fbpx
Wikipedia

Müqəddəs Lonqin (Bernini)

September 29, 2021

Müqəddəs Lonqin (it. San Longino) — İtaliya heykəltəraşı Covanni Lorenso Bernini tərəfindən yaradılmış heykəldir. 1638-ci ildə tamamlanmış mərmər heykəl Vatikandakı Müqəddəs Pyotr bazilikasının şimal-şərq nişində yerləşir. Heykəl təxminən dörd metr hündürlüyə malikdir. Heykəli ilk görənlərdən biri olmuş ingilis yazıçısı Con İvlin onu “Koloss nəhənglikdə” adlandırmışdı.

Müqəddəs Lonqin
Ölkə İtaliya
Yerləşir Vatikan
Heykəltəraş Bernini
Tarixi 1629 - 1638
Material mərmər
Saxlanıldığı yer Müqəddəs Pyotr bazilikası
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Sifariş

1627-ci ildə Müqəddəs Pyotr bazilikasının inşaat meydanında rəhbər memar vəzifəsində Karlo Madernonu Covanni Lorenso Bernini əvəz edir və 1647-ci ildə Roma Papasının ölümünə kimi bazilikada həyata keçirilən bütün yeni layihələrə birbaşa nəzarət edir. Bernini yalnız interyer dekorunun hazırlanmasına nəzarət etməmiş, həmçinin bir neçə sənət əsərinin, o cümlədən Müqəddəs Lonqin heykəlinin hazırlanmasını həyata keçirmişdir.

Müqəddəs Lonqin heykəli bazilikanın kəsişmə hissəsindəki nişlər üçün sifariş edilmiş dörd heykəldən biridir. Digər üç heykəllər isə Müqəddəs Andrey, Müqəddəs Yelena və Müqəddəs Veronikaya aiddir. Kilsədə dörd müqəddəsin hər biri ilə əlaqəli relikviyalar saxlanılır. Heykəllərin kiçik modelləri müxtəlif heykəltəraşlar tərəfindən hazırlanmış, Müqəddəs Andrey heykəlinin modelini isə Bernini özü işləmişdir. Modelləri müzakirə edən komitet Bernininin Müqəddəs Lonqin heykəli üzərində işləməsinə qərar vermişdir. Nişlərdə yerləşdiriləcək heykəlləri işləyən sənətkarların hər birinə, o cümlədən Berniniyə 3.300 Roma skudosu ödənilmişdir.

Hazırlıq işləri

Ehtimal ki, təxminən 1631-ci ildə hazırlanmış və hazırda Foqq Sənət Muzeyində saxlanılan erkən bozzetto (terrakottadan hazırlanmış kobud model) Bernini tərəfindən hazırlanmışdır və sənətkar heykəlin yekun versiyasına qərar verənə kimi müxtəlif nəzəriyyələr üzərində işləmişdir. Lakin, Harvard bozettosunda istifadə edilmiş dizayn heykəlin yekun versiyasında istifadə olunmamışdır; baldaxinin dizaynındakı dəyişiklər - kəsişmə mərkəzində inşa edilmiş böyük düzbucaqlı tağ - Müqəddəs Lonqin hekəlinin dizaynına da təsir etmişdir. CD Dikerson yazır ki, “Dirilən Məsih fiqurunun yerinə” indi baldaxinin üstündə sadə sfera və xaç yüksəlir. Buna görə də Lonqinin təzim formasında baldaxinə baxmasının bir anlamı qalmamışdı.”

1980-ci illərdə arxeoloji qazıntılar zamanı aşkarlanmış və hazırda Roma muzeyində saxlanılan terrakotta isə yekun varianta daha yaxındır. Roma muzeyindəki terrakota müxtəlif hissələrə bölünmüşdür (sağ qolu boyunca və torsda) ki, bu da yekun heykəlin mərmər bloklarının kəsiklərinə uyğundur. Bu onu deməyə əsas verir ki, Bernini modeli yekun heykəldə daşların birləşdirilməsi zamanı necə görünəcəyini müəyyənləşdirmək üçün istifadə etmişdir.

