Mübtəda — ərəb. ibtidai, baş, başlanğıc deməkdir. Cümlənin baş üzvü olub, hərəkət və əlaməti xəbərlə müəyyənləşən şəxsi, əşyanı və yaxud məkanı bildirir.
Xüsusiyyətləri
Mübtəda "kim?", "nə?" bəzən də "hara?" suallarına cavab verir. İsmin adlıq halında olan sözlər və birləşmələrlə ifadə olunur. Mübtəda insan məfhumu ifadə etdikdə "kim?", digər canlı və cansız varlıqları ifadə etdikdə "nə?", məkan anlayışı ifadə etdikdə isə "hara?" sualına cavab verir. Məsələn: Anar (kim?) Şuşaya gedir. Onların evləri (nə?) Şuşadadır. Şuşa (hara?) gözəl və qədim şəhərimizdir. (Onun) kimin? Əvəzlikgözəl paltarı var
Mübtəda cümlənin ən müstəqil üzvü olub qrammatik cəhətdən heç bir üzvdən asılı deyil.
Mübtəda ismin adlıq halında olan sözlər və söz birləşmələri ilə ifadə olunur.
Mübtəda cümlədə haqqında danışılan şəxs və ya əşyadır. Mübtəda cümlədə iş görəni və ya haqqında danışılanı bildirir. Mübtəda şəxs bildirməklə yanaşı, bütün digər canlı və cansız varlıqları, mücərrəd anlayışları da ifadə edir.
Mübtəda təyinlə yanaşma, xəbərlə isə uzlaşma əlaqəsində olur
Cümlədəki əsas fikir mübtədaya görə nizamlanır.
Mübtədaya aid hökm və hərəkət xəbərdə öz ifadəsini tapır. Mübtəda hansı şəxsdə olarsa, xəbər də onunla həmin şəxsin tək və cəminə görə uyğunlaşaraq şəxs və ya xəbərlik şəkilçisi qəbul edir. Məsələn: Mən gəlirəm. Sən gəlirsən. O gəlir. Biz gəlirik. Siz gəlirsiniz. Onlar gəlirlər. və s
Mübtədanın ifadə vasitələri
Mübtəda əsas nitq hissələri və söz birləşmələri ilə ifadə olunur.
Mübtədanın əsas ifadə vasitələri: isim, şəxs və qeyri-müəyyən əvəzliklər, ismi birləşmələr və məsdərlər.
Mübtəda adlıq halın sualına cavab verən digər sözlərlə də ifadə oluna bilir.( sifət, say, işarə əvəzlikləri, feili sifət, zərf və bəzi feili birləşmələr).
İsimlə- Ağıl insana bəxş edilmiş ən gözəl nemətdir .
Əvəzliklə- Hamı bizdədir.
İsimləşmiş sifətlə- Qoca əlindəki kitabı rəfə qoydu.
İsimləşmiş sayla- Birincilər sinif otağına daxil oldular.
Məsdərlə- Gülmək sənin peşəndir.
Feili sifətlə- Döyüşənlər mükafatlandırıldı.
Zərflə- Yuxarı isti idi.
I növ təyini söz birləşməsi ilə- Qədim dövr çox sirlidir.
II növ təyini söz birləşməsi ilə- Vətən oğlu döyüşə hazır olmalıdır.
III növ təyini söz birləşməsi ilə- Onun fikri sizi sevindirmək idi.
Qeyri-təyini söz birləşmələri ilə- Gözü sürməlilər bizim qızlardır.
Feili birləşmə ilə- Bir ideya uğrunda əzab çəkmək ən yüksək məziyyətdir.
Mürəkkəb ad ilə- "Leyli və Məcnun" operası muğam operasının ilk nümunəsidir.
İstinadlar
Avqust 09, 2021
mübtəda, ərəb, ibtidai, baş, başlanğıc, deməkdir, cümlənin, baş, üzvü, olub, hərəkət, əlaməti, xəbərlə, müəyyənləşən, şəxsi, əşyanı, yaxud, məkanı, bildirir, xüsusiyyətləri, redaktə, bəzən, hara, suallarına, cavab, verir, ismin, adlıq, halında, olan, sözlər, b. Mubteda ereb ibtidai bas baslangic demekdir Cumlenin bas uzvu olub hereket ve elameti xeberle mueyyenlesen sexsi esyani ve yaxud mekani bildirir Xususiyyetleri RedakteMubteda kim ne bezen de hara suallarina cavab verir Ismin adliq halinda olan sozler ve birlesmelerle ifade olunur Mubteda insan mefhumu ifade etdikde kim diger canli ve cansiz varliqlari ifade etdikde ne mekan anlayisi ifade etdikde ise hara sualina cavab verir Meselen Anar kim Susaya gedir Onlarin evleri ne Susadadir Susa hara gozel ve qedim seherimizdir Onun kimin Evezlikgozel paltari var Mubteda cumlenin en musteqil uzvu olub qrammatik cehetden hec bir uzvden asili deyil Mubteda ismin adliq halinda olan sozler ve soz birlesmeleri ile ifade olunur Mubteda cumlede haqqinda danisilan sexs ve ya esyadir Mubteda cumlede is goreni ve ya haqqinda danisilani bildirir Mubteda sexs bildirmekle yanasi butun diger canli ve cansiz varliqlari mucerred anlayislari da ifade edir Mubteda teyinle yanasma xeberle ise uzlasma elaqesinde olur Cumledeki esas fikir mubtedaya gore nizamlanir Mubtedaya aid hokm ve hereket xeberde oz ifadesini tapir Mubteda hansi sexsde olarsa xeber de onunla hemin sexsin tek ve cemine gore uygunlasaraq sexs ve ya xeberlik sekilcisi qebul edir Meselen Men gelirem Sen gelirsen O gelir Biz gelirik Siz gelirsiniz Onlar gelirler ve sMubtedanin ifade vasiteleri RedakteMubteda esas nitq hisseleri ve soz birlesmeleri ile ifade olunur Mubtedanin esas ifade vasiteleri isim sexs ve qeyri mueyyen evezlikler ismi birlesmeler ve mesderler Mubteda adliq halin sualina cavab veren diger sozlerle de ifade oluna bilir sifet say isare evezlikleri feili sifet zerf ve bezi feili birlesmeler Isimle Agil insana bexs edilmis en gozel nemetdir Evezlikle Hami bizdedir Isimlesmis sifetle Qoca elindeki kitabi refe qoydu Isimlesmis sayla Birinciler sinif otagina daxil oldular Mesderle Gulmek senin pesendir Feili sifetle Doyusenler mukafatlandirildi Zerfle Yuxari isti idi I nov teyini soz birlesmesi ile Qedim dovr cox sirlidir II nov teyini soz birlesmesi ile Veten oglu doyuse hazir olmalidir III nov teyini soz birlesmesi ile Onun fikri sizi sevindirmek idi Qeyri teyini soz birlesmeleri ile Gozu surmeliler bizim qizlardir Feili birlesme ile Bir ideya ugrunda ezab cekmek en yuksek meziyyetdir Murekkeb ad ile Leyli ve Mecnun operasi mugam operasinin ilk numunesidir Istinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Mubteda amp oldid 6028058, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
