Murtuz Quliyev (tam adı: Murtuz Heydər oğlu Quliyev; d.6 fevral 1920, Ağdam r. Gülablı k. - ö. 1979, Bakı) — general-mayor, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin IX çağırış deputat.
Murtuz Heydər oğlu Quliyev 1920-ci il fevralın 6-da Ağdam rayonunun Gülablı kəndində anadan olmuşdu. Orta təhsildəb sonra taleyini hərbi xidmətə bağlayan Murtuz 1937-ci ildə Xarkov Hərbi Rabitə Məktəbinə daxil olmuşdur. 1939-cu ilin dekabrında məktəbi bitirəndən sonra 9-cu ordunun əlahiddə tank batalyonuna rabitə rəisi göndərilən M.Quliyev 1939-40-cı illər sovet-fin müharibəsi cəbhəsində ilk döyüş sınaqlarından keçmişdir.
Döyüş fəaliyyəti
1941-45-ci illər Böyük Vətən müharibəsi başlananda 18-ci tank diviziyası 2-ci batalyonunun idarəetmə bölüyünün komandiri olan ixtisaslı hərbiçi leytenant Quliyev sonradan xidmətini qərb cəbhəsində tank batalyonunun rabitə rəisi kimi davam etdirmişdi. Döyüş şəraitində rabitə bölmələrinin rolu xeyli artırdı. Müharibənin əvvəllində qoşunlarımızın sərəncamında olan rabitə vasitələri döyüş vəziyyətində etibarlı idarəetməni təmin edə bilmirdi. Bundan əlavə, bu vasitələr həmçinin çox məhdud idi. Köhnəlmiş radio cihazlarının məftilləri qırılanda qoşunları yönəltmək mümkün olmurdu. Bu şəraitdə rabitəçilərdən yüksək peşəkarlıqdan savayı böyük hünər də tələb olunurdu. Məhz Murtuz Quliyevdə bu keyfiyyətlər var idi. 1942-ci ildə ona verilən döyüş xasiyyətnaməsində deyilirdi: "18-ci tank diviziyası 2-ci batalyonunun sonra isə 127-ci tank briqadasının rabitə rəisi olan leytenant Quliyev döyüş şəraitində rabitəni elə qurmuşdu ki, vuruşan batalyonun mükəmməl idarəsi həmişə təmin olunur və bunun sayəsində batalyon alay və briqada komandanlığının əmrlərini adətən yerinə yetirirdi" M.Quliyev İkinci Dünya müharibəsi gedişində mühüm dönüş nöqtəsinə çevrilmiş Moskva uğrunda döyüşün iştirakçısı idi. Onun döyüş xasiyyətnaməsində deyilirdi: "Leytenant Quliyev həmişə şəxsən hücumlarda iştirak etmiş, özünü cəsur və fədakar komandir kimi göstərmişdir. O dəfələrlə öz təşəbbüsü ilə hərbi bölmələri uğurla irəli aparır, bununla da rota komandirlərinə radio vasitəsilə hissələri necə idarə etmək lazım olduğunu öyrədirdi". Moskva ətrafındakı döyüşlərdə yaralanan Quliyev müalicə olunmaq üçün hospitala göndərilmişdir. Bu dövrdə artıq rabitə hissə və bölmələrinin sayı xeyli artmışdı. Qoşunlar yeni radiostansiyaları ilə təchiz edilir, daha mükəmməl teleqraf və telefon cihazları alırdı. Müharibə gedişində rabitə qoşunlarının sayı 4 dəfə artmışdı. Təcrübə qazanan, yeni texnikanı mənimsəyən rabitəçilər qoşunların aramsız idarə edilməsinin təmin olunması üzrə mürəkkəb vəzifələri daha uğurla yerinə yetirirdi. Bunun üçün yüksəkixtisaslı peşəkarlar tələb olunurdu. Murtuz Quliyev hospitalda müalicəsini başa vurandan sonra Moskvaya, komandir heyətinin təkmilləşdirilmə kurslarına göndərilmişdir.