Görünür, Bernini və köməkçiləri çoxsaylı hazırlıq dizaynları ərsəyə gətirmişdi. 1635-ci ildə Berninin studiyasına baş çəkmiş Almaniya rəssamı Yoahim fon Zandrart, studiyada heykəlin 22 kiçik variantının olmasını qeyd edir. Düsseldorf Kunstpalast muzeyində isə heykəlin səkkiz qaralama təsviri saxlanılır. Model razılaşdırılan kimi Bernini dərhal işə başlamış və heykəlin yekun variantının təqdim edilməsi üçün üç il vaxt istəmişdir.

Tarixi kontekst

1545-ci ildən keçirilməyə başlanılan Trident kilsə məclisi ümumilikdə XVI-XVII əsrlərin dini incəsənətinə ciddi təsir etmişdir. Protestant Reformasiyasına qarşı əsasən katolik doktrinasını təsdiq edən Trident kilsə məclisi dini sənət əsərlərində hansı detallara diqqət yetirilməli olduğunu qeyd edirdi. Bildirilirdi ki, əsərlər rəbb və müqəddəslər də daxil olmaqla katolik doktrinasının əsas aspektlərini əks etdirməlidir. Həmin dövrdə yaradılmış sənət əsərləri aydın, dəqiq, ədəbli və emosional əlçatanlığa malik olmalı idilər. İstənilən dini sənət nümunəsinin, o cümlədəm Müqəddəs Lonqin heykəlinin hazırlanmasında bu tələblərə diqqət yetirilirdi.

Dini kontekst

Lonqin, çarmıxa çəkilmə zamanı İsanın yanını nizə ilə deşmiş kor Roma əsgəri olmuşdur. Bu hadisədən sonra İsanın Tanrının oğlu olmasına inanan Lonqin xristianlığı qəbul etmişdir. Xristianlığı qəbul etmiş Lonqinin gözləri açılmış, o, yalnız ruhi deyil, həm də fiziki oyanma hiss etmişdir.

Kompozisiya

Bernini Lonqinin dini oyanma anını təsvir etmişdir. Dini oyanmanı təsvir etmək üçün o, səmaya baxarkən və qismən açılmış ağızla göstərilmişdir. Hərbi ləvazimatları və İsanın bədəninə sancılmış müqəddəs nizənin əsərdə təsvir edilməsi onun Roma hərbiçisi kimi keçmişini göstərir. Qollarını açmış Lonqin ilahi işığı qəbul edir. Praktikada həmin ilahi işıq Müqəddəs Pyotr bazilikasının pəncərəsindən keçərək heykəlin üstünə düşür.

Bədii stili

Bernini, işlədiyi mövzularda psixoloji və ruhi oyanmanı göstərmək üçün kəskin hisslərdən istifadə etməsi ilə məşhurdur. Səhnənin dramatikliyini artırmaq üçün Bernini çox vaxt subyektin geyimi ilə manipulyasiya edir. Xristianlığı qəbul edən Lonqinin geyimi geniş çəkildə açılaraq onun ətrafında dolanır və vizual təqdimat rolunu yerinə yetirir. Uçan parça həm də barokko heykəltəraşlığı və Bernini yaradıcılığının ən mühüm xüsusiyyətlərindən biri olan hərəkəti əks etdirir. Bernininin yaratdığı səhnədə izləyici dini aydınlanma zamanı donmuş Müqəddəs Lonqinlə qarşılaşır. Təsvir edilmiş parça izləyicini Lonqini aydınlanma zamanı gördüyünə inandırır.

Bernininin əsərdə dramatikliyi artırma üsullarından biri də onun quruluşu ilə manipulyasiya etmək və işıq-kölgə kontrastı yaratmaqdır. Barokko dövrünün ikonik vizual elementi kölgə və işıqdır, onların kontrastı səhnənin dramatikliyini artırmaq üçün istifadə olunur. Bu heykəldə Bernini kontrastı gücləndirmək və səhnənin dramatikliyini artırmaq üçün iki texnikadan istifadə edir. Zubillərdən istifadə etməklə, Bernini, heykəl üzərində adətən rəssamlıqda rast gəlinən böyük və kiçik xəttlər yaratmışdır. Heykəlin ərazisi, xüsusilə parça hissələri kölgə effektləri yaratmaq üçün çoxlu əyilmə və qatlanmalara malikdir. Bu iki texnika heykəl üzərində daha tünd kölgələr yaradır ki, bu da ağ mərmərlə kontrastı gücləndirərək dramatikliyi artırır.

