Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Modem (ing. modem (modulator/demodulator), ru. модем) — informasiyanı kompüterdən adi telefon xətti ilə ötürməyə imkan verən rabitə qurğusu. Kompüter diskret elektrik siqnalları (yəni ikilik 1 və 0) ilə işlədiyindən, telefon xətləri ilə isə analoq informasiya (gərginlik səviyyələrinin geniş diapazonuna malik olan siqnal) ötürüldüyündən, modemlər, mahiyətcə, rəqəm-analoq və əksinə çevirmələri yerinə yetirir. Verilişdə modemlər kompüterin rəqəmsal siqnallarını telefon xəttinin kəsilməz daşıyıcı tezliyinə toplayır (modulyasiya edir), qəbuletmədə isə informasiyanı daşıyıcıdan "çıxardır" (demodulyasiya edir) və onu rəqəmsal formada kompüterə ötürür. Modemlər verilənləri adi telefon kanalları ilə 300 bod’dan 56000 bod’adək sürətlə, ayrılmış kanallarda isə 19200 bod sürətilə ötürür. Daha yüksək sürətli verilişlər də mümkündür, ancaq bu telefon xətlərinin xarakteristikası ilə məhdudlaşır. Mürəkkəb modemlərin veriliş və qəbuletmədən əlavə funksiyaları da olur, məsələn, avtomatik nömrə yığımı, cavab və təkrar yığım; lakin uyğun kommunikasiya proqram təminatı olmadan modemlər hər hansı faydalı iş görə bilmir. Modem (Modulator Demodulator sözlərindən əmələ gəlib) yaxud çevirgə, kabel və ya telefon xətti vasitəsilə iki kompüteri birləşdirmək üçün qurğudur. Modemlər həm kompüterin daxili həm də xarici qurğuları sırasına daxil edilə bilər. Modemlərin aşağıdakı növləri vardır:
- Daxili modem
Kompüterin ana platasına və ya slotu vasitəsilə qoşulur. Xüsusi drayver tələb edir. Deyərdim ki, proqramı təminat olmadan yararsız bir hissədir.
- Xarici modem
Kompüterə port və ya USB port vasitəsilə qoşulur. Ayrıca cərəyan mənbəyinə də qoşmaq tələb olunur.
- Apparat modem
Bütün əməliyyatlar apparatın özündə Digital Signal Processor vasitəsilə həyata keçirilir.
- Proqram modem
Bütün əməliyyatlar proqram təminatı vasitəsilə həyata keçirilir. Telefon xəttinin qoşulması üçün oyuq və cərəyanı şiddətini tənzimləmək üçün kiçik qurğusu olur.
Modemlərin sürəti
Modemin sürəti bir saniyədəki kilobitlərlə ölçülür. Bu gün ənənəvi modemlərin ən yavaşının sürəti 56 Kbit/san-dir. Belə modem bir saniyədə təqribən 14 səhifəlik çap olunmuş mətn göndərir. Son bir neçə onillikdə modemlərin sürəti önəmli dərəcədə yüksəlib. İlk modemlər verilənləri saniyədə təxminən 300 bit sürətlə ötürə bilirdi Bu gün verilənləri telefon xətti ilə saniyədə 8 Mbit/san sürətlə ötürə bilən xüsusi modemlər vardır. Bu da gerçək zamanda səsli videonu çevirib-ötürmək üçün tam yetərlidir.
Yaranma tarixi
1979-cu ildə "Hayes Microcomputer Products" şirkəti tərəfindən fərdi komputerlər üçün ilk modem yaradılmışdır. "Micromodem II" adlı bu modem Apple II kompüterləri nəzərdə tutulmuşdur. Onun qiyməti 380$ idi və o, 110/300 bit/s sürəti ilə işləyirdi.
Ədəbiyyat
- İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Modem ing modem modulator demodulator ru modem informasiyani komputerden adi telefon xetti ile oturmeye imkan veren rabite qurgusu Komputer diskret elektrik siqnallari yeni ikilik 1 ve 0 ile islediyinden telefon xetleri ile ise analoq informasiya gerginlik seviyyelerinin genis diapazonuna malik olan siqnal oturulduyunden modemler mahiyetce reqem analoq ve eksine cevirmeleri yerine yetirir Verilisde modemler komputerin reqemsal siqnallarini telefon xettinin kesilmez dasiyici tezliyine toplayir modulyasiya edir qebuletmede ise informasiyani dasiyicidan cixardir demodulyasiya edir ve onu reqemsal formada komputere oturur Modemler verilenleri adi telefon kanallari ile 300 bod dan 56000 bod adek suretle ayrilmis kanallarda ise 19200 bod suretile oturur Daha yuksek suretli verilisler de mumkundur ancaq bu telefon xetlerinin xarakteristikasi ile mehdudlasir Murekkeb modemlerin verilis ve qebuletmeden elave funksiyalari da olur meselen avtomatik nomre yigimi cavab ve tekrar yigim lakin uygun kommunikasiya proqram teminati olmadan modemler her hansi faydali is gore bilmir Modem Modulator Demodulator sozlerinden emele gelib yaxud cevirge kabel ve ya telefon xetti vasitesile iki komputeri birlesdirmek ucun qurgudur Modemler hem komputerin daxili hem de xarici qurgulari sirasina daxil edile biler Modemlerin asagidaki novleri vardir Daxili modemXarici modemDaxili modem Komputerin ana platasina ve ya slotu vasitesile qosulur Xususi drayver teleb edir Deyerdim ki proqrami teminat olmadan yararsiz bir hissedir Xarici modem Komputere port ve ya USB port vasitesile qosulur Ayrica cereyan menbeyine de qosmaq teleb olunur Apparat modem Butun emeliyyatlar apparatin ozunde Digital Signal Processor vasitesile heyata kecirilir Proqram modem Butun emeliyyatlar proqram teminati vasitesile heyata kecirilir Telefon xettinin qosulmasi ucun oyuq ve cereyani siddetini tenzimlemek ucun kicik qurgusu olur Modemlerin suretiModemin sureti bir saniyedeki kilobitlerle olculur Bu gun enenevi modemlerin en yavasinin sureti 56 Kbit san dir Bele modem bir saniyede teqriben 14 sehifelik cap olunmus metn gonderir Son bir nece onillikde modemlerin sureti onemli derecede yukselib Ilk modemler verilenleri saniyede texminen 300 bit suretle oture bilirdi Bu gun verilenleri telefon xetti ile saniyede 8 Mbit san suretle oture bilen xususi modemler vardir Bu da gercek zamanda sesli videonu cevirib oturmek ucun tam yeterlidir Yaranma tarixi1979 cu ilde Hayes Microcomputer Products sirketi terefinden ferdi komputerler ucun ilk modem yaradilmisdir Micromodem II adli bu modem Apple II komputerleri nezerde tutulmusdur Onun qiymeti 380 idi ve o 110 300 bit s sureti ile isleyirdi EdebiyyatIsmayil Calalli Sadiqov Informatika terminlerinin izahli lugeti 2017 Baki nesriyyati 996 s