Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Mürşüdqulu xan Şahqulu sultan oğlu Çavuşlu-Ustaclı (?-1587) — qızılbaş əmiri, I Şah Abbas Səfəvinin lələsi, dövlət vəkili.
| Mürşüdqulu xan Ustaclı | |
|---|---|
| Mürşüdqulu xan Şahqulu sultan oğlu Çavuşlu-Ustaclı | |
| 1572 – 1587 | |
| 1581 – 1586 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Bistam, Səfəvilər dövləti |
| Vəfat səbəbi | edam |
| Fəaliyyəti | hərbi lider[d] |
| Atası | Şahqulu sultan |
| Hərbi xidmət | |
| Xidmət illəri | 1572-1587 |
| Rütbəsi | general |
Həyatı
Mürşüdqulu xan Ustaclı elinin Xorasan qrupundandır. O, Herat hakimi Əliqulu xan Şamlı ilə əlaqəyə girərək Məşhəd hakimi Murtuzaqulu xan Pörnək-Türkmana qarşı savaş açdılar. Səs-səda saraya çatdı. Türkman əmirləri şahın hüzuruna gedərək Şamlı və Ustaclı əmirlərini qiyamda suçladılar. Şamlı əmirlərinə nifrət bəsləyən, daim qızılbaşlar arasında təfriqənin olmasını arzulayan vəzir Mirzə Salman da türkmanların tərəfini saxladı.
Əliqulu xan Şamlıdan sonra I Şah Abbas Səfəvinin lələsi olmuşdu. Şah Məhəmməd Xudabəndənin hakimiyyəti illərində Xorasanda da sabitlik pozulur. Şah Məhəmməd Xudabəndə oğlu Abbas mirzənin tərbiyəçisi və Xorasan hakimi Əliqulu xan Şamlını Herat hakimi təyin etmişdi. Əliqulu xan Mürşüdqulu xan Ustaclı ilə ittifaqa girərək, Qəzvində yerləşən mərkəzi hakimiyyətə tabe olmaqdan imtina edir. Üsyançılar Əliqulu xan Şamlını özlərinin başçısı – "xanlar xanı" elan edirlər. Bunun da cavabında Qəzvindəki şah tərəfdarı olan əmirlər Əliqulu xanın valideynlərini və onun mənsub olduğu Şamlı tayfasının nümayəndələrini qətlə yetirirlər. Bundan sonra 1581-ci ildə Xorasan əmirləri şahzadə Abbası şah elan edirlər. Şamlı və Ustaclı tayfaları arasında mübarizə kəskinləşir və Mürşüdqulu xan Ustaclı bu mübarizədən qalib çıxır.
1587-ci ilin önlərində Mürşüdqulu xan Ustaclı və Abbas mirzə Qəzvinə daxil oldular. Abbas mirzə şah elan edildi. Şah Abbas oyuncaq olmaq istəmədi. Yayda, Bəstam yörəsində lələsi və vəkili Mürşüdqulu xan Şahqulu sultan oğlu Ustaclını Ümmət bəy Ustaclının əliylə öldürüb, məmləkəti təkbaşına idarə etməyə başladı.
Mürşüdqulu xan 1587-ci ildə I Şah Abbas tərəfindən öldürüldü.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu. Qarşı yatan Qaradağ. Bakı, "Ozan", 1998.– 192 səh.
- Ənvər Çingizoğlu,Qaradağlılar. Bakı, "Şuşa" nəşriyatı, 2008. – 160 səh.
- Ənvər Çingizoğlu, Qaradağ xanlığı, Bakı, "Mütərcim", 2011. – 212 səh.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Mürşüdqulu xan Ustaclı (fars.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mursudqulu xan Sahqulu sultan oglu Cavuslu Ustacli 1587 qizilbas emiri I Sah Abbas Sefevinin lelesi dovlet vekili Mursudqulu xan UstacliMursudqulu xan Sahqulu sultan oglu Cavuslu UstacliLele1572 15871581 1586Sexsi melumatlarDogum tarixi 1553Vefat tarixi 3 avqust 1587Vefat yeri Bistam Sefeviler dovletiVefat sebebi edamFealiyyeti herbi lider d Atasi Sahqulu sultanHerbi xidmetXidmet illeri 1572 1587Rutbesi generalHeyatiMursudqulu xan Ustacli elinin Xorasan qrupundandir O Herat hakimi Eliqulu xan Samli ile elaqeye girerek Meshed hakimi Murtuzaqulu xan Pornek Turkmana qarsi savas acdilar Ses seda saraya catdi Turkman emirleri sahin huzuruna gederek Samli ve Ustacli emirlerini qiyamda sucladilar Samli emirlerine nifret besleyen daim qizilbaslar arasinda tefriqenin olmasini arzulayan vezir Mirze Salman da turkmanlarin terefini saxladi Eliqulu xan Samlidan sonra I Sah Abbas Sefevinin lelesi olmusdu Sah Mehemmed Xudabendenin hakimiyyeti illerinde Xorasanda da sabitlik pozulur Sah Mehemmed Xudabende oglu Abbas mirzenin terbiyecisi ve Xorasan hakimi Eliqulu xan Samlini Herat hakimi teyin etmisdi Eliqulu xan Mursudqulu xan Ustacli ile ittifaqa girerek Qezvinde yerlesen merkezi hakimiyyete tabe olmaqdan imtina edir Usyancilar Eliqulu xan Samlini ozlerinin bascisi xanlar xani elan edirler Bunun da cavabinda Qezvindeki sah terefdari olan emirler Eliqulu xanin valideynlerini ve onun mensub oldugu Samli tayfasinin numayendelerini qetle yetirirler Bundan sonra 1581 ci ilde Xorasan emirleri sahzade Abbasi sah elan edirler Samli ve Ustacli tayfalari arasinda mubarize keskinlesir ve Mursudqulu xan Ustacli bu mubarizeden qalib cixir 1587 ci ilin onlerinde Mursudqulu xan Ustacli ve Abbas mirze Qezvine daxil oldular Abbas mirze sah elan edildi Sah Abbas oyuncaq olmaq istemedi Yayda Bestam yoresinde lelesi ve vekili Mursudqulu xan Sahqulu sultan oglu Ustaclini Ummet bey Ustaclinin eliyle oldurub memleketi tekbasina idare etmeye basladi Mursudqulu xan 1587 ci ilde I Sah Abbas terefinden olduruldu MenbeEnver Cingizoglu Qarsi yatan Qaradag Baki Ozan 1998 192 seh Enver Cingizoglu Qaradaglilar Baki Susa nesriyati 2008 160 seh Enver Cingizoglu Qaradag xanligi Baki Mutercim 2011 212 seh Hemcinin baxUstacli eliXarici kecidlerMursudqulu xan Ustacli fars