Fizioqnomika

Personajın üz cigiləri ilə oynayaraq onun şəxsiyyəti və hisslərinin təsvir edilməsi barokko sənətkarları, o cümlədən Berninin aktiv istifadə etdikləri texnika olmuşdur. 1593-cü ildə italyan yazıçı və ikonoqraf Sezare Ripa fizioqnomika ideyasına həsr edilmiş “İkonologiya” adlı əsərini nəşr etdirmişdir. XVII əsrin əvvəllərində fizioqnomika geniş yayılmış ideya olmaqla barokko sənətkarları tərəfindən aktiv şəkildə istifadə edilirdi. Lonqinin prespektiv baxışı və azacıq aralanmış dodaqları onun fizioqnomikasına nümunədir. Onun üz ifadələri daxili hisslərini, mənəvi aydınlanmasını əks etdirir. Bu texnikanı Bernininin “Müqəddəs Terezanın ekstazı” əsərində də müşahidə etmək mümkündür. Burada Tereza səmaya istiqamətlənmiş baxışlarla, ağzı qismən açılmış halda Müqəddəs Lonqin kimi təsvir edilmişdir.

Katolisizmə istinadlar

Lonqin nizəni İsanın böyrünə batırdıqda əmələ gəlmiş yaradan qan və su çıxmışdır. Su və qanın qarışığı Yevxaristiya sirri və vəftiz kimi katolik inancının iki mühüm elementini simvolizə edir. Lonqini nizə ilə birlikdə təsvir etmiş Bernini katolik inancının bu iki vacib elementinə istinad edir.

Sonrakı qravürlər

Londonun Velkam kitabxanasında heykəlin 1696-cı ildə H. Frezza tərəfindən çəkilmiş qravür təsviri saxlanılır.

İstinadlar

  1. ↑ Wittkower, Bernini, the Sculptor of the Roman Baroque, 250-1.
  2. Bray, W. and J. Evelyn, Memoirs,111.
  3. Neuman, Baroque and Rococo Art and Architecture,102.
  4. ↑ Dickerson III, C.D., Anthony Sigel, and Ian Wardropper, Bernini: Sculpting in Clay,123-9.
  5. Harvard Art Museums's website, Harvard Art Museum 2012-04-05 at the Wayback Machine, accessed 11 yanvar 2018, .
  6. Harris, Ann Sutherland, "New Drawings by Bernini for 'St. Longinus' and Other Contemporary Works,"383-391+432-447.
  7. Neuman, Baroque and Rococo Art and Architecture,37.
  8. ↑ Neuman, Baroque and Rococo Art and Architecture,104.
  9. Wittkower, Bernini, the Sculptor of the Roman Baroque, 56.
  10. Poseq, “On Physiognomic Communication in Bernini,”161-90.
  11. Neuman, Baroque and Rococo Art and Architecture,103.
  12. H. Frezza after C. Patacchia after Gianlorezno Bernini, Saint Longinus, 1696, Engraving, Wellcome Collection, London,

Ədəbiyyat

  • Bray, W. and J. Evelyn. Memoirs. London: H. Colburn, and sold by J. and A. Arch, 1819.
  • Dickerson III, C.D., Anthony Sigel, and Ian Wardropper. Bernini: Sculpting in Clay. New Haven: Yale University Press, 2012.
  • H. Frezza after C. Patacchia after Gianlorezno Bernini, Saint Longinus, 1696. Engraving. Wellcome Collection, London.
  • Harris, Ann Sutherland. "New Drawings by Bernini for 'St. Longinus' and Other Contemporary Works." Master Drawings 6, no. 4 (Winter 1968): 383-391+432-447.
  • Harvard Art Museums's website[ölü keçid]. Harvard Art Museum. Accessed November 17, 2011.
  • Neuman, Robert. Baroque and Rococo Art and Architecture. New York City: Pearson, 2013.
  • Poseq, Avigdor W.G. “On Physiognomic Communication in Bernini.” Artibus et Historiae 27, no. 54 (2006): 161-190.
  • Wittkower, Rudolf. Bernini, the Sculptor of the Roman Baroque. London: Phaidon Press, 1997.