Diviziya komandiri kimi
1942-ci ilin avqustunda təlimi bitirən M.Quliyevin həmin kurslarda rabitə müəllimi təyin olunması onun peşəkarlığına şəksiz dəlalət edirdi. Burada o 1942-ci ilin dekabrınadək işləmişdir. Sonradan isə yenidən döyüşən orduya Zaqafqaziya cəbhəsi 15-ci süvari korpusu rabitə rəisinin köməkçisi, daha sonra ordunun rabitə rəisinin baş köməkçisi vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1945-ci ilin qələbə günlərində kapitan M.Quliyev 4-cü Ordu 15-ci süvari korpusu 19-cu əlahiddə rabitə divizionunun komandiri idi. Müharibədən sonra orduda xidmətini davam etdirən M.Quliyev biliklərinin artırılması üzərində əzmlə çalışmış, 19-cu əlahiddə rabitə divizionunun komandiri idi. Müharibədən sonra orduda xidmətini davam etdirən M.Quliyev biliklərinin artırılması üzərində əzmlə çalışır, 1950-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsini, 1954-cü ildə Sovet Ordusu Rabitə Akademiyasını qiyabi surətdə bitirərək, ali təhsilli rabitəçi zabit diplomunu almışdır. Təcrübəli zabit podpolkovnik Murtuz Quliyev Sovet Ordusunda məsul vəzifələr tuturdu. 1968-ci ildə ona rabitə general-mayoru rütbəsi verilmişdir. 1969-cu ildə isə M.Quliyev Azərbaycan SSR Hərbi Komissarı təyin olunmuşdur. O Azərbaycan SSSR Ali Sovetinin 7-9-cu çağırış sessiyalarının deputatı idi.
Mükafatları
İlk hökumət mükafatını - Qırmızı Ulduz ordenini Murtuz Quliyev 1942-ci ildə "batalyonda mükəmməl rabitə quraraq onun yaxşı idarə edilib hücumlarda birbaşa iştirakına imkan yaratdığına görə" almışdır. Bundan sonra o 2-ci dərəcəli Vətən müharibəsi, "Şərəf Nişanı" ordenlərinə layiq görülmüş, medallarla təltif olunmuşdur.
Xarici keçidlər
“Bir kəndin məşhurları" - Ağdamın Abdal-Gülablı kəndinin tanınmışları - RUBRİKA
Qarabağın işığı Ağdamdan gedir…
Mənbə
"Azərbaycan generalları" Kataloq. - Bakı, "Elm", 2005, səh. 151-153
Oktyabr 24, 2021
murtuz, quliyev, adı, murtuz, heydər, oğlu, quliyev, fevral, 1920, ağdam, gülablı, 1979, bakı, general, mayor, azərbaycan, sovetinin, çağırış, deputat, quliyev, murtuz, heydəroviçazərbaycan, hərbi, komissarıazərbaycan, sovetinin, deputatışəxsi, məlumatlardoğum. Murtuz Quliyev tam adi Murtuz Heyder oglu Quliyev d 6 fevral 1920 Agdam r Gulabli k o 1979 Baki general mayor Azerbaycan SSR Ali Sovetinin IX cagiris deputat Murtuz QuliyevQuliyev Murtuz HeyderovicAzerbaycan SSR herbi komissariAzerbaycan SSR Ali Sovetinin deputatiSexsi melumatlarDogum yeri Abdal Agdam Vefat yeri Baki Azerbaycan SSRHerbi xidmetRutbesi general mayor Mundericat 1 Heyati 2 Doyus fealiyyeti 2 1 Diviziya komandiri kimi 3 Mukafatlari 4 Xarici kecidler 5 MenbeHeyati RedakteMurtuz Heyder oglu Quliyev 1920 ci il fevralin 6 da Agdam rayonunun Gulabli kendinde anadan olmusdu Orta tehsildeb sonra taleyini herbi xidmete baglayan Murtuz 1937 ci ilde Xarkov Herbi Rabite Mektebine daxil olmusdur 1939 cu ilin dekabrinda mektebi bitirenden sonra 9 cu ordunun elahidde tank batalyonuna rabite reisi gonderilen M Quliyev 1939 40 ci iller sovet fin muharibesi cebhesinde ilk doyus sinaqlarindan kecmisdir Doyus fealiyyeti Redakte1941 45 ci iller Boyuk Veten muharibesi baslananda 18 ci tank diviziyasi 2 ci batalyonunun idareetme boluyunun komandiri olan ixtisasli herbici leytenant Quliyev sonradan xidmetini qerb cebhesinde tank batalyonunun rabite reisi kimi davam etdirmisdi Doyus seraitinde rabite bolmelerinin rolu xeyli artirdi Muharibenin evvellinde qosunlarimizin serencaminda olan rabite vasiteleri doyus veziyyetinde etibarli idareetmeni temin ede bilmirdi Bundan elave bu vasiteler hemcinin cox mehdud idi Kohnelmis radio cihazlarinin meftilleri