan, alimi, akademik, 1983, fizika, riyaziyyat, elmləri, doktoru, 1960, məcid, lətif, oğlu, rəsulovdoğum, tarixi, 1916doğum, yeri, şəki, nuxa, qəzası, yelizavetpol, quberniyası, qafqaz, canişinliyi, rusiya, imperiyası. Mecid Resulov 1916 11 fevral 1993 Azerbaycan alimi akademik 1983 fizika riyaziyyat elmleri doktoru 1960 Mecid ResulovMecid Letif oglu ResulovDogum tarixi 1916Dogum yeri Seki Nuxa qezasi Yelizavetpol quberniyasi Qafqaz canisinliyi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 11 fevral 1993Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri Fexri xiyabanVetendasligi Rusiya imperiyasi SSRI AzerbaycanElmi derecesi fizika riyaziyyat elmleri doktoruIs yeri BDUTehsili Azerbaycan Dovlet Pedaqoji UniversitetiMukafatlariHeyati ve elmi yaradiciligi RedakteAzerbaycan Dovlet Pedoqoji Institutunun mezunu ve Azerbaycan Dovlet Universitetinin indiki BDU aspiranti olmus ozunun elmi istiqametini yaratmis riyazi fizika tenlikleri uzre gorkemli mutexessis diferensial tenlikler ve funksional analiz kimi sahelerde calismis riyaziyyatci alim akademik Mecid Letif oglu Resulov XX esrde xalqimizin yetisdirdiyi nadir sexsiyyetlerden biridir Onun tedqiqatlarini dord istiqamete ayirmaq olar Birinci istiqamete onun xususi toremeli diferensial tenlikler nezeriyyesine dair islerini aid etmek olar ki burada boyuk sinif serhed qarisiq ve Kosi meselelerinin helli ucun cixiqlar ve kontur inteqrali usullari verilmisdir Xetti diferensial operatorlarin spektral nezeriyyesi sahesindeki islerini ikinci istiqamete aid etmek olar Burada o ixtiyari vektor funksiyanin kontur inteqrali ve diferensial tenlikler ucun spektral meselelerin hellerinin cixigi uzre yeni ayrilis dusturlarini isbat etmisdir Funksional analize aid olan ucuncu istiqamet uzre islerinde Banax fezasinda teyin olunan xetti funksionallarin normasini saxlamaqla davaminin yeganelik sertleri isbat edilmisdir Nehayet dorduncu istiqamet uzre islerinde funksional analizi diferensial operatorlar nezeriyyesine tetbiq etmekle adi xetti diferensial operatorun normalliq sertini almisdir Mecid Resulovun ilk elmi arasdirmalari onun 1946 1948 ci illerde Diferensial tenlikler ucun bezi qarisiq meselelerin hellinin cixiiqlar usulu ile arasdirilmasi movzusunda yazdigi namizedlik dissertasiyasinda umumilesdirilmisdir O bu isde xetti funksionalin altfezasinda butun Banax fezasina davaminin yeganeliyinin zeruri ve kafi sertlerini almis ve baxilan birolculu xetti diferensial operatorun normalligi ucun zeruri ve kafi serti isbat etmisdir M L Resulov 1960 ci ilde SSRI EA nin V A Steklov adina Riyaziyyat Institutunun Elmi Surasinda Xususi toremeli xetti diferensial tenlikler ucun qarisiq ve serhed meselelerinin hellinin cixiqlar usulu movzusunda doktorluq dissertasiyasini ugurla mudafie ederek fizika riyaziyyat elmleri doktoru elmi derecesini almisdir Mecid Resulov terefinden yazilmis ve Moskvada Nauka nesriyyatinda nesr edilmis 1964 Kontur inteqrali usulu adli fundamental monoqrafiyasinda 1950 1962 ci iller arasi cixiqlar ve kontur inteqrali usullarinin islenib hazirlanmasi zamani alinan neticeler oz eksini tapmisdir Monoqrafiyanin redaktoru prof A I Ivanov oz reyinde yazir Mecid Letif oglu Resulovun monoqrafiyasi riyazi edebiyyatda mustesna bir hadisedir Dunya metbuatinda buna benzer bir kitab yoxdur Azerbaycanin riyazi cemiyyeti bele bir isin Azerbaycan Baki Dovlet Universtetinde yazilmasi ile fexr ede biler Bu monoqrafiya isiq uzu goren kimi onun muellifi tetbiqde rast gelinen bir sira vacib riyazi fizika tenliklerinin helli ile bagli isleyib hazirladigi usullar haqqinda muhazireler oxumaq ucun Moskvaya devet alir O 1964 cu ilde umumittifaq Bilik cemiyyetinin merkezi lektoriyasinda Riyazi fizika tenliklerinin hellinin cixiqlar usulu movzusunda muhazire oxuyur 1965 ci ilin yanvarinda ise Cixiqlar usulu ve kontur inteqrali usulu adli yeddi silsile muhazire ile cixis edir 1967 ci ilde Kontur inteqrali usulu monoqrafiyasi Ingiltere Kral Riyaziyyat Cemiyyetinin sifarisi ile ingilis diline tercume olunur ve Hollandiyada Amerika Birlesmis Statlarinda Kanadada cap olunur Qeyd edek ki bununla da o xaricde monoqrafiyasi cap olunan ilk azerbaycanli riyaziyyatci olur M L Resulovun ikitertibli parabolik sistemler ucun meselelerin helline kontur inteqrali usulunun tetbiqine hesr olunmus Ikinci tertib parabolik sistemler ucun meselelere kontur inteqrali usulunun tetbiqi adli monoqrafiyasi 1975 ci ilde Moskvada SSRI EA nin Nauka nesriyyatinda cap edilmisdir Bakida Azerb SSRI EA nin Elm nesriyyatinda M L Resulovun 1989 cu ilde nesr olunmus Cixiqlar usulunun diferensial tenlikler ucun meselelerin helline tetbiqi adli ucuncu monoqrafiyasi cixiqlar usulunun inkisafina hesr olunmusdur Akademik M L Resulovun rehberliyi altinda 20 den cox namizedlik ve doktorluq dissertasiyalari yazilmis ve mudafie edilmisdir O bir cox orden ve medallarla teltif edilmis ve ona 1989 cu ilde Azerbaycan SSR Emekdar Elm xadimi fexri adi verilmisdir Akademik Mecid Letif oglu Resulov 1993 cu il fevral ayinin 11 de 77 yasinda vefat etmisdir Xarici kecidler RedakteMecid Resulovun 100 illik yubileyiIstinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Mecid Resulov amp oldid 5505653, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.