September 29, 2021
müqəddəs, lonqin, bernini, müqəddəs, lonqin, longino, italiya, heykəltəraşı, covanni, lorenso, bernini, tərəfindən, yaradılmış, heykəldir, 1638, ildə, tamamlanmış, mərmər, heykəl, vatikandakı, müqəddəs, pyotr, bazilikasının, şimal, şərq, nişində, yerləşir, hey. Muqeddes Lonqin it San Longino Italiya heykelterasi Covanni Lorenso Bernini terefinden yaradilmis heykeldir 1638 ci ilde tamamlanmis mermer heykel Vatikandaki Muqeddes Pyotr bazilikasinin simal serq nisinde yerlesir 1 Heykel texminen dord metr hundurluye malikdir Heykeli ilk gorenlerden biri olmus ingilis yazicisi Con Ivlin onu Koloss nehenglikde adlandirmisdi 2 Muqeddes LonqinOlke ItaliyaYerlesir VatikanHeykelteras BerniniTarixi 1629 1638Material mermerSaxlanildigi yer Muqeddes Pyotr bazilikasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Sifaris 2 Hazirliq isleri 3 Tarixi kontekst 4 Dini kontekst 5 Kompozisiya 6 Bedii stili 6 1 Fizioqnomika 6 2 Katolisizme istinadlar 7 Sonraki qravurler 8 Istinadlar 9 EdebiyyatSifaris Redakte1627 ci ilde Muqeddes Pyotr bazilikasinin insaat meydaninda rehber memar vezifesinde Karlo Madernonu Covanni Lorenso Bernini evez edir ve 1647 ci ilde Roma Papasinin olumune kimi bazilikada heyata kecirilen butun yeni layihelere birbasa nezaret edir Bernini yalniz interyer dekorunun hazirlanmasina nezaret etmemis hemcinin bir nece senet eserinin o cumleden Muqeddes Lonqin heykelinin hazirlanmasini heyata kecirmisdir 3 Muqeddes Lonqin heykeli bazilikanin kesisme hissesindeki nisler ucun sifaris edilmis dord heykelden biridir Diger uc heykeller ise Muqeddes Andrey Muqeddes Yelena ve Muqeddes Veronikaya aiddir Kilsede dord muqeddesin her biri ile elaqeli relikviyalar saxlanilir Heykellerin kicik modelleri muxtelif heykelteraslar terefinden hazirlanmis Muqeddes Andrey heykelinin modelini ise Bernini ozu islemisdir Modelleri muzakire eden komitet Bernininin Muqeddes Lonqin heykeli uzerinde islemesine qerar vermisdir 4 Nislerde yerlesdirilecek heykelleri isleyen senetkarlarin her birine o cumleden Berniniye 3 300 Roma skudosu odenilmisdir 1 Hazirliq isleri RedakteEhtimal ki texminen 1631 ci ilde hazirlanmis ve hazirda Foqq Senet Muzeyinde saxlanilan erken bozzetto terrakottadan hazirlanmis kobud model Bernini terefinden hazirlanmisdir ve senetkar heykelin yekun versiyasina qerar verene kimi muxtelif nezeriyyeler uzerinde islemisdir 4 5 Lakin Harvard bozettosunda istifade edilmis dizayn heykelin yekun versiyasinda istifade olunmamisdir baldaxinin dizaynindaki deyisikler kesisme merkezinde insa edilmis boyuk duzbucaqli tag Muqeddes Lonqin hekelinin dizaynina da tesir etmisdir CD Dikerson yazir ki Dirilen Mesih fiqurunun yerine indi baldaxinin ustunde sade sfera ve xac yukselir Buna gore de Lonqinin tezim formasinda baldaxine baxmasinin bir anlami qalmamisdi 4 1980 ci illerde arxeoloji qazintilar zamani askarlanmis ve hazirda Roma muzeyinde saxlanilan terrakotta ise yekun varianta daha yaxindir Roma muzeyindeki terrakota muxtelif hisselere bolunmusdur sag qolu boyunca ve torsda ki bu da yekun heykelin mermer bloklarinin kesiklerine uygundur Bu onu demeye esas verir ki Bernini modeli yekun heykelde daslarin birlesdirilmesi zamani nece