qirilanda qosunlari yoneltmek mumkun olmurdu Bu seraitde rabitecilerden yuksek pesekarliqdan savayi boyuk huner de teleb olunurdu Mehz Murtuz Quliyevde bu keyfiyyetler var idi 1942 ci ilde ona verilen doyus xasiyyetnamesinde deyilirdi 18 ci tank diviziyasi 2 ci batalyonunun sonra ise 127 ci tank briqadasinin rabite reisi olan leytenant Quliyev doyus seraitinde rabiteni ele qurmusdu ki vurusan batalyonun mukemmel idaresi hemise temin olunur ve bunun sayesinde batalyon alay ve briqada komandanliginin emrlerini adeten yerine yetirirdi M Quliyev Ikinci Dunya muharibesi gedisinde muhum donus noqtesine cevrilmis Moskva ugrunda doyusun istirakcisi idi Onun doyus xasiyyetnamesinde deyilirdi Leytenant Quliyev hemise sexsen hucumlarda istirak etmis ozunu cesur ve fedakar komandir kimi gostermisdir O defelerle oz tesebbusu ile herbi bolmeleri ugurla ireli aparir bununla da rota komandirlerine radio vasitesile hisseleri nece idare etmek lazim oldugunu oyredirdi Moskva etrafindaki doyuslerde yaralanan Quliyev mualice olunmaq ucun hospitala gonderilmisdir Bu dovrde artiq rabite hisse ve bolmelerinin sayi xeyli artmisdi Qosunlar yeni radiostansiyalari ile techiz edilir daha mukemmel teleqraf ve telefon cihazlari alirdi Muharibe gedisinde rabite qosunlarinin sayi 4 defe artmisdi Tecrube qazanan yeni texnikani menimseyen rabiteciler qosunlarin aramsiz idare edilmesinin temin olunmasi uzre murekkeb vezifeleri daha ugurla yerine yetirirdi Bunun ucun yuksekixtisasli pesekarlar teleb olunurdu Murtuz Quliyev hospitalda mualicesini basa vurandan sonra Moskvaya komandir heyetinin tekmillesdirilme kurslarina gonderilmisdir Diviziya komandiri kimi Redakte 1942 ci ilin avqustunda telimi bitiren M Quliyevin hemin kurslarda rabite muellimi teyin olunmasi onun pesekarligina seksiz delalet edirdi Burada o 1942 ci ilin dekabrinadek islemisdir Sonradan ise yeniden doyusen orduya Zaqafqaziya cebhesi 15 ci suvari korpusu rabite reisinin komekcisi daha sonra ordunun rabite reisinin bas komekcisi vezifesine teyin edilmisdir 1945 ci ilin qelebe gunlerinde kapitan M Quliyev 4 cu Ordu 15 ci suvari korpusu 19 cu elahidde rabite divizionunun komandiri idi Muharibeden sonra orduda xidmetini davam etdiren M Quliyev biliklerinin artirilmasi uzerinde ezmle calismis 19 cu elahidde rabite divizionunun komandiri idi Muharibeden sonra orduda xidmetini davam etdiren M Quliyev biliklerinin artirilmasi uzerinde ezmle calisir 1950 ci ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinin huquq fakultesini 1954 cu ilde Sovet Ordusu Rabite Akademiyasini qiyabi suretde bitirerek ali tehsilli rabiteci zabit diplomunu almisdir Tecrubeli zabit podpolkovnik Murtuz Quliyev Sovet Ordusunda mesul vezifeler tuturdu 1968 ci ilde ona rabite general mayoru rutbesi verilmisdir 1969 cu ilde ise M Quliyev Azerbaycan SSR Herbi Komissari teyin olunmusdur O Azerbaycan SSSR Ali Sovetinin 7 9 cu cagiris sessiyalarinin deputati idi Mukafatlari RedakteIlk hokumet mukafatini Qirmizi Ulduz ordenini Murtuz Quliyev 1942 ci ilde batalyonda mukemmel rabite quraraq onun yaxsi idare edilib hucumlarda birbasa istirakina imkan yaratdigina gore almisdir Bundan sonra o 2 ci dereceli Veten muharibesi Seref Nisani ordenlerine layiq gorulmus medallarla teltif olunmusdur Xarici kecidler Redakte Bir kendin meshurlari Agdamin Abdal Gulabli kendinin taninmislari RUBRIKA Qarabagin isigi Agdamdan gedir Menbe Redakte Azerbaycan generallari Kataloq Baki Elm 2005 seh 151 153 Menbe https az wikipedia org w index php title Murtuz Quliyev amp oldid 5516452, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}