fbpx
Wikipedia

Monqol atı

Monqol atı
Elmi təsnifat
Aləmi: Heyvanlar
Tip: Xordalılar
Yarımtip: Onurğalılar
Sinif: Məməlilər
Dəstə: Təkdırnaqlılar
Fəsilə: Atlar
Cins: At
Növ: Vəhşi at
Yarımnöv: Monqol at
Elmi adı
Equus ferus caballus


Vikinnövlərdə
təsnifat


Vikianbarda
şəkil

ÜTMS [1]
NCBI {{{1}}}

Monqol atı (monq. адуу) — Monqolustan ərazisində yayılmış vəhşi atların yarımcinsi. Bu atlar Çingiz xannın dönəmindən dünyaya məlumdur. Köçəri monqollar yarım milyon olmalarına baxmayaraq 2 milyon at saxlayırlar. Kiçik ölçülərinə baxmayaraq Poni atı ilə hec bir əlaqəsi yoxdur. Monqolustanda bu atlar il boyu açıq səma altında yaşayır. Yayda +30°S qışda isə -40°S şəraitində yaşsya bilir. Atın südündən yerli əhali tərəfindən Kumıs adlanan içki hazırlanır. Atın əti nadir hallarda kəsilərək ətindən istifadə edilir. At əsasən minik istiqamətlidir. Bununla belə yerli şəraitdə yarışlarda istifadə edilir. Bundan başqa sahələrdə istifadə edilmir

Xariçi görünüş

Bu atlar köklü atlar sayılır. Qısa ayalara və iri başa malik olurlar. Xariçi görünüşü baxımından Prjevalski atı ilə oxşarlığı vardır. Fərqli cəhətləri quyuğun və atın baş, boyun nahiyəsində olan ttelləri uzun olur. Rəngi baxımından fəli olurlar. Əsasən isə sarının tünd-qəhvəyi çalarlarında olur.

Özünü aparması

Monqol atları vəziyyətdən çıxma baxımından seçilirlər. Dözümlü, yerli şəraitə tez öyrənən olurlar. Monqolustanta bir çox ərazilərdə at sürüləri sərbəst şəkildə vəhşi həyat sürürlər. İnsana öyrəşın at sahibinə qarşı sədaqətli, dostcanlı və sakit yanaşır.

Dayanmadan 35 km məsafəyə müəyyən vaxt ərzində gedə bilir.

Yetişdirilmə tarixi

Haradan törəməsi dəqiq məlum deyildir. Artıq 2000 il b.e.ə Mərkəzi Asiya ərazisondə artıq atdan minik vastəsi kimi istifadə edilirdi. Genetik araşdırmalar göstərir bir çox atcinsləri monqol atları ilə çütləşmədən törəmişdir

Monqol mətəniyyətində

Atlar monqol mədəniyyətində mühüm rol oynayır. Xüsusi ilə köçərilər atsız keçinə bilmirlər. At yarışları milli güləşdən sonra ikinci idman növü sayılır. Monqol imperiyasınln dünyayın yarısına sahib olmasında monqol atları hümüm rol oynamışdır. Xüsusi ilə İkinci dünya müharibəsində Monqol dövləti tərəfindən SSRİ-yə çoxlu sayda monqol atı yardım məqsıdi ilə verilmişdir. Monqollar arasında belə bir dyim vardır: «Atsız monqol, qanadsız quşa bənzər». At ənənəvi olaraq ailədə doğulan oğlan uşağının üç günlüyündə ona hədiyyə edilir. Böyük at ilxısına malik köçəri varlı sayılır. Hər bir adamın öz atı olur. Atını sevən monqollar onları həddindən artıq yormağı xoşlamırlar.

Mənbə

  • Monqol atları 2006-08-25 at the Wayback Machine
  • The Mongolian Horse and Horseman
  • The Stallions Mane: The Next Generation of Horses in Mongolia
  • Mongolian horse, Department of Animal Science, Oklahoma State University 2006-08-25 at the Wayback Machine
  • The Legend of Khokhoo Namjil
  • Монгол адууны онцлог 2016-10-21 at the Wayback Machine

İstinadlar

  1. Монгол аты // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддə]. VII ҹилд: МисирПрадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. сәһ. 43. (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char)
  2. Удина И. Г.:Компьютерный анализ D-петли митохондриальной ДНК. Изменение у азиатских пород лошадей.. В: Третья международная конференция по биоинформатике регуляции и структуры генома (BGRS 2002)
  3. Tozaki və b.:.Yapon və Asiya atlarnın genetik bağlılığı.