goruneceyini mueyyenlesdirmek ucun istifade etmisdir 4 Gorunur Bernini ve komekcileri coxsayli hazirliq dizaynlari erseye getirmisdi 1635 ci ilde Berninin studiyasina bas cekmis Almaniya ressami Yoahim fon Zandrart studiyada heykelin 22 kicik variantinin olmasini qeyd edir 4 Dusseldorf Kunstpalast muzeyinde ise heykelin sekkiz qaralama tesviri saxlanilir 6 Model razilasdirilan kimi Bernini derhal ise baslamis ve heykelin yekun variantinin teqdim edilmesi ucun uc il vaxt istemisdir Tarixi kontekst Redakte1545 ci ilden kecirilmeye baslanilan Trident kilse meclisi umumilikde XVI XVII esrlerin dini incesenetine ciddi tesir etmisdir Protestant Reformasiyasina qarsi esasen katolik doktrinasini tesdiq eden Trident kilse meclisi dini senet eserlerinde hansi detallara diqqet yetirilmeli oldugunu qeyd edirdi Bildirilirdi ki eserler rebb ve muqeddesler de daxil olmaqla katolik doktrinasinin esas aspektlerini eks etdirmelidir Hemin dovrde yaradilmis senet eserleri aydin deqiq edebli ve emosional elcatanliga malik olmali idiler Istenilen dini senet numunesinin o cumledem Muqeddes Lonqin heykelinin hazirlanmasinda bu teleblere diqqet yetirilirdi 7 Dini kontekst RedakteLonqin carmixa cekilme zamani Isanin yanini nize ile desmis kor Roma esgeri olmusdur Bu hadiseden sonra Isanin Tanrinin oglu olmasina inanan Lonqin xristianligi qebul etmisdir Xristianligi qebul etmis Lonqinin gozleri acilmis o yalniz ruhi deyil hem de fiziki oyanma hiss etmisdir 8 Kompozisiya RedakteBernini Lonqinin dini oyanma anini tesvir etmisdir Dini oyanmani tesvir etmek ucun o semaya baxarken ve qismen acilmis agizla gosterilmisdir Herbi levazimatlari ve Isanin bedenine sancilmis muqeddes nizenin eserde tesvir edilmesi onun Roma herbicisi kimi kecmisini gosterir Qollarini acmis Lonqin ilahi isigi qebul edir Praktikada hemin ilahi isiq Muqeddes Pyotr bazilikasinin penceresinden kecerek heykelin ustune dusur 9 Bedii stili RedakteBernini islediyi movzularda psixoloji ve ruhi oyanmani gostermek ucun keskin hisslerden istifade etmesi ile meshurdur Sehnenin dramatikliyini artirmaq ucun Bernini cox vaxt subyektin geyimi ile manipulyasiya edir Xristianligi qebul eden Lonqinin geyimi genis cekilde acilaraq onun etrafinda dolanir ve vizual teqdimat rolunu yerine yetirir Ucan parca hem de barokko heykelterasligi ve Bernini yaradiciliginin en muhum xususiyyetlerinden biri olan hereketi eks etdirir Bernininin yaratdigi sehnede izleyici dini aydinlanma zamani donmus Muqeddes Lonqinle qarsilasir Tesvir edilmis parca izleyicini Lonqini aydinlanma zamani gorduyune inandirir 8 Bernininin eserde dramatikliyi artirma usullarindan biri de onun qurulusu ile manipulyasiya etmek ve isiq kolge kontrasti yaratmaqdir Barokko dovrunun ikonik vizual elementi kolge ve isiqdir onlarin kontrasti sehnenin dramatikliyini artirmaq ucun istifade olunur Bu heykelde Bernini kontrasti guclendirmek ve sehnenin dramatikliyini artirmaq ucun iki texnikadan istifade edir Zubillerden istifade etmekle Bernini heykel uzerinde adeten ressamliqda rast gelinen boyuk ve kicik xettler yaratmisdir Heykelin erazisi xususile parca hisseleri kolge effektleri yaratmaq ucun coxlu eyilme ve qatlanmalara malikdir Bu iki texnika heykel uzerinde daha tund kolgeler yaradir ki bu da ag mermerle kontrasti guclendirerek dramatikliyi artirir 8 Fizioqnomika Redakte Personajin uz cigileri ile oynayaraq onun sexsiyyeti ve hisslerinin tesvir edilmesi barokko senetkarlari o cumleden Berninin aktiv istifade etdikleri texnika olmusdur 1593 cu ilde italyan yazici ve ikonoqraf Sezare Ripa fizioqnomika ideyasina hesr edilmis Ikonologiya adli eserini nesr etdirmisdir XVII esrin evvellerinde fizioqnomika genis yayilmis ideya olmaqla barokko senetkarlari terefinden aktiv sekilde istifade edilirdi Lonqinin prespektiv baxisi ve azaciq aralanmis dodaqlari onun fizioqnomikasina numunedir Onun uz ifadeleri daxili hisslerini menevi aydinlanmasini eks etdirir 10 Bu texnikani Bernininin Muqeddes Terezanin ekstazi eserinde de musahide etmek mumkundur Burada Tereza semaya istiqametlenmis baxislarla agzi qismen acilmis halda Muqeddes Lonqin kimi tesvir edilmisdir Katolisizme istinadlar Redakte Lonqin nizeni Isanin boyrune batirdiqda emele gelmis yaradan qan ve su cixmisdir Su ve qanin qarisigi Yevxaristiya sirri ve veftiz kimi katolik inancinin iki muhum elementini simvolize edir Lonqini nize ile birlikde tesvir etmis Bernini katolik inancinin bu iki vacib elementine istinad edir 11 Sonraki qravurler RedakteLondonun Velkam kitabxanasinda heykelin 1696 ci ilde H Frezza terefinden cekilmis qravur tesviri saxlanilir 12 Istinadlar Redakte 1 2 Wittkower Bernini the Sculptor of the Roman Baroque 250 1 Bray W and J Evelyn Memoirs 111 Neuman Baroque and Rococo Art and Architecture 102 1 2 3 4 5 Dickerson III C D Anthony Sigel and Ian Wardropper Bernini Sculpting in Clay 123 9 Harvard Art Museums s website Harvard Art Museum Arxivlesdirilib 2012 04 05 at the Wayback Machine accessed 11 yanvar 2018 Harris Ann Sutherland New Drawings by Bernini for St Longinus and Other Contemporary Works 383 391 432 447 Neuman Baroque and Rococo Art and Architecture 37 1 2 3 Neuman Baroque and Rococo Art and Architecture 104 Wittkower Bernini the Sculptor of the Roman Baroque 56 Poseq On Physiognomic Communication in Bernini 161 90 Neuman Baroque and Rococo Art and Architecture 103 H Frezza after C Patacchia after Gianlorezno Bernini Saint Longinus 1696 Engraving Wellcome Collection London Edebiyyat RedakteBray W and J Evelyn Memoirs London H Colburn and sold by J and A Arch 1819 Dickerson III C D Anthony Sigel and Ian Wardropper Bernini Sculpting in Clay New Haven Yale University Press 2012 H Frezza after C Patacchia after Gianlorezno Bernini Saint Longinus 1696 Engraving Wellcome Collection London Harris Ann Sutherland New Drawings by Bernini for St Longinus and Other Contemporary Works Master Drawings 6 no 4 Winter 1968 383 391 432 447 Harvard Art Museums s website olu kecid Harvard Art Museum Accessed November 17 2011 Neuman Robert Baroque and Rococo Art and Architecture New York City Pearson 2013 Poseq Avigdor W G On Physiognomic Communication in Bernini Artibus et Historiae 27 no 54 2006 161 190 Wittkower Rudolf Bernini the Sculptor of the Roman Baroque London Phaidon Press 1997 Menbe https az wikipedia org w index php title Muqeddes Lonqin Bernini amp oldid 5735705, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.