monqol, atı, elmi, təsnifataləmi, heyvanlartip, xordalılaryarımtip, onurğalılarsinif, məməlilərdəstə, təkdırnaqlılarfəsilə, atlarcins, atnöv, vəhşi, atyarımnöv, monqol, atelmi, adıequus, ferus, caballusvikinnövlərdətəsnifatvikianbardaşəkilütms, ncbi, monq, аду. Monqol atiElmi tesnifatAlemi HeyvanlarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarSinif MemelilerDeste TekdirnaqlilarFesile AtlarCins AtNov Vehsi atYarimnov Monqol atElmi adiEquus ferus caballusVikinnovlerdetesnifatVikianbardasekilUTMS 1 NCBI 1 Monqol ati 1 monq aduu Monqolustan erazisinde yayilmis vehsi atlarin yarimcinsi Bu atlar Cingiz xannin doneminden dunyaya melumdur Koceri monqollar yarim milyon olmalarina baxmayaraq 2 milyon at saxlayirlar Kicik olculerine baxmayaraq Poni ati ile hec bir elaqesi yoxdur Monqolustanda bu atlar il boyu aciq sema altinda yasayir Yayda 30 S qisda ise 40 S seraitinde yassya bilir Atin sudunden yerli ehali terefinden Kumis adlanan icki hazirlanir Atin eti nadir hallarda kesilerek etinden istifade edilir At esasen minik istiqametlidir Bununla bele yerli seraitde yarislarda istifade edilir Bundan basqa sahelerde istifade edilmir Mundericat 1 Xarici gorunus 2 Ozunu aparmasi 3 Yetisdirilme tarixi 4 Monqol meteniyyetinde 5 Menbe 6 IstinadlarXarici gorunus RedakteBu atlar koklu atlar sayilir Qisa ayalara ve iri basa malik olurlar Xarici gorunusu baximindan Prjevalski ati ile oxsarligi vardir Ferqli cehetleri quyugun ve atin bas boyun nahiyesinde olan ttelleri uzun olur Rengi baximindan feli olurlar Esasen ise sarinin tund qehveyi calarlarinda olur Ozunu aparmasi RedakteMonqol atlari veziyyetden cixma baximindan secilirler Dozumlu yerli seraite tez oyrenen olurlar Monqolustanta bir cox erazilerde at suruleri serbest sekilde vehsi heyat sururler Insana oyresin at sahibine qarsi sedaqetli dostcanli ve sakit yanasir Dayanmadan 35 km mesafeye mueyyen vaxt erzinde gede bilir Yetisdirilme tarixi RedakteHaradan toremesi deqiq melum deyildir Artiq 2000 il b e e Merkezi Asiya erazisonde artiq atdan minik vastesi kimi istifade edilirdi Genetik arasdirmalar gosterir bir cox atcinsleri monqol atlari ile cutlesmeden toremisdir 2 3 Monqol meteniyyetinde RedakteAtlar monqol medeniyyetinde muhum rol oynayir Xususi ile koceriler atsiz kecine bilmirler At yarislari milli gulesden sonra ikinci idman novu sayilir Monqol imperiyasinln dunyayin yarisina sahib olmasinda monqol atlari humum rol oynamisdir Xususi ile Ikinci dunya muharibesinde Monqol dovleti terefinden SSRI ye coxlu sayda monqol ati yardim meqsidi ile verilmisdir Monqollar arasinda bele bir dyim vardir Atsiz monqol qanadsiz qusa benzer At enenevi olaraq ailede dogulan oglan usaginin uc gunluyunde ona hediyye edilir Boyuk at ilxisina malik koceri varli sayilir Her bir adamin oz ati olur Atini seven monqollar onlari heddinden artiq yormagi xoslamirlar Menbe RedakteMonqol atlari Arxivlesdirilib 2006 08 25 at the Wayback Machine The Mongolian Horse and Horseman The Stallions Mane The Next Generation of Horses in Mongolia Mongolian horse Department of Animal Science Oklahoma State University Arxivlesdirilib 2006 08 25 at the Wayback Machine The Legend of Khokhoo Namjil Mongol aduuny onclog Arxivlesdirilib 2016 10 21 at the Wayback MachineIstinadlar Redakte Mongol aty Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy 10 ҹildde VII ҹild Misir Prado Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1983 sәһ 43 invisible char invisible char invisible char invisible char invisible char invisible char invisible char Udina I G Kompyuternyj analiz D petli mitohondrialnoj DNK Izmenenie u aziatskih porod loshadej V Tretya mezhdunarodnaya konferenciya po bioinformatike regulyacii i struktury genoma BGRS 2002 Tozaki ve b Yapon ve Asiya atlarnin genetik bagliligi Menbe https az wikipedia org w index php title Monqol ati amp oldid 6108555, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.